στ' αχνάρια του Μακρυγιάννη του Αθ. Διάκου και των χωριών της γραφικής Ορεινής Δωρίδας
Σελίδες
Γνωρίστε τα χωριά/μέλη της Ομοσπονδίας
Πέμπτη 31 Δεκεμβρίου 2020
Τετάρτη 30 Δεκεμβρίου 2020
Το ποίημα που έγραψε ο Κωστής Παλαμάς για την Μαρία Πενταγιώτισσα
Μαρία η Πενταγιώτισσα
Στον Καρκαβίτσα
Έξυπνος βρίσκομαι στο φτωχικό μου,
ένα μισόσβηστο δαυλί στο πλάι
την τελευταία του σπίθα πετάει.
Κρατάω το μέτωπο σκυφτό στο χέρι·
μέσα στα σύγνεφα μόνο έν’ αστέρι
λάμπει… κι αθέλητος ο στοχασμός μου
πάει στις πεντάμορφες, θεές του κόσμου,
που κόσμους φάγανε και παλικάρια,
σαν άγρια πέλαγα και σα λιοντάρια.
Κι έξαφνα τ’ άστρο μου στα ουράνια βάθη
μέσα σε σύγνεφο πιο μαύρο εχάθη,
κι έν’ αβασίλευτο κι έν’ άλλο αστέρι
απ’ άλλα υψώματα κι απ’ άλλα μέρη
κι απ’ άλλα ονείρατα σταλτό εδώ χάμου,
νά! γλυκοχάραξε στην κάμαρά μου.
Μ’ ένα λαμπρόφωτο γύρω στεφάνι
η Πενταγιώτισσα μπροστά μου εφάνη.
Δεν την αλλάξανε τα καταχθόνια·
πανώρια, αγέραστη, ξάστερη, αιώνια,
σαν να την έκαμε στον Άδη κάτου
ο Χάρος, δούλος της, βασίλισσά του.
Ίδια, παράδεισο, κόλαση, νά! Ίδια!
Φλωριά, χωριάτικα πλούσια στολίδια,
στο αχνό της μέτωπο κρέμουντ’ αράδα,
και του μετώπου της λάμπ’ η αχνάδα
φανταχτερότερη κι απ’ τα φλωριά της·
η Νύχτα χάνεται μπρος στη θωριά της·
αλλά κι αν ήτανε κι η Νύχτα εκείνη
που μόνο ο θάνατος κι ο τάφος δίνει,
κι αν είχε αμέτρητες φορές ακόμα
πιο άγριο πρόσωπο, πιο μαύρο χρώμα,
πάλι θα χάνοταν σαν ντροπιασμένη
απ’ τη νικήτρα της λάμψη που βγαίνει
μέσ’ απ’ τα μάτια της· — είναι γυναίκεια;
και μάτια λέγονται τ’ αστροπελέκια;
Ω Πενταγιώτισσα, τί θες ακόμα;
πες μου, δε σ’ έλιωσε το μαύρο χώμα
και με τα ονείρατα του κάτου κόσμου
ξεφεύγεις άπιαστη κι έρχεσ’ εμπρός μου;
Μόνη δεν έρχεσαι· κι από κοντά σου
κοίταξε! σέρνονται τα θύματά σου,
αγόρια αχνούδωτα, παλικαράδες,
αθώα θύματα κι αθώοι φονιάδες,
πίσω σου τρέχουνε, σ’ ακολουθούνε,
κι όλοι από έρωτα για σε μεθούνε.
Κι αυτοί που μάγεψες και που στα χέρια
τους επαράδωκες φόνου μαχαίρια
κι αδέρφια εσκότωσαν, φίλους για σένα,
κι εκείνοι πὄπεσαν αρνιά σφαγμένα,
όλοι τους κρέμουνται κι αυτοί κι οι άλλοι
μέσ’ απ’ της νιότης σου τα δόλια κάλλη,
κι εσύ στη μέση τους δεν κλαις, δε φρίττεις,
γέννα μαρμάρινη της Αφροδίτης!
Κι όπως η Άνοιξη από το παλάτι
του Απρίλη χύνεται ρόδα γεμάτη,
κι εσέ τα χέρια σου κι εσέ η ποδιά σου
γεμάτα είν’ αίματα, ρόδα δικά σου!
Α! Πενταγιώτισσα, τί θες ακόμα;
Όχι, δε σ’ έλιωσε το μαύρο χώμα,
και με τα ονείρατα του κάτου κόσμου
ξεφεύγεις άπιαστη κι έρχεσαι εμπρός μου.
Ω πλάσμ’ αλύπητο, λαχταρισμένο,
έλα! σ’ αγάπησα, και σε προσμένω!
Κι αν είσαι φάντασμα, τέτοια ολοένα,
τέτοια φαντάσματα ωσάν εσένα
να μου χαρίζουνε την ευτυχία,
όνειρο πύρινο σε ζωή κρύα!
Έλα και σφίξε με στην αγκαλιά σου,
σβήσε τη δίψα μου με τα φιλιά σου,
όπως κι αν λέγεσαι κι ό,τι κι αν είσαι,
κι ύστερα και όλο μου το αίμα χύσε,
σαν το νεράκι της η γη σ’ το δίνω·
ρουμπίνια ατίμητα πλάσε μ’ εκείνο.
Όλα είναι σύγνεφα και παραμύθια,
μόν’ η Ομορφιά είναι το φως, η αλήθεια!
Του κάκου αχόρταγα στο κόσμο τούτο
δόξα γυρεύουμε, δύναμη, πλούτο,
κι η Πίστη μάγισσα, φτερά μάς δίνει,
κι εμπρός σου τρέμουμε, Δικαιοσύνη,
κι όλο από μέσα μας μιαν ευχή βγαίνει:
Να ζούμε απείραχτοι κι αναπαμένοι!
Σε μιας Πεντάμορφης τα στήθη επάνω,
με δυο γλυκόλογα, με γέλιο πλάνο,
όλα ξεχάνονται… Χιμάει μια Λάμια
και σαν αδύνατα ξερά καλάμια
τα σιδερένια μας νιάτα συντρίβει,
και ή βοσκοπούλα είναι μες στο καλύβι
ή στ’ αρχοντόσπιτο κυρά μεγάλη,
όμοια στ’ αρπάγια της μας σφίγγει πάλι,
και με το στόμα της τ’ άπονο πιάνει
ρουφάει το αίμα μας,— και δεν της φτάνει!
Δευτέρα 28 Δεκεμβρίου 2020
Διαδικτυακοί περίπατοι στον Δήμο Δελφών
Το πρώτο ταξίδι μας θα γίνει σε έναν από τους πιο ιστορικούς τόπους της Ελλάδας, τον Δήμο Δελφών.
Διαδικτυακή περιήγηση στην περιοχή της Γραβιάς
Σάββατο 26 Δεκεμβρίου 18:00
Μαζί μας θα είναι οι:
Ιωάννης Μανανάς, Αντιδήμαρχος Δημοτικής Ενότητας Γραβιάς.Νικόλαος Κατσικούλης, Εντεταλμένος Δημοτικός Σύμβουλος (Δ.Ε. Άμφισσας).
Γεώργιος Χαλατσάς, Πρόεδρος Τοπικής Κοινότητας Καστελλίων.
Κατερίνα Κλέτσα από το Χάνι της Γραβιάς.
Πού βρισκόταν η Δωρική Τετρόπολη;
Πού γυρίστηκε η τηλεοπτική σειρά «Ο φωτογράφος του χωριού»;
- Θα δούμε πού έγινε η μάχη στο Χάνι της Γραβιάς, αλλά και το σημερινό Χάνι / Μουσείο.
- Θα ανακαλύψουμε πού βρισκόταν η περίφημη Δωρική Τετράπολη, η κοιτίδα των Δωριέων.
- Θα μάθουμε για την αρχαία Δρυόπη και τον μύθο της.
- Θα περιηγηθούμε στα χωριά της περιοχής ανακαλύπτοντας την ιστορία και τις ομορφιές τους.
- Θα μάθουμε πού γυρίστηκε η τηλεοπτική σειρά «Ο φωτογράφος του χωριού».
- Θα περιπλανηθούμε στο μοναδικό «Βαγκονέτο» κατεβαίνοντας στα βάθη της Γης.
- Θα ανακαλύψουμε πώς ξεκίνησε η πνευματική άνθηση και η εκπαίδευση στην περιοχή.
- Θα εξερευνήσουμε σπάνιες ομορφιές της φύσης.
Διαδικτυακή περιήγηση στην περιοχή της Άμφισσας - Σαλώνων
Σάββατο 2 Ιανουαρίου 18:00
Μαζί μας θα είναι οι:
Χριστιάνα Σταματέλου - ΔημοσιογράφοςΑγγελική Τσιόδρα – Διευθύντρια Εσπερινού Λυκείου Άμφισσας
Παναγιώτης Ταλάντης - Μέγα Καφενείο
Τι ήταν η «Χάρμαινα»;
Τι διαφυλάσσει η «Οικία Πανουργιά»;
Πού είναι το Κάστρο της Ωριάς;
- Θα περιπλανηθούμε στο περίφημο Κάστρο των Σαλώνων, πανάρχαιο φρούριο, το πρώτο στον ελλαδικό χώρο που ελευθερώθηκε, στις 10-4-1821.
- Θα περπατήσουμε στη Χάρμαινα, τη συνοικία των βυρσοδεψών της Άμφισσας που σώζεται αμετάβλητη στο πέρασμα του χρόνου. Θα μάθουμε και για το περίφημο «στοιχειό» της
- Θα επισκεφθούμε την περίφημη «Οικία Πανουργιά», έναν χώρο ιστορικής τεκμηρίωσης της Επανάστασης του '21
- Θα ανακαλύψουμε την ιστορία του κτιρίου που σήμερα στεγάζει το Αρχαιολογικό Μουσείο, τον τόπο όπου συστήθηκε το 1821 ο Άρειος Πάγος Ανατολικής Χέρσου Ελλάδος.
- Θα περιηγηθούμε στη Δηµοτική Πινακοθήκη «Σπύρος Παπαλουκάς» και στη Δημοτική Βιβλιοθήκη.
- Θα μιλήσουμε για την ιστορία του 1ου Δημοτικού Σχολείου της Άμφισσας.
- Θα ζήσουμε την ατμόσφαιρα που διατηρεί ακόμη το Μέγα Καφενείο.
- Θα μάθουμε για τα πιο ιστορικά σπίτια της πόλης αλλά και για μεγάλες προσωπικότητες των οποίων υπήρξε γενέθλια πόλη.
Διαδικτυακή περιήγηση στην περιοχή των Δελφών - Κίρρας - Ιτέας
Σάββατο 9 Ιανουαρίου 18:00
Ποιο είναι το Μονακό της Ελλάδας;
Ποιες διασημότητες συνδέθηκαν με τους Δελφούς;
Ποιο ήταν το μονοπάτι των προσκυνητών;
- Θα μιλήσουμε για ιστορίες που συνδέονται με τα αρχαιολογικά ευρήματα.
- Θα δούμε ντοκουμέντα από τις περίφημες «Δελφικές Εορτές».
- Θα δούμε πώς είδαν τους Δελφούς μεγάλοι συγγραφείς και περιηγητές, αλλά και σύγχρονες διασημότητες.
- Θα ακολουθήσουμε το μονοπάτι των προσκυνητών που θα μας φέρει στη Κίρρα.
- Θα περπατήσουμε στην Κίρρα και θα ανακαλύψουμε τη μακραίωνη ιστορία της.
- Θα περιηγηθούμε στην ιστορία και τις γειτονιές της Ιτέας.
- Θα δούμε τον χώρο όπου έγινε μια από τις πιο ιστορικές ναυμαχίες, αυτή της Αγκάλης.
- Θα ζήσουμε στη σύγχρονη ατμόσφαιρα του «Μονακό της Ελλάδας».
Διαδικτυακή περιήγηση στην περιοχή του Γαλαξιδίου
Σάββατο 16 Ιανουαρίου 18:00
Τι ήταν το Χάλειον;
Με ποια περίφημη ταινία συνδέεται το Γαλαξίδι;
Πώς συνδέεται ο Οδυσσέας Ανδρούτσος με το Γαλαξίδι;
- Θα περιπλανηθούμε στα γραφικά του σοκάκια και θα ανακαλύψουμε την ιστορία μεγάλων αρχοντικών της πόλης.
- Θα μάθουμε πώς ξεσήκωσε τους Γαλαξιδιώτες ο Οδυσσέας Ανδρούτσος.
Θα μάθουμε για την πλούσια ναυτική του παράδοση και θα επισκεφθούμε το περίφημο Ναυτικό Μουσείο.
- Θα ταξιδέψουμε στον χρόνο με το περίφημο «Χρονικό του Γαλαξιδίου».
- Θα μάθουμε για το αρχαίο Χάλειον.
- Θα ταξιδέψουμε σε μικρά νησιά με μεγάλη ιστορία.
- Θα δούμε πώς ο Μιχάλης Κακογιάννης έφερε την Κάντις Μπέργκεν στο Γαλαξίδι για την περίφημη ταινία «Όταν τα ψάρια βγήκαν στη στεριά».
- Θα δούμε πώς συνδέεται το Γαλαξίδι με τη λογοτεχνία.
Λοιπές πληροφορίες:
Κόστος συμμετοχής: 8 € /άτομο (για τη συμμετοχή και στις 4 περιηγήσεις 25€)
Για εκδήλωση ενδιαφέροντος συμπληρώστε τη φόρμα εδώ
Πληροφορίες: 2103250341 info@
Αν κάποιος από εσάς έχει καταβάλει τη συμμετοχή και δεν μπορέσει για οποιοδήποτε λόγο να το παρακολουθήσει θα αποσταλεί η περιήγηση βιντεοσκοπημένη.
Οι διαδικτυακές περιηγήσεις γίνονται μέσω της πλατφόρμας τηλεδιάσκεψης Zoom
Κυριακή 27 Δεκεμβρίου 2020
Κάλλιο: Το χωριό φάντασμα που αναπαύεται στην υδάτινη αγκαλιά του Μόρνου
Πολλές φορές, οι προκαθορισμένες πράξεις των ανθρώπων, αλλάζουν τον ρου της ιστορίας και διαφοροποιούν τα γεγονότα της, δημιουργώντας μια νέα πραγματικότητα…
Σάββατο 26 Δεκεμβρίου 2020
Η εκπομπή “Από τόπο… σε τόπο” με τον Χρήστο Μυλωνά, στην Αρτοτίνα
Τον τόπο μας επισκέφθηκε, η πολιτιστική-μουσική εκπομπή «Από τόπο… σε τόπο» που επιμελείται και παρουσιάζει ο αγαπημένος μουσικολόγος-λαογράφος Χρήστος Μυλωνάς. Τα γυρίσματα, πραγματοποιήθηκαν επιτυχώς τον περασμένο Ιούλιο, σκορπίζοντας ιδιαίτερη χαρά και συγκίνηση τόσο στους συγχωριανούς μας, όσο κι ευρύτερα στον Δήμο μας. Το “Από τόπο… σε τόπο”, που μεταδίδεται ως γνωστόν με μεγάλη επιτυχία κάθε Κυριακή, στις 12:00 το μεσημέρι, απ’ την τηλεόραση της Βουλής, είναι πρώτο σε τηλεθέαση σε Ελλάδα και σε εξωτερικό και αποτελεί αναμφίβολα έναν “Φάρο Πολιτισμού” για την Πατρίδα μας, σε τόσο δύσκολους καιρούς.
Η εκπομπή που θα μεταδοθεί στις αρχές του νέου έτους (2021), (θα ενημερώσουμε προσεχώς για την ημερομηνία), θ’ αναδείξει τα ήθη, τα έθιμα και τις ομορφιές του τόπου μας, σε συνδυασμό με τους μεγάλους ήρωες της Επανάστασης του ’21, που γεννήθηκαν στο χωριό μας (Αθανάσιο Διάκο, Σκαλτσοδήμο κ.α.).
Παρασκευή 25 Δεκεμβρίου 2020
Πέμπτη 24 Δεκεμβρίου 2020
Τα Χριστούγεννα της Ρούμελης
Με έθιμα και παραδόσεις που έχουν τις ρίζες τους βαθιά πίσω στο χρόνο υποδέχεται τις γιορτές η περιοχή.
Με έθιμα και παραδόσεις που έχουν τις ρίζες τους βαθιά πίσω στο χρόνο υποδέχεται τα Χριστούγεννα η Ρούμελη.
Πέρα από το Χριστουγεννιάτικο κλίμα που προσδίδει ο στολισμός σε πόλεις και χωριά, τα αρώματα από τις κουζίνες είναι ένας πολύτιμος οδηγός που κάνει ορισμένες περιοχές σαν ξεχωρίζουν.
Συνήθειες που διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή και έχουν την θέση τους βαθειά στο χρόνο έχοντας κατακτήσει τον απόλυτο σεβασμό από τους κατοίκους.
Ξεκινούν από τον τρόπο με τον οποίο θα σφάξουν τα γουρούνια και φτάνουν μέχρι το πάντρεμα της φωτιάς.
«Τσιγαρίθρες», λουκάνικα, «μπουμπάρια», «χριστόψωμα», «βασιλόψωμα», «βασιλοκουλούρες», μπακλαβάδες και πολλά κάλαντα είναι γεμάτα τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά στη Ρούμελη.
Τα έθιμα ξεκινούν από την παραμονή των Χριστουγέννων και ολοκληρώνονται μετά την Πρωτοχρονιά. Ξεκινούν με την «χοιροσφαγή» αλλά και τον τρόπο με τον οποίο σφάζουν τα γουρούνια και φτάνει μέχρι το «πάντρεμα της φωτιάς».
Συνοδεύονται με γλέντι, με κάλαντα και αρκετά μεγάλο τελετουργικό. Όμως οι ευχές για μια καλύτερη χρονιά, καλύτερη σοδειά και καλύτερη προκοπή είναι αυτές που κυριαρχούν σε κάθε έκφραση της παράδοσης.
Εκτός από τα κάλαντα που ακούγονται σε κάθε γωνιά της Ρούμελης διατηρούνται ακόμη ορισμένα από τα έθιμα που παραδοσιακά μεταφέρονται από γενεά σε γενεά και δίνουν ένα διαφορετικό χρώμα στις Άγιες τούτες μέρες.
Χοιροσφαγή
Στα ορεινά χωριά της δυτικής Φθιώτιδας είναι απίθανο να μην συναντήσουμε τουλάχιστον ένα χοίρο σε κάθε σπίτι. Ήταν πάντα θέμα αρχοντιάς, κοινωνικής και οικονομικής επιφάνειας.Η προετοιμασία για τη σφαγή τους ξεκινά πολύ νωρίς αφού οι νοικοκυρές είναι υποχρεωμένες να βρουν πλέον γανωματή για να γανώσουν (να κασσιτερώσουν) τα οικιακά σκεύη που είναι αναγκαία για τη χοιροσφαγή.
Τώρα όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά. Οι παρέες έγιναν μικρότερες και τα πράγματα έχουν περισσότερο απλοποιηθεί.
Τετάρτη 23 Δεκεμβρίου 2020
Ευχές από τον Δήμαρχο Δωρίδος, κ.Γιώργο Καπεντζώνη
Η φετινή γιορτή των Χριστουγέννων βρίσκει την ανθρωπότητα σε μια
πρωτόγνωρη δοκιμασία.
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, τα μηνύματα ελπίδας, αισιοδοξίας,
αγάπης και αλληλεγγύης, αποκτούν ιδιαίτερη σημασία.
Με την αναβίωση του χαρμόσυνου γεγονότος, ας αδράξουμε την
ευκαιρία να θέσουμε νέους στόχους, να αντλήσουμε δύναμη, να
οπλιστούμε με υπομονή, να εργαστούμε για την περιφρούρηση της
υγείας και της ασφάλειας, να ενωθούμε σε μια ανιδιοτελή προσφορά για
τον συνάνθρωπο, να προτάξουμε το «εμείς» έναντι του «εγώ».
Είναι απολύτως βέβαιο ότι μέσα από αντίξοες καταστάσεις μπορούμε
να ενεργοποιήσουμε τη δύναμη που όλοι διαθέτουμε και με οδηγό την
ενότητα και την πίστη, να σφυρηλατήσουμε το μέλλον που
επιθυμούμε.
«Ευλογημένη είναι η εποχή
η οποία εμπλέκει ολόκληρο
τον κόσμο
σε μια συνωμοσία αγάπης»
(Hamilton Wright Mabie)
Είθε το Φως των Χριστουγέννων να αναζωογονήσει τις ψυχές όλων μας!
Καλά Χριστούγεννα και Ευτυχισμένο το Νέο Έτος!
Ο Δήμαρχος Δωρίδος
Γιώργος Καπεντζώνης
Τρίτη 22 Δεκεμβρίου 2020
Δωρεάν Rapid Tests στους Δημότες
Οι λήψεις έγιναν στα Δημοτικά Καταστήματα Ευπαλίου, Ερατεινής, Λιδωρικίου και Κροκυλείου.
Διενεργήθηκαν συνολικά εκατόν εξήντα οκτώ (168) έλεγχοι ταχείας ανίχνευσης αντιγόνου (rapid test).
Όλα τα αποτελέσματα ήταν αρνητικά.
Δευτέρα 21 Δεκεμβρίου 2020
Ευχές από τον Σύλλογο Τριστενιωτών
Αγαπημένοι μας συγχωριανοί.
Σας ευχόμαστε Καλά Χριστούγεννα και το 2021
να σας φέρει υγεία, ευημερία, τύχη, ευτυχία
και πολλές αγκαλιές που μας λείπουν.
Με πολλή αγάπη
Εκ μέρους του Δ.Σ.
Μαίρη Παπακωνσταντίνου
Ημερολόγια και μάσκες από τον Σύλλογο Υψηλοχωριτών
Αγαπημένοι μας συγχωριανοί και φίλοι του χωριού μας όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος με την συμμετοχή σας, φτιάξαμε το ημερολόγιο μας. Λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού δεν γνωρίζουμε πότε θα κόψουμε την Πρωτοχρονιάτικη πίτα. Όποιος όμως θέλει να προμηθευτεί το ημερολόγιο μπορεί να επικοινωνήσει με κάποιον από τα μέλη του ΔΣ. Με το ημερολόγιο ή με την ετήσια εισφορά του καθενός θα υπάρχει δώρο και μία μάσκα. Σας ευχαριστούμε για την συμμετοχή και σας ευχόμαστε καλές εορτές.
Δ.Σ Συλλόγου Υψηλοχωριτών Δωρίδος
Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 2020
Χείμαρροι, βοσκοτόπια, 18 κάτοικοι: Το «Καπετανοχώρι της Δωρίδος» είναι το ησυχαστήριο που πάντα έψαχνες
Το μέρος που γίνεσαι ένα με τη φύση και ηρεμεί το μυαλό σου…
της ΟΛΓΑ ΠΑΡΘΕΝΕΑ-ΓΕΩΡΓΑΤΣΟΥ
Ζούμε μια εξαιρετικά περίεργη συνθήκη, μια περίοδο με έντονες «αναντιστοιχίες»: από τη μία υπάρχει το lockdown λόγω του κορονοϊού που απαγορεύει κάθε κίνηση εκτός νομού, την στιγμή που, από την άλλη, το μυαλό μας επισκέπτεται νοερά τον ένα προορισμό μετά τον άλλο με ρυθμούς ταξιδιωτικού junkie που αρνείται να περιοριστεί στους 4 τοίχους.
Κι αν για ορισμένα μέρη μας νοιάζει λιγότερο κι από τη μονογονική διχοτόμηση της αμοιβάδας, υπάρχουν και κάποια που μας κάνουν να μετράμε τις μέρες για το τέλος της καραντίνας, ούτως ώστε να βρεθούμε και πάλι κοντά τους.
Τρανό παράδειγμα της δεύτερης κατηγορίας η Αρτοτίνα της Φωκίδας…
Το χωριό (;) του Αθανάσιου Διάκου
Δεν είναι ακριβώς σαφές, καθώς υπάρχει μία άτυπη «διαμάχη», με τα δύο μέρη να διεκδικούν την… πατρότητα: η Αρτοτίνα ερίζει μαζί με το χωριό Αθανάσιο Διάκο σχετικά με το ποιο εκ των δύο είναι η γενέτειρα του Αθανασίου Διάκου.
Ανεξαρτήτως του αν η Αρτοτίνα στη Φώκιδα αποτελεί τη γενέτειρα ενός εκ των μεγαλύτερων «πρωταγωνιστών» της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, είναι αδιαμφισβήτητα η πατρίδα των Καπετάν Κόρακα, Ανδρίτσου Σαφάκα, Λουκά Καλιακούδα, Γεράντωνου, Ρούκη, Σκαλτσά και τόσων άλλων οπλαρχηγών της Επανάστασης- όλοι τους γνωστοί οπλαρχηγοί την περίοδο του Αγώνα για την Απελευθέρωση.
Γι’ αυτό το λόγο, εξαιτίας, δηλαδή, των ανδρών που «γέννησε», αιτιολογείται πλήρως και ο χαρακτηρισμός της ως το «Καπετανοχώρι της Δωρίδος», Άλλωστε, η Αρτοτίνα αποτέλεσε ένα από τα κύρια ορμητήρια της Ρούμελης κατά των Τούρκων.
Το Τρίστενο δεν είναι Ροβανιέμι
μία Χριστουγννιάτικη ιστορία
Εμείς οι γονείς, απασχολημένοι στην καθημερινότητά μας. Η σύζυγος με τις ατέλειωτες δουλειές του σπιτιού και εγώ χαζεύοντας τα φωτάκια του χριστουγεννιάτικου δένδρου, απορροφημένος σε σκέψεις των επαγγελματικών θεμάτων της επόμενης ημέρας.
Αίφνης, οι σκέψεις μου διακόπηκαν απότομα από μία σοβαρή ανακοίνωση που μου έκαναν οι κόρες μου: ″Μπαμπά θέλουμε να πάμε στο χωριό φέτος τις Γιορτές″…. Ξαφνιάστηκα !!! Πώς τους ήρθε αυτό ???
″Κορίτσια″ τους λέω ″Το Τρίστενο δεν είναι Ροβανιέμι, δεν έχει ταράνδους και Αι Βασίληδες, μόνο κρύο και ερημιά″.
″Ε και λοιπόν ? Εμείς θα θέλαμε να πάμε″, μου αποκρίθηκαν με τον νεανικό αυθορμητισμό τους.
″Καλά θα δούμε, θα το συζητήσουμε όλοι μαζί στην ώρα του″ τους είπα. Έτσι κι αλλιώς τα Χριστούγεννα μου φαίνονταν τόσο μακριά ακόμη. Είχα τόσα να κάνω στη δουλειά. Τα συζήτησα με τη σύζυγο και συμφώνησε μαζί μου.
Όλο το διάστημα μέχρι τις παραμονές των Γιορτών, οι πολυαγαπημένες μου θυγατέρες εξέφραζαν με περίσσεια επιμονή τη βούλησή τους να πάμε στο Τρίστενο.
Οπότε αποφασίσαμε να πραγματευτούμε την επιλογή αυτή με τη σύζυγό μου. Τίθενται τα εξής θέματα :
1. Ο Καιρός. Βασικότατος παράγοντας που θα καθορίσει τις όλες δραστηριότητες. Χειμώνας είναι, κρύο θα κάνει, μπορεί και να χιονίσει. Θέρμανση στο χωριό έχουμε, αν δεν υπήρχε η συζήτηση θα σταματούσε εδώ. Μήπως και στην Αθήνα κρύο θα κάνει και αν τύχει να είναι βροχερός ο καιρός τότε να δεις κατάθλιψη. Εξάλλου το κρύο στο χωριό είναι κάτι που έχουμε συνηθίσει, είναι πιο γλυκό και προσδίδει κάτι στην όλη ατμόσφαιρα του χωριού.
2. Οι δρόμοι. Το χιόνι, ο πάγος… Βασικό στοιχείο η ασφάλεια και όσο το δυνατόν λιγότερη ταλαιπωρία. Αν τύχει, όμως και χιονίσει στο Λεκανοπέδιο όμως, τότε είναι που δεν μετακινείσαι. Γλιστρούν οι δρόμοι και σε καμία περίπτωση δεν θέλεις το Jeep (σαν αυτά που μοιάζουν με τανκ του Β’ Π.Π.) κάποιας γλυκύτατης κυρίας να σταματήσει την πορεία του επάνω στο Ι.Χ. σου. Εξάλλου, στον 21ο αιώνα ζούμε, οι δρόμοι θα είναι ανοικτοί στο επαρχιακό δίκτυο, ακόμη και στα χωριά μας.
3. Φως/Νερό/Τηλέφωνο/Θέρμανση. Τα μεγάλα ερωτηματικά !!! Αν πέσει το ρεύμα ??, αν έχουν παγώσει οι βρύσες ??, Ο καυστήρας θα δουλεύει ?? Τηλέφωνο δεν μας νοιάζει πια έχουμε τα κινητά μας.
Οι θετικές απαντήσεις σε αυτά τα ερωτηματικά θέλουν πίστη και αισιοδοξία. Συνήθως το ρεύμα πέφτει μετά από μία σφοδρή χιονοθύελλα (πράγμα σπάνιο στην εποχή της υπερθέρμανσης του πλανήτη) και εντός 24 ωρών επανέρχεται.
Σημαντική αμέλεια να μην πω σε κάποιον μόνιμο κάτοικο να προσέχει τις παροχές στο σπίτι το χειμώνα, ούτε φώναξα το Θανάση να κάνει τη συντήρηση του καυστήρα. Που να το φανταστώ !!
4. Προμήθειες. Το κλασικό πρόβλημα χειμώνα - Πάσχα - καλοκαίρι όταν ετοιμάζεσαι για Τρίστενο. Μπορεί να βρεις κρέας ή και να μην βρεις, αλλά ο μανάβης έρχεται στην Πενταγιού μία φορά την εβδομάδα. Από το ολότελα !!!! Τα υπόλοιπα από σούπερ - μάρκετ σε ακτίνα 50 χιλιομέτρων.
Μην είσαι γκρινιάρης και απαισιόδοξος. Δεν θα πεθάνεις και στην πείνα. Υπάρχουν και οι μόνιμοι κάτοικοι – επαγγελματίες, νέα παιδιά, που όλο και κάτι θα κάνουν. Μην ξεχνάμε την ταβέρνα στο Τρίστενο, τον ξενώνα ύπνου και φαγητού στην Πενταγιού και το μαγαζάκι Γενικού Εμπορίου στην Πενταγιού.
5. Τέλος, το σημαντικότερο : Γιορτές είναι θέλουμε κόσμο, κίνηση, dolce vita !! Κοίταξε να δεις τι θα χάσουμε πηγαίνοντας στο Τρίστενο :
• Ατέλειωτες βόλτες στη γιορτινή, στολισμένη Αθήνα, ψώνια και δώρα
• Διασκέδαση, μπαρ, κλαμπ, μπουζούκια με φίλους έως τις πρωινές ώρες
• Ρεβεγιόν με τα καλά μας ρούχα σε ωραίο περιβάλλον με συναρπαστικούς ανθρώπους.
Μμμ… νομίζω ότι ζούμε σε άλλη εποχή!!!
Δεν είμαστε ούτε είκοσι ούτε τριάντα ετών πια και το ″budjet″ έχει προσαρμοστεί προς τα κάτω την τελευταία δεκαετία.
Θα πάμε καμιά βόλτα στο Σύνταγμα-Ερμού δεν θα αγοράσουμε τίποτα (τι τιμές Θεέ μου…)
Θα μας τρέχουν τα παιδιά από φίλη σε φίλη…
Το πολύ-πολύ να βγούμε για κανέναν καφέ.
Φαγητό με τους παππούδες και τις γιαγιάδες και…
Πολύ… πολύ τηλεόραση.
ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΑ !!! Δεν με κάλεσε και ο πρέσβης στο ρεβεγιόν του !!
Ξεπερνώντας λοιπόν τις μεσο-αστικές μου αντιλήψεις, οπλισμένος με αποφασιστικότητα και αισιοδοξία και κατανοώντας ότι ″η δουλειά δεν είναι λαγός να φύγει εδώ θα σε περιμένει″, κατά τη ρήση ενός έμπειρου συναδέλφου ΦΟΡΤΩΣΑΜΕ ΚΑΙ ΞΕΚΙΝΗΣΑΜΕ ΓΙΑ ΤΡΙΣΤΕΝΟ την προ-παραμονή Χριστουγέννων. ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ !!!
………………………………………………………………………..
Το ταξίδι της επιστροφής, την επόμενη της Πρωτοχρονιάς, αναμενόταν, όπως πάντα, κουραστικό και βαρετό. Δεν είναι το ίδιο όταν πας κάπου, με όταν επιστρέφεις. Έχεις βεβαρημένη ψυχολογία.
Ανέλπιστα όμως, ήμασταν όλοι στο αυτοκίνητο ομιλητικοί και γελαστοί. Ακόμη και η γκρινιάρα η κόρη μου που δεν αντέχει τα ταξίδια ήταν σε κατάσταση ευθυμίας.
″Τι έγινε ???″, ρώτησα και τα τρία τα κορίτσια μου,
″Προς τι αυτή η ευχάριστη έκπληξη ??? ″….
″Περάσαμε υπέροχα !!!″ μου είπαν με μια φωνή και οι τρεις.
Άρχισα λοιπόν να αναλογιζόμουν τι ήταν αυτό που μας έκανε όλους να, συμπεριλαμβανομένου και εμένα, να έχουμε μία πολύ καλή εντύπωση για τις φετινές Χριστουγεννιάτικες διακοπές μας.
″Λευκά″ Χριστούγεννα δεν κάναμε… χιόνι δεν έριξε. Μέχρι του ″Πραττά το Λάκο″ έφτασε. Μόνο κρύο (ψόφο δηλαδή) έως -4οC. Ντυνόμασταν με τα σκουφιά και τα κασκόλ και κάναμε βόλτες στο χειμωνιάτικο τοπίο. Στην απόλυτη ησυχία και ηρεμία της φύσης. Τα περισσότερα δένδρα είχαν ρίξει τα φύλλα τους, υπήρχε μόνο χλόη και το ελατόδασος. Το θρόισμα του ανέμου ανάμεσα στα έλατα είναι πραγματική ψυχοθεραπεία. Έκλεινες τα μάτια, το αφουγκραζόσουν ήταν σαν να κάνεις γιόγκα με τα πόδια ψηλά και το κεφάλι κάτω. Απόλυτο συναίσθημα θετικής ενέργειας και οι βαθιές ανάσες τέλειο αναζωογονητικό. Γενικά το τοπίο ήταν φανταστικό.
Έβλεπες απέναντι ένα άσπρο σύννεφο να έχει καθίσει επάνω στα Βαρδούσια και την άλλη μέρα τα έβλεπες κατάλευκα από το χιόνι.
Σάββατο 19 Δεκεμβρίου 2020
Φορτώσαμε τα Ford με μηχανές Yamaha και φτάσαμε μέχρι το Διακόπι Φωκίδας
Του Βασίλη Σαρημπαλίδη
Έχοντας στα χέρια μας την τελευταία γενιά του Ford Ranger Wildtrak στην διπλοκάμπινη εκδοχή του με τον κινητήρα των 2.0 λίτρων με τους 213 ίππους και το 10άρι αυτόματο κιβώτιο αποφασίσαμε να το ζήσουμε ως ένα καθαρόαιμο όχημα ελευθέρου χρόνου. Όπως άλλωστε χρησιμοποιείται στις περισσότερες χώρες του πλανήτη και όχι μόνο ως επαγγελματικό όχημα.
Με χώρους για πέντε επιβάτες, καρότσα που χωρά πολλά πράγματα και περίσσια δύναμη, φορτώσαμε την ολοκαίνουργια Yamaha YZ450F με σκοπό να… πάρουμε τα βουνά και ξεφύγουμε από την ρουτίνα της καθημερινότητας.
Την Yamaha YZ450F την... φορτώσαμε από το κατάστημα Worksbike του Δημήτρη Χελιώτη ο οποίος είναι ο επικεφαλής της αγωνιστικής ομάδας της Yamaha στην Ελλάδα... |
Πέμπτη 17 Δεκεμβρίου 2020
Ευχές Αντιδημάρχου Δήμου Δωρίδος Κ. Παλασκώνη
Αγαπητοί μου συμπατριώτες,
Εύχομαι ο εορτασμός της γέννησης του Θεανθρώπου να γεμίσει ελπίδα και αισιοδοξία τις καρδιές μας.
Όλοι εμείς, τα τέκνα Του επί της γης, έστω και μέσα από τα σπίτια μας να δοξάσουμε τη χάρη Του με προσευχή.
Η πανδημία του κορονοϊού μας υπενθύμισε πόσο εύθραυστη είναι η ζωή μας.
Παρόλα αυτά, όπως όλα δείχνουν, σύντομα θα επιστρέψουμε στην κανονικότητα ασφαλείς και σοφότεροι.
Λίγη επιπλέον υπομονή και σύνεση χρειάζεται.
Χρόνια πολλά με υγεία σε όλους !!
Κωνσταντίνος Παλασκώνης
Τετάρτη 16 Δεκεμβρίου 2020
Δύο νέα έργα στον Δάφνο
Κατόπιν απόφασης του Δ.Σ. της ”Ένωσης Δαφναίων Δωρίδας 1935” και σε άμεση συνεργασία και συνεννόηση με τον πρόεδρο της κοινότητας μας Διαμαντή Γ. Θανάση χρηματοδοτήθηκαν τα παρακάτω έργα στο χωριό μας:
-
- Κατασκευή πέτρινης βρύσης στην πλατεία του χωριού μας.
- Κατασκευή πέτρινου παγκακιού και πέτρινου τραπεζιού στον Όχτο.
Τρίτη 15 Δεκεμβρίου 2020
Δωρεάν γρήγορα (rapid) τεστ για όλη την Δωρίδα από τον Δήμο
Τα τεστ προορίζονται για ΟΛΟΥΣ τους Δημότες του Δήμου ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΑ.
Δευτέρα 14 Δεκεμβρίου 2020
Το Διακόπι φορά τα γιορτινά του
Ακόμη και εάν εφέτος λείψουν οι λιγοστοί επισκέπτες των γιορτών, το Διακόπι φορά όπως κάθε χρόνο τα γιορτινά του προκειμένου να υποδεχθεί με λαμπρότητα τα Χριστούγεννα και το νέο έτος.
Κυριακή 13 Δεκεμβρίου 2020
15 νέα έργα δημόσιου χαρακτήρα χρηματοδοτούνται μέσω Leader από ΑΝ.ΦΩ.
Σάββατο 12 Δεκεμβρίου 2020
Εγκρίθηκε αρχιτεκτονική και στατική μελέτη αποκατάστασης του καθολικού και των κελιών της Βαρνάκοβας
Εγκρίθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, η αρχιτεκτονική και στατική μελέτη αποκατάστασης του καθολικού και των κελιών της Ιεράς Μονής Παναγίας Βαρνάκοβας, σύμφωνα με ανακοίνωση του βουλευτή Φωκίδας, Γιάννη Μπούγα.
Παρασκευή 11 Δεκεμβρίου 2020
Απαντήσεις των φορέων της Αρτοτίνας στους φορείς του Αθ. Διάκου
Απάντηση σε ανακοίνωση του Προέδρου Τ.Κ. Αθανασίου Διάκου σχετικά με την έκδοση του επετειακού ημερολογίου του Δήμου Δελφών στο Fokidanews
Προς: Πρόεδρο Τ.Κ. Αθανασίου Διάκου κ. Κ. Μαστροκωστόπουλο
Κοιν: Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Φθιώτιδος κκ Συμεών
Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Φωκίδας κκ Θεόκτιστο
Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας κ. Φ. Σπανό
Αντιπεριφερειάρχη Φωκίδας κ. Γ. Δελμούζο
Δήμαρχο Δελφών κ. Π. Ταγκαλή
Δήμαρχο Δωρίδας κ. Γ. Καπεντζώνη
Αντιδήμαρχο Δωρίδας κ. Κ. Παλασκώνη
Πρόεδρο ΕΔΕΠ κ. Δ. Παναγιωτόπουλο
Θέμα: Απάντηση σε ανακοίνωση του Προέδρου Τ.Κ. Αθανασίου Διάκου σχετικά με την έκδοση του επετειακού ημερολογίου του Δήμου Δελφών
Αθήνα, 2 Δεκεμβρίου 2020
Αξιότιμε κ. Πρόεδρε,
Αναφερόμενοι στην από 30.11.2020 ανακοίνωσή σας σε απάντηση της από 27.11.2020 επιστολής της Δωρικής Αδελφότητας αναφορικά με το περιεχόμενο του επετειακού ημερολογίου 2021 του Δήμου Δελφών, έχουμε να παραθέσουμε τα κάτωθι:
Α. Η προκήρυξη του Βραβείου Αδελφών Παπαστράτου από την Ακαδημία Αθηνών προέβλεπε, για το αδιάβλητο της διαγωνιστικής διαδικασίας, την υποβολή μελετών εντός σφραγισμένου φακέλου φέροντος τον τίτλο ενός ρητού ο οποίος θα περιείχε εντός του έναν άλλο σφραγισμένο υποφάκελο με τα πραγματικά στοιχεία του συγγραφέως και τον τίτλο της μελέτης. Έτσι, η εργασία Λάππα έφερε εις τον φάκελο τον τίτλο «Μολών Λαβέ» και βέβαια είναι αυτή η εργασία που δημοσιεύτηκε με τον τίτλο «Θανάσης Διάκος» το 1949.
Η εργασία Λάππα, όπως άλλωστε συνομολογείτε κι εσείς ο ίδιος στην από 30.11.2020 ανακοίνωσή σας, περιλαμβάνει την κατηγορηματική θέση ότι ο Διάκος (και όλα τα αδέλφια του) γεννήθηκε στην Αρτοτίνα.
Θα θέλαμε επίσης να συμπληρώσουμε ότι στην ίδια διαγωνιστική διαδικασία απονεμήθηκε έπαινος στην υπό στοιχεία «ουδεν αμάρτυρον αείδω» εργασία ανήκουσα στον Γυμνασιάρχη Νικόλαο Γκινόπουλο με αντίστοιχο περιεχόμενο όσον αφορά στη γενέτειρα του Διάκου επαναλαμβάνοντας άλλωστε άποψη που είχε διατυπώσει αρκετά χρόνια πιο πριν σε άρθρο του (Νέα Εστία, τόμος Ε’, 1929) όπου χαρακτηρίζει το Διάκο «δοξασμένο γέννημα και θρέμμα και καύχημα της Αρτοτίνας»
Β. Εκτός του Λάππα, υπάρχει πλήθος επίσημων γραπτών πηγών, όλων του 19ου αιώνα, δηλαδή κοντά στα γεγονότα του 1821, που ρητά αναφέρουν την Αρτοτίνα ως γενέτειρα του Ήρωα. Σε αυτές τις επίσημες ιστορικές πηγές περιλαμβάνονται ενδεικτικά:
• η πρώτη βιογραφία του Διάκου από τον Στρατηγό Παναγιώτη Ρόδιο (1835), • το τρίτομο έργο του Ιακωβου Ραγκαβη «Τα Ελληνικά» (1853),
• η έγγραφη αναφορά του Ηπειρώτη δάσκαλου Φ. Παπαδόπουλου προς το Υπουργείο Παιδείας (1858),
• το πιστοποιητικό οικογενειακής καταστάσεως που εκδόθηκε από τον Δήμο Κροκυλείου στον οποίο υπαγόταν η Αρτοτίνα (1865),
• το γενεαλογικό δένδρο του Διάκου όπως το κατέγραψε ο ιστορικός Γ. Κρέμος («Ιστορικά Επανορθώματα» 1883),
• η αναφορά του Ανδρέα Καρκαβίτσα («Ιστορικές σημειώσεις περί Αθανασίου Διάκου»1888)
Από τις παραπάνω πηγές, επισημαίνουμε ιδιαιτέρως το πιστοποιητικό οικογενειακής καταστάσεως (1865) που περιλάμβανε 24 ζώντες απόγονους του Διάκου. Σχεδόν όλοι οι απόγονοι ήταν κάτοικοι Αρτοτίνας εκτός των τεσσάρων απογόνων του αδελφού του Κων/νου Ψυχογιού – Μασσαβέτα, ο οποίος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αρτοτίνα αλλά εν συνεχεία βρέθηκε στην Άνω Μουσουνίτσα με την γνωστή υιοθεσία του από τον άκληρο θείο του Γιάννη Μασσαβέτα. Το καταλυτικό περιεχόμενο αυτού του από πάσης απόψεως επίσημου εγγράφου – το οποίο κατά νόμο εκδίδεται από τον δήμο της περιοχής στην οποία γεννήθηκε το άτομο στο οποίο αναφέρεται (στη προκειμένη περίπτωση στον Αθανάσιο Διάκο)- αρκεί για να καταδείξει την Αρτοτίνα ως γενέτειρα του Αθανασίου Διάκου.
Θα θέλαμε σε αυτό το σημείο να κάνουμε μια αναφορά και στον αοίδιμο Μητροπολίτη Φθιώτιδος Νικόλαο, ο οποίος σε εισήγησή του προς την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδας για την Τουρκοκρατία και την Επανάσταση του 1821 στις 6 Οκτωβρίου 2017, ανέφερε: «Ο Αθανάσιος Διάκος εγεννήθη στην Αρτοτίνα της Δωρίδος το 1786. Ήταν το τέταρτο παιδί από τα πέντε του εκ Μουσουνίτσης Γεωργίου Ψυχογιού».
Γ. Ο εορτασμός της Εκατονταετηρίδας της Εθνικής Παλιγγενεσίας είχα αρχικά ορισθεί για το 1921 (Ν. 1375/1918), μεσολάβησε όμως η Μικρασιατική καταστροφή και τελικά με τον Ν. 3009/1928 (ΦΕΚ 143/1922) ορίσθηκε ως έτος εορτασμού το 1930 ενώ με σχετικό Διάταγμα (ΦΕΚ 277/1928) συστάθηκε η Κεντρική Επιτροπή Εορτασμού αποτελούμενη από προσωπικότητες υψηλού κύρους της Πολιτείας, της Εκκλησίας, των γραμμάτων και των τεχνών.
Στην από 30.11.2020 ανακοίνωσή σας, ξεκινάτε από το οφθαλμοφανές ανθρώπινο λάθος του Προέδρου της Δωρικής Αδελφότητας που εκ παραδρομής ανέφερε το 1921 ως έτος εορτασμού της Εκατονταετηρίδας, και προβαίνετε σε ανακριβείς και απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς, τους οποίους δεν θεωρούμε ότι θα ήταν εποικοδομητικό να σχολιάσουμε. Θα θέλαμε όμως να σας πληροφορήσουμε ότι η Αρτοτίνα (και όχι η Άνω Μουσουνίτσα) επελέγη για τον επίσημο εορτασμό ως γενέτειρας του Διάκου. Τις πανηγυρικές εκδηλώσεις τίμησαν με την παρουσία τους μέλη της Επιτροπής Εκατονταετηρίδας, κυβερνητικό κλιμάκιο με επικεφαλής τον Υφυπουργό Συγκοινωνιών Ν. Αβράαμ και μπάντα της Προεδρικής Φρουράς για απόδοση τιμών. Τότε εντοιχίσθηκε και η μαρμάρινη πλάκα στο κελί του Διάκου με το περιεχόμενο δηλωτικό της γενέτειρας του Ήρωα («Ενταύθα εµόνασε το τέκνον της
Αρτοτίνης, ο Αθανάσιος Διάκος. Εγένετο 31 Αυγούστου 1930. Η Κεντρική Επιτροπή Εκατονταετηρίδος 1830-1930»). Επισημαίνουμε μάλιστα ότι τις συγκεκριμένες εκδηλώσεις – οι οποίες έλαβαν χώρα σε μια περίοδο κατά την οποία η πλευρά της Άνω Μουσουνίτσας δεν είχε θέσει θέμα αμφισβήτησης της γενέτειρας του Αθανασίου Διάκου- είχε εκπροσωπηθεί και η Άνω Μουσουνίτσα αφου σε αυτές παρέστη και ο Πρόεδρος «Συνδέσμου των εν Αθήναις και Πειραιεί Παρνασσιδέων» Δημήτριος Τσιπούρας ο οποίος μάλιστα απήγγειλε εμπνευσμένο ποίημα µε τον τίτλο «Στο Διάκο της Αρτοτίνας». Μάλιστα, το σχετικό πρακτικό απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου έδινε εξουσιοδότησή στο Πρόεδρό Δημ. Τσιπούρα να παραστεί «….είς τα αποκαλυπτήρια των προτομών του Διάκου παρά την γέφυραν της Αλαμάνας, τόπου της ιστορικής μάχης, ως και εν τη γενέτειρα του ‘Ηρωος Αρτοτίνα».
Δ. Στη σύντομη βιογραφία του Διάκου όπως παρουσιάζεται στο επετειακό ημερολόγιο του Δήμου Δελφών, πέραν της ιστορικής αναλήθειας σχετικά με την γενέτειρα και το επώνυμο του Ήρωα, παραλείπεται η αναφορά σημαντικών σταθμών της κλέφτικης ζωής του Ήρωα όπως για παράδειγμα η δράση του Διάκου στο Σώμα του Τσαμ Καλόγερου (που δρούσε στην ευρύτερη περιοχή Αρτοτίνας και της Δωρίδας) το 1805 και ύστερα στο Σώμα του Αρτοτινού οπλαρχηγού Σκαλτσοδήμου με τον οποίο συνεργάσθηκε στη Δωρίδα περίπου το 1815. Θεωρούμε την παράλειψη της προηγούμενης κλέφτικης ζωής του Διάκου σκόπιμη και δόλια ως μέρος της προσπάθειας αποσύνδεσης του ήρωα με την γενέτειρά του Αρτοτίνα.
Αξιότιμε κ. Πρόεδρε,
Όπως έχουμε ήδη επισημάνει πολλές φορές κατά το παρελθόν, εμείς οι Αρτοτινοί είμαστε πάντοτε διατεθειμένοι ανά πάσα στιγμή να προσέλθουμε σε διάλογο με εσάς και τους εκπροσώπους των συλλόγων σας, προκειμένου να ανταλλάξουμε τις απόψεις μας στηριζόμενοι πάντοτε σε τεκμηριωμένα στοιχεία και ιστορικές πηγές σε μια προσπάθεια να σταματήσει επιτέλους η στείρα αντιπαράθεση γύρω από έναν Ήρωα και Εθνομάρτυρα, για την ύπαρξη του οποίου καθένα από τα χωριά μας έχει ξεχωριστή συμβολή. Σε αυτό το πνεύμα, αναμένουμε την θετική σας ανταπόκριση. Σε κάθε περίπτωση, θεωρούμε ότι αυτά που ενώνουν την Αρτοτίνα με την Άνω Μουσουνίτσα (ήδη, Αθανάσιος Διάκος) είναι σαφώς περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν.
Εντωμεταξύ, λαμβάνοντας υπόψη την αναφορά σας στην από 30.11.2020 ανακοίνωσή σας ότι το εν λόγω ημερολόγιο δεν έχει ακόμα διανεμηθεί, αναμένουμε από τον Αντιπεριφερειάρχη Φωκίδας και τον Δήμαρχο Δελφών να πράξουν τα δέοντα, ήτοι να αποσυρθεί άμεσα η συγκεκριμένη βιογραφία άλλως να τροποποιηθεί, αποκαθιστώντας την ιστορική αλήθεια.
Με εκτίμηση,
Ο Πρόεδρος της Τ.Κ. Αρτοτίνας Βασίλειος Κάππας
Το Δ.Σ. του συλλόγου Αρτοτινών «Ο Αθανάσιος Διάκος»
Απάντηση στην από 2.12.2020 επιστολή της Αδελφότητας Αθανασίου Διάκου σχετικά με την έκδοση του επετειακού ημερολογίου του Δήμου Δελφών
ΔΗΜΟΣ ΔΩΡΙΔΑΣ
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΒΑΡΔΟΥΣΙΩΝ
ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΡΤΟΤΙΝΑΣ
Προς: Αδελφότητα Αθανασίου Διάκου
Υπόψη κ. Ν. Κωνσταντέλλου, Προέδρου
Θέμα: Απάντηση στην από 2.12.2020 επιστολή της Αδελφότητας Αθανασίου Διάκου σχετικά με την έκδοση του επετειακού ημερολογίου του Δήμου Δελφών
Αθήνα, 8 Δεκεμβρίου 2020
Αγαπητοί Συμπατριώτες
Αξιότιμε κ. Πρόεδρε της Αδελφότητας Αθανασίου Διάκου
Αναφερόμενοι στην από 02.12.2020 επιστολή σας με θέμα «Δημοσιεύματα με αφορμή το επετειακό ημερολόγιο 2021 του Δήμου Δελφών», έχουμε την τιμή να σας παραθέσουμε τα κάτωθι:
Α. Παρατηρούμε μια, κατ’ αρχήν, προσπάθεια αποστασιοποίησής σας από την έκδοση του επίμαχου ημερολογίου εμφανίζοντάς την ως «υποχρέωση τήρησης των αποφάσεων της επίσημης Πολιτείας» από τον Δήμο Δελφών και την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Από πλευράς μας, μας αρκεί και ικανοποιεί η επιστολή της επίσημης Πολιτείας, ήτοι του Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας, προς την Ένωση Δωριέων Επιστημόνων στην οποία δηλώνει ότι «η οικονομική συμμετοχή της Π.Ε. Φωκίδας στην έκδοση ενός εντύπου, εν προκειμένω του ημερολογίου του 2021, δεν συνεπάγεται πως η Περιφέρεια υιοθετεί το σύνολο των διατυπώσεων ή πολύ περισσότερο των συμπαραδηλώσεων που προκύπτουν από τα κείμενα του εντύπου αυτού»
Β. Αναφέρετε ότι η επίσημη Πολιτεία δήθεν όρισε ως γενέτειρα του Ήρωα την Άνω Μουσουνίτσα και ότι το εξέφρασε με (α) τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Ήρωα το 1923 από τον Στρατηγό Νικ. Πλαστήρα, (β) την μετονομασία της Κοινότητας Άνω Μουσουνίτσας σε «Αθανάσιο Διάκο», την ίδρυση το 2009 του «Μουσείου Αθανασίου Διάκου και (δ) την πραγματοποίηση από το 1999 και μετά των θερινών εκδηλώσεων «Διάκεια». Θα θέλαμε ωστόσο να επισημάνουμε τα εξής:
▪ Η παρουσία του Στρατηγού Πλαστήρα στα αποκαλυπτήρια της προτομής του Ήρωα στην Άνω Μουσουνίτσα ασφαλώς αποτελεί τιμή για το χωριό σας, χωρίς όμως να προσθέτει κάτι όσον αφορά στη γενέτειρα του Ήρωα. Αντιθέτως, επτά χρόνια αργότερα η Αρτοτίνα (και όχι η Άνω Μουσουνίτσα) επελέγη για τον επίσημο εορτασμό της Εκατονταετηρίδας ως γενέτειρας του
Ήρωα Αθανασίου Διάκου. Υπενθυμίζεται δε ότι τις εκδηλώσεις1 αυτές τίμησαν με την παρουσία τους μέλη της Επιτροπής Εκατονταετηρίδας, κυβερνητικό κλιμάκιο με επικεφαλής τον Υφυπουργό Συγκοινωνιών Ν. Αβράαμ και μπάντα της Προεδρικής Φρουράς. Όπως επισημάναμε και σε πρόσφατη επιστολή μας προς τον Πρόεδρο της Τ.Κ. Αθανασίου Διάκου, τις συγκεκριμένες εκδηλώσεις – οι οποίες έλαβαν χώρα σε μια περίοδο κατά την οποία η πλευρά της Άνω Μουσουνίτσας δεν είχε θέσει θέμα αμφισβήτησης της γενέτειρας του Αθανασίου Διάκου- είχε εκπροσωπηθεί και η Άνω Μουσουνίτσα αφου σε αυτές παρέστη και ο Πρόεδρος του «Συνδέσμου των εν Αθήναις και Πειραιεί Παρνασσιδέων» Δημήτριος Τσιπούρας2.
▪ Το γεγονός ότι αποφασίσατε να μετονομάσετε το χωριό σας σε «Αθανάσιος Διάκος» δεν σας δίδει το δικαίωμα να επικαλείστε ότι η Άνω Μουσουνίτσα ήταν γενέτειρα του Ήρωα. Αλίμονο εάν οποιαδήποτε μετονομασία αποτελούσε τίτλο «κυριότητας». Όπως γνωρίζετε πολύ καλά, η μετονομασία της Κοινότητας Άνω Μουσουνίτσας σε Κοινότητα Αθανασίου Διάκου έγινε σε εκτέλεση Νόμου που προέβλεπε την αλλαγή ονομάτων οικισμών ανά την επικράτεια που έφεραν ονόματα με ξενόγλωσση (σλάβικη, τούρκικη) ρίζα. Το Κοινοτικό σας Συμβούλιο το 1955 αποφάσισε την μετονομασία και το σχετικό αίτημα προωθήθηκε στη Νομαρχία και από εκεί στο αρμόδιο Υπουργείο Εσωτερικών3 όπου, όπως πολύ καλά γνωρίζετε, εκείνη την εποχή υπηρετούσε επώνυμος Μουσουνιτσιώτης.
▪ Μιας και αναφερόμαστε σε μετονομασίες, θεωρούμε σκόπιμο να υπενθυμίσουμε και την προσπάθειά σας κατά το παρελθόν, να «δημιουργήσετε» στην Άνω Μουσουνίτσα οικογένεια με το επώνυμο «Διάκος» στο πλαίσιο των ενεργειών σας που απέβλεπαν στο να επιφέρουν πανελλήνια σύγχυση ως προς τον Ήρωα, τόσο ως προς την γενέτειρά του όσο και ως προς τους, εκ πλαγίου, απογόνους του. Την ίδια λοιπόν περίοδο με την μετονομασία του χωριού σας, συγχωριανοί σας έπεισαν τον ομοχώριό τους Μασσαβέτα Παναγιώτη του Κυριαζή να ζητήσει τη μετονομασία4του σε Διάκος Παναγιώτης του Κυριαζή.
▪ Ως προς το Μουσείο Αθανασίου Διάκου, θα θέλαμε να περιορίσουμε τον σχολιασμό μας με την παράθεση των παρακάτω αποσπασμάτων της από 15.05.2010 αναφοράς5της ομάδας των μουσειολόγων που ανέλαβαν την μελέτη του Μουσείου:
«Ως κύριος του έργου νοείται ολόκληρη η τοπική κοινωνία. Επιθυμία ήταν το μουσείο να κατακυρώνει ότι γενέτειρα του Διάκου ήταν η κοινότητα «Αθανάσιος Διάκος», να προβάλλει τον Διάκο και να αποτελέσει μέσο προβολής του χωριού ως πολιτιστικό προορισμό.» και
«Μία έριδα χωρίζει την κοινότητα «Αθανάσιος Διάκος» με τη γειτονική Αρτοτίνα για περισσότερο από μισό αιώνα. Η κάθε μια προβάλλεται ως γενέτειρα του Διάκου. Ελλείψει ατράνταχτων ιστορικών στοιχείων για το γεγονός της γέννησης και με δεδομένο ότι μπορεί και να γεννήθηκε σε μια ξερολιθιά ανάμεσα στα δυο χωριά, υιοθετήθηκε η εξής λύση: Σε όλα τα εκθεσιακά κείμενα και τα έντυπα του μουσείου αναφέρθηκε ότι «ο Διάκος γεννήθηκε στην Άνω Μουσουνίτσα σύμφωνα με την προφορική παράδοση». Αυτό έγινε μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις. Όμως, την παραμονή των εγκαινίων, μας ζητήθηκε να αλλάξει η λεζάντα της φωτογραφίας του σπιτιού που φέρεται ότι γεννήθηκε ο Διάκος. Το κείμενό της; «Το σπίτι όπου γεννήθηκε ο Διάκος».»
▪ Ως προς την επίκλησή σας ότι οι εκδηλώσεις ΔΙΑΚΕΙΑ που διενεργούνται στην Άνω Μουσουνίτσα από το 1999 αποτελούν δήθεν άλλη μια απόδειξη ότι η Πολιτεία έχει ορίσει το χωριό σας ως γενέτειρα του Ήρωα, θα θέλαμε να σας υπενθυμίσουμε ότι τουλάχιστον τα τελευταία περίπου πενήντα χρόνια διενεργούνται κάθε καλοκαίρι στην Αρτοτίνα πολιτιστικές εκδηλώσεις με την ονομασία «ΔΙΑΚΕΙΑ» τις οποίες τιμούν κάθε χρόνο με την παρουσία τους εκπρόσωποι του Κοινοβουλίου, της Περιφέρειας, των Κρατικών Αρχών κα.
Γ. Παραθέτετε ορισμένες πηγές ως δήθεν τεκμήρια που βεβαιώνουν ότι η Άνω Μουσουνίτσα ήταν η γενέτειρα του Ήρωα Αθανασίου Διάκου. Σκοπός της παρούσας δεν είναι να σχολιάσουμε τις δήθεν πηγές που επικαλείστε. Αυτό έχει γίνει με τρόπο διεξοδικό κατά το παρελθόν. Άλλωστε το βιβλίο του κ. Αθανασίου Βήλου το οποίο έχουμε αποστείλει τόσο σε εσάς όσο και σε όσους κοινοποιείται η παρούσα επιστολή, περιέχει εκτενή ανάλυση τόσο των πηγών που επικαλείται η Αρτοτίνα όσο και των πηγών που επικαλείστε εσείς. Θα θέλαμε ωστόσο να αναγνωρίσουμε ότι τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί αρκετή πρόοδος κι έχετε προβεί σταδιακά σε αναδίπλωση μη τεκμηριωμένων θέσεων που διατηρούσατε επί δεκαετίες. Είναι γνωστές οι πλείστες αναφορές εκπροσώπων της Άνω Μουσουνίτσας κατά το παρελθόν βάσει των οποίων η Ακαδημία Αθηνών είχε δήθεν αποφανθεί ότι γενέτειρα του Αθανασίου Διάκου ήταν η Άνω Μουσουνίτσα. Η συγκεκριμένη επίκληση σταμάτησε όταν η πλευρά της Αρτοτίνας δημοσιοποίησε τρείς επιστολές της Ακαδημίας Αθηνών6 στις οποίες η τελευταία δήλωνε ότι αφενός δεν είναι αρμόδια να αποφαίνεται για τέτοια ζητήματα κι αφετέρου ότι ουδέποτε αποφάνθηκε ότι γενέτειρα του Ήρωα ήταν η Άνω Μουσουνίτσα.
Αξιότιμε κ. Πρόεδρε
Αγαπητοί Συμπατριώτες
Όπως έχουμε επισημάναμε και στη πρόσφατη επιστολή μας προς τον Πρόεδρο της Τ.Κ. Αθανασίου Διάκου, εμείς οι Αρτοτινοί είμαστε πάντοτε διατεθειμένοι ανά πάσα στιγμή να προσέλθουμε σε διάλογο μαζί σας, προκειμένου να ανταλλάξουμε τις απόψεις μας στηριζόμενοι πάντοτε σε τεκμηριωμένα στοιχεία και ιστορικές πηγές. Στο πνεύμα αυτό, στα τέλη της περασμένης άνοιξης προσεγγίσαμε εκπροσώπους της Άνω Μουσουνίτσας προκειμένου να συνδιοργανώσουμε από κοινού εκδήλωση στο πλαίσιο των επετειακών εορτασμών «Ελλάδα 2021». Για το σκοπό αυτό σας υποβάλαμε συγκεκριμένη πρόταση η οποία μάλιστα τύγχανε της αποδοχής της Περιφέρειας. Δυστυχώς όμως, κάτι τέτοιο δεν έγινε αποδεκτό από πλευράς σας κλείνοντας μάλιστα κατά τρόπο άμεσο οποιαδήποτε δίοδο για περαιτέρω επικοινωνία επί αυτού του θέματος. Παρολ’ αυτά, πιστεύοντας ακράδαντα ότι αυτά που ενώνουν τα χωριά μας είναι πολύ περισσότερα από αυτά που φαινομενικά τα χωρίζουν, σας καλούμε εκ νέου στο τραπέζι του γόνιμου διαλόγου.
Ας αποτελέσει η συμπλήρωση των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση αφορμή για να σταματήσει η στείρα αντιπαράθεση γύρω από τον Ήρωα και Εθνομάρτυρα και να έρθουν πιο κοντά τα χωριά μας, δεδομένου ότι καθένα από αυτά έχει ξεχωριστή συμβολή στην ύπαρξη του Ήρωα Αθανασίου Διάκου
Με εκτίμηση,
Βασίλειος Κάππας, Πρόεδρος Τ.Κ. Αρτοτίνας
Το Δ.Σ. του Συλλόγου Αρτοτινών «Ο Αθανάσιος Διάκος»
1 Κατά τη διάρκεια αυτών των εκδηλώσεων, εντοιχίσθηκε και η μαρμάρινη πλάκα στο κελί του Διάκου με το περιεχόμενο δηλωτικό της γενέτειρας του Ήρωα («Ενταύθα εμόνασε το τέκνον της Αρτοτίνης, ο Αθανάσιος Διάκος. Εγένετο 31 Αυγούστου 1930. Η Κεντρική Επιτροπή Εκατονταετηρίδος 1830-1930»
2
Στις εκδηλώσεις αυτές, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Παρνασσιδέων απήγγειλε
ποίημα με τον τίτλο «Στο Διάκο της Αρτοτίνας». Επίσης, Το πρακτικό
απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου Παρνασσιδέων έδινε
εξουσιοδότησή στο Πρόεδρό Δημ. Τσιπούρα να παραστεί «....είς τα
αποκαλυπτήρια των προτομών του Διάκου παρά την γέφυραν της Αλαμάνας,
τόπου της ιστορικής μάχης, ως και εν τη γενέτειρα του ‘Ηρωος Αρτοτίνα».
3
Η μετονομασία της Άνω Μουσουνίτσας σε «Αθανάσιος Διάκος» περιλήφθηκε
στο σε Βασιλικό Διάταγμα του 1958 (ΦΕΚ, τεύχος Α, Νο 5/17.12.1958) με το
οποίο έγιναν μετονομασίες συνοικισμών σε 11 Νομούς της χώρας.
4 (Νομαρχία Φωκίδας, αρ. πρ. 21730/13.12.1960).
5«ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝΤΑΣ
ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΔΙΑΚΟΥ»,Περσεφόνη Καραμπάτη, (ιστορικός
–μουσειολόγος), Ερατώ Κουτσουδάκη (αρχιτέκτων –μουσειολόγος) και
Αμαρυλλίς Κωσταροπούλου (εικαστικός –γραφίστρια), Θεσσαλονίκη, 10
Μαίου2010
6 Αναφερόμαστε στιςυπ. αριθμ. πρ. 77414/14.03.1975, 95860/17.03.2009 και 111224/15.02.2013επιστολές της Ακαδημίας Αθηνών
Κοινοπόιηση:
1. Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Φθιώτιδος κκ Συμεών
2. Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Φωκιδος κκ Θεόκτιστο
3. Βουλευτή Φωκίδας κ. Ι. Μπούγα
4. Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας κ. Φ. Σπανό
5. Αντιπεριφερειάρχη Φωκίδας κ. Γ. Δελμούζο
6. Δήμαρχο Δελφών κ. Π. Ταγκαλή
7. Δήμαρχο Λαμιέων κ. Ε. Καραϊσκο
8. Δήμαρχο Δωρίδας κ. Γ. Καπεντζώνη
9. Αντιδήμαρχο Δωρίδας κ. Κ. Παλασκώνη
10. Αντιδήμαρχο Δ.Ε. Καλλιέων κ. Χ. Αγαπητό
11. Πρόεδρο Τ.Κ. Αθανασίου Διάκου κ. Κ. Μαστροκωστόπουλο
12. Πρόεδρο Δωρικής Αδελφότητας κ. Ι. Μπαλατσούρα
13. Πρόεδρο ΕΔΕΠ κ. Δ. Παναγιωτόπουλο