Προέλευση και αναγραφή της ονομασίας "Λιδωρίκi"

Η  διαχρονική κακοποίηση  της ονομασίας του χωριού μας.

του Γεώργιου Ριόλα, Αντιστράτηγου ΕΛ.ΑΣ. ε.α. 

1.- Στο Ελληνικό λεξιλόγιο υπάρχουν αρκετές λέξεις που καθημερινά κακοποιούνται ως προς τη γραφή ή την εκφορά τους, όπως συμβαίνει λ.χ.  με τις λέξεις κτή(κτι)ριο,  ορθοπε(παι)δικός, Βατοπέ(παί)δι, έλεγ(νχ)χος, τυγχ(νχ)άνω, καταγγελλόμενα, απορρίμματα, συνημμένα (που συχνά γράφονται με λιγότερα  σύμφωνα), παίρνω - περνώ, εξετασθείς - εξεταστής, (από) ανέκαθεν, επ’ αυτοφώρω (ο), ο παρών - το παρόν, ο τυχών - το τυχόν, λόγω (ο) κ.ά.   Επίσης με την κατάληξη -θη, λ.χ. ανεστάλη, υπεβλήθη, εξερράγη, εξετράπη, κατελήφθη, συνελήφθη, την οποία πολλοί τη γράφουν λανθασμένα (φθει)  κ.ά.π.

2.- Μία από τις πολλές αυτές λέξεις είναι και η αναγραφή της ονομασίας του Λιδωρικίου. Τη διαβάζουμε σε όλες τις παραλλαγές της, ακόμη και στις  παμπάλαιες  πληροφοριακές πινακίδες της Τροχαίας (που υπάρχουν σε διάφορα σημεία της περιφέρειάς μας, σε θλιβερή κατάσταση), αλλά και  σε διάφορες άλλες αναγραφές, λ.χ. Λιδορίκι, Λοιδορίκι, Λιδορίκη, Λιδορείκη κ.ο.κ.                             Υπόψη ότι, στην περιφέρεια της Άμφισσας, λένε «Τα Λιδωρίκια», υπονοώντας όλα τα χωριά της  περιφέρειας του Λιδωρικίου.                               

3.- Θεωρώ ότι κανείς μας δεν μπορεί  με απόλυτη βεβαιότητα να κατέχει την εξήγηση του πώς πριν 1.500 - 2.000 έτη  περίπου ονομάσθηκε έτσι το ιστορικό και μαρτυρικό χωριό μας. Αρκετές θεωρίες αναπτύχθηκαν και  αρκετές εκδοχές υπάρχουν, καθώς το ζήτημα αυτό,  εκτός των Λιδωρικιωτών, απασχόλησε και διάφορους ιστορικούς, λόγιους και καθηγητές.  

α) Υποτίθεται ότι ίσως προέρχεται από τους σκωπτικώς αποκαλούμενους «Λιμοδωριείς» που είχαν εγκατασταθεί στην περιοχή του, δηλαδή τους Δωριείς που ζούσαν στην  πιο φτωχική και άγονη περιοχή  της Δωρίδας και της Φωκίδας, εκδοχή που υποστηρίζουν αρκετοί και ίσως είναι η πιθανότερη, λόγω της συλλαβής «..δωρί..».  

Ερωτώ: μόνο η περιφέρεια του Λιδωρικίου είναι η πλέον άγονη και φτωχική της Ελλάδας, όταν περίπου  το μισό της είναι στην ίδια μοίρα;  Εκτός αυτού, οι Δωριείς  εγκαταστάθηκαν μόνο στη Δωρίδα - Φωκίδα; Και στο Λιδωρίκι ζούσαν μόνο οι «Λιμοδωριείς», ενώ αλλού οι υπόλοιποι Δωριείς τα περνούσαν βασιλικά;   

Πολύ ισχνή μου φαίνεται αυτή η εκδοχή.  Οπότε, εάν προέρχεται από τους Δωριείς,  πώς εξηγείται η εμμονή αρκετών  να τη γράφουν  με πεισματικό μάλιστα  τρόπο  ως Λιδορίκι αντί  του ορθού Λιδωρίκι;  Και  γιατί δεν γράφουν και τη Δωρίδα ή τη Φωκίδα με «ο»; 

β) Άλλοι υποστηρίζουν την εκδοχή ότι μάλλον προέρχεται από  το ρήμα  «λοιδορώ», που σημαίνει υβρίζω, χλευάζω, η ιδιότητα του οποίου  λένε ότι χαρακτήριζε ή και χαρακτηρίζει ακόμη τους Λιδωρικιώτες. 

Ερωτώ: η ιδιότητα, το κουσούρι αυτό της  δήθεν περιπαικτικής και πνευματώδους  διάθεσης, της υποτίθεται «εξυπνάδας»  κάποιων, είναι χαρακτηριστικό μόνο τινών εκ των Λιδωρικιωτών, ιδίως  των συστηματικώς  διατριβόντων  και παροικούντων υπό ή πέριξ του πλάτανου της Βαθειάς; Διότι ευτυχώς ή δυστυχώς  ήταν και είναι χαρακτηριστικό και πολλών εκ των λοιπών κατοίκων της χώρας μας. Οπότε;  Μήπως  κατά  το πνεύμα αυτών και όπως είπε κάποιος άλλος, μπορούμε εκ της συλλαβής του «Λι..», να υποθέσουμε ότι  το χωριό μας σχετίζεται με την Κίνα;

4.- Η ως άνω σύγχυση και  η εν γένει ανορθογραφία εντάθηκε με την κατά τις αρχές της 10ετίας του 1990 κατάργηση του «ω» και την επικράτηση του «ο». Αυτό συνέβη για τη δήθεν απόδοση της ονομασίας στη δημοτική γλώσσα. Τελικώς, μετά από κοινές ενέργειες των τότε δημοτικών εκπροσώπων του Δήμου Λιδωρικίου και του προεδρείου του  Συνδέσμου Λιδωρικιωτών «Η Γκιώνα» και την υπ’ αριθμό 227/2003 ομόφωνη απόφαση του τότε  Δ. Σ. Λιδωρικίου, εκδόθηκε το  Π.Δ. 209 (ΦΕΚ Α΄ 253 της 13-10-2005), με το οποίο έγινε η αναγκαία διόρθωση. Έκτοτε, η επίσημη αναγραφή - ονομασία  του χωριού μας είναι μόνο με «ω», δηλαδή Λιδωρίκι, η οποία αναγραφή αφορά όλους μας να οριστικοποιηθεί - καθιερωθεί.

5.- Όμως παρά ταύτα,  διαπιστώνω ότι σχεδόν όλοι οι Σύλλογοι, Όμιλοι ή Κινήσεις Πολιτών και λοιποί φορείς, (π.χ. Πολιτιστικός, Κτηνοτροφικός, Κυνηγετικός, Προστασίας της Γκιώνας),  αρκετοί επιχειρηματίες και καταστηματάρχες, αλλά και μερικές Δημόσιες Υπηρεσίες,  εξακολουθούν να κάνουν παρατύπως  χρήση της ονομασίας «Λιδορίκι» στις σφραγίδες, στον τίτλο των εγγράφων τους, στις πινακίδες τους, ή στις αποδείξεις των ταμειακών μηχανών τους. 

Ερωτώ: τόσο πολύ δύσκολη ή τόσο  πολύ ακριβή είναι η διόρθωσή τους; Όμως ας μη κάνουν  επίκληση του καταστατικού τους κ.λ.π., διότι δεν θα πείσουν κανένα.  Ομοίως διαπιστώνω ότι και οι εκδότες ή επιμελητές διαφόρων εντύπων, ιστοσελίδων-blogs κ.ά. εξακολουθούν να κάνουν χρήση της καταργημένης ονομασίας, δηλαδή «Λιδορίκι». Μάλιστα συχνότατα το κάνουν παραθέτοντας στα κείμενά τους και τις δύο μορφές της ονομασίας. 

Αναρωτιέμαι:  για ποιους λόγους συμβαίνει αυτό; Άραγε τι επιδιώκουν;

Θεωρώ ότι, αφού δεν μπορούμε με βεβαιότητα να μάθουμε ή να συμφωνήσουμε  όλοι για την προέλευση της ονομασίας του χωριού μας, δεν έχει καμία αξία και σημασία το να διαιωνίζουμε το ζήτημα αυτό.  Γι’ αυτό, κατά την ταπεινή γνώμη μου, θεωρώ ότι όλοι οι ως άνω,  οφείλουν επιτέλους να συνδράμουν στην καθιέρωση μίας και μόνο αναγραφής της ονομασίας για το χωριό μας, δηλαδή μόνο της επίσημης αναγραφής. Εξ άλλου, υπάρχουν πολλά άλλα ζητήματα  για να εκφράσουν τη διαφορετική οπτική και γνώμη τους για τις Λιδωρικιώτικες υποθέσεις.                              

6.- Θέτω υπόψη την παρούσα σε όλους, αλλά ιδίως υπόψη του  Συμβουλίου της Κοινότητας Λιδωρικίου και του προεδρείου του Συνδέσμου Λιδωρικιωτών «Η Γκιώνα», ζητώντας να επανέλθουν ή να προβούν σε αμεσότερες  και εντονότερες σχετικές  ενέργειες,  τόσο προς τις ως άνω Υπηρεσίες, Συλλόγους κ.ά., όσο και προς  κάθε άλλον  εκτός του χωριού μας φορέα  κ.λ.π., για να εφαρμοσθεί επιτέλους και πλήρως  το Π.Δ. 209/2005 και να πάψει η ως άνω ανορθογραφία, η πολυγλωσσία και το εν λόγω τραγελαφικό ζήτημα - φαινόμενο. Εξ άλλου, το εν λόγω Π.Δ., δεν έχει δυνητικό, αλλά υποχρεωτικό χαρακτήρα. 

                                                     

                                         Νέα  Μουδανιά Χαλκιδικής, 23-01-2013         

Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Γεώργιο Ρόλια για το άρθρο που μας έστειλε και όπως αναφέραμε και στον ίδιο, το μπλοκ της Ορεινής Δωρίδας χρησιμοποιεί την επίσημη ορθογραφία "Λιδωρίκι" πλην των περιπτώσεων που αφορούν αναδημοσιεύσεις άρθρων (από  πηγές οι οποίες πάντα αναφέρονται) αυτούσιες και χωρίς επεμβάσεις στο κείμενο από σεβασμό προς τους γράφοντες. Επ' ευκαιρίας μεταφέρουμε και τις ευχές που λάβαμε από τον Σύνδεσμο Λιδωρικιωτών «Η Γκιώνα».