Ποιους Δήμους είχε η Δωρίδα το 1889

Από Οδηγό της Ελλάδος, ο οποίος εκδόθηκε στην Αθήνα το 1889, αντλούνται πληροφορίες για τους Δήμους του Νομού Φθιώτιδος και Φωκίδος (α/α 53-88). Παρέχονται στοιχεία για ονοματεπώνυμα δημάρχων, πρωτεύουσα δήμου, αριθμό χωριών, πληθυσμό δήμων των ετών 1870, 1879 και 1889, αριθμό σχολείων και μαθητών, γεωλογική σύσταση του εδάφους, παραγόμενα προϊόντα, συγκοινωνιακή σύνδεση, κ.ά.).

 

Αναλυτικότερα στον Οδηγό αναφέρονται για τον Νομό Φθιώτιδος και Φωκίδος τα εξής:

ΝΟΜΟΣ ΦΘΙΩΤΙΔΟΣ ΚΑΙ ΦΩΚΙΔΟΣ

Επαρχίαι 4: Φθιώτιδος, Παρνασσίδος, Λοκρίδος και Δωρίδος.
–Δήμοι 36, περί ων κατωτέρω.
–Πληθυσμός τω 1879: 128.440, τω 1889: 136.470.
–Πρωτεύουσα: Λαμία.
–Δευτερεύουσαι πόλεις: Άμφισσα, Γαλαξείδιον, Δαδίον, Δεσφίνα, Στυλίς, Υπάτη, Λιδωρίκιον, Αταλάντη.


Ειδικότερα για την επαρχία Δωρίδας, απαριθμούνται οι παρακάτω Δήμοι με τα στοιχεία τους.

 ΔΗΜΟΣ ΚΡΟΚΥΛΙΟΥ (επαρχ. Δωρίδος).
–Δήμαρχος Αναστ. Σακαρέλος.
–Χωρία 7, πρωτ. θερ. Πενταγιοί, χειμερ. Παλαιοκάτουνον.
–Πληθ. τω 1870: 3.131, τω 1879: 3.649, τω 1889: 3.246.
–Έδαφος: Ασβεστόλιθοι, σχιστόλιθοι, ψαμμίτης.
–Γεωργία: Σιτηρά, κυρίως αραβόσιτος, όσπρια, αμπελώνες, καρποφόρα δένδρα, λαχανόκηποι, βοσκαί.
–Ειρηνοδικείον (Πρωτοδ. Αμφίσσης).
–Επισκ. Φωκίδος.
–Ελλην. Σχολ. (ταξ. 1 μαθ. 20), Δημοτικά 4 (μαθ. άρρ. 200).
–Συγκοινωνία διά Βιτρινίτσης, Αμφίσσης, Ιτέας και διά Ναυπάκτου.

 ΔΗΜΟΣ ΒΩΜΕΑΣ (επαρχ. Δωρίδος).
–Δήμαρχ. Μιλτ. Ι. Κουτσαγγέλης.
–Χωρία 6, πρωτ. Αρτοτίνα.
–Πληθ. τω 1870: 3.089, τω 1879: 3.475, τω : 1889: 2.703.
–Έδαφος: Ασβεστόλιθοι, σχιστόλιθοι, ψαμμίτης.
–Γεωργία: Σιτηρά, όσπρια, αμπελώνες και βοσκαί.
–Η Αρτοτίνα είναι έδρα θερινή του Ειρηνοδικείου Κροκυλίου.
–Επισκοπή Φωκίδος.
–Δημοτικά Σχολ. 4 (μαθ. άρρ. 140), Γραμματοδ. 2.
–Συγκοινωνία δι’ Αμφίσσης, Ιτέας.

ΔΗΜΟΣ ΥΛΙΑΣ (επαρχ. Δωρίδος).
–Δήμαρχος Γεωργ. Γαρδίκης.
–Χωρία 6, πρωτ. Γρανίτσα.
–Πληθ. τω 1870: 3.021, τω 1879: 3.281, τω 1889: 2.944.
–Έδαφος: Ασβεστόλιθοι, σχιστόλιθοι, ψαμμίτης.
–Γεωργία: Σιτηρά, αμπελώνες και βοσκαί.
–Επισκ. Φωκίδος.
–Ελλ. Σχολ. μη λειτουργούν τακτικώς, Δημοτικά 3 (μαθ. άρρ. 125).
–Συγκοινωνία δι’ Αμφίσσης, Ιτέας.


ΔΗΜΟΣ ΑΙΓΙΤΙΟΥ (επαρχία Δωρίδος).
–Δήμαρχος Βασ. Κ. Ανδρίστου.
–Χωρία 10, πρωτ. Λιδωρίκιον.
–Πληθ. τω 1870: 3.117, τω 1879: 3.582, τω 1889: 4.104.
–Έδαφος: Ασβεστόλιθοι, σχιστόλιθοι, ψαμμίτης.
–Γεωργία: Σιτηρά, όσπρια, αμπελώνες, λαχανόκηποι, αμυγδαλέαι και πλείσται βοσκαί διά κτηνοτροφίαν ακμάζουσαν.
–Οικον. Εφορία. Ταμείον. Ταχ. και τηλ. γραφείον ηνωμένον.
–Ειρηνοδικείον Δωρίδος (Πρωτοδ. Αμφίσσης).
–Επισκ. Φωκίδος.
–Ελλην. Σχολ. πλήρες (μαθ. 80), Δημοτικά 5 (μαθ. άρρ. 120), Γραμματοδ. 1.
–Συγκοινωνία δι’ Αμφίσσης, Ιτέας (όρα Άμφισσαν).
ΔΗΜΟΣ ΠΟΤΙΔΑΝΙΑΣ (επαρχ. Δωρίδος).
–Δήμαρχος Κ. Ηλιόπουλος.
–Χωρία 6 και μονή «Βαρνάκοβα», πρωτ. Άνω Παλαιοαξάριον.
–Πληθ. τω 1870: 2.177, τω 1879: 2.118, τω 1889: 2.141.
–Έδαφος: Ασβεστόλιθοι, σχιστόλιθοι, ψαμμίτης.
–Γεωργία: Σιτηρά, όσπρια, αμπελώνες, λαχανόκηποι, και πλείσται υπέρ πάντα άλλον δήμον βοσκαί διά κτηνοτροφίαν λίαν ανεπτυγμένην.
–Ταχυδρ. γραφείον.
–Ειρηνοδικείον (Πρωτοδ. Αμφίσσης).
–Επισκ. Φωκίδος.
–Δημοτικά Σχολ. 4 (μαθ. άρρ. 120), Γραμματοδ. 2.
–Συγκοινωνία διά Βιτρινίτσης κυρίως, διά Ναυπάκτου και δι’ Αμφίσσης Ιτέας.

ΔΗΜΟΣ ΕΥΠΑΛΙΟΥ (επαρχ. Δωρίδος).
–Δήμαρχος Γ. Σεπεντζής.
–Χωρία 15, πρωτ. Μπασταίοι, συνοικ. του χωρίου Κλιμακίου.
–Πληθ. τω 1870: 2.431, τω 1879: 3.132, τω 1889: 3.495.
–Έδαφος: Ασβεστόλιθοι, σχιστόλιθοι, ψαμμίτης.
–Γεωργία: Σίτος, αραβόσιτος, κριθή, φασόλια, ολίγοι σταφιδώνες, βοσκαί.
–Ταχυδρ. γραφείον Σουλέ.
–Επισκ. Φωκίδος.
–Δημοτικά Σχολεία 9 (μαθ. άρρ. 65), Γραμματοδ. 7.
–Συγκοινωνία ένθεν μέν διά Βιστρινίτσης ένθεν δε διά Ναυπάκτου, ών μικρόν απέχει, σχεδόν εξ ίσου.

ΔΗΜΟΣ ΤΟΛΟΦΩΝΟΣ (επαρχ. Δωρίδος).
–Δήμαρχος Αγησίλαος Δρόσου.
–Χωρία 10, πρωτ. Βιτρινίτσα, πολίχνη παράλιος εν τω Κορινθιακώ.
–Πληθ. τω 1870: 3.221, τω 1879: 3.541, τω 1889: 4.102.
–Έδαφος: Ασβεστόλιθοι, σχιστόλιθοι, ψαμμίτης.
–Γεωργία: Κριθή κυρίως, σίτος, αραβόσιτος, αμπελώνες, ολίγοι σταφιδώνες, ελαιώνες.
–Ταχ. και τηλ. γραφείον ηνωμένον.
–Χειμερινή έδρα του ειρηνοδικείου Ποτιδανίας.
–Επισκ. Φωκίδος.
–Ελλην. Σχολ. (ταξ. 2 μαθ. 20), Δημοτικά 5 (μαθ. άρρ. 140), Γραμματοδ. 1.
–Συγκοινωνία διά των ατμοπλοίων της Ελλ. Ατμ. των γραμμών Κορινθιακού (όρα συγκ. Αμφίσσης, Πατρών και Κορίνθου).»

Πηγή: ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ ΤΗΣ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ