Κατατέθηκε Περιβαλλοντική Μελέτη έρευνας βωξίτη στην Γκιώνα

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ Α. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΗ ΓΙΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΕΤΑΙΡΕΙΑ IMERYS ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΣΤΗ ΓΚΙΩΝΑ

04/10/2021

 

 

 Με αφορμή την κατάθεση από την εταιρεία IMERYS Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το έργο «ερευνητικών γεωτρήσεων βωξίτη και οδών πρόσβασης στην ευρύτερη περιοχή όρους Γκιώνα εντός του Δημόσιου Μεταλλείου HANSA και των Ο.Π. 255,256,257,292 και 318 των Δήμων Δελφών και Δωρίδας της Π.Ε. Φωκίδας», είχα στις 04/10/2021 συνάντηση με τον C. Poignon, Διευθυντή Λειτουργιών της Εταιρείας IMERYS και με στελέχη της εταιρείας. 

 
Θεωρώ, πως οφείλω να μεταφέρω τα σημεία της συζήτησης αυτής. 

 

Α. Τα ειδικά θέματα που συζητήθηκαν, με την παρουσίαση χάρτη από πλευράς της Εταιρείας, όπου αποτυπώνεται το αίτημα για πεδία έρευνας και ερευνητικές γεωτρήσεις, αφορούσαν:
 

1. Τις περιοχές ΠΥΡΓΟΣ και ΜΠΟΤΣΙΚΑ, πάνω από τη Συκιά. Βρίσκονται σε προστατευμένη περιοχή, πάνω από ορθοπλαγία και το Λαζόρεμμα, περιοχές με ιδιαίτερα γεωλογικά χαρακτηριστικά και υδατικά συστήματα.

Για την περιοχή έθεσα τον ακόλουθο προβληματισμό:
Σε ότι αφορά τα στοιχεία της μελέτης, για τα υδατικά συστήματα της περιοχής, δεν υπάρχει εκτενής αναφορά, καταγραφή πηγών, ρεμάτων απορροής και κύρια συσχέτισης υπόγειων υδατικών συστημάτων. Κυρίως επιπτώσεων επ αυτού, όχι μόνο από ερευνητικές γεωτρήσεις, αλλά κύρια, αν η εταιρεία πάρει άδεια, από εξορύξεις, με το «σύστημα ΥΔ EL04 Σύστημα υδροφοριών λεκάνης άνω Μόρνου EL0400220 Συσχέτιση με Επιφανειακά Υδατικά Συστήματα– Χερσαία οικοσυστήματα, ΥΥΣ διασχίζεται από τον ποταμό Μόρνο. Τα συσχετιζόμενα χερσαία οικοσυστήματα είναι: GR2450004 – SCI, ΕΖΔ (SAC) - παραλιακή ζώνη από Ναύπακτο έως Ιτέα»

Μας προκαλεί εντύπωση η απουσία θέσης της ΕΥΔΑΠ καθώς ο ποταμός Μόρνος μαζί με Εύηνο είναι τα βασικά υδατικά συστήματα για τον ταμιευτήρα Μόρνου και υδροδότηση Αττικής.


2. Θεωρούμε σημαντικές τις επιπτώσεις στον πληθυσμό των αγριόγιδων, στις περιοχές προστασίας ορνιθοπανίδας (SPA), ενώ στην αναφορά της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων υπάρχει εκτίμηση για μέτριες επιπτώσεις,

«αναμένεται να έχει μέτριες επιπτώσεις στο είδος, κυρίως λόγω όχλησης αλλά και λόγω συνδυασμού πιέσεων από άλλους παράγοντες όπως η διευκόλυνση της πρόσβασης στους λαθροθήρες στον πυρήνα της κατανομής του είδους στην Γκιώνα και η παρουσία κοπαδιών αιγοπροβάτων στην ανωδασική ζώνη τους θερινούς μήνες. Να σημειωθεί ότι η λαθροθηρία αποτελεί τη σημαντικότερη απειλή για το είδος στην Ελλάδα».



3. Για τις περιοχές προστασίας ορνιθοπανίδας (SPA).

Πεδία έρευνας, γεωτρήσεων, διάνοιξης οδών σε βρίσκεται σε περιοχές προστασίας οικοτόπων (SAC), τμήμα της περιοχής μελέτης εμπίπτει εντός της περιοχής του δικτύου Natura 2000 «Όρος Γκιώνα» (GR2450002) και στις περιοχές προστασίας ορνιθοπανίδας (SPA) τμήμα της περιοχής μελέτης εμπίπτει εντός της περιοχής του δικτύου Natura 2000 «Κορυφή Όρους Γκιώνα, Χαράδρα Ρεκάς, Λαζόρεμα και Βαθιά Λάκκα» (GR2450007).

Έθεσα τα ακόλουθα ζητήματα:

3.1. Είναι περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και υψηλής περιβαλλοντικής σπουδαιότητας, που ποτέ έως τώρα δεν είχαν παρεμβάσεις ή εμφανείς παρεμβάσεις στα 80-90 χρόνια της μεταλλευτικής δραστηριότητας στην περιοχή.

3.2. Η διάνοιξη οδών θα επηρεάσει τις περιοχές.

3.3. Είναι θέμα δικαιοσύνης, που οφείλουμε στις επόμενες γενιές, να ανακηρυχθεί σε εθνικό πάρκο κορυφογραμμή Γκιώνας, Πυραμίδα, Πλατυβούνα, Βαθιά Λάκα, Πύργος και Μπότσικας πάνω από την Συκιά, Λαζόρεμα, Ρεκκά, Λάκα του Καρβούνη

Από πλευράς της Εταιρείας IMERYS για τις περιοχές προστασίας ορνιθοπανίδας (SPA) «Κορυφή Όρους Γκιώνα, Χαράδρα Ρεκάς, Λαζόρεμα και Βαθιά Λάκκα» (GR2450007) υπήρξε η θέση ότι είναι πεδία έρευνας, όχι όμως ερευνητικών γεωτρήσεων. Ερευνητικές γεωτρήσεις θα γίνουν στην πίσω πλευρά του καταφύγιου του Πεζοπορικού Ομίλου Αθηνών στη Γκιώνα.

 

4. Για τις περιοχές της Δ.Ε Καλλιέων και την Καλοσκοπή.


Έθεσα τα ακόλουθα ζητήματα:

Υπόγεια ύδατα και πηγές υπάρχουν και σε Δ.Ε. Καλλιέων.

Αποτελεί χωροταξικό και περιβαλλοντικό οικοσύστημα για το ορεινό τόξο της Φωκίδας.

Από πλευράς της Εταιρείας IMERYS η επιχειρηματολογία ήταν, ότι απομακρύνονται τα πεδία έρευνας από τα χωρία της περιοχής και προτίθενται να κάνουν ερευνητικές γεωτρήσεις κατά μήκος των δρόμων που ήδη υπάρχουν.

Για κάθε περιοχή, για σημεία διάνοιξης οδών και γεωτρήσεων, η συζήτηση θα ήταν χρήσιμο να γίνει επί χάρτη.

 

Β. Γενικό πλαίσιο στρατηγικής και διλλημάτων για την περιοχή που συζητήθηκε :

Ο Μεταλλευτικός Κώδικας και το χωροταξικό της Στερεάς, του ΦΕΚ 299/14.12.2018 " Έγκριση Αναθεώρησης του Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και Περιβαλλοντική Έγκριση αυτού", είναι σαφώς υπέρ των δραστηριοτήτων μεταλλείας.

Όμως, η Μεταλλεία μπορεί και αναπτύσσεται σε καθεστώς κοινωνικής συναίνεσης. Με διαφάνεια στις σχέσεις μεταξύ συστημάτων διοίκησης και αποφάσεων και με ορίζοντα στις ανάγκες των κοινωνιών και περιοχών για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα στο σήμερα και στο μέλλον.

Αναγνωρίζουμε το ότι ο Βωξίτης είναι σημαντικό προϊόν για την Εθνική Οικονομία και η εξόρυξη του είναι η αρχή μιας πλήρους καθετοποιημένης διαδικασίας παραγωγής στην Ελλάδα, με παραγωγή αλουμίνας, αλουμινίου, οικοδομικών και τελικών προϊόντων αλουμινίου.

Η ανάπτυξη και διαχείριση των αποθεμάτων βωξίτη, υλικού μη ανανεώσιμου, αποτελεί εδώ και δεκαετίες ευθύνη των εταιρειών. Αυτή η ευθύνη για ύπαρξη ή μη ικανών αποθεμάτων σε μια δεδομένη χρονική στιγμή, δεν είναι δίκαιο να μεταφέρεται στις επιλογές της κοινωνίας για περιβάλλον χωρίς παρεμβάσεις. Υπάρχει στην περιοχή εμπειρία δεκαετιών. Η Κοινωνία ζητά μόνο κανόνες και δεδομένες περιοχές προστασίας.

Αναγνωρίζουμε ότι υπάρχουν θέσεις εργασίας στην ευρύτερη περιοχή. Κάθε θέση εργασίας την θεωρούμε σημαντική, δεν θέλουμε να χαθεί καμιά. Θέλουμε την ανάπτυξη της μεταλλείας να βάση αυστηρών κανόνων υγιεινής και ασφάλειας εργασίας, εργασιακής δικαιοσύνης και αυστηρών κανόνων περιβαλλοντικής προστασίας και υποχρεώσεων αποκατάστασης.

Εκτός πλαισίου συζήτησης με την IMERYS, κατά την 04/10/2021 , θα ήθελα να επισημάνω: 

Γ. Έχουμε την ανάγκη της συνολικής εικόνας και στρατηγικής.

Υπάρχει ανάγκη, για όλους μας, συνολικής στρατηγικής για την περιοχή. Σαφώς θα έχει πολιτικό προσανατολισμό και περιεχόμενο. Δεν έχουμε όμως ακόμη σαφή δεδομένα, όπως :

Τι συμβαίνει και τι θα συμβεί με τα ύδατα , υπόγεια και επιφανειακά, σε σχέση όχι μόνο με την μεταλλεία ή άλλες δραστηριότητες, αλλά ΚΑΙ με την κλιματική αλλαγή.


Τι θέλουμε για το Ορεινό Τόξο του Νομού. Ποιες περιοχές μπορούν να ανακηρυχθούν Εθνικά Πάρκα, ποιες περιοχές να μπουν σε ζώνες οικιστικής, χωροταξικής, περιβαλλοντικής προστασίας.

Πως η Μεταλλεία, επενδύοντας σε νέες τεχνολογίες και συστήματα ασφάλειας, μπορεί να μειώνει συστηματικά αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Τέλος, να κατανοήσουμε όλοι πως ο δημόσιος διάλογος βοηθά. Χωρίς να χρειάζεται να συμφωνήσουν όλοι με όλους.

Θα βοηθούσε λάθη, παραλείψεις, περιβαλλοντικές ενστάσεις επί και αυτής της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων να συζητηθεί με πρωτοβουλίες των Δήμων Δελφών και Δωρίδας, αν και ο καθένας ως Πολίτης ή Φορέας ,μπορεί να καταθέσει ενστάσεις επ αυτής.

Θα ήταν επίσης ωφέλιμο βήμα να συζητήσουμε εφ όλης της ύλης για το τι θέλουμε για το ορεινό τόξο του νομού.

http://mapsportal.ypen.gr/layers/geonode:katafygio_agrias_zois

https://ypen.gov.gr/perivallon/viopoikilotita/prostatevomenes-perioches/

http://wfdver.ypeka.gr/wp-content/uploads/2020/06/EL04_1REV_P07_Taxinomisi_YYS.pdf

(http://www.hellaspath.gr/index.php?p=2&m=1&mntid=17).

https://contentarchive.wwf.gr/images/pdfs/Porisma-GIONA.pdf