Το ολοκαύτωμα του Λιδωρικίου

Ήτανε μήνας Αύγουστος πάνω στο τελείωμά του,

ο μήνας ο πολεμικός και πολυοργισμένος

του κατοχικού δίσεκτου χρόνου σαραντατέσσερα,

όπου, κει ψηλά στον «Έλατο»

στο διάσελο και στις κορφές της Γκιώνας

βροντούν τα λιανοντούφεκα

κι από τον κάμπο της Βελάς

μουγκρίζουν τα κανόνια.

τραντάζουνε τον τόπομας

κι αυτό το Λιδωρίκι,

γιατ' είν' έδρα ανταρτών

και του οχτρού ο στόχος,

ο στόχος ο στρατηγικός

ο φοβερός κι ονομαστός «Στραγγαλιστής»)(1)

όπου ζητά εκδίκηση τρανή,

εκδίκηση μεγάλη,

για το μεγάλο χαλασμό

που' παθε στις Καρούτες(2).

Τρεις χιλιάδες οι Γερμανοί

(ανάμεσάτους και Ρωμιοί (!)

αλλά και μισθοφόροι Μαροκινοί!...)(3)

διακόσιοιείν'οιΑντάρτες,

πέντεμερούλεςπολεμούν

μα τελειωμό δεν έχει,

μόν' τα φισέκια σώνονται (4)

κι οι Ούνοι πια διαβαίνουν, οι λυσσασμένοι λύκοι.

Ορέ, «θλιβάβαρούν τα σήμαντρα,

θλιβά και οι καμπάνες».....

Λεηλατούν και σφάζουνε

καίνε κορμιά βασανισμένα!

βάζουν φωτιά στα σπίτια μας

σ' ολάκερο το βιόμας,

καίνε το ξακουστοϊστορικό χωριό,

τ' όμορφο Λιδωρίκι.

Ωιμέ, τι συμφορά!.....

Που' γινε πάνω στη φεγγοβολιά

στης Λευτεριάς τη Δόξα.

Κι όσοι δεν το γνωρίζουνε,

ας μαθευτεί και τούτο,

πως κι άλλη φορά βάλανε φωτιά

στ' άμοιρο Ελληνόκαστρο,

μα ετούτη τη βολά τα τουρκο-αγαρηνά σκυλιά,

το Μάη μήνα

πριν χρόνια εκατό-δεκαεννιά !...

Τάκης Γ. Παπαδόπουλος

(1) Η φοβερή αυτή ονομασία της επιχείρησης «Wuerger» (= «Στραγγαλιστής») αναφέρεται στην από 13 Απρ. 2005 απαντητική ερευνητική επιστολή του γερμανού συγγραφέα H.F.Meyet (=Χέρμαν Φράνκ Μάγερ) προς τον υποφαινόμενο (Τ.Γ.Π.)

(2) ΑναφέρεταιστηνικηφόραμάχητωνΕλλήνωνΑνταρτώνπουέγινεστηνΚαρούταστις5Αυγ.1944.

(3) Πρόκειται και για το λόχο μισθοφόρων από το γαλλικό Μαρόκο υπό το λεγεωνάριο Γάλλο λοχαγό Αντρέ Ρουέν, που έδρευε στη Γραβιά και είχε διαπράξει εγκλήματα πολέμου (φόνους, βιασμούς, κ.α.) σε άμαχους κατοίκους της περιοχής και ιδία αυτών του ορεινούχωριού Κουκουβίστα (Καλοσκοπή).

(4) Πράγματι, οι Έλληνες αντάρτες που δρούσαν στην περιοχή Λιδωρικίου είχαν ξεμείνει από πυρομαχικά, συνεπεία αλλεπάλληλων γερμανικών επιθέσεων, παρά τις τεκμηριωμένες τηλεγραφικά εκκλήσεις τους προς το συμμαχικό Σ.Μ.Α. (=Στρατηγείο Μέσης Ανατολής).

(5) Όπως προκύπτει από την ιστορία του Ελληνικού Έθνους (Εκδοτική Αθηνών Α.Ε.), οι Τούρκοι που εισέβαλαν τον Απρίλιο 1825 στη Φωκίδα προξένησαν σοβαρές καταστροφές στην περιοχή σε μία επιδρομή τους, τον Μάη του 1825, έκαψαν και το Λιδωρίκι.

Πηγή: Εφημερίδα "Ο ΛΙΔΩΡΙΚΙΩΤΗΣ" ΑΦ104 ΙΑΝ-ΙΟΥ 2018

Ημέρα μνήμης για το Λιδωρικιώτικο Ολοκαύτωμα (29-8-1944)

Το Λιδωρίκι κάηκε από τους Γερμανούς στις 29-08-1944, πέρασαν όμως 70 ολόκληρα χρόνια προκειμένου το χωριό μαζί με τον Δήμο Δωρίδας να αρχίσει να τιμά τους νεκρούς του και να μνημονεύει την ημέρα αυτή με σχετική εκδήλωση. Για την σημαδιακή πρώτη αυτή εκδήλωση της 29ης Αυγούστου του 2014, ο Κώστας Καψάλης  έγραψε ένα τραγούδι σε δημοτικό ύφος και τίτλο "Λιδορικιώτικο μοιρολόϊ", που  τραγούδησε  ζωντανά με εξαιρετικό τρόπο η  γνωστή Λιδορικώτισσα τραγουδίστρια Ελένη  Λιάπη.

Ο Άγιος Παντελεήμων των Πενταγιών

Ο Άγιος Παντελεήμονας είναι μια από τις σπουδαιότερες εκκλησίες του χωριού μας. Μπορεί να μην έχει τη μεγαλοπρέπεια και την επιβλητικότητα των Ταξιαρχών, αλλά η μεγάλη πλειοψηφία των συγχωριανών μας, πιστεύει και σέβεται τον Άγιο.
Η εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα, βρίσκεται 2,5 χιλιόμετρα ανατολικά από το κέντρο του χωριού μας σε μαγευτική τοποθεσία μέσα στα δέντρα. Παλαιότερα ήταν μοναστήρι και ανήκει ως μετόχι στη Παναγία την Αμπελακιώτισσα Ναυπακτίας.

Ο Ναός είναι ρυθμού βασιλικής με διαστάσεις 9x16 μέτρα. Έχει την κεντρική του πόρτα απέναντι από το Ιερό και άλλη μια πόρτα στην αριστερή πλευρά της εκκλησίας. Πάνω από την κεντρική πόρτα του Αγίου Παντελεήμονα, στο εξωτερικό του ναού υπάρχει εντοιχισμένη πλάκα στην οποία αναφέρεται ότι χτίσθηκε το 1416 και ανακαινίσθηκε το 1881.
Εσωτερικά η εκκλησία διαθέτει πλούσια εικονογράφηση, ένα υπέροχο τέμπλο και έναν καταπληκτικό ξυλόγλυπτο θρόνο, ο οποίος προσφέρθηκε στην εκκλησία από τον Άγιο Γεώργιο Χαλανδρίου, ύστερα από ενέργειες και μεγάλη προσπάθεια του συγχωριανού μας κ. Χρήστου Καραστάθη.


Η εκκλησία λειτουργεί κάθε χρόνο, στις 27 Ιουλίου, ημέρα γιορτής του Αγίου και του πανηγυριού του χωριού μας και την Τρίτη ημέρα του Πάσχα.
Παλαιότερα (στα τέλη της 10ετίας του 50) στο χώρο που είναι απέναντι από την εκκλησία (εκεί που παρκάρουμε τα αυτοκίνητά μας) σώζονταν κελιά του μοναστηριού, που αργότερα κατεδαφίστηκαν.
Δίπλα από αυτό το πλάτωμα υπάρχει η πετρόχτιστη βρύση του Αγίου Παντελεήμονα, στο ρέμα.
Μετά το τέλος της λειτουργίας, τα περασμένα χρόνια, υπήρχε η συνήθεια οι κάτοικοι του χωριού μας, να τρώνε  και να διασκεδάζουν σε κοινά τραπέζια.


Ο Άγιος Παντελεήμονας, ως παλαιό μοναστήρι κατέχει και μεγάλη κτηματική περιουσία. Γύρω από την εκκλησία στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν αρκετά κτήματα ιδιοκτησίας του μοναστηριού, τα λεγόμενα μοναστηριακά, καλογερικά ή βακούφια. Αρκετοί συγχωριανοί μας παλαιότερα καλλιεργούσαν μοναστηριακά κτήματα και προσέφεραν αντί ενοικίου στον Άγιο λάδι, χρήματα κ.α.

Οι Πενταγιώτες πιστεύουν και σέβονται πολύ τον Άγιο γι’ αυτό και προσφέρουν πολλά τάματα. Ένα από τα έθιμα-τάματα που εξακολουθεί και στις μέρες μας, είναι η προσφορά στον Άγιο αρνιών και κατσικιών την ημέρα της γιορτής του που μπαίνουν στη λοταρία και συγκεντρώνεται ένα χρηματικό ποσό υπέρ της εκκλησίας.

Στη συνέχεια παραθέτουμε κείμενο του αείμνηστου Δικηγόρου Ιωάννη Π. Παπαγεωργίου σχετικά με τον Άγιο και τη μεγάλη ευλάβεια των Πενταγιωτών προς αυτόν.
«Όμως ο Άγιος ήτο και τιμωρός πολλές φορές και είχε τόσο φόβο και τρόμο εμπνεύσει εις τους χωριανούς, που δεν τολμούσαν να θίξουν ούτε φύλλο που ανήκε σ’ αυτόν και την κτηματική του περιουσία διότι αν συνέβαινε το οιονδήποτε ατύχημα του συναλλασσομένου με τον Άγιον  απεδίδετο εις την δυσμένειά του και με τον τρόπο αυτό όχι μόνο κρατούσε τους χωριανούς μακριά από την περιουσία του αλλά αντιθέτως είχε καταστήσει όλους τους χωριανούς φύλακες της περιουσίας του από φόβον και τον τρόμον που είχαν γι’ αυτόν.
Προσοχή λοιπόν μην τον πειράξεις μην τον αδικήσεις, μήπως και δεν προσφέρεις ότι έταξες διότι σε παρακολουθεί η τιμωρία. Όσοι τον πείραξαν ή έβλαψαν τιμωρήθηκαν σκληρά. Πέρα από όλα αυτά όμως η πίστις και ευλάβεια των χωριανών προς τον Άγιον ήτο τόσο μεγάλη και πίστευαν ότι αντεπεκρίνετο προς τας παρακλήσεις των σε κάθε αίτημα…»

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΚΑΡΑΣΤΑΘΗΣ

Διάκεια 2018 - Πρόγραμμα

Τουρνουά Blitz

Η καρδιά της Ορεινής ΡΟΥΜΕΛΗΣ χτυπάει απόψε στον ΚΟΝΙΑΚΟ

Η καρδιά της Ορεινής ΡΟΥΜΕΛΗΣ χτυπάει απόψε
στον ΚΟΝΙΑΚΟ Δωρίδας του Νομού Φωκίδας.
Στο γνήσιο παραδοσιακό Δημοτικό τραγούδι
το ΄΄ΑΗΔΟΝΙ της ΡΟΥΜΕΛΗΣ΄΄
η ΄΄ΝΕΑ ΑΡΧΟΝΤΙΣΣΑ της ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ μας ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ΄΄
ΑΝΔΡΙΑΝΑ ΜΟΚΑ
Κλαρίνο: ο μοναδικός - ΠΑΝΟΣ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ -
Καλή μας αντάμωση.!!!

 

Παραδοσιακή βραδιά στο Λιδωρίκι

Παράσταση Καραγκιόζη στη Πενταγιού

Σύλλογος Πενταγιωτών

Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά οι μικροί μας φίλοι, και όχι μόνο, θα διασκεδάσουν με έργο του πατρινού Καραγκιοζοπαίχτη  Κώστα Μακρή.
Τον ευχαριστούμε για τη τιμή που μας κάνει και ευχόμαστε σ' όλους σας καλή διασκέδαση!!
Η παράσταση είναι δωρεάν, μια προσφορά του Συλλόγου Πενταγιωτών για όλους.

Δευτέρα, 13 Αυγούστου στις 8:30 μ.μ. - 10:30 μ.μ.

Καλοκαιρινές δραστηριότητες των Γυναικών Κονιάκου

Εγκαίνια Μνημείου Ηρώου Πεσόντων Ζωριανιτών

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

Ο Δήμος Δωρίδος, ο Εκπρόσωπος της Τοπικής Κοινότητας Ζωριάνου  και ο Σύλλογος Ζωριανιτών ‘Ο Άγιος Νικόλαος’, σας προσκαλούν να τιμήσετε με την παρουσία σας τα επίσημα εγκαίνια – αποκαλυπτήρια  του Μνημείου – Ηρώου Πεσόντων Ζωριανιτών, που θα πραγματοποιηθούν στο Ζωριάνο του Δήμου Δωρίδος, την Κυριακή 12 Αυγούστου 2018 και ώρα 10:00. 

Ο Δήμαρχος

Καπεντζώνης Γεώργιος
Ζωριάνο, 12 Αυγούστου 2018 
 

Π ρ ό γ ρ α μ μ α 

Εγκαινίων Μνημείου – Ηρώου Πεσόντων Ζωριανιτών

10:00                  Προσέλευση επισήμων
10:05                  Επιμνημόσυνη Δέηση στο Μνημείο
10:15                  Προσφωνήσεις / Χαιρετισμοί Επισήμων 
10:45                  Προσκλητήριο πεσόντων
11:00                  Ομιλίες
11:40                  Αποκαλυπτήρια μνημείου
11:45                  Κατάθεση στεφάνων / Μονόλεπτος σιγή
12:00                  Εθνικός Υμνος / Λήξη τελετής

                           Μετά τη λήξη της τελετής θα ακολουθήσει γεύμα.


*Δηλώσεις για κατάθεση στεφάνων στα τηλ. 2634350015/2634350040.

Το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Δελφών στο Κροκύλειο

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΔΕΛΦΩΝ 2018

Λάλον Ύδωρ

Σάββατο 11 Αυγούστου

Δημήτρης Μαραμής / “Οι Στοιχειωμένοι”

Μουσικό Δράμα (σε συναυλιακή μορφή)

Κυριακή 12 Αυγούστου

“Ο γιος μου Γιάννης Μακρυγιάννης”

Του Γιώργου Μεσολογγίτη, σκηνοθεσία της Κατερίνας Πολυχρονοπούλου,

ερμηνεία της Ευγενείας Αποστόλου

"Οι Στοιχειωμένοι"στη Χάρμαινα

 Δημήτρης Μαραμής / “Οι Στοιχειωμένοι”

Το Φεστιβάλ Δελφών συνεχίζει το δεύτερο κύκλο εκδηλώσεών του με το μουσικό έργο του Δημήτρη Μαραμή “Οι Στοιχειωμένοι” βασισμένο στην ελληνική δημοτική ποίηση το Σάββατο 11 Αυγούστου και με το έργο του Γιώργου Μεσολογγίτη “Ο γιος μου Γιάννης Μακρυγιάννης” σε σκηνοθεσία Κατερίνας Πολυχρονοπούλου την Κυριακή 12 Αυγούστου στο Κροκύλειο Δωρίδας (Παλαιό Σχολείο), τιμώντας τη γεννέτειρα του εθνικού ήρωα στρατηγού Γιάννη Μακρυγιάννη. (Με την υποστήριξη του συλλόγου Κροκυλιωτών «Ο Μακρυγιάννης»).

Δημήτρης Μαραμής

Η σύγχρονη όπερα "Οι Στοιχειωμένοι" έλαβε ενθουσιώδη υποδοχή στην πρώτη της εκτέλεση στη συνοικία της Χάρμαινας στην Άμφισσα στα πλαίσια του Α’ κύκλου του Φεστιβάλ Δελφών. Το έργο στηρίζεται στη γνωστή παραλογή «Του Νεκρού Αδελφού», το αριστουργηματικό δημοτικό αφηγηματικό τραγούδι με έντονα δραματικό και μεταφυσικό χαρακτήρα που πραγματεύεται τη διαδεδομένη δοξασία για τους βρικόλακες. Το τραγούδι αυτό, που απαντά επίσης σε διάφορες παραλλαγές σε όλους τους λαούς των Βαλκανίων αλλά και σε αρκετές χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, συνδέει τον άνθρωπο με τους αρχέγονους φόβους και τις αρχέγονες δοξασίες του και αποτελεί γέφυρα ανάμεσα στη σύγχρονη και την παλαιότερη εποχή. Το δεύτερο τραγούδι, «Το στοιχειό της Χάρμαινας», σε στίχους του Σωτήρη Τριβιζά, αξιοποιεί έναν θρύλο της περιοχής της Άμφισσας. Αναφέρεται σε έναν ανεκπλήρωτο έρωτα που οδηγεί στην αυτοκτονία και παραπέμπει στη λαϊκή δοξασία για τα «στοιχειά», για τις ψυχές δηλαδή των νεκρών που δεν βρίσκουν ανάπαυση μετά τον θάνατο. Και τα δύο τραγούδια συνδέονται μεταξύ τους με κοινούς εκφραστικούς τρόπους και κοινές θεματικές και μας δίνουν μια εικόνα μιας προβιομηχανικής κοινωνίας, φτωχότερης ασφαλώς σε υλικά αγαθά αλλά πλουσιότερης σε ποίηση και μαγεία.  

Το έργο είναι ανάθεση του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών και θα παρουσιαστεί στην ολοκληρωμένη του σκηνοθετημένη μορφή, 28 Φεβρουαρίου του 2019 στην αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη του Μεγάρου.

 

Ελένη Δημοπούλου, Αργυρώ Καπαρού, Βασίλης Δημακόπουλος.και Βασιλική Καρακώστα

Θοδωρής Βουτσικάκης

Ερμηνεύουν  οι Θοδωρής Βουτσικάκης, Βασίλης Δημακόπουλος. Ελένη Δημοπούλου, Αργυρώ Καπαρού, Βασιλική Καρακώστα. Συμμετέχει μουσικό σύνολο: Μερκούριος Καραλής (κλαρινέτο), Σπύρος Αρκούδης (τρομπέτα), Σπύρος Βέργης (τρομπόνι), Γιώργος Αρνής (κοντραμπάσο), Βασίλης Παναγιωτόπουλος (κρουστά). Στο πιάνο ο Δημήτρης Μαραμής.

Κροκύλειο Δωρίδας (Παλαιό Σχολείο), Σάββατο 11 Αυγούστου, ώρα 21:00 

Γενική είσοδος: 5 ευρώ

“Ο γιος μου Γιάννης Μακρυγιάννης”

Ο Γιάννης Μακρυγιάννης γεννήθηκε το 1797 στο Αβορίτι της Δωρίδας. Ο Γιάννης, ονοµάστηκε αργότερα Μακρυγιάννης για το ψηλό του ανάστηµα. Η µητέρα του Βασιλική, φτωχή αγρότισσα, τον γέννησε επιστρέφοντας από το χωράφι στο σπίτι. Αναγκάστηκε να φύγει στη Λειβαδιά. Επτά ετών ο Γιάννης µπήκε υπηρέτης και αργότερα τον έστειλαν στην Άρτα. Εκεί, επιδόθηκε στο εµπόριο. Χάρη στην εργατικότητά του κατάφερε να αποκτήσει σηµαντική περιουσία. Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία. Ενώ διαρκούσε ο αγώνας των Ελλήνων κατά των Τούρκων, άρχισε ο εσωτερικός διχασµός που κατέληξε σε εµφύλιο πόλεµο µε οδυνηρές συνέπειες για την επαναστατηµένη Ελλάδα. Πρωταγωνίστησε στην επανάσταση της 3ης Σεπτεµβρίου του 1843, για παραχώρηση Συντάγµατος από τον Βασιλιά Όθωνα. Κατηγορήθηκε για συνωµοσία κατά του βασιλιά και καταδικάστηκε σε θάνατο. Η ποινή του µειώθηκε σε δεκαετή φυλάκιση. Τελικά, έµεινε δυο χρόνια στη φυλακή. Όµως, το διάστηµα αυτό ήταν αρκετό για να κλονιστεί η ήδη εύθραυστη υγεία του από τις κακουχίες της φυλακής. Αποµονώθηκε στο σπίτι του κοντά στην Ακρόπολη όπου και πέθανε το 1864.

Ευγενία Αποστόλου

  Άρχισε να γράφει τα Αποµνηµονεύµατά του το 1829, ένα µνηµείο λόγου και ιστορίας. «...Ό,τι πιο σπουδαίο πράµα τα γράµµατα, η µόρφωση, να µη σε κοροϊδεύουν. Να δώσει να 'ρθει µια µέρα σ' αυτό τον τόπο, που ο κόσµος θα 'ναι µορφωµένος και δεν θα µπορούν να κοροϊδεύουν τους ανθρώπους». Μέσα από την προσωπική του ιστορία, ξεδιπλώνεται ένα µεγάλο κοµµάτι της ιστορίας της Ελλάδας. Με τα «κολλυβογράµµατά του» κάνει µια καταγραφή σηµαντικών ιστορικών γεγονότων, και µέσα από τη µατιά και την αφήγηση της µητέρας του Βασιλικής Τριανταφύλλου, διαπιστώνουµε για άλλη µια φορά πως η ιστορία επαναλαµβάνεται µε τις ίδιες ακριβώς αντιστοιχίες. Σχέσεις µε την υπόλοιπη Ευρώπη, συµφέροντα ξένων και ντόπιων και µια χώρα, η Ελλάδα, πάντα χρεωµένη, διχασµένη και έρµαιο των ξένων Κυβερνητών ή Βασιλέων, να αγκοµαχά και να υποφέρει.

Ερµηνεία: Ευγενία Αποστόλου
Σκηνοθεσία: Κατερίνα Πολυχρονοπούλου
Σκηνικά - Κοστούµια: Κατερίνα Καµπανέλλη, Μουσική: Σταύρος Τσουµάνης, Κινησιολογία: Αναστασία Γεωργαλά, Σχεδιασµός Φωτισµού: Άκης Σαµόλης

Κροκύλειο Δωρίδας (Παλαιό Σχολείο), Κυριακή 12 Αυγούστου, ώρα 21:00 

Γενική είσοδος: 5 ευρώ 

Πριν την έναρξη των εκδηλώσεων στις 11 και 12 Αυγούστου, οι θεατές μπορούν να επισκεφτούν το εσωτερικό του Δημοτικού Σχολείου που κτίστηκε το 1904, με δαπάνη του Ανδρέα Συγγρού. Η χρήση του κτιρίου  τα τελευταία χρόνια παραχωρήθηκε από τον Δήμο Δωρίδας στον Σύλλογο Κροκυλιωτών «Ο Μακρυγιάννης», ο οποίος διαμόρφωσε εσωτερικά το ένα τμήμα του σε ομοίωμα παλαιού δίπατου σπιτιού, προκειμένου να στεγάσει μόνιμα και με πρωτότυπο τρόπο την πλούσια λαογραφική του έκθεση. Ο υπόλοιπος χώρος του κτιρίου που χρησιμοποιείται κυρίως  για εκδηλώσεις και περιοδικές εκθέσεις, φιλοξενεί  την έκθεση φωτογραφίας του καταγόμενου εκ Πενταγιούς Γιώργου Κορνέζου με τίτλο «Οδοιπορικό στα χωριά των Βαρδουσίων», που προγραμματίστηκε το συγκεκριμένο διήμερο ως υποστηρικτική εκδήλωση του φεστιβάλ Δελφών.

Τα εισιτήρια της εδκδήλωσης είναι διαθέσιμα μέσω της ticketservices στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.ticketservices.gr/event/delphi-festival-2018/ και στα σημεία προπώλησης. Αθήνα: Πανεπιστημίου 39.

Της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος κάποτε στο Λούτσοβο

  Πηγή: https://loutsovos.blogspot.gr

Χρόνια πολλά πατριώτες,

Της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος σήμερα και έρχονται στην θύμιση μας γλυκές αναμνήσεις από το πανηγύρι μας.
Σαν σήμερα γιόρταζε το μικρό ξωκλήσι , θαμμένο πλέον μαζί με τις  βιωματικές αναμνήσεις μας στα  βαθειά νερά της λίμνης , που ήταν κτισμένο δίπλα στην όχθη του Κόκκινου ακριβώς απέναντι από τα Χάνια του Καραποστόλη, στο βυθό της λίμνης και αυτά .

Όλοι, μικροί μεγάλοι ,περιμέναμε την μέρα αυτή με ιδιαίτερη προσμονή  και από  νωρίς το πρωί παρέες παρέες μαζευόμασταν και πιάναμε τις θέσεις μας γύρω από την εκκλησία . Η κάθε οικογένεια η μάλλον το κάθε σόι είχε "αγκαζάρει" από πάππου  προς πάππου την θέση του. Μάλιστα  κάποιοι μερακλήδες για να ενισχύσουν  τον ίσκιο των μεγάλων πλατάνων που αφθονούσαν στην περιοχή,  έκαναν και τα περίτεχνα τσαρδάκια σκεπασμένα  με δεματσούλες.
 

Βέβαια η φήμη του πανηγυριού ξεπερνούσε τα όρια της κοινότητας μας και είχαμε πολλούς προσκυνητές από την διπλανή κοινότητα την Γρανίτσα ( Διακόπι) και μπορώ να πω, πως και λόγω της στενής γειτνίασης οι Γρανιτσιώτες το θεωρούσαν και σαν δικό τους πανηγύρι. Πολλοί προσκυνητές ερχόντουσαν από το Βελούχι, την Αγλαβίστα,την Πενταγιού, το Κλήμα, το Σεβεδίκο, τον Αβορο, από τα διπλανά  Χανιά και από τα Χάνια του Στενού και δεν απουσίαζαν και οι προσκυνητές απο την πρωτεύουσα της επαρχίας μας το Λιδωρίκι. 

Οι νοικοκυρές είχαν ετοιμάσει και είχαν φέρει μαζί  τους τα λιτά αλλά πεντανόστιμα φαγητά τους και οπωσδήποτε τις περίφημες κολοκυθόπιτες  και τηγανησμένα ψάρια από τον ποτάμι μας τον Μορνο .

Μια μικρή παρένθεση για να αναφερθώ στην παράδοση που είχε το χωριό μας  στο ψάρεμα και στο κυνήγι (για το κυνήγι θα γράψουμε άλλη φορά και να μην ξεχνάμε και το προσωνύμιο, κουναβολόγοι, που οι γείτονες μας (από ζήλεια μάλλον;) μας είχαν  στιγματίσει.
Είχαμε το προνόμιο ο κάμπος μας να ακουμπά στις όχθες του μεγάλου ποταμιού του Μόρνου και του παραπόταμου, του Κόκκινου. 
Ο Κόκκινος στέρευε τους καλοκαιρινούς μήνες, συνήθως από τα μέσα Ιούλιου  από την μεγάλη τσιμεντένια γεφυρα και προς τα κάτω δεν είχε νερό.  Όσο προχωρούσε το καλοκαίρι  η κοίτη του έμενε στεγνή μέχρι την θέση Καρνασέικα, στο ύψος του γρανιτσορέματος και του δαφνορέματος. Πάντως στο πανηγυρι το νερό ίσα που'φθανε μέχρι τα Χάνια ανάλογα βέβαια και την ξηρασία του συγκεκριμένου χρόνου.
Τα νερά των δυο αυτών ποταμιών και κυρίως του Μόρνου πότιζαν, μέσω  των πολύ καλά σχεδιασμένων  αυλακιών, μήκους πολλών χιλιομέτρων, τον εύφορο κάμπο μας. Βέβαια στα νερά ζούσαν μεγάλοι πληθυσμοί ψαριών (δρομίτσες, χαμοσύρτες, χέλια και πέστροφες)  που αρκετοί από τους χωριανούς μας με ιδιαίτερο πάθος ασχολιόντουσαν με το ψάρεμα. Ο πιο συνηθισμένος τρόπος  ψαρέματος ήταν με την χρήση της καλαμωτής.  Με πέτρες χτιζόταν το καλομοστάσι που ουσιαστικά έσπρωχνε τα νερά και τα ψάρια σε ένα στενό αύλακα που στο τέλος του είχε τοποθετηθεί η καλαμωτή. Η καλαμωτή ήταν φτιαγμένη με καλάμια είχε μήκος δυο μέτρα περίπου, το ένα  άκρο είχε πλάτος περίπου ένα  μέτρο, και τοποθετείτο στο τέλος του καλαμοστασίου, το άλλο άκρο έκλεινε σε μορφή στομίου με πλεγμένα καλάμια.
Όλη αυτή η κατασκευή δηλαδή το καλομοστάσι μαζί με τη καλαμωτή προσέδιδε μεγάλο ρεύμα στη ροή του νερού και  ήταν αδύνατο για τα ψάρια που θα ακολούθησαν την ροή να κολυμπήσουν αντίθετα και ουσιαστικά εγκλωβίζονται στην καλαμωτή. Το παρακάτω σκαρίφημα δείχνει την όλη κατασκευή.

Κάποιοι χρησιμοποιούσαν για την κατασκευή της καλαμωτης κοτότσυρμα .

Την νύχτα της προπαραμονής του πανηγυριού όλα σχεδόν τα  νέα παιδιά ήταν στο ποτάμι για να ψαρέψουν , άλλοι είχαν τις καλαμωτές και άλλοι  έκαναν πυροφάνι είτε με λουξ (προνομιούχοι) είτε με κομμάτια καουτσούκ από παλιά λάστιχα αυτοκινήτων. Σε κάποιες περιπτώσεις καρφώναμε και κανένα δάχτυλο αντί για ψάρι....

Ας γυρίσουμε στο πανηγύρι , αμέσως μετά την λειτουργία στρώναμε τραπέζι και ακολουθούσε γλέντι με ζωντανή μουσική από οργονοπαίχτες της γύρω περιοχής οπως οι Καρμαίοι από το Σεβεδίκο , Φαλιαμπάλιας ,Πανάγος κτλ.
Βέβαια και οι δυο μαγαζάτορες του χωριού μας  (Καραμπέτσος και Καραγιάννης) για τις ανάγκες της ημέρας μετέφεραν τα μαγαζιά τους στο προαύλιο χώρο της εκκλησίας, και παρόλη την νηστεία, το κοκορέτσι και η ψητή προβατίνα έδιναν και έπαιρναν ....
Για τα παιδιά ήταν ακόμη μεγαλύτερη  η χαρά τους γιατί από το πάγκο που κάποιος μικροπωλητής έστηνε (Γιαλαμάς, Καλμαντής,κτλ) μπορούσαν (;) να αγοράσουν διάφορα μπιχλιμπίδια από σουγιάδες μέχρι σφυρίχτρες .
Επίσης και οι φωτογράφοι ήσαν παρόντες για τα οικογενειακά και όχι μόνο ενσταντανέ . Ο Γιαλαμάς από το Λιδωρίκι και ο Πανουργιάς (Κολοκυθάς) ο Νίκος που είχε καταγωγή από το χωριό μας .
Το γλέντι βαστούσε μέχρι αργά το απόγευμα και ουσιστικά μέχρι  την ώρα  του σκάρου μια και οι περισσότεροι πανηγυριτζήδες είχαν και τα πράματα τους και έδιναν ραντεβού για το άλλο πανηγυρι του χωριού στις 23 Αυγούστου της Αΐμονής..
Οι φωτογραφίες που σκολουθουν είναι τραβηγμένες στο χώρο της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος κατα πάσα πιθανότητα απο τους προαναφερόμενους φωτογράφους .

 

 

Η φωτογραφία της εκκλησίας την δανειστήκαμε απο το εξαίρετο ιστότοπο "το Λιδωρίκι " του φίλου μας Κώστα Καψάλη ,ο οποίος έχει γράψει πολλά για την εκκλησία και το πανηγυρι, τον ευχαριστούμε θερμά

Εκδηλώσεις Συλλόγου Πενταγιωτών για τις 9 και 10 Αυγούστου

Ένα μουσικό ταξίδι πάνω στη λίμνη του Μόρνου

Επί σειρά ετών η Ομοσπονδία Συλλόγων Βορειο-Δυτικής Δωρίδαςδιοργάνωνε κοντά στην πανσέληνο του Αυγούστου, ποιοτικές μουσικές βραδιές μέσα στο κάστρο του Καλλίου, προκειμένου να προβάλει και να γνωστοποιήσει ευρύτερα τον πολύ αξιόλογο αρχαιολογικό χώρο της Καλλίπολης που βρίσκεται δίπλα στην λίμνη του Μόρνου. Λίγες φωτογραφίες που βρήκαμε στην ομάδα facebook του Καλλίου, μας θυμίζουν μία από αυτές τις βραδιές που πραγματοποιήθηκε 6 χρόνια πριν, στις 4-08-2012, με τις έντεχνες μελωδίες του Γιώργου Καραμούτσιου και της Μίνας Δράκου από την Πενταγιού και της ορχήστρας τους.

Ο τότε πρόεδρος της Ομοσπονδίας, Αλούπης Δημήτρης προλογίζει την εκδήλωση

Όρθιος αριστερά, ο πρόεδρος του Κόκκινου, ο δάσκαλος Ανέστος Γιώργος

Η Μίνα Δράκου με την κόρη της αριστερά και τον σύζηγό της Γιώργο Καραμούτσιο δεξιά

Κάθε χρόνο, γινόταν προσπάθεια οι μουσικές βραδιές να πραγματοποιηθούν κοντά στην πανσέληνο του Αυγούστου

 

Ανάλογες στιγμές με την μουσική οικογένεια του Γιώργου Καραμούτσιου και της Μίνας Δράκου  έζησαν όσοι παρεβρέθηκαν στο κάστρο και τον προηγούμενο χρόνο πρίν, στις 19 Αυγούστου του 2011.

 

Πολιτιστικό καλοκαίρι στο Τρίστενο

1. Στις 6 Αυγούστου ,ημέρα Δευτέρα, η εκκλησία του χωριού μας εορτάζει το θείο γεγονός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού,που έγινε μερικές εβδομάδες πριν από το εκούσιο Πάθος και την ένδοξη Ανάσταση του Κυρίου.

Το βράδυ στην πλατεία του χωριού θα γιορτάσουμε με καλό φαγητό,κρασί και χορό με την παρουσία του χορευτικού των παιδιών του Τριστένου.

2.Στις 13 Αυγούστου, Δευτέρα και στις 14 Αυγούστου, Τρίτη συμμετέχουμε στο Τουρνουά Μπάσκετ χωριών Δωρίδας που θα διεξαχθεί στο γήπεδο Μπάσκετ,Πρώην Δημοτικό Σχολείο Ζωριάνου.

3.Στις 15 Αυγούστου ημέρα Τετάρτη, θεία  Λειτουργία στο ξωκκλήσι της Παναγίας,αρτοκλασία, γλυκά, αναψυκτικά.

4.Στις 17 Αυγούστου ημέρα Παρασκευή,θα δοκιμάσουμε τις παραδοσιακές πίτες,προσφορά των μελών του συλλόγου με καλό κρασί,ψητό,  DJ με δημοτική και λαϊκή μουσική και χορό.

5.Διαρκής έκθεση  βιβλίου .

6.Στις 20 Αυγούστου ημέρα Δευτέρα, Λαϊκή Συνέλευση Τριστενιωτών: συζήτηση θεμάτων που απασχολούν το χωριό και τον Σύλλογο.

7. Στις 23 Αυγούστου ημέρα Πέμπτη Παραδοσιακό Πανηγύρι Τριστένου με ζωντανή δημοτική και λαϊκή μουσική. 

Σας περιμένουμε  να γιορτάσουμε και να διασκεδάσουμε μαζί με υγεία.

Πανηγύρι στη Πενταγιού

Το εξ' αναβολής πανηγύρι του Αγίου Παντελεήμονα, θα πραγματοποιηθεί στη Πενταγιού στις 4 Αυγούστου 2018, ημέρα Σάββατο και ώρα 21:00μμ στην πλατεία με ζωντανή μουσική από τους Νίκο Γούλα, κλαρίνο/φωνή και Κατερίνα Γαλανοπούλου, φωνή.

«Αθανάσιος Διάκος, Αρτοτίνα 1781 – Λειβαδιά – Αλαμάνα 1821» του Αθ. Βήλου

Όπως γράψαμε στο προηγούμενο φύλλο της εφημερίδας μας, ο συγχωριανός μας Αθανάσιος Γ. Βήλος συνέγραψε το βιβλίο με τον τίτλο «Αθανάσιος Διάκος, Αρτοτίνα 1781 – Λειβαδιά – Αλαμάνα 1821».

Το περιεχόμενο του βιβλίου ασχολείται με πτυχές της ιδιωτικής ζωής του Ήρωα ως φυσικού προσώπου όπως είναι η γενέτειρα, το επώνυμο και η ηλικία του. Επιπλέον, γίνεται σχολιασμός θέσεων που κατά καιρούς έχουν εκφραστεί από εκπροσώπους της πλευράς της Άνω Μουσουνίτσας, ιδίως δε από τον Μουσουνιτσιώτη τέως Δήμαρχο Καλλιέων κ. Λεωνίδα Καραγιάννη.

Το βιβλίο αρχίζει με την σχηματική παρουσίαση των βασικών οικογενειακών δένδρων τόσο της πατρικής οικογένειας του Διάκου στην Αρτοτίνα όσο και της οικογένειας του αδελφού του Κωνσταντίνου στην Άνω Μουσουνίτσα. Το σχηματικό διάγραμμα που παρατίθεται στο βιβλίο αναμφισβήτητα βοηθάει τον αναγνώστη στην κατα νόηση των κεφαλαίων που ακολουθούν.

Από το κεφάλαιο «Ιστορικά Έγγραφα» ξεχωρίζει το Πιστοποιητικό του Δημάρχου Κροκυλείου (1865) που αφορά στους ζώντες συγγενείς του Αθανασίου Διάκου. Το πιστοποιητικό αυτό εκδίδεται, κατά Νόμον, από τον τόπο γέννησης του φυσικού προσώπου και η Αρτοτίνα υπαγόταν τότε στον Δήμο Κροκυλείου. Είναι λοιπόν προφανές ότι εάν η Αρτοτίνα δεν ήταν γενέτειρα του Αθανασίου Διάκου, ο Δήμος Κροκυλείου δεν θα εξέδιδε το ως άνω πιστοποιητικό αφού θα ήταν αναρμόδιος. Δίκαια λοιπόν ο συγγραφέας χαρακτηρίζει ως «καταλυτικό» το περιεχόμενο του πιστοποιητικού όσον αφορά στη γενέτειρα του Ήρωα.