Σελίδες

Γνωρίστε τα χωριά/μέλη της Ομοσπονδίας

Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2019

Γιάννης Ηλιόπουλος, ο ακούραστος Λαογράφος της Δωρίδας

Ο Γιάννης Ηλιόπουλος, (γνωστός και με το φιλολογικό ψευδώνυμο Γιάννος Ζωριάνος), γεννήθηκε στον Ζωριάνο Δωρίδας το 1933.  Τελείωσε το Δημοτικό Σχολείο και το Ημιγυμνάσιο στο Κροκύλειο Δωρίδας και το Γυμνάσιο Αρρένων στην Καλλιθέα Αθηνών. Σπούδασε Δάσκαλος στη Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία και σε Στρατιωτικές Σχολές και σήμερα φέρει το βαθμό του Εφέδρου Ταγματάρχη Πεζικού.

Υπηρέτησε ως Δάσκαλος σε διάφορα Δημοτικά Σχολεία της Επαρχίας Δωρίδας και παράλληλα ως Εκπαιδευτής Νυχτερινών Σχολείων, αλλά κι ως Διευθυντής Κέντρων Λαικής Επιμορφώσεως, στην ευρύτερη περιοχή της πεδινής Δωρίδας, από του 1960 και μέχρι του 1981.

Ως μέλος της Εταιρείας Φωκικών Μελετών, έχει δημοσιεύσει στην περιοδική της έκδοση (Σελίδες απ τη Φωκίδα), πλήθος Διηγημάτων, Λαογραφημάτων, Χρονογραφημάων και Ιστορικών Μελετών.

Ως μέλος της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών, έχει δημοσιεύσει στην περιοδική της έκδοση (Λογοτεχνική Δημιουργία), σειρά λογοτεχνικών κειμένων.

Ως συνεργάτης τοπικών εφημερίδων, δημοσίευσε πολλά Χρονογραφήματα με το ψευδώνυμο Γιάννος Ζωριάνος.

Υπηρετώντας τη Δωρική Λαογραφία, έχει παρουσιάσει πολλές Λαογραφικές Συλλογές, από τις οποίες η Ακαδημία Αθηνών έχει βραβεύσει τις ακόλουθες:

1.Κιβωτός, Λαογραφικά Κουκούρων Δωρίδος, 1984. 

2. Παίζουμε, Λαογραφία Φωκικών Παραδοσιακών Παιγνιδιών, 1991. 

3. Η Μουσική Λαογραφία της Δωρίδος.-1998 (Έκδοση Ε.Φ.Μ., Άμφισσα 1998).

4. Ιστορία και Λαογραφία του παραδοσιακού οικισμού Ζωριάνος Δωρίδος. 2003.

5.Το Δημοτικό Τραγούδι στη Δωρίδα, 2006.

6.Ο Βίος του Στρατιώτη του 1913, 2006.

7. Ιτιά Δωρίδος - Οικισμός Ζευγολατειό, 2008.

8. Παρθενιος Ζωγράφος, ο "Παπαφλέσσας της Δωρίδας", 2010 (Έκδοση Ευπαλιωτών, Αθήνα 2013)

9. Από την Καρυά στο Ευπάλιο, 2015 (Έκδοση Ευ/των 2015)

10. Το Πρώτο Ολοκαύτωμα του Αγώνα, 2015.


Άλλες του Λαογραφικές εργασίες, που έχουν εκδοθεί σε βιβλία:

1. Λαογραφικά Δωρίδος - Αθήνα 1987, Έκδοση Δωρικής Αδ/τος.

2. Ευπάλιο, Αθήνα1998, Εκδοση Ενωσης Ευπαλιωτών Δωρίδας.

3. Η Δασκάλα Ουρανία, Αυτοέκδοση

Παρασκευή 29 Νοεμβρίου 2019

Προπαρασκευαστικές κουβέντες Βουλευτή - Δημάρχου - Επανέρχεται ο παραλίμνιος

Ημερομηνία δημοσίευσης: 26/11/2019

-Σύντομα θα ακολουθήσει συνάντηση με τη νέα διοίκηση της ΕΥΔΑΠ.

-Οι αξιώσεις της Δωρίδας και τα ζητήματα που πρέπει να λυθούν για την αρμονική συνύπαρξη λίμνης – κατοίκων.

Οι πρώτες συζητήσεις έχουν ήδη ξεκινήσει ανάμεσα στο Βουλευτή και το Δήμαρχο Δωρίδας κ. Γιώργο Καπεντζώνη για το θέμα των αντισταθμιστικών, τους περιορισμούς που προκύπτουν από την προστασία της λίμνης του Μόρνου, αλλά και την ανάγκη αξιοποίησης της ορεινής Δωρίδας.



Ο παραλίμνιος, ο Φαραώ και το «συμφέρον» των δημοτών




Πιο συγκεκριμένα έγιναν ήδη κάποιες προπαρασκευαστικές συζητήσεις για το καυτό θέμα της ΕΥΔΑΠ, ενώ επικεντρώθηκαν κυρίως στην ολική επαναφορά του αιτήματος για την κατασκευή παραλίμνιου αγωγού, αν και το έργο αυτό κόπηκε γιατί δεν το ήθελαν ούτε το υπουργείο, ούτε η ΕΥΔΑΠ, ούτε και ο Δήμος. Υπενθυμίζουμε δε, ότι επί κυβέρνησης Σαμαρά, είχε χαρακτηριστεί ως «φαραωνικό» και «πολυτελές» και απεντάχθηκε. Ούτε όμως και οι επόμενες κυβερνήσεις του ΣΥΡΙΖΑ επανέφεραν ποτέ στην ατζέντα το συγκεκριμένο έργο. Ενδεικτική ήταν η άποψη που διατύπωσε στην ΩτΦ ο Σωκράτης Φάμελλοος, αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος, κατά την επίσκεψή του στη Φωκίδα το 2016. «Δεν μπορούμε να μιλήσουμε για τόσο ακριβές λύσεις, αλλά ούτε και θα συμφέρει πρακτικά η λειτουργία ενός τέτοιου έργου που θα έχει τεράστια και δυσβάσταχτα κόστη. Η λύση είναι ο βιολογικόες των φυλακών Μαλανδρίνου, μαζί με το βιολογικό Λιδωρικίου. Αν λειτουργούν σωστά αυτές οι δυο μονάδες και δέχονται τα λύματα των γύρω οικισμών, τότε δεν έχουμε κανένα πρόβλημα και θα μπορεί να ελαστικοποιηθεί η υγειονομική διάταξη για την προστασία της λίμνης, με στόχο την ανάπτυξη επαγγελματικών δράσεων περιμετρικά της», μου είχε πει συζητώντας σοβαρά το θέμα. Μάλιστα, είχε δεσμευτεί ότι εντός του επόμενου εξαμήνου θα ερχόταν συγκεκριμένη πρόταση προς ένταξη, κάτι που δεν έγινε ποτέ.

Ο παραλίμνιος αγωγός είχε ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του Υπουργείου Περιβάλλοντος «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ 2007-2013»  από το έτος 2007 με τίτλο «Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) και δίκτυα αποχέτευσης οικισμών για την προστασία του ταμιευτήρα του Μόρνου». Το συγκεκριμένο έργο δεν ήταν απλώς «θύμα» της κρίσης, αλλά μιας πολιτικής που δεν το ήθελε, που δεν πίστευε ότι αξίζει να πέσουν τόσα χρήματα στη Φωκίδα. Μιας πολιτικής που υποτιμά τη θυσία όλων των ανθρώπων στις ορεινές κοινότητες, οι οποίοι αναγκάζονται να ξεριζωθούν γιατί δε μπορεί να ευδοκιμήσει καμιά δουλειά στον τόπο τους, λόγω της λίμνης και της εθνικής της σημασίας. Η ορεινή Φωκίδα στην πραγματικότητα ουδέποτε αμφισβήτησε την αξία της λίμνης, εκείνο που αμφισβητείται πάντα από την Πολιτεία είναι η αξία της ορεινής Φωκίδας και του πληθυσμού της.  

Η κατασκευή του παραλίμνιου αγωγού δεν αποσκοπούσε μόνο στην διαχείριση των λυμάτων των παραλίμνιων οικισμών και τη βελτίωση της ποιότητας του νερού του Ταμιευτήρα, αλλά συνδέθηκε άμεσα με την άρση των υφιστάμενων περιβαλλοντικών περιορισμών, οι οποίοι δεν θα ήταν πλέον αναγκαίοι μετά την κατασκευή του, όπως από την πρώτη στιγμή επεσήμαναν οι μελετητές, αλλά και οι πολιτικοί που πάλεψαν για το έργο, μεταξύ αυτών ο σημερινός Βουλευτής. 

Η αδιαφορία της ΕΥΔΑΠ


Η ορεινή Δωρίδα ζει συνθήκες κοινωνικού, επαγγελματικού και πολιτικού αποκλεισμού και σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνη είναι η ΕΥΔΑΠ. Κατά καιρούς από πολιτικά και μη, χείλη, ψιθυρίζεται πως αν η εταιρεία ήταν ιδιωτική δεν θα τολμούσε ούτε για αστείο να φέρεται με τόση απαξίωση σε μια ολόκληρη περιοχή.

Αν και κερδοφόρα η ΕΥΔΑΠ ποτέ δε νοιάστηκε, έστω και ως ένδειξη καλής θέλησης, να δώσει ένα μηχάνημα, ένα απορριμματοφόρο, να ανοίξει ένα δρόμο, να δείξει στη Δωρίδα και τους κατοίκους της ότι υπολογίζει την προσφορά της.

Ακόμη και από το πρόγραμμα Κοινωνικής Εταιρικής Ευθύνης αν και όφειλε να επιστρέφει ένα αντιστάθμισμα, ως ελάχιστο δείγμα ευγνωμοσύνης σε όλους αυτούς τους Κτηνοτρόφους που είναι παράνομοι και «κυνηγημένοι» επειδή υπάρχει η λίμνη. Το πρώτο και βασικό που πρέπει να γίνει είναι να ληφθεί μια οριζόντια απόφαση από το Διοικητικό της Συμβούλιο, με την οποία θα κατευθύνει το 30% του προγράμματος Κοινωνικής Εταιρικής Ευθύνης ετησίως και ανεξαρτήτως κυβέρνησης, ηγεσίας, δημοτικής αρχής και λοιπά, στην ορεινή Δωρίδα για την παραγωγή έργων.

Πρέπει επίσης, να θεσπιστεί περιβαλλοντικό τέλος, το οποίο να αποδίδεται με έργα στο δήμο, ενώ είναι αυτονόητη υποχρέωση της Πολιτείας να λύσει το θέμα της διαχείρισης λυμάτων. Αλίμονο μας, αν το 2020 δεν μπορούμε να λύσουμε προβλήματα «παλαιολιθικά» για την εξέλιξη της τεχνολογίας!


Τέλος, οι δυο άνδρες, Βουλευτής Γιάννης Μπούγας και Δήμαρχος Γιώργος Καπεντζώνης, δείχνουν να έχουν την πρόθεση. Μένει να δούμε και τη στάση των νέων διοικήσεων, τόσο της ΕΥΔΑΠ ΑΕ, όσο και την ΕΥΔΑΠ Παγίων!

Πιέζει το ΚΙΝΑΛ για τον παραλίμνιο


Επίσης με ερώτησή του ο βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας του ΚΙΝΑΛ κ. Δημήτρης Κωνσταντόπουλος ασκεί πίεση για την εκ νέου ένταξη του παραλίμνιου αγωγού και την οριστική λύση του θέματος της διαχείρισης των λυμάτων στις ορεινές περιοχές και των σαφή περιορισμό των δυσάρεστων επιπτώσεων της Α5.
Αναλυτικά στην ερώτηση αναφέρονται τα ακόλουθα:


Προς: 
Τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κ. Χατζηδάκη
Τον Υπουργό Δικαιοσύνης, κ. Κ. Τσιάρα
Τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, κ. Κ. Καραμανλή
Τον Υπουργό Υγείας, κ. Β. Κικίλια,


Θέμα : Ανάγκη για παρεμβάσεις στην Α5 υγειονομική διάταξη, πρόταση για ειδικό χωρικό γύρω από τον ταμιευτήρα Μόρνου και τεχνικές λύσεις για βιολογικούς Λιδωρικίου και Φυλακών Μαλανδρίνου.

Για την Φωκίδα παραμένει έως και σήμερα δυστυχώς ως εκκρεμότητα το πλαίσιο που θα αναπτύξει την περιοχή γύρω από τον Ταμιευτήρα Μόρνου με όρους ορθής περιβαλλοντικής προστασίας. Επί δεκαετίες είναι γνωστά τα προβλήματα για το καθεστώς γύρω από τον Ταμιευτήρα, αλλά η συνεχής αναβλητικότητα στην πρόθεση λύσεων αφαιρεί δυνατότητες ανάπτυξης στην περιοχή και επιβαρύνει την Ελληνική Πολιτεία.
Ο Βιολογικός Καθαρισμός στο Λιδωρίκι δεν λειτουργεί.
Οι Φυλακές Μαλανδρίνου, δεν έχουν βιολογικό και μεταφέρουν καθημερινά τα λύματα, επιβαρύνοντας ουσιαστικά το κόστος λειτουργίας τους κατά δεκάδες χιλιάδες ευρώ ετησίως.
Η λύση που προτάθηκε και εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ το 2011 για τον «Βιολογικό και παραλίμνιο Αγωγό Λυμάτων» κρίθηκε ακριβή από την τότε κυβέρνηση, απεντάχθη το 2012 και έκτοτε δεν υπήρξε νέα επίσημη πρόταση για λύση και χρηματοδότηση του έργου σε Εθνικό ή Κοινοτικό Πρόγραμμα.
Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι να μην υπάρχει ακόμη κοινά αποδεκτή λύση, τεχνική μελέτη, οικονομική εκτίμηση και τεχνικό δελτίο για τη διαχείριση των λυμάτων στην περιοχή γύρω από το Ταμιευτήρα του Μόρνου και χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να υπάρξει και ουσιαστική βελτίωση της Υγειονομικής Διάταξης Α5 που επιτρέπει και καθορίζει αποστάσεις δραστηριοτήτων γύρω από τον Ταμιευτήρα.
Επιπλέον, στα χρόνια που κύλισαν από την λύση με τον Νόμο για την αδειοδότηση των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων το 2012, λύση που είναι σε ισχύ στο σύνολο της χώρας, αλλά δεν μπορεί να λειτουργήσει λόγω της Υγειονομικής Διάταξης Α5 στη Φωκίδα, δεν έγιναν οι κατάλληλες ενέργειες για τη δημιουργία ενός ειδικού χωρικού γύρω από τον Ταμιευτήρα.
Όλα αυτά τα προβλήματα που επηρεάζουν άμεσα τις ζωές των ανθρώπων και την επιχειρηματικότητα στην περιοχή, με βάση τα αναφερόμενα στη συγκεκριμένη Υγειονομική Διάταξη για την απαγόρευση δραστηριότητας σε ακτίνα 1,5 χιλιόμετρα από τον Ταμιευτήρα. Ωστόσο, η ΕΥΔΑΠ ΑΕ και η ΕΥΔΑΠ ΠΑΓΙΩΝ έχουν μείνει σιωπηλές, απλά παρακολουθώντας τα προβλήματα μην προτείνοντας και μη συμβάλλοντας σε λύσεις.
Κατόπιν αυτών ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί :
Ποιο το κόστος τα τελευταία είκοσι χρόνια για το Υπουργείο Δικαιοσύνης από την μη ύπαρξη βιολογικού στις Φυλακές Μαλανδρίνου;
Ποια η τεχνική λύση και το κόστος αυτής για την αντιμετώπιση του ζητήματος βιολογικού στις Φυλακές Μαλανδρίνου; Υπάρχουν σκέψεις για κοινή αντιμετώπιση του ζητήματος με τον Δήμο Δωρίδας για τον βιολογικό Λιδωρικίου ;
Εξετάζει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας τη δημιουργία ειδικού χωρικού στην περιοχή, όπου με τις απαραίτητες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις να επιτρέπεται η κτηνοτροφική και μεταποιητική δραστηριότητα, σε ακτίνα μικρότερη του 1,5 χιλιομέτρου από τον Ταμιευτήρα, σε περιοχή όπου ήδη παρατηρείται συγκέντρωση των μονάδων αυτών;
Υπάρχει σχέδιο του Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την διαχείριση των λυμάτων στην περιοχή γύρω από τον Ταμιευτήρα Μόρνου και τα σημεία απορροής των υδάτων μετά την επεξεργασία;  Υπάρχει σχεδιασμός για τεχνική  λύση και πρόταση στο πρόβλημα της διαχείρισης των λυμάτων του Λιδωρικίου, των Κτηνοτροφικών Μονάδων και Μεταποιητικών Εγκαταστάσεων και των Φυλακών Μαλανδρίνου στην περιοχή;
Εξετάζουν τα αρμόδια Υπουργεία αλλαγές στην Υγειονομική Διάταξη Α5 και ανάληψη πρωτοβουλιών για βέλτιστες περιβαλλοντικές λύσεις ως προς την διαχείριση των λυμάτων του Λιδωρικίου, των Κτηνοτροφικών Μονάδων και Μεταποιητικών Εγκαταστάσεων και των Φυλακών Μαλανδρίνου και την δημιουργία ενός θύλακα δραστηριοτήτων, ενός ειδικού χωρικού για την περιοχή;
Ποιο είναι το κόστος για τις μελέτες, τα τεχνικά έργα και την λειτουργία των συστημάτων που προτίθεται η ΕΥΔΑΠ ΑΕ να αναλάβει για την ορθή λειτουργία βιολογικών και συστημάτων απορροής στην περιοχή γύρω από τον Ταμιευτήρα Μόρνου;
 

Ο Ερωτών Βουλευτής
Δημήτρης Κωνσταντόπουλος 


 

Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2019

Ανακοινώθηκε η δημοπρασία για την εκμίσθωση του Ξενώνα Κροκυλείου



ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΝΟΜΟΣ ΦΩΚΙΔAΣ
ΔΗΜΟΣ ΔΩΡΙΔΟΣ

Λιδωρίκι, 22/11/2019
Αρ. Πρωτ: 10681


Περίληψη διακήρυξης δημοπρασίας
για την εκμίσθωση του δημοτικού ακινήτου (Ξενώνας Κροκυλείου, συνολικού εμβαδού 696,73 τ.μ.) της κοινότητας Κροκυλείου, ΔΕ Βαρδουσίων

Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ
Προκηρύσσει δημοπρασία για την εκμίσθωση του δημοτικού ακινήτου που περιγράφεται παρακάτω:
Έκταση: 696,73 τμ
Πόλη: Οικισμός Κροκυλείου Δήμος: Δωρίδος
Οδός: Εντός οικισμού Κροκυλείου.
Όρια: Ελάχιστο όριο πρώτης προσφορά (κατώτερο μηνιαίο μίσθωμα ) 285,00€. 
Είδος: Ισόγειο Κατάστημα Υγειονομικού ενδιαφέροντος, Ά όροφος Ξενώνας.
Εκτίθεται σε πλειοδοτική φανερή και προφορική διαδικασία, η εκμίσθωση Δημοτικού Ακινήτου, (Ξενώνας Κροκυλείου, συνολικού εμβαδού 696,73 τ.μ.) της κοινότητας Κροκυλείου, ΔΕ Βαρδουσίων.
Η δημοπρασία θα διεξαχθεί την 17-12-2019, ημέρα Τρίτη και ώρα 10:30 στο Δημοτικό κατάστημα του Δήμου Δωρίδος που βρίσκεται στο Ευπάλιο.
Μαζί με τη συμμετοχή τους οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να καταθέσουν και εγγύηση συμμετοχής (είτε εγγυητική επιστολή ανεγνωρισμένης τράπεζας είτε γραμμάτιο κατάθεσης στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων) που ανέρχεται στο πόσο 342,00 ευρώ.
Ειδικοί όροι συμμετοχής στο διαγωνισμό:
Οι συμμετέχοντες στην δημοπρασία είναι υποχρεωμένοι να προσκομίσουν φορολογική, ασφαλιστική ενημερότητα, καθώς και βεβαίωση από την οικονομική υπηρεσία ότι δεν οφείλουν στον Δήμο Δωρίδος, καθώς και οι εγγυητές τους που θα υπογράψουν το πρακτικό της δημοπρασίας και το σχετικό συμφωνητικό.
Επιπλέον θα πρέπει να προσκομίσουν υπεύθυνη ότι έχουν λάβει γνώση και αποδέχονται τους όρους της διακήρυξης με αριθμό πρωτοκόλλου 10680/22-11-2019 (ΑΔΑ: Ω40ΦΩ9Ζ- 425).

Πληροφορίες και αντίγραφα της διακήρυξης της δημοπρασίας παρέχονται τις εργάσιμες ημέρες και ώρες, από το Αυτοτελές Τμήμα Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου Δωρίδος Αρμόδιος κος Αργυρόπουλος Θεόδωρος Διεύθυνση Ευπάλιο, Τηλέφωνο 2634350031, Φαξ 2634051228 καθώς και το Γραφείο Δημάρχου κα Μηλιώνη Παρθενία τηλέφωνο 2634350015, φαξ 2634051228.


Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΠΕΝΤΖΩΝΗΣ

Τρίτη 26 Νοεμβρίου 2019

Αρτοτίνα Φωκίδας : Στην αγκαλιά των Βαρδουσίων

 

Γραφικό ορεινό κεφαλοχώρι της Φωκίδας, η Αρτοτίνα, τμήμα του Δήμου Δωρίδος, είναι σκαρφαλωμένη σε ράχη των Bαρδουσίων, σε υψόμετρο 1.180

Κυριακή 24 Νοεμβρίου 2019

Η γέφυρα του Μακρυγιάννη

απόσπασμα από το προς έκδοση βιβλίο με τίτλο: 
''ΘΑΜΜΕΝΑ ΟΝΕΙΡΑ , ΖΩΝΤΑΝΕΣ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ''
του Κ. Γ. ΜΠΕΡΤΣΙΑ με καταγωγή από τον Κόκκινο


Παρόλο που δεν είχα κοιμηθεί καλά ξύπνησα αρκετά πρωί και βγήκα στην αυλή, ο παππούς ήταν και αυτός ξύπνιος, φορούσε την ποιμενική του φορεσιά και με την μαγκούρα στο χέρι, κοίταζε ψηλά προς το βουνό. Ο σκύλος του, ένα γηραλέο μαυρόασπρο ποιμενικό, έκανε κύκλους γύρω του, κουνώντας την ουρά του σαν να περίμενε κάποιο πρόσταγμα.
-Καλημέρα παππού τι κανείς πρωί πρωί εδώ στην αυλή ;
-Τι να κάνω παιδάκι μου, μαύρα και άραχνα.. τέτοια ώρα έπρεπε να είμαι στις λάκες πάνω από τον λόγγο και να βοσκώ το κοπάδι. Αλλά βλέπεις αυτή η λίμνη, μας αναστάτωσε τη ζωή μας.
Ο πατέρας σου άκουσες τι είπε χθες το βράδυ; να τα μαζεύουμε και να φεύγουμε. Να φεύγουμε, από που; Εγώ έκανα είκοσι χρόνια στην Αμερική, δούλεψα σκληρά και όταν γύρισα με τις οικονομίες μου αγόρασα εδώ αυτά τα χωράφια και δεν προτίμησα να αγοράσω στην Αθήνα, όπως μου έλεγε ο ξάδελφος μου, όταν στο ταξίδι της επιστροφής με φιλοξένησε για μια βραδιά στο καφενείο του, εκεί στην πλατεία Κολωνακίου.
Εδώ έφτιαξα το σπίτι μου, δούλεψα σκληρά, περάσαμε πολέμους, κακουχίες, αντιμετωπίσαμε πείνα και φτώχεια, μεγάλωσα τα παιδιά μου, εδώ ο Θεός μου πήρε τις δυο κόρες μου, την Βασιλική και την Χρυσαφούλα, και εδώ έθαψα και τις δυο γυναίκες μου, την πρώτη μου, την Μαρία το 28 και πέρυσι την Μαριγούλα την γιαγιά σου.
Είμαι γέρος άνθρωπος, έχω μπει στα ογδόντα έξι, αφήστε με να πεθάνω στο τόπο μου, τι να κάνω εγώ στην Αθήνα;
Ο πατέρας σου, άρον άρον, πήγε και πούλησε και τα λιγοστά πρόβατα που μου είχαν απομείνει και έτσι εδώ και καιρό γυρνώ σαν την άδικη κατάρα παιδί μου ..ξυπνώ χαράματα,παίρνω το σκύλο και περπατάμε μέχρι τον λόγγο, μερικές φορές σαλαγάω και το ανύπαρκτο κοπάδι ... σήμερα δεν είχα όρεξη και έμενα εδώ.
-Παππού δίκιο έχεις αλλά δεν έχουμε άλλη επιλογή πρέπει να είμαστε όλοι μαζί και η καλύτερη λύση είναι η Αθήνα, έχουμε σπίτι εκεί,εμείς τα παιδιά μπορούμε να σπουδάσουμε και ο πατέρας μπορεί να βρει δουλειά. Εσύ θα έχεις κοντά όλα τα παιδιά σου,είναι καλό για όλους μας, μην στενοχωριέσαι ..
Ο παππούς δεν απάντησε, ήταν φανερό ότι η λογική δεν μπορούσε να συμβαδίσει με την συναισθηματική κατάσταση ενός ανθρώπου τόσο δεμένου με τον τόπο και τα υπάρχοντα του και τις συνήθειες δεκαετιών.
Η πρωινή κουβέντα με τον παππού επιβάρυνε και την δικό μου συναισθηματισμό, σκεπτόμουν την ψυχολογία, το δράμα των ξεριζωμένων ανθρώπων, ανθρώπων που εγκαταλείπουν τις πατρίδες τους για να γλυτώσουν τα δεινά του πολέμου ή τους αναγκάζουν για θρησκευτικούς και εθνοτικούς λόγους να απομακρυνθούν από τις πατρίδες τους. Ο νους μου πήγε σου δικούς μας πρόσφυγες της μικρασιατικής καταστροφής.
Όταν το καλοσκέφτηκα διαπίστωσα ότι υπήρχε μια σημαντική διαφορά: και ο πιο κατατρεγμένος πρόσφυγας έχει μέσα του μια άσβεστη ελπίδα ότι κάποτε τα πράγματα μπορεί να φτιάξουν, οι συνθήκες να αλλάξουν και η επιστροφή στον τόπο του φάνταζε πιθανή. Στην δίκη μας περίπτωση αυτή η ελπίδα δεν μπορούσε να ευδοκιμήσει, γιατί δεν θα υπήρχε ο τόπος μας, θα καταστρεφόταν από τα μηχανήματα που είχαν εισβάλει στην κοιλάδα και στο τέλος θα πνιγόταν από τις χιλιάδες τόνους νερού.
Με την κουβέντα με τον παππού είχα ξεχάσει γιατί σηκώθηκα τόσο νωρίς. Από την ώρα που επέστρεψα και μάλιστα μετά την απόφαση του πατέρα για μετακόμιση στην Αθήνα μπήκε στο μυαλό μου το σχέδιο επίσκεψης των πιο αγαπημένων μου τόπων. Να ζήσω και να αποτυπώσω βαθιά στη μνήμη μου τις αγαπημένες μου τοποθεσίες και να ξανά ζωντανέψω γεγονότα που έχουν ξεχωρίσει και έχουν για κάποιο λόγο χαραχθεί, σαν σημαντικά, στην μνήμη μου στα δεκαοχτώ χρόνια που έζησα σε αυτό τον τόπο.
Τώρα μάλιστα είχα και ένα μεγάλο όπλο, σημαντικό βοηθό, την καινούργια φωτογραφική μηχανή. Χωρίς να έχω προφτάσει να εμβαθύνω πάνω στην φωτογραφική τέχνη, μάλλον ασυνείδητα εξέλαβα την φωτογραφία σαν ένα εργαλείο που αιχμαλωτίζει το χρόνο και η απαθανάτιση σώζει από τον θάνατο ό,τι το σκόπευτρο της μηχανής παγιδεύει σαν πόζα.
Πέρασαν πολλά χρόνια για να καταλάβω ό,τι συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο, όταν απαθανατίζουμε κάτι, βασικά σταματάμε τον χρόνο που αυτό σημαίνει θάνατος. Γιατί τι άλλο είναι ο θάνατος από το σταμάτημα του χρόνου;
Είχα καταστρώσει με λεπτομέρεια το σχέδιο μου για τις τέσσερις μέρες που είχαν απομείνει. Το μόνο πρόβλημα μου ήταν ότι είχα μόνο τρία φιλμ με ένα σύνολο 108 στάσεων και ήταν φανερό ότι έπρεπε να κάνω επιλογές, το τι θα αποτυπώσω φωτογραφικά και τι θα χαράξω ανεξίτηλα στην μνήμη μου, δύσκολο έργο σίγουρα ...
Σήμερα θα έκανα το τελευταίο μου μπάνιο στα κρύα νερά του Μόρνου ακριβώς κάτω από τις γέφυρες στο Στενό. Ο ήλιος δεν είχε ανατείλει ακόμη και ετοιμαζόμουν να φύγω όταν ακούω πίσω τον αδελφό μου,
-Που πας; θα έλθω και εγώ .
-Για μπάνιο στο Στενό, έλα πάμε γρήγορα.
Φύγαμε ανατολικά ακολουθώντας το καλοδιατηρημένο μονοπάτι που ήταν στην άκρη των κτημάτων μας και που παλιά, πριν γίνει ο δημόσιος δρόμος, ήταν η κύρια αρτηρία που ένωνε τα χωριά της δυτικής κεντρικής Δωρίδας με την πρωτεύουσα της επαρχίας, το Λιδωρίκι. Μέχρι και τώρα πεζοί και υποζύγια χρησιμοποιούσαν αυτόν τον δρόμο ως τον πιο σύντομο, εφόσον βέβαια μπορούσαν να διαβούν τον Κόκκινο,παραπόταμο του Μόρνου.
Δεν προλάβαμε να απομακρυνθούμε αρκετά και οι φωνές της μάνας μας καλούσε να γυρίσουμε νωρίς γιατί έπρεπε να την βοηθήσουμε στις προετοιμασίες για την μετακόμιση.
Φθάσαμε πριν ο ήλιος ανατείλει από την κορυφή της Γκιώνας, αν και ο ήλιος εδώ, θα φαινόταν πολύ αργότερα, μια και τα ψηλά βράχια και από τις δυο πλευρές σχημάτιζαν μια φυσική κουρτίνα που άφηναν τις πρώτες ηλιαχτίδες να αρχίσουν να ζεσταίνουν τα κρύα νερά του ποταμού μετά τις 10 και αργά μετά το μεσημέρι θα έλουζαν ολόκληρη την βραχοσχισμή και τα καθαρά κρύα νερά του Μόρνου.
Η τοποθεσία τοπόσημο για την περιοχή, ήταν εντυπωσιακή , από την μια πλευρά ο πυραμοειδής λόφος, που ήταν η νότια απόληξη των Βαρδουσίων, ενός από τα ψηλότερα βουνά της Ελλάδος και από την άλλη πλευρά, την νότια, το έντονα βραχώδες τελείωμα μιας μακρόστενης βουνοσειράς της Στόχοβας και του Πύρνου.
Φαίνεται ότι εκατομμύρια χρόνια πριν οι δυο βουνοσειρές αποτελούσαν ένα ενιαίο συμπαγές σύνολο και κάποιος μεγάλος σεισμός δημιούργησε αυτή την μεγάλη, σχεδόν κατακόρυφη σχισμή και άφησε ελεύθερη την πορεία του Μέγα ποταμιού ή Δαφνούς ή Ύλαιθου όπως ήταν οι παλιότερες ονομασίες του Μόρνου.
Σε αυτό το πανέμορφο γεωλογικό ανάγλυφο πολλά χρόνια πριν κάποιοι τεχνίτες, επιδέξιοι μαστόροι της πέτρας, ήλθαν και έβαλαν την δική τους πινελιά . Έκτισαν έναν αριστούργημα, ένα μονότοξο γεφύρι με στέρεες βάσεις και με όμορφα σκαλοπάτια στο τόξο, που ανεβοκατέβαιναν με άνεση και ασφάλεια άνθρωποι και ζώα για εκατοντάδες χρόνια.
Νεότεροι τεχνίτες, με την δική τους μαστοριά, ήλθαν και πρόσθεσαν αρμονικά δίπλα του προς την πλευρά του Βελουχιού μια τσιμεντένια γέφυρα για να διαβαίνουν και τα αυτοκίνητα του επαρχιακού δρόμου που ένωνε την Ναύπακτο με το Λιδορίκι και την Άμφισσα .
Για να δυσχεράνουν την αποχώρηση των Γερμανών το 1944, οι Εγγλέζοι ανατίναξαν, ευτυχώς, μόνο την τσιμεντένια γέφυρα. Ο ελληνικός στρατός λίγο αργότερα συναρμολόγησε στην θέση της μια σιδερένια στρατιωτική γέφυρα Μπέιλι.
Προσωπικά μου άρεσε αυτή η γέφυρα και τρελαινόμουν να ακούω τους παράξενους συριγμούς, που προκαλούσαν κυρίως οι χονδροί ξύλινοι δοκοί που κάλυπταν το πάτωμα της γέφυρας , όταν περνούσε κανένα από τα λιγοστά αυτοκίνητα που την διέσχιζαν . Μου άρεσε επίσης να προσπαθούμε να εφαρμόσουμε στη πράξη την θεωρία της ταλάντωσης και του συντονισμού που είχαμε διδαχθεί στη φυσική. Όταν είμασταν μεγάλη παρέα, στοιχιζόμασταν σε στυλ παρέλασης και με συντονισμένο βηματισμό πιστεύαμε ότι θα γκρεμίζαμε την γέφυρα .. Δεν τα καταφέραμε και έτσι έπεσε ο πρώτος σπόρος της αμφισβήτησης θεωριών και δοξασιών, που πολύ με βοήθησε γενικά στην ζωή μου ..
Στην γέφυρα αυτή της είχα δώσει και κάποιες μυθικές διαστάσεις γιατί είχα ακούσει από κάποιο παλιό αξιωματικό του Μηχανικού ότι ο Ο Στρατάρχης Μοντγκόμερυ, Διοικητής των Βρετανικών δυνάμεων στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, είχε δηλώσει πως «Χωρίς τη γέφυρα Μπέιλι, δεν θα είχαμε κερδίσει τον πόλεμο» και εμείς είχαμε στον τόπο μας μια τέτοια γέφυρα !!
Μια μεγάλη φυσική λεκάνη είχε σχηματιστεί ακριβώς κάτω από τις γέφυρες και προς την πλευρά του δρόμου που οδηγεί στο Βελούχι ένα πανέμορφο χωριό που βρίσκεται δυο χιλιόμετρα πιο πάνω ακριβώς κάτω από τις πηγές του ποταμιού .
Σε αυτή την λεκάνη κολυμπούσαμε συχνά τα καλοκαίρια παρόλο που τα νερά ήταν πολύ κρύα, το μπάνιο σε αυτό μέρος ήταν τολμηρή και θαρραλέα πράξη για μας τους νεαρούς . Υπήρχε μάλιστα ένας άτυπος ανταγωνισμός μεταξύ μας για το ποιος θα έκανε πρώτος το πρωινό μπάνιο του.
Σήμερα είμαι εδώ με τον αδελφό μου και θα ήταν το τελευταίο μας μπάνιο, βουτάμε στο ποτάμι πηδώντας από τον ψηλό τοίχο αντιστήριξης του δρόμου, ένιωσα ένα έντονο ρίγος και ένα μούδιασμα σε όλο μου το σώμα και τα σαγόνια να τρέμουν, σήμερα ένιωσα ότι δεν άντεχα το κρύο νερό, δεν είχα το ανάλογο ψυχικό σθένος, βγήκα γρήγορα στην απέναντι όχθη με το Νίκο να με πειράζει για την λιποψυχία μου. Μπορεί να ήταν και έτσι, η ψυχική διάθεση σε ανεβάζει ψηλά ή σε κατεβάζει στα τάρταρα ...και εγώ σήμερα ήμουν στα κάτω.
Άρχισα να τρέχω και να κάνω ασκήσεις σουηδικής γυμναστικής για να συνέλθω ενώ ο Νίκος συνέχιζε να κολύμπα . Όταν αισθάνθηκα καλύτερα πήρα την φωτογραφική μηχανή και τράβηξα μερικές φωτογραφίες. Σε λίγο ακούγονται παράξενοι ήχοι που μοιάζουν με κροτάλισμα και τρίξιμο της γέφυρας, κοιτάζω ψηλά, πάνω προς την γέφυρα και αντικρίζω το λεωφορείο του ΚΤΕΛ που πήγαινε προς το Λιδωρίκι . Το θέαμα είναι υπέροχο, η σκουροπράσινη σιδερόφραχτη γέφυρα, ο μπλε όγκος του λεωφορείου και πιο ψηλά οι μυτερές γκριζοκαφετίζουσες άκρες των βράχων και από δίπλα ένα γκρίζο πέτρινο τόξο με το χαρακτηριστικό πράσινο γείσο από αναρριχώμενο κισσό, συνθέτουν μια απαράμιλλη εικόνα, απολάμβανα εκστασιασμένος.. Δεν είχα ακόμη εκπαιδευτεί να λειτουργώ φωτογραφικά και το δάχτυλο μου δεν πάτησε το κλείστρο της μηχανής . Μόλις χρεώθηκα την πρώτη μου φωτογραφική αποτυχία, το θέμα το χάσαμε, το πουλάκι πέταξε όπως θα έλεγε ένας έμπειρος φωτογράφος ...
Όμως ο νους μπορεί να μην έδωσε την εντολή για το κλικ αλλά κατέγραψε καθαρά και ανεξίτηλα, τόσο καλά αυτή την στιγμή, που πιστεύω πως καμία φωτογραφία δεν θα μπορούσε να αποτυπώσει ...
Είχε βγει και ο Νίκος από το νερό όταν ήλθε και ο φίλος μας ο Κώστας ο γιος του μπάρμπα Μήτσου που είχε το Χάνι στην γέφυρα του Κόκκινου, δυο χιλιόμετρα απ´εδώ. Βούτηξε και αυτός στα κρύα νερά, εγώ χάζευα δυο μικρές πέστροφες που κολυμπούσαν κόντρα στο ρεύμα των νερών. Οι πέστροφες είναι πανέμορφα ψάρια, έχουν μαύρα στίγματα στη ράχη και πράσινο κόκκινα στα πλευρά, τα οποία περικλείονται από ένα λευκό ή ελαφρώς χρωματιστό δαχτυλίδι. Οι πέστροφες ζούσαν κοντά τις πηγές του ποταμού, δηλαδή από το Βελούχι μέχρις εδώ, γιατί προτιμούν νερά κρύα και με πολύ οξυγόνο . Το ποτάμι από το Στενό και προς τα κάτω πλαταίνει και τα νερά του γίνονται αρκετά θερμά.
Αφού βγήκε και ο Κώστας από το νερό, τους πρότεινα να πάμε μια βόλτα μέχρι το Βελούχι, ήταν για μένα το ομορφότερο χωριό της περιοχής και ήθελα αν έχω μια τελευταία οπτική γεύση.
Πήραμε τον μικρό αμαξιτό δρόμο, που μια πλευρά του ακουμπούσε σχεδόν στην κοίτη του ποταμού για περίπου πεντακόσια μέτρα και η άλλη πλευρά ήταν τα πλαγιαστά προς τον δρόμο βράχια που σε κάποια σημεία είχαν κοπεί για να χαραχθεί το οδόστρωμα, δεν πιστεύω πως το κομμάτι αυτό του δρόμου το έβλεπε ποτέ ο ήλιος .
Μετά ο δρόμος έφευγε αριστερά απομακρυνόμενος από το ποτάμι, από το σημείο αυτό αντίκριζες μια πανύψηλη βουνοπλαγιά που στην κορφή φαινόντουσαν κάποια δένδρα και στην βάση είναι οι πηγές του ποταμιού. Ακριβώς από κάτω ήταν κτισμένο το χωριό, στα αριστερά και στα δεξιά μιας μεγάλης ρεματιάς, που αποτελούσε την κοίτη των υδάτων της πηγής που προσπαθούσαν σιγά σιγά να μετατραπούν σε ποτάμι .
Το χωριό ήταν κατάφυτο κυρίως με κερασιές, καρυδιές και δαμασκηνιές και λεύκες, από τις αυλές όλων των σπιτιών περνούσε κανάλι με την μορφή μικρού ρυακιού που έτρεχε μονίμως νερό και με το όποιο πότιζαν οι ευτυχείς κάτοικοι τα περιβόλια τους .
Μπαίνοντας στο χωριό συναντήσαμε έναν μεγάλο νερόμυλο με ένα μεγάλο πλάτανο στην αυλή και δίπλα του μια νεροτριβή ή όπως την έλεγαν οι ντόπιοι, ντριστίλα. Εδώ έφερναν τα μάλλινα, που έφτιαχναν στους αργαλειούς, για να μαλακώσουν στη δίνη του περιστρεφόμενου νερού που ερχόταν με ορμή από ψηλότερα. Καθίσαμε στην αυλή του μύλου και αμέσως ο μυλωνάς άρχισε την ανάκριση από που είμαστε, τίνος είμαστε και τι θέλουμε στο χωριό.
Περάσαμε επιτυχώς την εξέταση και μάλιστα ήθελε να μας κεράσει και λουκούμι από ένα τρισάθλιο κουτί, που είχε ακουμπισμένο σε μια αραχνιασμένη εγκοπή του τοίχου.
Αρνηθήκαμε την προσφορά και συνεχίσαμε προς την γέφυρα που ένωνε τις δυο όχθες του ρέματος. Απέναντι από τον μύλο υπήρχε ένα όμορφο καλοδιατηρημένο σπίτι που μόλις έπεσε η ματιά μας πάνω του όλοι με μια φωνή είπαμε :
-Να το σπίτι του δασκάλου, θυμόσαστε που πριν τρία καλοκαίρια ήλθαμε εδώ και κλέψαμε από την αυλή τις δυο μπάλες ... Οι μπάλες ήταν δυσεύρετες εκείνη την εποχή αλλά η επιθυμία για παιγνίδι και ειδικά για ποδόσφαιρο ήταν τόσο μεγάλη που σκαρφιζόμασταν απίθανα πράγματα για φτιάξουμε κάποια χειροποίητη μπάλα .
Ένα μεσημέρι έρχεται ο Κώστας και μου λέει:
-Στο Βελούχι, που πήγα χθες με την μάνα μου στο μύλο, είδα δυο μπάλες παραπεταμένες στην αυλή του δάσκαλου, πάμε να τις πάρουμε, κοιμούνται όλοι τα μεσημέρια δεν θα μας δει κανείς.
-Μα δεν είναι σωστό άρχισα να του λέω .
-Ο δάσκαλος μου λέει έχει δυο κόρες,τα κορίτσια δεν παίζουν με τις μπάλες άχρηστες τους είναι,ενώ σε μας ..
ομολογώ με έπεισε χωρίς δεύτερη κουβέντα και ξεκινήσαμε για την επιχείρηση «απαλλοτρίωση μπάλας από το διπλανό χωριό».
Τσιλιαδόρος εγώ και εκτελεστής ο Κώστας οι μπάλες, μια ποδοσφαίρου και μια μπάσκετ - και δυο χρησιμοποιήθηκαν αποκλειστικά για ποδόσφαιρο - μετακόμισαν από το Βελούχι στα δικά μας γήπεδα σπαρμένα μάλιστα με τριφύλλι. Ελπίζω τα κορίτσια του δασκάλου, εξαίρετος άνθρωπος και άριστος παιδαγωγός, να μην χρησιμοποιούσαν τις μπάλες και να μας συγχωρέσουν για το θράσος μας να τις κλέψουμε μέσα από την αυλή τους ..
Συνεχίσαμε περιδιαβαίνοντας το χωριό και αποτυπώναμε τις ομορφιές του και ακούγαμε το κελάρυσμα των νερών που έτρεχαν παντού.
Φθάσαμε μέχρι το μαγαζί του Σίδερη, όπου για πολλά χρόνια ερχόμασταν στο πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου.
Ηλεκτρικό ρεύμα δεν είχε το χωριό, όπως άλλωστε δεν είχαν σχεδόν όλα τα χωριά της επαρχίας, όμως στο πανηγύρι είχε την πιο κρύα μπίρα χάρις στα κρύα νερά που έτρεχαν σε όλα τα κανάλια και τα αυλάκια του χωριού. Ο μαγαζάτορας άφηνε στο νερό το καφάσι με τις μπίρες και τα άλλα αναψυκτικά και σε πέντε λεπτά είχαν «παγώσει». Εδώ σε αυτό το μαγαζί στο πανηγύρι του 1969 είχα πρωτοδοκιμάσει κόκα κόλα, μου άρεσε τόσο πολύ που θέλοντας να συναγωνιστώ τους μεγάλους που έπιναν μπίρες,κατανάλωσα όλο το βράδυ 18 μπουκάλια. Πέρασαν μέρες για να απαλλαγώ από το τρέμουλο και το μούδιασμα των ούλων.
Διαβάζοντας χρόνια αργότερα για την είσοδο της κόκα κόλα στην Ελλάδα, που την έφερε ο Τομ Πάπας, με εντυπωσίασε το γεγονός ότι στα ράφια των αθηναϊκών καταστημάτων, πρωτοεμφανίστηκε στις 10 Αυγούστου 1969 και σε μια τόσο απομακρυσμένη και απομονωμένη περιοχή και μάλιστα χωρίς την ύπαρξη ψυγείων έφθασε σχεδόν ταυτόχρονα. Στο πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου είχαμε κόκα κόλες στο Βελούχι. Δεν μπορώ να φανταστώ κάτι άλλο από το ποσό επιθετικό μάρκετινγκ εφάρμοζε η κόκα κόλα και στην Ελλάδα από τα πρώτα βήματα της!
Βγήκαμε από το χωριό από την νοτιοανατολική πλευρά και αποφασίσαμε να ακολουθήσουμε την πορεία του ποταμιού μπήκαμε μέσα στην κοίτη ,πολύ νερό δεν είχε αυτή την εποχή και ήταν σχετικά εύκολο το περπάτημα. Το ψυχρό νερό έφτανε το πολύ μέχρι τα γόνατα μας, ήταν πολύ καθαρό και βλέπαμε τα φοβισμένα ψάρια να κάνουν διάφορους ελιγμούς αριστερά και δεξιά μας.
Συνεχίσαμε να περπατάμε μέσα στο ποτάμι και σε λίγο από την δυτική όχθη μέσα από μια συστάδα καλαμιών ακούμε κάποιον να μας φωνάζει, πλησιάσαμε ήταν αρκετά επιθετικός και ζητούσε να του πούμε ποιοι είμαστε και τι γυρεύουμε εκεί και πριν προλάβουμε να του απαντήσουμε όρμησε προς το μέρος μας απειλητικά φωνάζοντας:
-αλήτες εσείς μου κλέψατε την καλαμωτή θα σας δείξω εγώ τώρα . ..
Καλαμωτή ήταν μια κατασκευή από καλάμια σε σχήμα ανοιχτού χωνιού που την χρησιμοποιούσαμε για το ψάρεμα .
Φύγαμε τρέχοντες τρομαγμένοι προς την κατεύθυνση του Στενού, ηρεμήσαμε όταν κάποια στιγμή κοιτάξαμε πίσω μας και διαπιστώσαμε ότι δεν μας ακολουθούσε.
-Καταλάβατε ποιος ήταν αυτός; Ρωτά ο Κώστας.

Όπως έβλεπα αυτό το ωραίο θέαμα θυμήθηκα την πρώτη φορά που πέρασα την στρατιωτική γέφυρα και αντίκρισα αυτή την επιβλητική βραχοσχισμή με το μονότοξο πέτρινο γεφύρι. Πρέπει να ήμουν έξι η επτά χρονών όταν η γιαγιά μου η Μαρία με είχε φορτωθεί στην πλάτη της για να με μεταφέρει στο Λιδωρίκι όπου θα με εξέταζε ο γιατρός . Βέβαια δεν ήμουν άρρωστος αλλά σκαρφίστηκα έναν φοβερό πονόκοιλο για να αναγκάσω την γιαγιά να με πάει στο Λιδωρίκι για να το γνωρίσω .
Άκουγα από τους μεγάλους ότι το Λιδωρίκι ήταν μια μεγάλη πόλη με πολλά μαγαζιά που έβρισκες πράγματα που δεν υπήρχαν στο χωριό, παγωτά, γλυκά, ψωμί λευκό, χάσκο το έλεγαν. Μια φορά μάλιστα άκουσα τον πατέρα μου να λέει ότι ένα βράδυ στην πλατεία σε ένα μεγάλο σεντόνι κρεμασμένο σε ένα τοίχο έβλεπε ανθρώπους να πολεμάμε, άκουγε τις φωνές τους, αυτοκίνητα να τρέχουν, αεροπλάνα να ρίχνουν βόμβες, αυτός είναι ο κινηματογράφος είπε στην μάνα μου .
Με τέτοια ακούσματα και την παιδική μου φαντασία να οργιάζει δεν ήθελε και πολύ το Λιδωρίκι να πάρει στο μυαλό μου μυθικές διαστάσεις. Η έμφυτη έντονη περιέργεια μου με οδήγησε να βάλω την γιαγιά να με κουβαλά στη πλάτη της πάνω από έξι χιλιόμετρα. Αν φανταζόταν η γιαγιά τι είχα σκαρφιστεί θα με είχε πετάξει από την γέφυρα στο ποτάμι.

Κάτι τέτοιο βέβαια δεν τόλμησε να κάνει η μάνα του Μακρυγιάννη όταν σχεδόν εκατό χρόνια πριν, όταν έπρεπε να περάσει πέτρινη γέφυρα με τους φυγάδες χωριανούς της, όπως γράφει με την χαρακτηριστική γραφή του ο ίδιος ο Μακρυγιάννης στα απομνημονεύματα του:
«Οι Τούρκοι του Αλήπασσα θέλαν να μας σκλαβώσουνε. Τότε δια νυχτός όλη η φαμελιά και όλο μας το σόι σηκώθηκαν και έφυγαν και ήθα παγαίνουν εις την Λιβαδειά να ζήσουνε εκεί. Θα πέρναγαν από ᾿να γιοφύρι του Λιδορικιού ονομαζόμενον Στενό δεν πέρναγε από άλλο μέρος το ποτάμι. Εκεί φύλαγαν οι Τούρκοι να περάσουν να τους πιάσουνε, και δεκοχτώ ημέρες γκιζερούσαν εις τα δάση όλοι κ’ έτρωγαν αγριοβέλανα και εγώ βύζαινα κ’ έτρωγα αυτό το γάλα. Μην υποφέρνοντας πλέον την πείνα, αποφάσισαν να περάσουνε από το γιοφύρι, και ως βρέφος εγώ μικρό, να μην κλάψω και χαθούνε όλοι, αποφάσισαν και με πέταξαν εις το δάσος, εις τον Κόκκινον ονομαζόμενον, και προχώρεσαν δια το γιοφύρι. Τότε μετανογάει η μητέρα μου και τους λέγει “Η αμαρτία του βρέφου θα μας χάση”, τους είπε, “περνάτε εσείς και σύρτε εις το τάδε μέρος και σταθήτε... το παίρνω κι᾿ αν έχω τύχη και δεν κλάψη, διαβαίνομε”... η μητέρα μου κι᾿ ο Θεός μας έσωσε. Αυτά όλα τα ᾿λεγε η μητέρα μου και οι άλλοι συγγενείς».
Έτσι η γέφυρα του Στενού απέκτησε και ένα δεύτερο όνομα, του Μακρυγιάννη το γεφύρι. Αμφιβάλω βέβαια, αν οι περισσότεροι άνθρωποι γνώριζαν το γιατί.
Ευτυχώς για μας τους μαθητές εκείνης της περιόδου η τύχη μας ευνόησε να έχουμε δυο φιλόλογους που η διδασκαλία τους ξέφευγε από τα στενά όρια των σχολικών βιβλίων και έτσι γνωρίσαμε σε βάθος τον μεγάλο συμπατριώτη μας αγωνιστή του 21 και λόγιο Γιάννη Μακρυγιάννη .
Έριξα μια τελευταία ματιά προς το γεφύρι και πρόσεξα τον μετρητή που ήταν τοποθετημένος στη βάση της γέφυρας. Ένα εργαλείο που μετρούσε την στάθμη του νερού, είχε τοποθετηθεί εκεί από το υπουργείο δημοσίων έργων τουλάχιστον μια δεκαετία πριν . Κάθε μέρα ο Θανάσης που ήταν και αρμόδιος και για την λειτουργία του τουριστικού Ξενία, που ήταν σχεδόν δίπλα, πήγαινε και κατέγραφε την στάθμη και έστελνε τις μετρήσεις στην Αθήνα.Οι μετρήσεις αυτές βοήθησαν τους μελετητές να αποδείξουν ότι η λίμνη που θα κατασκευαζόταν θα έχει την απαιτούμενη επάρκεια νερού. Ασυναίσθητα πήρα μια πέτρα και την έριξα προς την πλευρά του μετρητή και ακούσθηκε ο ήχος της λαμαρίνας σαν ένας τελευταίος χαιρετισμός ...
Ανεβήκαμε στον αμαξιτό δρόμο περάσαμε μπροστά από το Ξενία και σε λίγα μέτρα χωρίσαμε, ο Κώστας συνέχισε στην δημοσιά προς το δικό του σπίτι , το Χάνι που ήταν στην γέφυρα του Κόκκινου και εγώ και ο αδελφός μου πήραμε το μονοπάτι που οδηγούσε στο σπίτι μας .



Οκτώβρης 2019
πόνημα δημιουργικής γραφής,

Σάββατο 23 Νοεμβρίου 2019

Αρχαία Φωκίδα-Λοκρίδα-Δωρίδα


Σήμερα θα επιχειρήσουμε να κάνουμε μια βουτιά στην αρχαία ιστορία της ευρύτερης περιοχής μας γενικότερα, η οποία έχει πλούσιο ιστορικό παρελθόν και ήταν πολύ σημαντική περιοχή στους αρχαίους χρόνους, μιας και πιθανόν όπως λέγεται αποτέλεσε την κοιτίδα των Ελλήνων.
Και έχει ενδιαφέρον να δούμε σε ποιες σημερινές πόλεις αντιστοιχούν οι αρχαίες πόλεις της Φωκίδας, της Λοκρίδας και της Δωρίδας που συνόρευε με τις άλλες δυο περιοχές.

Έχοντας πάρει στοιχεία από ιστορικές πηγές, Στράβων-Γεωγραφία, Παυσανίας-Φωκικά, Ηρόδοτος-Ουρανία, Ομήρου Ιλιάδα, Θουκυδίδη- Ιστορία, την Wikipedia και το βιβλίο «ΑΜΦΙΚΛΕΙΑ» του Μ. Ενισλείδη, καταγράψαμε και σας παρουσιάζουμε τις αρχαίες πόλεις που υπήρχαν τόσο στην αρχαία Λοκρίδα, όσο και στην αρχαία Φωκίδα.
Για ιστορικούς λόγους αναφέρω ότι η Αμφίκλεια τότε ανήκε στην Φωκίδα.
Ελπίζουμε να μην έχουμε κάνει μεγάλα λάθη στην καταγραφή. Αν έχουμε κάποια λάθη ευχαρίστως να τα διορθώσουμε. Ενημερώστε μας απλά με e-mail στο amfiklia at mail.gr



ΑΡΧΑΙΑ ΛΟΚΡΙΣ ΦΩΚΙΣ ΔΩΡΙΣ ΒΟΙΩΤΙΑ

ΦΩΚΙΣ (ΦΩΚΙΔΑ)


Στην αρχαιότητα η θέση της Φωκίδας διέφερε από την σημερινή.
Βρισκόταν ανατολικότερα και εκτεινόταν μέχρι την Αντίκυρα, τους Δελφούς και το Κρισαίο Πεδίο από όπου ξεκινούσε η Οζολία Λοκρίδα, η οποία προστέθηκε με την ανασύσταση του Ελληνικού Κράτους στην περιοχή της Φωκίδας.
Οι Φωκείς είναι αρχαίο ελληνικό φύλο που κατοικούσε στην περιοχή γύρω από την εύφορη κοιλάδα του Κηφισού. Οι πρώτοι κάτοικοί της ήταν Πελασγοί που τους διαδέχτηκε η φυλή των Φωκέων, αιολικής καταγωγής.
Η παράδοση αναφέρει ότι πήρε το όνομά της από τον Φώκο, γιο του Αιακού από την Αίγινα, ή κατ’ άλλους γιο του Ορνυτίωνα από την Κόρινθο. Η χώρα τους, η αρχαία Φωκίδα εκτεινόταν από τον Ευβοϊκό κόλπο μέχρι τον Κορινθιακό κόλπο και περιλάμβανε ολόκληρη την κοιλάδα του Κηφισού και μεγάλο τμήμα των ορεινών όγκων του Παρνασσού και του Καλλίδρομου.
Η αρχαία Φωκίδα συνόρευε στα ανατολικά και στα δυτικά με τις χώρες των Οπούντιων Λοκρών και των Οζολών Λοκρών, στα νότια με την χώρα των Βοιωτών, και στα βόρεια με τις χώρες των Μαλιέων των Οιταίων και των Δωριέων της αρχαίας Δωρίδας.
Οι Φωκείς στο μεγαλύτερο ποσοστό τους ήταν Δωριείς στην καταγωγή τους.
Ένας σημαντικός αριθμός Φωκικών πόλεων όμως είχε διαφορετική προέλευση.
Παρόλα αυτά όλες οι πόλεις της Φωκίδας σταδιακά συνδέθηκαν στην συμπολιτεία λόγω κοινών συμφερόντων αλλά και κοινών εχθρών.
Οι πόλεις που σύμφωνα με τις αναφορές δεν είχαν Δωρική καταγωγή σύμφωνα κυρίως με τον περιηγητή Παυσανία ήταν η Στείριδα, οι Άβες, η Υάμπολη, η Ελάτεια και ο Πανοπέας.
Οι κάτοικοι της αρχαίας Στείριδας είχαν Αθηναϊκή καταγωγή, της αρχαίας Ελάτειας Αρκαδική, οι κάτοικοι του Πανοπέα ήταν Φλυγύες από τον γειτονικό Ορχομενό και οι κάτοικοι των Αβών ήταν Αργείοι
Οι Φωκείς πήραν μέρος στον τρωικό πόλεμο, στο Α’ Ιερό Πόλεμο, στους Περσικούς, στο Πελοποννησιακό κ.ά.
Μαζί με τους Βοιωτούς και τους Ίωνες αποτελούσαν την αμφικτιονία του Πυθείου Απόλλωνα. Αργότερα προστέθηκαν Δωριείς κι άλλοι κι αποτέλεσαν το περίφημο Αμφικτιονικό Συνέδριο των Δελφών.
Στη Φωκίδα βρισκόταν το ονομαστό Μαντείο των Δελφών, αφιερωμένο στον Απόλλωνα που γνώρισε τον πανελλήνιο σεβασμό.

ΦΩΚΙΣ (ΦΩΚΙΔΑ)
Περιλάμβανε 42 πόλεις από τις οποίες 22 ήταν οι σημαντικές
1.Αβα (ή Αβη, Αβες). Εικάζεται ότι είναι ο Έξαρχος .
2.Αιολίδων Πόλις. Βρισκόταν κοντά στην Δαύλεια.
3.Αμβρωσσος (ή Αμβρυσσος). Πιθανόν το σημερινό Δίστομο.
4.Αμφίκαια. Η σημερινή Αμφίκλεια.
5.Ανεμώρεια (ή Ανεμώλεια). Πιθανόν ήταν το όριο της Φωκίδας και των Δελφών στον Παρνασσό. Η πόλη εγκαταλείφθηκε στην συνέχεια με αποτέλεσμα να μην είναι γνωστή σήμερα η ακριβής της θέση. Κατά μία άποψη η Ανεμώρεια βρισκόταν ανατολικά των Δελφών στην περιοχή της σημερινής Αράχωβας
6.Αντίκυρα. Η ομώνυμη πόλη.
7.Απολλωνιάς (Απολλωνία). Άγνωστο που βρισκόταν.
8.Βουλίς (ή Βουλεία). Βρισκόταν κοντά στον Ελικώνα. Πιθανόν κοντά στην σημερινή Αγία Άννα του Δήμου Κορωνείας
9.Δαυλίς. Η σημερινή Δαύλεια.
10.Δαφνούς. Πιθανόν ο Αγιος Κωνσταντίνος.
11.Δελφοί (ή Δελφίς, Πυθών, Παρνασσία). Η Ομώνυμη πόλη.
12.Δρύμαια (ή Δρυμία, Δρυμός, Δρυμών). Η σημερινή Δρυμαία.
13.Εβενος . Πιθανόν κοντά στην Ελάτεια.
14.Ελάτεια. (ή Ελάτρεια, Ελάτη). Η ομώνυμη πόλη
15.Ερανος. Πιθανόν το σημερινό Κυπαρίσσι.
16.Ερωχος. Βρισκόταν κοντά στο Πολύδροσο.
17.Εχεδάμεια (ή Εχεδαμία). Πιθανόν η σημερινή Δεσφίνα ή κοντά στην Αντίκυρα.
18.Κίρφις. Βρισκόταν κοντά στους Δελφούς.
19.Κλεωναί. Βρισκόταν κοντά στην Υάμπολη κοντά στον Εξαρχο.
20.Κρίσα (ή Κρίσσα). Πιθανόν το σημερινό Χρυσό.
21.Κυπάρισσος. Κοντά στους Δελφούς.
22.Κύρα (ή Κίρρα, Κύρρα). Η σημερινή Κίρα
23.Λέδων. Βρισκόταν κοντά στην σημερινή Αγία Μαρίνα Φθιώτιδος.
24.Λίλαια. Η σημερινή Λιλαία.
25.Λυκώρεια. Κοντά στο Κορύκιο άντρο στον Παρνασσό.
26.Μάραθος. Κοντά στην Μονή του Αγ. Λουκά στην Βοιωτία.
27.Μεδεών. ήταν παραθαλάσσια πόλη της αρχαίας Φωκίδας στον όρμο του Αγίου Σπυρίδωνα στα βόρεια παράλια του Κορινθιακού κόλπο, κοντά στο Στείρι.
28.Νέων (ή Νεών). Βρισκόταν στους ανατολικούς πρόποδες της Τιθορέας, μιας από τις κορυφές του Παρνασσού. Τα ερείπια της αρχαίας πόλης βρίσκονται κοντά στην Βελίτσα.
29.Ογχη. Άγνωστο που βρισκόταν
30.Πανοπεύς (ή Πανόπεια, Πανόπη). Βρισκόταν κοντά στον Άγιο Βλάσιο Βοιωτίας.
31.Παραποτάμιοι (Παραποταμία). Βρισκόταν στην πεδιάδα της Ελάτειας.
32.Πεδιείς (ή Πεδίεια, Πεδιαία). Βρισκόταν μεταξύ Αμφίκλεια και Τιθορέας.
33.Στείρις (ή Στείριον, Στείρις). Το σημερινό Στείρι.
34.Τιθορέα. (Η μετονομασία του Νέων που αφού καταστράφηκε, ανοικοδομήθηκε παραπλήσια της προηγουμένης θέσης της).Η σημερινή Τιθορέα (Βελίτσα).
35.Τιθρώνιον. Η ομώνυμη πόλη
36.Τραχίς (Τραχίς, Θρακίς). Κοντά στην Χαιρώνεια.
37.Τρίταια (ή Τριταία). Εικάζεται ότι βρισκόταν μετά την Αμφίκλεια και πριν την Τιθορέα.
38.Υάμπολις. Κοντά στον Ασσο ποταμό, δίπλα στον Εξαρχο.
39.Υάποια. Άγνωστο που βρισκόταν
40.Φλυγόνιον (ή Φλυγονία). Πιθανόν το σημερινό Κυριάκι.
41.Φωκικόν. Βρισκόταν νότια της Δαύλειας.
42.Χαράδρα. Πιθανόν η σημερινή Μαριολάτα.

ΛΟΚΡΙΣ, (ΛΟΚΡΙΔΑ)



Οι Λοκροί ήταν αρχαίο ελληνικό φύλο, που κατοικούσε στην κεντρική Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Λοκρίδα, η οποία στην αρχαιότητα χωριζόταν σε δύο περιοχές.
Σύμφωνα με τον Στράβωνα, στα δυτικά κατοικούσαν οι Εσπέριοι ή Οζόλες Λοκροί, σε μια περιοχή η οποία βρισκόταν στους σημερινούς νομούς Φωκίδας και Αιτωλοακαρνανίας.
Στα ανατολικά (”Εώα Λοκρίς”) οι Λοκροί κατοικούσαν στην περιοχή του σημερινού νομού Φθιώτιδας. Αυτοί με την σειρά τους χωρίζονταν σε Λοκρούς Οπούντιους (σ’ αυτούς δηλαδή που είχαν μητρόπολη τον Οπούντα) και Λοκρούς Επικνημίδιους (που ονομάζονταν έτσι από το βουνό πλάι στο οποίο ζούσαν, την Κνημίδα, με κυριότερη πόλη το Θρόνιο), αλλά, γενικά, δεν συνήθιζαν να τους διαχωρίζουν καθώς ήταν ενωμένοι σε κοινό με πρωτεύουσα την πόλη Οπούς.
Επιφανής ήρωας των Λοκρών υπήρξε ο Αίας ο Λοκρός, που έλαβε μέρος στον Τρωικό πόλεμο ως επικεφαλής των υπόλοιπων Λοκρών και ο Πάτροκλος.
Οι Λοκροί πρέπει να ήταν οι πρώτοι που ονομάστηκαν Έλληνες, από τον Έλληνα, γιο του Δευκαλίωνα και της Πύρρας, οι οποίοι προέρχονταν από την Οπουντία Λοκρίδα.

ΟΖΟΛΕΣ ΛΟΚΡΟΙ (ΕΣΠΕΡΙΟΙ –ΔΥΤΙΚΟΙ ΛΟΚΡΟΙ)
Οι κυριότερες πόλεις τους ήταν οι παρακάτω:
1.Αίνος. Άγνωστο που βρισκόταν.
2.Άμφισσα. Η ομώνυμη πόλη.
3.Αντίκυρα. Η ομώνυμη πόλη.
4.Αξία. Άγνωστο που βρισκόταν.
5.Ευπάλιο ή αλλιώς Ευπαλία. Το σημερινό Ευπάλιο.
6.Ερυθραί. Ήταν το επίνειο του Ευπαλίου.
7.Ισσός (Ησσος). Σημερινή Βιτρινίτσα?
8.Ιωνός. (Η αλλιώς Ιωναία, Ιωνία) Άγνωστο που βρισκόταν.
9.Μεσσαπία. Άγνωστο που βρισκόταν.
10.Μυονία. (Μύων). Πιθανόν η σημερινή Αγία Ευθυμία Φωκίδας.
11.Ναύπακτος. Η ομώνυμη πόλη.
12.Οιάνθεια (η αλλιώς Οίανθος, Υάνθεια, Ευανθία, Ιάνθη). Πιθανόν το σημερινό Γαλαξίδι.
13.Οινεών. Βρισκόταν ανατολικά της Ναυπάκτου.
14.Ολπία. Άγνωστο που βρισκόταν.
15.Τολοφών. Βρισκόταν απέναντι από το Αίγιο.
16.Τριταία (η Τρίταια). Άγνωστο που βρισκόταν. Ίσως στην θέση 5 όρια κοντά στην Άμφισσα.
17.Υλη. Άγνωστο που βρισκόταν.
18.Φύσκος (η αλλιώς Φαίστος). Βρισκόταν κοντά στο Μαλανδρίνο.
19.Χάλαιον (ή αλλιώς Χάλειον). Βρισκόταν κοντά στο Γαλαξίδι.
20.Τείχιο. Άγνωστο που βρισκόταν
21.Κροκύλειο. Άγνωστο που βρισκόταν
22.Ποτιδάνεια. Άγνωστο που βρισκόταν

ΟΠΟΥΝΤΙΟΙ ή ΕΩΕΣ ΛΟΚΡΟΙ (ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΙ ΛΟΚΡΟΙ, )
Οι κυριότερες πόλεις τους ήταν οι παρακάτω:
1.Αλαί (ή αλλιώς Αλή, Αλαία). Πιθανόν ο σημερινός Θεολόγος Φθιώτιδας.
2.Αλοπη. Βρισκόταν κοντά στον Άγιο Κωνσταντίνο
3.Καλλίαρα (ή αλλιώς Καλίαρος). Πιθανόν κοντά στην Τραγάνα
4.Κορσεία (ή αλλιώς Κορσία). Πιθανόν κοντά στην Μαλεσίνα.
5.Κύνος (ή Κυνός). Πιθανό οι σημερινές Λιβανάτες
6.Λάρυμνα (Ανω και κάτω). Η ομώνυμη πόλη.
7.Νάρυξ (ή Νάρυκη, Ναρύκιον). Πιθανόν ο σημερινός Προσκυνάς. Ήταν η πατρίδα του Αϊαντα του Λοκρού.
8.Οπούς. Η πρωτεύουσα των Οπούντιων Λοκρών. Πιθανόν η σημερινή Αταλάντη. Άλλοι λένε ότι ίσως είναι η σημερινή Τραγάνα. Ήταν η πατρίδα του Πάτροκλου.

ΚΝΗΜΙΔΙΟΙ ΛΟΚΡΟΙ (Επικνημίδιοι- Ορεινοί Λοκροί και Υποκνημίδιοι-Πεδινοί Λοκροί)
Οι κυριότερες πόλεις τους ήταν οι παρακάτω:
1.Αιγειαί (ή Αίγεια, Αιγαίοι). Άγνωστο που βρισκόταν
2.Αλπηνός (ή Αλπηνοί) Βρισκόταν κοντά στις Θερμοπύλες. Ίσως η Ανθήλη.
3.Βήσσα (ή Βήσα). Άγνωστο που βρισκόταν
4.Θρόνιον. Βρισκόταν κοντά στον Βόαγριο ποταμό ή Μάνης όπως αναφέρει ο Στράβων, ο οποίος πήγαζε από το όρος Κνημίδα και κατέληγε στον Ευβοϊκό.
5.Κνημίς . Βρισκόταν κοντά στο σημερινό Ασπρονέρι. (εξου και η ονομασία του αντίστοιχου τούνελ που υπάρχει στον νέο αυτοκινητόδρομο)
6.Νίκαια. Βρισκόταν στις εκβολές του Σπερχειού.
7.Σκάρφεια. Η σημερινή Σκάρφεια.
8.Τάρφη. Βρισκόταν κοντά στην Νίκαια
9.Φάρυγαι. Βρισκόταν δυτικά του Θρονίου και της Νίκαιας. Ίσως ήταν η σημερινή Μενδενίτσα.


ΔΩΡΙΣ, (ΔΩΡΙΔΑ)

Δωρίδα στην αρχαιότητα ονομαζόταν η περιοχή στο βόρειο μέρος του σημερινού νομού Φωκίδας, δηλαδή στην περιοχή όπου βρίσκονται η Γραβιά και τα Καστέλλια, βόρεια της Οζολίας Λοκρίδας, δυτικά της αρχαίας Φωκίδας, νότια της χώρας των Μαλλιέων και ανατολικά των Οιταίων.
Η αρχαία Δωρίδα αρχικά ονομαζόταν Δρυόπις από τους Δρύοπες που την κατοικούσαν, ενώ Δωρίδα ονομάστηκε όταν την κατέλαβαν οι Δωριείς, οι οποίοι με την λεγόμενη “Κάθοδο των Δωριέων” τον 12ο π.Χ. αιώνα, εξαπλώθηκαν στην περιοχή της σημερινής Φωκίδας, καταστρέφοντας τον μέχρι τότε πολιτισμό αλλά και δίνοντας δύναμη στον ελληνισμό με την χρήση του σιδήρου. Αυτοί δημιούργησαν τη Δωρική Τετράπολη που ήταν η μητρόπολη των Δωριέων και περιλάμβανε τις πόλεις Βόιο, Κυτίνιο, Ερινεός και Πίνδος. Οι Δωριείς της Πελοποννήσου έστελναν πολύ συχνά δυνάμεις όταν η Δωρίδα κινδύνευε από τις επιθέσεις των Φωκέων.
Εκτός από την Τετράπολή τους οι Δωριείς ήταν διασκορπισμένοι και στην γύρω περιοχή

ΔΩΡΙΣ, (ΔΩΡΙΔΑ)
Τετράπολη (η οποία αργότερα έγινε εξάπολη) .
1.Bοίον. Βρισκόταν στην κοιλάδα της Γραβιάς πιθανόν προς την Μαριολάτα.
2.Ερινεός. Βρισκόταν κοντά στην Γραβιά. (Αλλιώς Ερινετός, Ερινούς, Ερινέον, Δώριον)
3.Κυτίνιο. Κτισμένη πιθανόν στις βόρειες πλαγιές του όρους Καλλίδρομο, κοντά στο Παλαιοχώρι Φθιώτιδας.
4.Πίνδος. Βρισκόταν πιθανόν στην περιοχή των Άνω Καστελιών.
5.Δρυόπη. Βρισκόταν ανάμεσα στα βουνά Οίτη και Παρνασσός πιθανόν κοντά στο Οινοχώρι.
6.Καρφία. Άγνωστο που βρισκόταν.

Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Αθηνά Κοΐνη: «Έλεγαν στη μητέρα μου “τι ήρθες να κάνεις εδώ; Πήγαινε στη χώρα σου”»

Η πρώην αθλήτρια [σημ Ορ.Δωρ.: με καταγωγή από Αιθιοπία και από το Κουπάκι] εξηγεί στο People τη μεγάλη απόφαση – ζωής να αφήσει τον πρωταθλητισμό και εξιστορεί περιστατικά bullying που τη σημάδεψαν




 

Η ελπίδα επέστρεψε μετά από παρότρυνση της θείας της, Μεσερέτ Ντεφάρ (χρυσή Ολυμπιονίκης), να επισκεφτεί έναν κορυφαίο γιατρό στο Μόναχο της Γερμανίας. «Πήγα μαζί με την οικογένειά μου, με παρακολούθησε και μου έδωσε το οκ για να συνεχίσω. Έκανα όλες τις απαραίτητες εξετάσεις, ηρέμησα ψυχικά και επέστρεψα στον αθλητισμό. Δεν σταμάτησα ποτέ να το παλεύω».


«Σταμάτησα τον αθλητισμό πριν από πέντε μήνες. Πλέον ασχολούμαι με το μόντελινγκ»

H εξωτερική της εμφάνιση αποτέλεσε συχνά αντικείμενο σχολιασμού. «Στον στίβο υπάρχουν πολλές όμορφες κοπέλες και σχεδόν πάντα έλεγαν “Σιγά μη συγκεντρωθεί, θα παρασυρθεί, θα βγαίνει έξω…”. Το έλεγαν και για εμένα. Συνήθως αυτά συζητιούνται πίσω από την πλάτη σου και στην πορεία τα μαθαίνεις. Το θέμα είναι να μη δίνεις σημασία. Αρνητικά σχόλια υπήρχαν και όταν τραυματίστηκα. Έλεγαν “Δεν θα ξανατρέξει, πάει, τελείωσε’’. Με έριχναν λίγο, αλλά μετά πείσμωνα. Είναι ό,τι χειρότερο να είσαι στο κρεβάτι και να τα ακούς αυτά».


Σάββατο 16 Νοεμβρίου 2019

Το 2ο συνέδριο της Ομοσπονδίας στη Κερασιά, το 1989


Ανέκδοτο φωτογραφικό υλικό από το αρχείο του Συλλόγου Κροκυλιωτών, βρέθηκε πρόσφατα και αφορά το ιστορικό, 2ο Αναπτυξιακό Συνέδριο της Β.Δ. Δωρίδας στη Κερασιά. Στο συνέδριο αυτό άρχισαν να ωριμάζουν οι συνθήκες και να συζητείται η δημιουργία ενός δευτεροβάθμιου οργάνου (ένωσης συλλόγων) με 13 μέλη, ένα από κάθε χωριό.

Πέμπτη 14 Νοεμβρίου 2019

Δύο υποτροφίες χορήγησε το Ιδρύμα Τσώρη για το ακαδημαικό έτος 2018-19

Όπως γνωρίζουν τα περισσότερα μέλη των Συλλόγων Κροκυλιωτών και Πενταγιωτών, το Ίδρυμα Υποτροφιών Αναστασίου Τσώρη αποτελεί ένα κληροδότημα του Αναστασίου Ιωάννη Τσώρη, του πρώτου προέδρου του Συλλόγου Κροκυλιωτών "Ο Μακρυγιάννης" με καταγωγή από την Πενταγιού. Σκοπός του Ιδρύματος είναι η παροχή υποτροφιών σε παιδιά που κάνουν μεταπτυχιακές σπουδές και έρευνες στο εξωτερικό και έχουν καταγωγή από την περιοχή μας και κυρίως από τα χωριά Κροκυλείου και Πενταγιών. Για το Ακαδημαϊκό Έτος 2018-19, το Ίδρυμα χορήγησε δύο Υποτροφίες ύψους 4080€ έκαστη σε δύο κοπέλες:
  • την Αγριαντώνη Μαργαρίτα, Πολιτικό Μηχανικό ΕΜΠ που κάνει μεταπτυχιακό στην Ελβετία, στον Κλάδο της Πολεοδομίας και 
  • την δρ. Ελένη Μαρίνα Ασημακοπούλου, Μηχανολόγο Μηχανικό ΕΜΠ που κάνει μεταδιδακτορική έρευνα στην Αγγλία
Με την από 18η Οκτωβρίου 2019 επιστολή της, η δρ. Ελένη Μαρίνα Ασημακοπούλου, ευχαριστεί το Ίδρυμα Υποτροφιών Αναστασίου Τσώρη για τη στήριξή του μέσω υποτροφίας που της παρείχε και που της έδωσε την δυνατότητα να διεξάγει με μεγαλύτερη ευχέρεια την έρευνά της προκειμένου να ακολουθήσει μία άριστη ερευνητική σταδιοδρομία. Η Ελένη Μαρίνα Ασημακοπούλου έχει καταγωγή από την Πενταγιού, έχει κάνει διδακτωρική διατριβή στον Τομέα της Θερμότητας και κάνει αυτό το διάστημα της έρευνά της στο Fire Safty Engineering Reserch and Technology Center (FireSERT) στην School of the Built and Environment του Ulster Univercity.

Το ΔΣ του Ιδρύματος Τσώρη και των Συλλόγων, συγχαίρει τις δύο υποτρόφους από την Πενταγιού και τους εύχεται επιτυχία και πρόοδο στο έργο τους. Η προκύρηξη του Ιδρύματος για τις υποτροφίες του έτους 2019-20, αναμένεται να γίνει προς το τέλος του έτους.



Κυριακή 10 Νοεμβρίου 2019

Η άγρια πέτστροφα της λίμνης του Μόρνου

Η άγρια πέστροφα (Salmocf.  fariodes) είναι από τα πιο σπάνια είδη της ιχθυοπανίδας που υπάρχουν στη χώρα μας. Η παρουσία πληθυσμών της καταγράφηκαν πρόσφατα σε ορεινά ρέματα στην Οίτη αλλά και στην λίμνη του Μόρνου, αλλά δεν έχει προσδιοριστεί ακόμη με ακρίβεια. 


Γενικά διαβιώνει σε περιοχές όπου τα νερά διατηρούνται ψυχρά για μεγάλο χρονικό διάστημα κατά την διάρκεια του έτους. Είναι συγγενές είδος με την πέστροφα που εκτρέφεται στα ιχθυοτροφεία. Το σώμα της είναι καλυμμένο από βλέννα και μπορεί να φτάσει μήκος τα 80 εκατοστά και βάρος μέχρι και 6 κιλά. Τρέφεται με μικροοργανισμούς που βρίσκονται σε κίνηση και διαθέτει πολύ καλή όραση. Η περίοδος αναπαραγωγής αρχίζει από το Δεκέμβριο και διαρκεί μέχρι το τέλος Ιανουαρίου ανάλογα με τις θερμοκρασίες του νερού


Σάββατο 9 Νοεμβρίου 2019

Εκτακτη Γενική Συνέλευση αύριο για το Ψηλό Χωριό


Εκτακτη Γενική Συνέλευση συγκαλεί αύριο το Δ.Σ του Συλλόγου Υψηλοχωριτών Δωρίδος. 
Η Συνέλευση που θα πραγματοποιηθεί
την Κυριακή 10/11/19 στις 11 π.μ. – 12:30 μ.μ. 
στο πολιτιστικό κέντρο Ρυθμός Hall, 
Γεωργίου Παπανδρέου και Μεγάλου Αλεξάνδρου, 
Δουδί, Ζωγράφου έναντι θεάτρου Badminton
θα συζητήσει τα παρακάτω θέματα:

1ον. Τροποποίηση καταστατικού του Συλλόγου
- Αλλαγή έδρας
- Αλλαγή αριθμού μελών του Διοικητικού Συμβουλίου
- Εκσυγχρονισμός καταστατικού
2ον. Το μέλλον του Συλλόγου
3ον. Εκκλησιαστική επιτροπή

Πέμπτη 7 Νοεμβρίου 2019

Ο Σύλλογος Κερασιωτών πάει CHRISTMAS THEATER

CHRISTMAS THEATER, το πρώτο θεματικό θεάτρο της πόλης μας, παρουσιάζει με περηφάνια την πρώτη Ελληνική μουσικοθεατρική υπερπαραγωγή για όλη την οικογένεια (family show). Μια φαντασμαγορική Χριστουγεννιάτικη παράσταση με ζωντανή πολυμελή συμφωνική ορχήστρα, παιδική χορωδία, κορυφαίους συντελεστές και μαγευτικά σκηνικά και κοστούμια που θα ενθουσιάσει μικρούς και μεγάλους.

«Φρικαντέλα, η μάγισσα που μισούσε τα κάλαντα», το δημοφιλές μπεστ σέλερ το εθνικού μας παραμυθά, Ευγένιου Τριβιζά, πρωτοκυκλοφόρησε το 1998 και αγαπήθηκε τόσο πολύ που οι αλλεπάλληλες εκδόσεις του συνεχίζονται με αυξανόμενους ρυθμούς μέχρι σήμερα.

Θέμα του Έργου: Η Φρικαντέλα είναι μια μάγισσα, τόσο μα τόσο κακιά, που μισεί αφάνταστα όλα τα καλά. Δεν χορεύει καλαματιανό. Χορεύει μόνο κακαματιανό. Δεν τρώει ποτέ της καλαμαράκια. Τρώει μόνο κακαμαράκια. Δεν πίνει πορτοκαλάδα, μόνο πορτοκακάδα. Φυσικά δεν της αρέσουν τα παραμύθια με καλό τέλος αλλά μόνο με κακό τέλος και εννοείται ότι, πάνω απ’ όλα, μισεί τα κάλαντα. Έτσι, όταν την παραμονή της Πρωτοχρονιάς ακούει τα παιδιά της γειτονιάς να τραγουδάνε τα κάλαντα, γίνεται έξω φρενών. Τους κλέβει τις φωνές και τις φυλακίζει σε ροζ και γαλάζια μπαλόνια. Τα παιδιά, όμως, αποφασισμένα να βρουν τις χαμένες τους φωνες, βάζουν σε εφαρμογή ένα παράτολμο σχέδιο.

Έτσι ξεκινάει μια σειρά από συναρπαστικές περιπέτειες, απροσδόκητες συναντήσεις και θεαματικές μεταμορφώσεις! Η ξεκαρδιστική μάγισσα Φρικαντέλα, ο σπαρταριστός υπαστυνόμος Παντεσπάνης, ο τετραπέρατος πιτσιρίκος Σεβαστιανός Μπισμπικούκης με τη χαρούμενη παρέα του, ο Μαυρίκιος, ένα παγόνι μεταμορφωμένο σε κοράκι, η Λουντμίλα, μια καμήλα που ήταν κάποτε ελάφι, η Γοργόνα των Γιασεμιών, ο Γελωτοποιός των Ανακτόρων, ο Άρχοντας των Μπακλαβάδων, οι μυστηριώδεις Βεδουίνοι με τα δαμασκηνά σπαθιά, το Μπαλέτο των Σκίουρων, ο Χορός των Ζαχαρωτών, το θαλασσινό Μπαλέτο των Ιππόκαμπων και χίλια δυο άλλα πρωτόγνωρα και θαυμαστά, θα σας χαρίσουν αξέχαστες στιγμές χαράς, αγωνίας, γέλιου και διασκέδασης σε μια φαντασμαγορική πανδαισία ήχων και χρωμάτων!

Μαζί τους η συμφωνική ορχήστρα που διευθύνει ο Άλκης Μπαλτάς, ο οποίος υπογράφει και τις πρωτότυπες μουσικές συνθέσεις της παράστασης, αλλά και μια απολαυστική παιδική χορωδία που, εκτός των άλλων, θα μας ταξιδέψει από τόπο σε τόπο με κάλαντα από όλη την Ελλάδα.

Την παράσταση σκηνοθετεί ο Φωκάς Ευαγγελινός.

Αυτά τα Χριστούγεννα ξαναθυμόμαστε ότι τα πιο ωραία ταξίδια γίνονται με τη φαντασία. Ας αφήσουμε, λοιπόν, τη φαντασία μας να απογειωθεί με το αριστουργηματικό αυτό έργο του εθνικού μας παραμυθά.



ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ:

Ευγένιου Τριβιζά 

ΦΡΙΚΑΝΤΕΛΑ 
Η μάγισσα που μισούσε τα κάλαντα

Μουσική σύνθεση: Άλκης Μπαλτάς

Σκηνοθεσία: Φωκάς Ευαγγελινός


Τιμή εισιτηρίου για ενήλικες 25 ευρω

Και παιδικό 14 ευρώ

Κρατήσεις θέσεων λόγω περιορισμένου αριθμού μέχρι 15 Νοεμβρίου 2019,
στο τηλ 6946462221 Βίκυ Αντωνοπούλου -Γκανου

Με ανυπομονησία , περιμένουμε την ανταπόκριση σας στην θεατρική παράσταση

ΔΣ Συλλόγου Κερασιας

Τρίτη 5 Νοεμβρίου 2019

Παραδοσιακές γεύσεις στη Γραμμένη Οξυά


Το Εντευκτήριο (εστιατόριο-ταβέρνα) βρίσκεται στην Γραμμένη Οξυά. Ένα καταπράσινο και πανέμορφο χωριό της ορεινής Ναυπακτίας το οποίο διατηρεί την δική του ταυτότητα αναλλοίωτη στο πέρασμα του χρόνου με θέα το αλπικό τοπίο των Βαρδουσίων.

Η Γραμμένη Οξυά (πρώην Σιτίστα) βρίσκεται στις νότιες πλαγιές της Οξιάς και αποτελεί τον τελευταίο οικισμό της Αιτωλοακαρνανίας και της Ναυπακτίας στο ΒΑ τους άκρο. Από τη μια μεριά τα χιλιοτραγουδισμένα ψηλά βουνά η Οξυά και τα Βαρδούσια και από την άλλη ο μεγαλοπόταμος Εύηνος μαζί με το παραποτάμι του, τον Σιτίστα, δημιουργούν ένα ανεπανάληπτο φυσικό τοπίο που δίνει στην Γραμμένη Οξυά μια γραφική ομορφιά. Παρά την έλλειψη στοιχείων η Σιτίστα ανάγεται στους χρόνους της τουρκοκρατίας και ίσως προγενέστερους.


Η επιχείρηση μας προσκαλεί σε ένα περιβάλλον όπου η παράδοση αποτελεί πρώτη  προτεραιότητα και μας περιμένει για να περάσουμε μοναδικές στιγμές γεύσης και χαλάρωσης. Προτείνει παραδοσιακές γεύσεις της Ελληνικής κουζίνας αρνάκι στη γάστρα, κόκορα κρασάτο με χυλοπίτες, προβατίνα κοκκινιστή, γίδα βραστή και πατσά πόδι για τις χειμωνιάτικες και κρύες μέρες. Επίσης σπιτικές χορτόπιτες-τυρόπιτες καθώς και της ώρας λουκάνικα, μπριζόλες, μπιφτέκια. Το εξαιρετικό κρασί και το τσίπουρο είναι από ντόπια σταφύλια κτήμα Γιάννης Κατσικάς Φτέρη Φθιώτιδος.


Διεύθυνση: Πλατεία Γραμμένης Οξυάς
Τηλέφωνα: 6977274436, 6981173507
  

Κυριακή 3 Νοεμβρίου 2019

Αγριόγιδο Γκιώνας, η αντιλόπη των ελληνικών βουνών

 Οι μοναδικές φωτογραφίες του Παναγιώτη Λαλά με το πανέμορφο και σπάνιο αγριόγιδο της Γκιώνας. Ο πληθυσμός τους στη Γκιώνα πιθανώς δεν υπερβαίνει τα 70 - 100  άτομα.

Σάββατο 2 Νοεμβρίου 2019

Διαγραφή του Δήμου Ταράτσα από την Παράταξη του Θάνου Ασημάκη


Διαγραφή Δήμου Ταράτσα από την Δημοτική Παράταξη

01/11/2019

Τη διαγραφή του Δήμου Ταράτσα από μέλος της, αποφάσισε η δημοτική ομάδα του συνδυασμού ‘Οραμα για τη Δωρίδα”.
Μια προδιαγεγραμμένη πορεία έφτασε στο τέλος της με τη διαγραφή του Δήμου Ταράτσα από τη Δημοτική μας ομάδα. Ο Δήμος Ταράτσας από το πρώτο κιόλας δημοτικό συμβούλιο έδειξε τις προθέσεις και τις συμπάθειες του. Με προφανή μικροκομματικά και προσωπικά οφέλη αποφάσισε:
● Να μην συμμετέχει σε καμιά από τις συναντήσεις της ομάδας,
● Να διαφοροποιηθεί σε αποφάσεις της ομάδας, χωρίς να παραθέσει βάσιμους λόγους
και ενώ προηγουμένως είχε ενημερωθεί και συμφωνήσει
● Να μπλοκάρει ελέγχους και αυστηρή αντιπολίτευση,
● Να λειτουργεί σαν μέλος άλλης δημοτικής ομάδας,
● Να μποϊκοτάρει τη συμμετοχή της αντιπολίτευσης σε επιτροπές και όργανα

Δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν αυτά τα “δώρα” πρός τη Δημοτική Αρχή έχουν γίνει έπειτα από αδιαφανείς συμφωνίες και μικροκομματικές στρατηγικές, από προσωπικές φιλοδοξίες, έπαρση ή ακόμα και από πολιτική απειρία ή αφέλεια. Αυτό που είμαστε σε θέση να πούμε με σιγουριά είναι ότι ώς συνδυασμός μείναμε μακριά από κάθε είδους μικροκομματικές σκοπιμότητες και συμφωνίες. Είναι απαράβατη θέση μας, όλα τα μέλη να αποφασίζουν ομαδικά και με βάση το καλό του τόπου. Ας μην βιαστούν κάποιοι να μιλήσουν για δικαίωμα στην προσωπική άποψη. Πιστεύουμε βαθιά στο δημοκρατικό διάλογο. Οι διαφωνίες και οι διαφοροποιήσεις είναι επιθυμητές και γόνιμες, όταν γίνονται στο πλαίσιο μιας ομάδας. Όταν γίνονται άνευ πολιτικής ουσίας και χωρίς αιτιολόγηση προδίδουν και τα κίνητρα του καθενός.
Ο καθένας λοιπόν κρίνεται από τη στάση του και τις πράξεις του. Για τις επιλογές του, ο κύριος Ταράτσας πρέπει να λογοδοτήσει στους ανθρώπους που τον εμπιστεύτηκαν να τους εκπροσωπεί στο Δημοτικό Συμβούλιο. Εμείς έχουμε ήσυχη συνείδηση και συνεχίζουμε με προτάσεις, συνεργασίες και κριτική, χωρις να προδώσουμε τις αρχές και τις αξιές μας

ΟΡΑΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΩΡΙΔΑ
ΘΑΝΟΣ ΑΣΗΜΑΚΗΣ

Παρασκευή 1 Νοεμβρίου 2019

Εκλογές για τον Σύλλογο Διχωριτών



Σύλλογος Διχωριτών ≪Η Αγία Παρασκευή 1936≫


ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΕΚΛΟΓΩΝ


Θα θέλαμε να ενημερώσουμε τους συγχωριανούς μας ότι στις 24 Νοεμβρίου 2019, ημέρα Κυριακή, από 7 π.μ. έως 7 μ.μ. θα πραγματοποιηθούν οι εκλογές για την ανάδειξη Εξελεγκτικής επιτροπής και Δ.Σ. του Συλλόγου μας.
Όσοι επιθυμούν να θέσουν υποψηφιότητα, σύμφωνα με το νέο καταστατικό του Συλλόγου [Άρθρο 16, παράγραφος 8, εδάφιο ε’] θα πρέπει να δηλώσουν συμμετοχή, συμπληρώνοντας και τη σχετική αίτηση-δήλωση, μέχρι και την Κυριακή 10 Νοεμβρίου 2019 στις 21:00.
Οι ενδιαφερόμενοι υποψήφιοι, καθώς και όσα μέλη επιθυμούν να εγγραφούν ή να ανανεώσουν τη συνδρομή τους, μπορούν να επικοινωνούν με την κα. Μαρίνα Κουτσοπούλου (κιν. 6978762191) και την κα. Παρασκευή Ξύκη (κιν. 6977707746).
Σημειώνουμε ότι στις 10 Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί και η Ετήσια Γενική Συνέλευση του Συλλόγου στο Πνευματικό Κέντρο Ζωγράφου (Ανακρέοντος 60, Ζωγράφου – Τ.Κ.15771) στις 11:00 π.μ.
Οι υποψηφιότητες θα ανακοινωθούν και αναρτηθούν τόσο στα γραφεία του Συλλόγου όσο και ηλεκτρονικά στο site του Συλλόγου μας.

To Δ.Σ. του Συλλόγου