Το Στοιχειό της Χάρμαινας

Ο ανεκπλήρωτος έρωτας ενός νεαρού που στοίχειωσε μετά τον θάνατο της αγαπημένης του. Οι κάτοικοι στην Άμφισσα μεταμφιέζονται σε ξωτικά και χορεύουν...

Το τελευταίο Σαββατοκύριακο των Αποκριών στη συνοικία της Χάρμαινας, στην Άμφισσα, αναβιώνει ο τρομακτικός θρύλος του στοιχειού της περιοχής. Σύμφωνα με την παράδοση, τα στοιχειά είναι ανθρώπινες ψυχές που παγιδεύτηκαν στον κόσμο των ζωντανών και τριγυρίζουν στους δρόμους της πόλης. Το πιο γνωστό στοιχειό της Άμφισσας είναι το στοιχειό της Χάρμαινας που βασίζεται σε ιστορία αγάπης η οποία δεν είχε καλό τέλος....

Η Χάρμαινα για πολλούς αιώνες ήταν ξακουστή για τα βυρσοδεψεία της που ονομάζονταν και Ταμπάκικα ή Ταμπακάρια. Σε ένα από αυτά δούλευε ο Κωνσταντής. Εργαζόταν σκληρά, με ελάχιστα χρήματα, αλλά δεν τον ένοιαζε. Ήταν ερωτευμένος με την όμορφη Λενιώ, η οποία βοηθούσε τον πατέρα της στα αμπέλια και στα ελαιόδεντρα. Μια μέρα ο Κωνσταντής έφυγε από την Χάρμαινα, να πάει να πουλήσει όσα περισσότερα δέρματα μπορούσε για να βγάλει χρήματα. Πέρασαν αρκετές εβδομάδες μέχρι να καταφέρει να μαζέψει ένα ικανοποιητικό ποσό προκειμένου να αγοράσει δαχτυλίδι για την αγαπημένη του Λενιώ. Όταν γύρισε είδε το σπίτι της εγκαταλελειμμένο. Η Λενιώ είχε πάει στη πηγή της Χάρμαινας να πάρει νερό και την χτύπησε κεραυνός, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί επιτόπου. Ο Κωνσταντής δεν άντεξε το χαμό της αγαπημένης του και αυτοκτόνησε με την ελπίδα ότι θα πήγαινε κοντά της. Η εκκλησία όμως δεν δέχθηκε να τον θάψει, επειδή είχε διαπράξει το αμάρτημα της αυτοκτονίας....

Έτσι, ο Κωνσταντής έμεινε να περιπλανιέται στους δρόμους της Χάρμαινας, στοίχειωσε την πηγή όπου πέθανε η Λενιώ και θρηνούσε για τα νιάτα του και το χαμένο του έρωτα. Ο Κωνσταντής μεταμορφώθηκε σε ανθρωπόμορφο τέρας. Προστάτευε τους ταμπάκηδες από κάθε κακό και τα άλλα στοιχειά της πόλης. Τους ένιωθε δικούς του ανθρώπους αφού ήταν και αυτός κάποτε βυρσοδέψης. Δεν έμενε όμως μόνο στην πηγή....

Το στοιχειό της Χάρμαινας έκανε πάντα την ίδια διαδρομή. Περνούσε από το σπίτι της Λενιώς, το πατρικό του και τα σπίτια των φίλων του. Οι κάτοικοι από τον τρόμο τους κλείνονταν στα σπίτια τους μέχρι να φύγει το στοιχειό, το οποίο ήταν το πιο δυνατό και κέρδιζε πάντα στις μάχες του με τα άλλα στοιχειά της Άμφισσας. Λέγεται ότι ύστερα από πάρα πολλά χρόνια το στοιχειό σταμάτησε να τρομάζει τους κατοίκους. Ο Θεός τον είχε συγχωρέσει. Παρ’ όλα αυτά πολλοί συνέχιζαν να λένε πως τα βράδια άκουγαν το σύρσιμο της αλυσίδας του. Τα βυρσοδεψεία μπορεί να έκλεισαν και οι νέοι να μην πιστεύουν πια σε θρύλους και τέρατα, αλλά από το 1995 κάθε τελευταίο Σαββατοκύριακο της Αποκριάς, οι κάτοικοι ξαναζωντανεύουν την ιστορία του τόπου τους. Από τα σκαλιά του Αϊ Νικόλα ξεκινάει η πορεία του «Στοιχειού της Χάρμαινας» και πίσω ακολουθούν δεκάδες μεταμφιεσμένοι σε ξωτικά, νεράιδες και άλλα υπερφυσικά και τρομακτικά πλάσματα. Στο τέλος, η πορεία συναντιέται με τα ξωτικά της Τέχολης και του Γκιριζιού που φύλαγαν τα νερά για τα αμπέλια και τα ελαιόδεντρα. Οι κάτοικοι της Άμφισσας γιορτάζουν τις Απόκριες φωνάζοντας και χορεύοντας με το ρυθμό των τυμπάνων. Διασκεδάζουν, αλλά κυρίως, διατηρούν την παράδοση και τα έθιμα της Άμφισσας ζωντανά. 

Το Στοιχείο της Χάρμαινας, ήταν ένα ανθρωπόμορφο τέρας, πανύψηλο, με μακρουλά χέρια. Είχε άγριο και φριχτό παρουσιαστικό. Φύλαγε την Πηγή της Χάρμαινας, που δούλευαν οι ταμπάκηδες της πόλης και τους προστάτευε από κάθε κακό και από τ’ άλλα στοιχειά της περιοχής. Φωτο: Μανιάννα Τσερκέζου...

Οι φωτογραφίες αντλήθηκαν από το αρχείο του Μιχάλη Παππά ...

Πηγή: https://www.mixanitouxronou.gr