Πενταγιώτες Αγωνιστές κατά την επανάσταση του εικοσιένα

του επίτιμου δικηγόρου, Ιωάννη Κατσόγιαννου

Με τον όρο «Αγωνιστές» νoούμε τους Έλληνες και Φιλέλληνες που έλαβαν μέρος στην Επανάσταση του 1821 και προσέφεραν ηθικές ή υλικές θυσίες κατά τη διεξαγωγή της. Είναι αμφίβολο αν ο όρος χρησιμοποιήθηκε με την έννοια αυτή, κατά τη διάρκεια του αγώνα. Με την έλευση του Καποδίστρια οι αγωνιστές απετέλεσαν άτυπη ομάδα και με τη συνδρομή στελεχών της Επανάστασης, πρωτοστατούντος μάλιστα του κοντοχώριτη μας Γιάννη Μακρυγιάννη, κατόρθωσαν να επιβάλουν την αναγνώρισή τους. Για να καταστεί δυνατή η πραγματοποίηση της είχαν συγκροτηθεί και λειτουργήσει δύο Επιτροπές Εκδουλεύσεων, η πρώτη το έτος 1843 και η δεύτερη το 1864,  καρπός της εργασίας των οποίων υπήρξε το «Αρχείον Αγωνιστών» στους φακέλους του οποίου περιέχονται τα κατά νόμον στοιχεία και τα ονόματα των αγωνιστών. Το αρχείο αυτό παραδόθηκε στο Τμήμα Χειρογράφων της Εθνικής Βιβλιοθήκης όπου και τηρείται. Προκύπτει συνεπώς ότι η έννοια των «αγωνιστών» στους οποίους εδώ αναφερόμαστε, δεν είναι «οι Έλληνες μικροί- μεγάλοι, άνδρες και γυναίκες οι οποίοι με την έκρηξη της Επανάστασης άρπαξαν τα όπλα και πολέμησαν ανδρειωμένα τον Τούρκο» αλλά αφορά σε αγωνιστές των οποίων η εν γένει δράση είχε κριθεί από τις παραπάνω Επιτροπές, με τις προϋποθέσεις και τα κριτήρια που είχαν τεθεί από το ελεύθερο ελληνικό κράτος. Στην ουσία  επρόκειτο περί ανθρώπων οι οποίοι τόσον κατά τη διάρκεια της επαναστάσεως όσον και αρκετούς χρόνους κατά την προετοιμασία της και την ολοκληρωτική λήξη της, έζησαν και έδρασαν σε καθεστώς πολεμικών επιχειρήσεων, προσέφεραν μεγάλες εθνικές υπηρεσίες, αγωνίστηκαν και στερήθηκαν τα πάντα για να μας δημιουργήσουν πατρίδα ελεύθερη και τότε άρχιζαν, ως ιδιώτες πλέον, τον καθημερινό αγώνα της ζωής. Στοιχειώδες καθήκον μας είναι να γνωρίζουμε τουλάχιστον τα ονόματά τους, για ιστορική μνημόνευση και εις ένδειξη τιμής και ευγνωμοσύνης. Τα ονόματα των αγωνιστών αυτών για την περιοχή μας όπως και περισσότερες λεπτομέρειες επί του θέματος, εκτός από το Αρχείο της Εθνικής Βιβλιοθήκης έχουν περιληφθεί και σε διάφορα πονήματα Δωριέων και εν γένει Φωκέων συγγραφέων, που έχουν ασχοληθεί με τοπικά θέματα όπως είναι και οι Γεώργιος Ε.Καψάλης, Γεώργιος Ι. Παπαϊωάννου και Ευθύμιος Ν. Σταθόπουλος.

Στον παρακάτω κατάλογο παρατίθενται κατά αλφαβητική σειρά τα ονόματα των καταγόμενων από τους Πενταγιούς αγωνιστών, χωρίς να αναφέρονται τα αξιώματα, βαθμοί ή άλλα χαρακτηριστικά:

   

1 Αγγελής η Αγγέλης Νικόλαος 

2 Αθανασόπουλος Γιαννέλος 

3 Αθανασόπουλος Ηλίας 

4 Αρμύρος Αθανάσιος 

5 Αρμυρός Ηλίας 

6 Βασιλακόπουλος Γεώργιος 

7 Γριβάκης η Γεωργίου Αναστάσιος 

8 Γρίβας Αθανάσιος 

9 Γρίβας Σπυρίδων 

10 Ζούζουλας Κωνσταντίνος 

11 Θεοδωρόπουλος η Αρμύρος Ηλίας 

12 Καΐλας Αναστάσιος 

13 Κακαβάς Ιωάννης 

14 Καμπεροπουλος Αγγελής 

15 Καραγκούνης Κωνσταντίνος 

16 Καρράς Αναστάσιος 

17 Καρράς Γεώργιος 

18 Καρράς Ζήσιμος 

19 Κασβίκης Δημήτριος 

20 Κατσόγιαννος Παναγιώτης 

21 Κελεπούρης Κωνσταντίνος 

22 Κλώντζας η Κλώσσας Γεώργιος 

23 Κλώτζας Ιωάννης 

24 Κουρσουμόπουλος η Κουμουσόπουλος Δήμος 

25 Κωνσταντίνου Κοσμάς 

26 Κωσταντίνου Νικόλαος 

27 Μαραζιάρης Γεώργιος 

28 Μουστάκας Ιωάννης 

29 Μουστάκας Κωνσταντίνος 

30 Μπαλωμένος Ιωάννης 

31 Μπίκας Δήμος 

32 Νίκου Δρόσος 

33 Παγκάκης Κωνσταντίνος 

34 Παγκάκης Νικόλαος 

35 Παναγόπουλος Κωνσταντίνος 

36 Παπαγεωργίου Ιωάννης 

37 Παπαγεωργίου Νικόλαος 

38 Παπαγεωργίου Παναγιώτης 

39 Παπαγεωργίου Παπακώστας 

40 Πάπαρης Ιωάννης 

41 Παπατσώρης Αθανάσιος 

42 Πατρώνας Νικόλαος 

43 Πλατανιώτης Νικόλαος 

44 Ρέζος η Ρόζος Ασημάκης 

45 Ρίγανης Αθανάσιος 

46 Ρίγανης Αλέξανδρος 

47 Σανιδάς Ιωάννης 

48 Σούκος Δημήτριος 

49 Σώκος η Σούκος Κωνσταντίνος  

50 Τζελέπης Ιωάννης 

51 Τσιλίκης Κωνσταντίνος 

52 Τζώρης Κωνσταντίνος 

53 Τσεργάς Θεόδωρος 

54 Τσεργάς Παναγιώτης 

55 Χαλβατζής Γεώργιος 

56 Χαρατσής Αθανάσιος 

57 Χονδρός Νικόλαος 

58 Ψιμάρας Ιωάννης 

59 Ψιμάρας Κωνσταντίνος