Δευτέρα 28 Οκτωβρίου 2019

Η Γερμανοιταλική κατοχή στη Φωκίδα

Εξίσου σημαντική είναι η προσφορά της Φωκίδας στην αντίσταση κατα των συνασπισμένων Γερμανοϊταλικών δυνάμεων. Στην πλατεία κάθε χωριού της Φωκίδας υψώνεται ηρώο προς τιμήν των αγωνιζομένων εναντίον των κατακτητών στο οποίο αποδίδεται στέφανος την 28η Οκτωβρίου, ημέρα εθνικής επετείου του Ιστορικού ΟΧΙ. Η Φωκίδα αριθμεί πολλά θύματα και καταστροφές κατα την διαρκεια της Γερμανοιταλικής κατοχής. 

Στις 29 Αυγούστου του 1944 το Λιδωρίκι και τα υπόλοιπα χωριά της Δωρίδας, τα οποία θα αναφέρουμε παρακάτω επλήγησαν απο την πύρινη λαίλαπα των Γερμανών. Ωστόσο, η Δωρίδα μετρά ανθρώπινα θύματα και μεγάλες καταστροφές ήδη από τα δύο προηγούμενα έτη. Πληροφορίες και στοιχεία τα οποία συγκεντρώθηκαν απο το βιβλίο του Επίτιμου Αεροπαγίτου Αθανασίου Μανέτα «Η Αμυγδαλιά στις φλόγες» μαρτυρούν πως το πρωινό η ώρα 8της 20ης Δεκεμβρίου του 1942 το χωριό Αμυγδαλιά εκκενώθηκε και πυρπολήθηκε από τους Ιταλούς κατακτητές. Οι στιγμές που έζησαν οι κάτοικοι οι οποίοι κατάφεραν να βρουν καταφύγιο σε καποιο ορεινό σημείο εκτος του χωριού,ήταν δραματικές καθώς παρατηρούσαν ανήμποροι τις περιουσίες τους να καταστρέφονται. 
 
Λίγους μήνες αργότερα στις 20 Δεκεμβρίου 1942, ημέρα Κυριακή οι Ιταλοί δίχως ίχνος οίκτου εισέβαλαν στην Τολοφώνα την οποία και πυρπόλησαν. Οσο περνούσε η ώρα,το έργο της καταστροφής τους γινόταν και πιο φοβερό. Τα περισσότερα σπίτια τυλίχθηκαν στις φλόγες αμέσως και κάηκαν ολοσχερώς καθότι διέθεταν μεγάλες ποσότητες λαδιού και σιτηρών τα οποία παράγονταν στην περιοχή. Τα χωριά Αιγίτιο ή Στρούζα και η Βραΐλα πυρπολήθηκαν και καταστράφηκαν ολοσχερώς στις 23/ιουλίου 1943. Στο Αιγίτιο μάλιστα οι κατεστραμμένες οικείες υπολογίζονται περίπου στις εκατό. Oι κάτοικοι των χωριών αυτών οδηγήθηκαν πεζοί ως την Αθήνα, όντας όμηροι για έναν περίπου χρόνο. Μετά από έρευνες, υπολογίζονται 180 όμηροι από την Βραΐλα και εκατόν είκοσι ένας από τη Στρούζα. 

Στις 5 Αυγούστου του 1944 στις Καρούτες ξέσπασε μεγάλη σύγκρουση μεταξύ των Ελληνικών και των Γερμανικών δυνάμεων η οποία επέφερε την ήττα των κατακτητών. Οι Καρούτες μάλιστα πυρπολήθηκαν τέσσερις φορές από τις Γερμανοιταλικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια του πολέμου με αποτέλεσμα την ολοσχερή καταστροφή τους. Την ίδια ακριβώς περίοδο, οι κάτοικοι του χωριού Σκαλούλα έζησαν δραματικές στιγμές καθώς το χωριό τους τυλίχθηκε στις φλόγες και καταστράφηκε από τους Γερμανούς. Σημειωτέον πως η Σκαλούλα είχε πυρποληθεί ξανά στις 14 Σεπτεμβρίου του προηγούμενου έτους,από τις Γερμανικές δυνάμεις, οι οποίες είχαν κυκλώσει το χωριό. Κατά τη διάρκεια μεσημβρινών ωρών της 29ης Αυγούστου του 1944 οι Γερμανοί προχώρησαν απειλητικά προς το Λιδωρίκι το οποίο και πυρπόλησαν.Συγκεκριμένα 460 κτίρια καταστράφηκαν ολοσχερώς.Οι περισσότεροι κάτοικοι,για να διασωθούν,κατέφυγαν στα γύρω ορεινά χωριά. Επτά ανήμποροι ηλικιωμένοι παρέμειναν στο Λιδωρίκι, ελπίζοντας σ’ένα ίχνος ανθρωπιάς.

Ωστόσο το μένος των Γερμανών κατακτητών ήταν ανυπέρβλητο. Η επομένη ημέρα, κατά την οποία διετάχθη η απόσυρση των Γερμανικών στρατευμάτων από την περιοχή,έφερε στο φως εκτός από τα εκατοντάδες ερείπια και τους καπνούς των κτιρίων τα οποία εξακολουθούσαν να φλέγονται,το τραγικό θέαμα του αποτρόπαιου εγκλήματος των κατακτητών κατά των επτά ανήμπορων αμάχων ηλικιωμένων. Λίγους μήνες πριν την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων απο την Ελλάδα τα χωριά της Δωρίδας έζησαν την ολοκληρωτική καταστροφή. 

Η επαρχία της Παρνασσίδας η οποία σήμερα μετονομάστηκε σε Δήμος Δελφών υπέφερε απο τις αλλεπάλληλες επιθέσεις των εισβολέων. Η Αγία Ευθυμία, βομβαρδίστηκε στις 25 Απριλίου 1941 με αποτέλεσμα ο Ναός της Γεννήσεως της Θεοτόκου στο κέντρο του χωριού να υποστει πολλές ζημιές. Η αντίσταση των κατοίκων εξόργιζε τους ιταλούς κατακτητές οι οποίοι έκαψαν το χωριό στις 9 Απριλίου 1943 ενώ τον Αύγουστο του 1944 κάηκε και πάλι, αυτή τη φορά από τους Γερμανούς. Η καταστροφή του χωριού ήταν ολοσχερής καθώς τριακόσιες εξηντα πέντε οικείες καηκαν. Οσοι κατοικοι επέζησαν προσπάθησαν να βρουν σωτηρία στις πλαγιές της Γκιώνας. Με αισθητά μειωμένο πληθυσμό το χωριό ανοικοδομήθηκε ξανά μετά την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων απο την Ελλάδα.

Στις 10 Απριλίου του 1943 οι γερμανοιταλικές δυνάμεις έκαψαν την Βουνιχώρα και εκτέλεσαν τους κατοίκους της. Ένα ακόμη μαρτυρικό χωριό ο Επτάλοφος ή Αγόριανη όπως ονομάζεται,τον Οκτώβριο του 1943 κάηκε απο τους Γερμανούς. Από τα 184 σπίτια που είχε τότε το χωριό κάηκαν τα 146 ενώ εκτελέστηκαν συνολικά 17 άμαχοι. Το χωριό Καλοσκοπή έζησε κι αυτό την πύρινη λαίλαπα των γερμανών καθώς το Πάσχα του 1944 πυρπολύθηκε δυο φορές μάλιστα. Τέλος να αναφέρουμε και το χωριό Προσήλιο ή Σεγδίτσα το οποίο καταστράφηκε ολοκληρωτικά απο τους κατακτητές στις 26 Οκτωβρίου 1942. Η διάβαση του ολέθρου των γερμανικό-ιταλικών δυνάμεων στα μαρτυρικά αυτά χωριά άφησε σημάδια τόσο στην περιοχή όσο και στους κατοίκους της καθώς δεν είναι λίγοι συμπατριώτες μας εν ζωή οι οποίοι έχουν χάσει γονείς, συγγενείς και περιουσίες στην διάρκεια της Εθνικής Αντίστασης και των θηριωδιών των κατακτητών.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.