Το ρολόι του Άη Γιώργη στο Κροκύλειο

Από το βιβλίο του Παρασκευά Μπακαρέζου Εν Κροκυλείω Δωρίδος

Ένα άλλο µεγάλο έργο που έκαναν οι Κροκυλειώτες, µε την ορµή που τους διέκρινε για κοινωφελή έργα, ήταν το ρολόι της εκκλησίας. Παραγγέλθηκε και κατασκευάστηκε στη Γαλλία. Για να γίνει όµως αυτό, έπρεπε να λυθεί ένα τεχνικό πρόβληµα που δηµιουργήθηκε στην πορεία. Η διαδροµή που έκαναν τα βάρη που δίνουν την κίνηση στο ρολόι ήταν µεγαλύτερη από το ύψος που είχε τότε το καµπαναριό. Γράφει πάλι ο µπαρµπα- Αργύρης: "Πριν από ογδόντα χρόνια (γράφτηκε το 1985) οι χωριανοί...πήγαιναν στο Λαύριο, στη γαλλική εταιρία... και δούλευαν. Από τους πρώτους που πήγαν ήταν οι Περλιγκαίοι...πιάστηκαν οικονοµικώς και άνοιξαν φούρνο... εσκέφθησαν...να αγοράσουν ένα ωρολόγι πόλεως για το χωριό... Έπιασαν τους χωριανούς και τους είπαν να δίνουν σ’ αυτούς από ένα ηµεροµίσθιο το µήνα. Είχαν όµως µεγάλη αντίδραση. Ο Σ..... ο Γιαννάκης και ο Κ.....µήτρος τους έπγιαναν τους χωριανούς και τους έλεγαν να µη δίνουν λεπτά, θα τα φάνε οι Περλιγκαίοι. Πέρασε λίγος καιρός, ήλθε το ωρολόγι στον Πειραιά και σηκώθηκε ο ρολογάς και ήλθε στο χωριό... Είδε και είπε σ’ αυτό το κωδωνοστάσιο δεν µπορεί να τοποθετηθεί το ωρολόγι, διότι είναι χαµηλό. Τι να κάµουν τότε, εσκέφθηκαν να χαλάσουν µερικά λεπτά που είχαν στείλει οι εργαζόµενοι στην Αµερική να φκιάσουν τα γεφύρια στο χωριό... Πήγαν στην Άµφισσα, συµφώνησαν µε ειδικούς τεχνίτες... να φκιάσουν νέο κωδωνοστάσιο. Μόλις το έµαθαν οι ραδιούργοι του χωριού, έγραψαν γράµµατα στην Αµερική ότι το συµβούλιο χάλασε τα λεπτά για κωδωνοστάσιο και δεν φκιάνει τα γεφύρια. Ήλθαν οι τεχνίτες και έφεραν και έναν εργάτη µε µία καµήλα... και εκεί που πέρναγε άπλωνε η καµήλα το κεφάλι της µέσα στα κήπια και άδραχνε κολοκυθιές, κολοκύθια, λάχανα... Αφού έγινε το κωδωνοστάσιο, έγραψαν στο ρολογά να πάρει το ωρολόγι να το φέρει ατµοπλοϊκώς στην Ερατεινή, να πάνε από δω να το πάρουν...  εκίνησαν νύχτα... πήγαν στην Ερατεινή, πήραν το ωρολόγι και τον ωρολογά και ήλθαν το βράδυ στο χάνι του Κωνσταντέλλου στο στενό... Την άλλη µέρα το έφεραν στο χωριό... έφερναν τη µηχανή σε δύο τέµπλες δεµένη... και ήσαν δύο άνδρες µπροστά και δύο πίσω... και οι άλλοι έρχονταν από κοντά να αντικαταστένουν εκείνον που κουράζεταν. Τις πλάκες και τα βάρη τα έφεραν µε ζώα. Ήταν το πρώτο ωρολόγι που έγινε στην επαρχία µας. Το παρήγγειλαν το 1908 και το τοποθέτησαν το 1909." (εφηµ. Το Κροκύλειο, Ιούλ.-Αύγ. 1985)

Σχετικά με το ψηλότερο καμπαναριό, στη διήγησή του ο Μπαρμπα-Αργύρης αναφέρει  ότι το παλιότερο  είχε δύο καμπάνες. Ακόμα πιο πριν, όπως  είδαμε, όταν πρωτοχτίστηκε η εκκλησία, οι χωριανοί   είχαν κρεμάσει μια μικρή καμπάνα σε ένα πουρνάρι. Τις τρεις αυτές καμπάνες  τις τοποθέτησαν στο νέο ψηλότερο καμπαναριό. Η πιο μεγάλη  από αυτές έσπασε και παρήγγειλαν νέα και μεγαλύτερη " ...αλλά ο τεχνίτης  δεν έβαλε  όλα τα υλικά και δεν έχει τη φωνή που έπρεπε να έχει. Η δεύτερη (καμπάνα) έσκασε  όταν κατέλαβαν οι Έλληνες την Χειμάρα... Την  έστειλε  το εκκλησιαστικό συμβούλιο και την έφκιασε στο ίδιο εργοστάσιο, αλλά την έφκιασε το παιδί του και την έφκιασε πολύ καλή. Από μακριά, άμα τις ακούσει κανείς, βλέπει τη διαφορά τους,  η μικρή  είναι  αηδόνι” (εφημ. Το Κροκύλειο, Ιούλ.-Αύγ.1985). Όταν ήμουνα παιδί  και παπαδάκι, θυμάμαι  και εγώ τον παπα - Γρηγόρη που έκανε μάθημα κωδωνοκρουσίας στο Χαραλάμπη: “Τον αδάμ τον αδάμ, το τάλαντον το τάλαντον."  Τέλος, η πέτρα που χρησιµοποιήθηκε στο χτίσιµο του καµπαναριού βγήκε στην τοποθεσία Παρασπόρια, εκεί όπου είναι οι αρχαίοι τάφοι. Πληροφοριακά σηµειώνεται ότι οι πέτρες για σκάλισµα έπρεπε, για να είναι κατάλληλες για τη δουλειά αυτή, να βγουν µέσα από το χώµα µε σκάψιµο, ώστε να έχουν υγρασία που επέτρεπε να σκαλίζονται εύκολα. Οι επιφανειακές πέτρες ήταν πολύ ξερές και όχι κατάλληλες για εύκολο πελέκηµα.

Ένα βίντεο από το εσωτερικό του ρολογιού που έχει δημιουργήσει ο Δημήτρης Μπαρμπούτης, μπορείτε να παρακολουθήσετε στον παρακάτω βίντεο του youtube.

Πηγή: http://www.krokilio.gr