Τεχνητή Λίμνη Μόρνου

Μια τεχνητή λίμνη που δημιουργήθηκε από τα νερά του Μόρνου και αγκαλιάζεται από δύο μεγάλους ορεινούς όγκους, στέκεται στην καρδιά της Ρούμελης, προσφέροντας προστασία και τροφή σε πολλά είδη της πανίδας. Η Λίμνη του Μόρνου κατασκευάστηκε με σκοπό να καλυφθεί η ανάγκη ύδρευσης της Αθήνας και ολοκληρώθηκε το 1981 με την κατασκευή ενός φράγματος στον ποταμό Μόρνο, το οποίο είναι ένα από τα μεγαλύτερα φράγματα της Ευρώπης. Βρίσκεται σε υψόμετρο 500 μέτρων, η συνολική της επιφάνεια είναι περίπου 15 τ.χλμ. και η περίμετρος της φτάνει τα 70 χλμ. Η λίμνη σχηματίζει ένα μεγάλο Χ στο κέντρο του νομού Φωκίδας, καλύπτοντας με τα νερά της ένα λεκανοπέδιο δυτικά του Λιδωρικίου, ανάμεσα στη Γκιώνα και τα Βαρδούσια. Συγκεντρώνει νερό όχι μόνο από τον Μόρνο αλλά και από παραποτάμους του, με σημαντικότερο τον Κοκκινοπόταμο, που πηγάζει από τα Βαρδούσια, ενώ, μέσω μιας σήραγγας, καταλήγουν εδώ αλλά και νερά από τη λίμνη του Εύηνου. Η τεχνητή λίμνη Μόρνου αποτελεί ένα μεγάλο υδάτινο οικοσύστημα ανάμεσα σε πεδιάδες, ψηλά βουνά και δασωμένους λόφους που συγκεντρώνει ένα πλήθος από άγρια ζώα και φυτά.

Γενικά η λίμνη Μόρνου είναι ένα πολύπαθο οικοσύστημα που όμως καταφέρνει και επιβιώνει. Προβλήματα της περιοχής είναι το ανεξέλεγκτο κυνήγι με συχνές θανατώσεις λύκων και ζαρκαδιών και η συχνή ρύπανση της λίμνης από αγροτικά λύματα. 

Η βλάστηση γύρω από τη λίμνη αποτελείται σχεδόν αποκλειστικά από μεσογειακή μακκία με μεγάλα δάση πουρναριών από άτομα που φτάνουν τα 20 μέτρα. Στην γύρω περιοχή απαντώνται και άλλα είδη βελανιδιάς, όπως η χνοώδης δρυς, η πλατύφυλλη δρυς, αλλά και όμορφες μεγάλες αριές. Άλλα δέντρα που φυτρώνουν γύρω από τη λίμνη είναι τα σφενδάμια, τα πλατάνια, οι ιτιές, τα αγριόκεδρα, οι κουμαριές, οι κουτσουπιές, οι χρυσοξυλιές, τα σκλήθρα, τα κυπαρρίσια, τα ρείκια, ενώ υπάρχουν και συστάδες κεφαλληνιακής ελάτης. Η βλάστηση συμπληρώνεται από διάφορα είδη των ημιορεινών περιοχών της Ρούμελης, από τα οποία τα πιο σημαντικά είναι το Taraxacum amborum, η καμπανούλα Campanula topaliana cordifolia, η Romulea bulbocodium, το κολχικό Colchicum boissieri, η ενδημική Alkanna calliensis, η κενταύρια Centaurea salonitana, ο φλώμος Phlomis fruticosus, και οι ορχιδέες Anacamptis pyramidalis, Orchis boryi, O. morio, Ophrys zeusii, O. spruneri και O. mammosa.

Την περιοχή επισκέπτονται συχνά μεγάλα αρπακτικά πουλιά από τα γύρω βουνά, όπως χρυσαετοί, γερακίνες, φιδαετοί, σφηκιάρηδες, πετρίτες, ξεφτέρια, σαΐνια, χρυσογέρακα, βραχοκιρκίνεζα, μπούφοι, κουκουβάγιες και γκιώνηδες. Στα νερά της λίμνης ζούνε αλκυόνες, νανοβουτηχτάρια, σκουφοβουτηχτάρια, λευκοτσικνιάδες, σταχτοτσικνιάδες, φαλαρίδες, νερόκοτες, καστανοκέφαλοι γλάροι, πρασινοκέφαλες πάπιες, ψαλίδες, κ.ά. Τέλος στους γύρω λόφους και στα χωράφια ζούνε πετροπέρδικες, βραχοτσοπανάκοι, βλαχοτσίχλονα, σταρήθρες, δεντροσταρήθρες, μελισσοφάγοι, κούκοι, φάσσες, κιτρινοσουσουράδες, τριγώνια, τσίχλες, γερακότσιχλες, κοκκινοκεφαλάδες, αετομάχοι, μαυρολαίμηδες, σκαθράκια, λούγαρα, κ.ά.

Τα ερπετά και τα αμφίβια αντιπροσωπεύονται με είδη, όπως σαλαμάνδρες, βαλκανοβάτραχοι, δεντροβάτραχοι, πρασινόφρυνοι, κοινοί φρύνοι, σαμιαμίδια, μεσογειακές χελώνες, τρανόσαυρες, τυφλίτες, σαΐτες, λιμνόφιδα, νερόφιδα, σπιτόφιδα και οχιές. Σημαντική είναι η παρουσία στη περιοχή σπάνιων θηλαστικών. Γύρω από τη λίμνη ζούνε ακόμα τσακάλια και στους γύρω λόφους έχει διαπιστωθεί η περιστασιακή παρουσία λύκων και ζαρκαδιών. Στο ποταμό Μόρνο και στη λίμνη υπάρχουν βίδρες και ο κατάλογος συμπληρώνεται με είδη, όπως νυφίτσες, πετροκούναβα, αλεπούδες, ασβούς, σκίουρους, αγριογούρουνα, σκατζόχοιρους, λαγούς, κρικοποντικούς και σκαπτοποντικούς. Η ιχθυοπανίδα της λίμνης περιλαμβάνει χέλια (Anguilla anguilla), πελοποννησιακές μπριάνες (Barbus peloponnesius), στρωσίδια (Luciobarbus albanicus), ιονικές πέστροφες (Salmo farioides), αλλά και τον σπάνιο, ενδημικό της Δυτικής Ελλάδας, πελοποννησιακό ζουρνά (Valencia robertae).

Πως θα πάτε

Η λίμνη Μόρνου βρίσκετε δίπλα από το Λιδωρίκι, το οποίο απέχει 248 χλμ. από την Αθήνα. Η διαδρομή είναι από την Εθνική οδό Αθηνών-Λαμίας προς Λιβα­δειά, Δελφούς, Άμφισσα, Λιδω­ρίκι. Από τη Θεσσαλονίκη να υπολογίζετε ότι θα χρειαστεί να διανύσετε περίπου 400 χλμ. Από το Λιδωρίκι ξεκινάει ένας περιμετρικός δρόμος που καλύπτει όλη τη λίμνη.

Εμφάνιση στο χάρτη

πατήστε για να δείτε το σημείο στο χάρτη

φωτογραφίες: Θεόδωρος Καμουλάκος

Πηγή: http://www.naturagraeca.com