ΣΚΑΛΤΣΟΔΗΜΟΣ, ο καπετάνιος της Δωρίδας

του Ιωάννη Κουλού, Γυμνασιάρχη

Πάνω Πλατεία του Ευπαλίου με την σημερινή  της  ονομασία  Ελευθερίου  Βενιζέλου, μέχρι πριν λίγα χρόνια ονομαζόταν Πλατεία Σκαλτσά. Πολλοί αναρωτιούνται και σήμερα ποιος ήταν αυτός ο Σκαλτσάς που είχαν δώσει το όνομά του στην πλατεία. 

Στα περήφανα λοιπόν βουνά της Δωρίδας Βαρδούσια και Γκιώνα, γεννήθηκε, ανδρώθηκε και έδρασε ο αρματολός και πρωτοκλέφτης καπετάνιος του ’21  Δήμος Σκαλτσάς - Σκαλτσοδήμος.

Εγώ ραγιάς δε γένομαι Τούρκους δεν προσκυνάω,
Δεν προσκυνάω τους άρχοντες τους κοτσαμπασήδες
Μον’ καρτερώ την άνοιξη να ’ρθούν τα χελιδόνια.

Οι στίχοι αυτοί του κλέφτικου τραγουδιού αποδίδουν εύστοχα την καρδιά και την ψυχή του Σκαλτσοδήμου, αλλά και τους πόθους και τα οράματα των σκλαβωμένων Ελλήνων για λευτεριά, κοινωνική δικαιοσύνη και εθνική αποκατάσταση.
Και η άνοιξη αυτή φτάνει στις 28 Μαρτίου 1821 όταν  ο  Σκαλτσοδήμος  μαζί  με  τα  παλικάρια  του απελευθερώνει  το  Λιδωρίκι  από  τους  Τούρκους. Είναι η πρώτη ηρωική πράξη της επανάστασης του ’21 στη Δωρίδα. 

Οι  πληροφορίες  για  τη  ζωή  του  Σκαλτσοδήμου προέρχονται αποκλειστικά από τη ζωντανή ακόμα Αρτοτινή παράδοση όπως καταγράφηκαν από τους ιστορικούς και συγγραφείς Τάκη Λάππα, Δημόπουλο και Λουκόπουλο.
Η πρώτη περίοδος της ζωής του Σκαλτσοδήμου, αφορά το διάστημα από τη γέννησή του μέχρι το 1821 και η δεύτερη από το 1821 μέχρι το 1826 που έφυγε από τη ζωή για να παραμείνει αθάνατος στη μνήμη μας αλλά και στις σελίδες της ιστορίας μας. Ο  Δήμος  Σκαλτσάς  ή  Σκαλτσοδήμος  γεννήθηκε στην Αρτοτίνα το 1760 ή το 1765, το επώνυμο του πατέρα του ήταν Κουτσογιάννης. Η οικογένεια Κουτσογιάννη ήταν μια φτωχή και ασήμαντη οικογένεια της Αρτοτίνας.
Ο Δήμος Κουτσογιάννης πήρε το επώνυμο Καλτσάς ή Σκαλτσάς, Καλτσοδήμος ή Σκαλτσοδήμος και μ’ αυτό έμεινε στην ιστορία. Η πιο πιθανή εκδοχή είναι ότι ονομάστηκε έτσι ο Δήμος από το επάγγελμα του πατέρα του, καλτσάς: αυτός που φτιάχνει κάλτσες που φορούσαν οι Έλληνες φουστανελάδες. Ο ίδιος υπέγραφε τα έγγραφά του ως Δήμος Σκαλτζάς. 

Από τη νεαρή ηλικία του, ο ανυπότακτος και σκληροτράχηλος  Σκαλτσοδήμος  βγήκε  κλέφτης  και μπήκε στο σώμα των ομάδων κλεφτών και ύστερα αρματολών της Υπάτης Κοντογιανναίων, ακολουθώντας το παράδειγμα του «Βασίλη», κατά το ομώνυμο δημοτικό μας τραγούδι:

Βασίλη κάτσε φρόνιμα να γένεις νοικοκύρης,
για ν’ αποχτήσεις πρόβατα, ζευγάρια και γελάδια,
χωριά κι αμπελοχώραφα κοπέλια να δουλεύουν.
Μάνα μου εγώ δεν κάθομαι να γίνω νοικοκύρης,
να κάμω αμπελοχώραφα κοπέλια να δουλεύουν,
Και να ‘μαι σκλάβος των Τουρκών, κοπέλι στους γερόντους.

Αργότερα βρίσκουμε τον Σκαλτσοδήμο πρωτοπαλίκαρο του κλέφτη Τσαμ Καλόγηρου στο σώμα του οποίου ήταν ο Γούλας και ο Αθανάσιος Διάκος. 

Πρώτος  στόχος  και  επιδίωξη  του  Σκαλτσοδήμου μερικά χρόνια μετά τη ανάδειξή του στην αρχηγία του κλέφτικου σώματος και αφού είχε αποκτήσει μεγάλη δύναμη, ήταν να πάρει το αρματολίκι του Λιδωρικίου.
Φαίνεται όμως ότι στο σκοπό του αυτό συνάντησε την αντίδραση των κοτζαμπάσηδων της περιοχής. Τότε ο Σκαλτσοδήμος για να αποσπάσει εκβιαστικά το αρματολίκι και χωρίς να υποταχθεί στον εκπρόσωπο της εξουσίας του Αλή-πασά, διοικητή του Λιδωρικίου του Αλβανό Φερχάτ Μπέη, μεταχειρίστηκε άλλα μέσα: απήγαγε από την εξοχική θέση Μπαΐρια την κόρη του προύχοντα κοτζαμπάση της Κωστάρτσας Αναγνώστη Μπάμπαλη, τη Κρουστάλλω, την οποία πήραν οι κλέφτες όμηρο για δύο βδομάδες στης Καρυάς τον Έλατο, τοποθεσία γνωστή μέχρι σήμερα ως «Σκαλτσοδήμου Έλατο».
Το περιστατικό αυτό της απαγωγής της Μπαμπαλοπούλας  αναφέρεται  και  το  γνωστό  δημοτικό τραγούδι, όπως το διέσωσε η παράδοση στην Αρτοτίνα:

Μες στης Καρυάς τον έλατο κάθεται Σκαλτσοδήμος
Με την Κρουστάλλω στο πλευρό, με τη Μπαμπαλοπούλα
Ο Διάκος απ’ τη μια μεριά κι ο Γούλας απ’ την άλλη.
- Κέρνα Κρουστάλλω, κέρνα μας, κέρνα όσο να φέξει,
Εμένα κέρνα δυο φορές το Διάκο κέρνα πέντε
Όσο να σκάσει ο Αυγερινός να πάει η Πούλια γιόμα
Κι όσο να ‘ρθεί ο πατέρας σου την ξαγορά να φέρει.
Να φέρει τ’ άσπρα στην ποδιά και τα φλουριά στην τσέπη.
Χίλια φλουριά την ξαγορά κι οχτώ χιλιάδες γρόσια,
Να πάει και στο Βελή πασά να πάει και στο Βεζύρη
Για να μας στείλει μπουγιουρντί να γένω καπετάνιος
Να περπατήσω αρματολός να περπατήσω κλέφτης.
Κι ο Διάκος την αγνάντευε κι αυτή κρυφά του λέει:
- Τι με τηράς σταυραδελφέ, και τι με καμαρώνεις;
Πιάσε και φτιάσε μια γραφή και στείλ’ την τ’ Αναγνώστη.
Φωτιά να κάψει τα’ άσπρα του, φωτιά και τα φλουριά του!
Εμένα το ‘χει η μοίρα μου, το ‘χει το ριζικό μου,
Ολημερίς να περπατώ αντάμα με τους κλέφτες,
Να γένω στρώμα του Σκαλτσά, προσκέφαλο του Διάκου...

Η  γνησιότητα  της  Αρτοτινής  παράδοσης  όπως βγαίνει μέσα απ’ το τραγούδι αυτό, αποδίδει πιστά τόσο τους σκοπούς των κλεφτών, όσο και τη διαμαρτυρία της Μπαμπαλοπούλας για τη δραματικής της περιπέτεια.
Το αποτέλεσμα της επιχείρησης αυτής, ήταν για τους κλέφτες θετικό, αφού το αρματολίκι του Λιδωρικίου δόθηκε στον Σκαλτσοδήμο και συγχρόνως απελευθερώθηκε και η Κρουστάλλω.
Γενικότερα το επεισόδιο της απαγωγής της Μπαμπαλοπούλας εντάσσεται στα πλαίσια των βίαιων αντιπαραθέσεων  και  των  συγκρούσεων  ανάμεσα στους κλεφταρματολούς και τους προεστούς γύρω από τη νομή της παραχωρούμενης ή κατακτώμενης από τους Τούρκους εξουσίας.
Αυτού του είδους οι συγκρούσεις είναι γενικό φαινόμενο σε ολόκληρο τον ελληνικό χώρο, πριν και κατά τη διάρκεια της επανάστασης του ’21 και είναι η έκφραση της πάλης που άρχισε στην υπόδουλη Ελλάδα για κοινωνικές ανακατατάξεις.

Στα  1820  ξεσπάει  η  ρήξη  του  Αλή-πασά  με  το Σουλτάνο. Περνώντας τότε από τη Δωρίδα ο αιμοβόρος Μπαμπά-πασάς του Χουρσίτ καταδιώκοντας τους αληπασαδικούς, κάλεσε και το Σκαλτσοδήμο να παρουσιαστεί. Ο Σκαλτσοδήμος όμως απέφυγε να πάει και να δηλώσει υποταγή.
Μετά από λίγο έχουμε την έκρηξη της επανάστασης του 1821. Από εδώ και πέρα η προσωπικότητα του Σκαλτσοδήμου βγαίνει από την περιοχή του θρύλου και της παράδοσης και καταγράφεται στην επίσημη ιστορία με τους αγώνες του για την απελευθέρωση της πατρίδας και αναδεικνύεται σε μια από τις πρώτες ηγετικές μορφές του αγώνα στη Ρούμελη.
Τις  παραμονές  της  επανάστασης  στο  Μωριά  και ύστερα από μυστική σύσκεψη με τους προκρίτους του Λιδωρικίου και της επαρχίας, που έγινε στις 23 Μαρτίου 1821 στο εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής των κτημάτων Λιδωρίκη, αποφασίστηκε η κήρυξη της επανάστασης στην επαρχία Λιδωρικίου.
Στις 28 Μαρτίου 1821, ο Σκαλτσοδήμος, αφού μοίρασε την ομάδα των 60 διαλεχτών παλικαριών που είχε τότε στα δύο, ο ίδιος χτύπησε τους Τούρκους του Λιδωρικίου και ταυτοχρόνως έστειλε το πρωτοπαλίκαρό  του  Θόδωρο  Χαλβατζή  να  χτυπήσει τους Τούρκους του Μαλανδρίνου.
Οι  Τούρκοι  του  Λιδωρικίου  οχυρωμένοι  στα  πιο γερά σπίτια αρνήθηκαν να παραδοθούν. Ύστερα όμως από σύντομη μάχη, ύψωσαν λευκή σημαία και  ο  επικεφαλής  τους  Γιουσούφ  Εφέντης  πήγε στην  τοποθεσία  «Τραγουδάκη»  του  Λιδωρικίου, όπου είχε ο Σκαλτσοδήμος το «στρατηγείο» του και  συμφώνησε  την  άνευ  όρων  παράδοση  των Τούρκων, στο ελεύθερο πια Λιδωρίκι.

Στο μέτωπο του Μαλανδρίνου οι Τούρκοι αμύνθηκαν με περισσότερο πείσμα επί δύο ημέρες. Τελικά όμως κι αυτοί παραδόθηκαν.
Ο  Σκαλτσοδήμος  στη  συνέχεια,  κήρυξε  εκστράτευση  και  συγκέντρωσε  εκατοντάδες  αγωνιστές και δημιούργησε μόνιμο στρατόπεδο, άριστα οργανωμένο, στη στρατηγική θέση  «Μακρυκάμπι», ανάμεσα στα χωριά Καστριώτισσα, Μαυρολιθάρι, Μουσουνίτσα και Ανατολή (Πέρα Χουμίριανη). Το στρατόπεδο αυτό διατηρήθηκε σε όλη τη διάρκεια του αγώνα.
Από κει συμμετείχε σε όλες τις μάχες εναντίον των Τούρκων  που  έγιναν  στην  περιοχή,  στη  Γραβιά, στα Βασιλικά, στην Άμπλιανη, δίνοντας την τελευταία μάχη στη Γρανίτσα.
Στις 2 Απριλίου του 1822 μαζί με τον Σαφάκα, τον Δυοβουνιώτη και τον Μήτσο Κοντογιάννη νίκησε το Δράμαλη στην περιοχή της Υπάτης ενώ διακρίθηκε και στην Μάχη της Άμπλιανης.
Στις 30 Ιουνίου του 1826 ο Σκαλτσοδήμος νίκησε στην τελευταία του μάχη τους Τούρκους στο Χάνι του Σκορδά (Καραπιστόλη αργότερα), μετά από τη μάχη στους Πενταγιούς. Αποσύρθηκε στην Πελοπόννησο μετά την πτώση του Μεσολογγίου, όπου και πέθανε στις αρχές Σεπτεμβρίου 1826.

Πηγή: Εφημερίδα ΤΟ ΕΥΠΑΛΙΟ, ΑΦ 136, Ιαν-Φεβ 2018

 Σχετικές αναρτήσεις:

Οι οπλαρχηγοί της Αρτοτίνας

Ο ξεσηκωμός και η απελευθέρωση του Λιδωρικίου

Η μάχη της Άμπλιανης και η επιστολή του Δήμου Σκαλτσά

Ο καπετάνιος της Δωρίδας, Δήμος Σκαλτσάς ή Σκαλτσοδήμος 

Έρχετε το Classic Rally “Acropolis Legends” σε Κροκύλειο, Πενταγιούς και Αρτοτίνα

Classic Rally “Acropolis Legends” 

Στερεά Ελλάδα 

15-16/5/2021 

Ο ΣΙΣΑ διοργανώνει στις 15 & 16 Μαίου 2021 το Classic Rally “Acropolis Legends”, μία εκδήλωση για ιστορικά αυτοκίνητα και πολύ καλά προετοιμασμένα πληρώματα. Το ράλλυ θα ξεκινήσει όπως πάντα από την Ακρόπολη, θα διατρέξει θρυλικές διαδρομές της Στερεάς Ελλάδας και θα διανυκτερεύσει στα Λουτρά Υπάτης. 

Το Σάββατο 15/5 το πρωί θα πραγματοποιηθεί η εκκίνηση του 1ου σκέλους από τους πρόποδες του Ιερού Βράχου της Ακρόπολης ενώ μετά τη Φυλή και τη Θίσβη η πρώτη ανασυγκρότηση θα γίνει στην Άμφισσα. Αμυγδαλέα, Μηλέα, Στίλια, Κροκύλιο, Αρτοτίνα & Πενταγιοί είναι οι ειδικές που θα φέρουν τα πληρώματα στη Γραμμένη Οξιά. Ακολουθούν Γαρδίκι, Κυριακοχώρι & Νικολίτσι και με τη συμπλήρωση 500 απαιτητικών χιλιομέτρων τα πληρώματα θα διανυκτερεύσουν στο Mitsis Galini Wellness Resort & Spaστα Καμμένα Βούρλα. 

Την Κυριακή 16/5 τα πληρώματα θα κατευθυνθούν προς Μπράλο, Οινοχώρι και Πανουργιά για τα 400 χιλόμετρα της 2ης μέρας. Μετά από σύντομη στάση στον Αθανάσιο Διάκο ακολουθούν η Καστριώτισσα, Χάνι Ζαγκανά, η Βίνιανη, το Προσήλιο και η ανασυγκρότηση της ημέρας στην Αράχωβα. Μετά τις ειδικές της Χαιρώνιας και της Πέτρας και αφού θα έχουν διανυθεί συνολικά 4 σκέλη (χωρισμένα σε 7 υποσκέλη), 21 ειδικές και 900 αγωνιστικά χιλιόμετρα οι μονομάχοι θα τερματίσουν το απόγευμα στην Ακρόπολη. 

 

Δεκτά να συμμετάσχουν θα είναι διμελή πληρώματα με ιστορικά αυτοκίνητα κατασκευής έως 31/12/1991 τα οποία είναι εφοδιασμένα με Πιστοποιητικά FIA ή FIVA καθώς και αυτοκίνητα ιστορικού ενδιαφέροντος “potentially historic - youngtimer”, κατασκευής 1/1/1992-31/12/2001. Οι συμμετέχοντες μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα σε δύο Κατηγορίες, την Regularity με 21 ειδικές διαδρομές και την Touring Trophy με λιγότερες απλές & ειδικές διαδρομές και χρονομετρήσεις. Επίσης υπάρχει η δυνατότητα συμμετοχής σε μία απο τις 2 ημέρες, δηλαδή είτε το Σάββατο, είτε την Κυριακή. 

Για πληροφορίες και Ειδικό Κανονισμό μπορείτε να ενημερώνεστε στη γραμματεία του ΣΙΣΑ και στην ιστοσελίδα www.sisa.gr

Τα μαγαζιά του προπολεμικού Λιδωρικίου

Στην προσπάθειά μας να δώσουμε στους νεότερους, μια, όσο το δυνατό πιο, πλήρη εικόνα του χωριού μας, προπολεμικά, μεταπολεμικά, στις δεκαετίες της ..ακμής του, σε σύγκριση βέβαια και με τη σημερινή κατάσταση, ξεκινάμε απ’ τα μαγαζιά του, αρχίζοντας φυσικά απ’ την προπολεμική περίοδο, τότε που, απ’ όσο έχουμε μάθει το χωριό μας είχε την… "Ερμού' του, με πληθώρα και ποικιλία μαγαζιών, ας τα δούμε …

Το χωριό μας, όπως ήταν το 1935. Φωτογραφία παρμένη ψηλά απ' το Γυφρομαχαλά, προς τον Αντώνη

Εξερευνούμε 3 άγνωστα & “κρυμμένα” χωριά της Ορεινής Φωκίδας με αλπικό τοπίο…

Η ορεινή Φωκίδα, είναι ένα σχετικά ανεξερεύνητο κομμάτι της χώρας που όμως διαθέτει επιβλητικά τοπία που προκαλούν θαυμασμό.

Δραματικές αντιθέσεις στο τοπίο δημιουργεί η συνάντηση πελώριων ορεινών όγκων, της Οίτης, των Βαρδουσίων και της Γκιώνας και στο κέντρο η τεχνητή λίμνη του Μόρνου. “Τοποθετημένα” ανάμεσα σε αυτούς τους επιβλητικούς ορεινούς όγκους, τα χωριά γύρω από τα Βαρδούσια είναι από τις πιο αραιοκατοικημένες περιοχές της Ελλάδας.

4 υπέροχοι προορισμοί στη Στερεά Ελλάδα ανάλογα με το… ταξιδιωτικό σας στυλ – για να τους επισκεφθείτε μετά το lockdown!

Εμείς εδώ ανακαλύπτουμε μέσα από όμορφα βίντεο 3 από αυτά τα χωριά και τα τοπία τους που κάνουν τις Άλπεις μπροστά τους να… ωχριούν! Από την άλλη, οι λίγοι κάτοικοι τους ευχάριστοι και φιλόξενοι δείχνουν στους επισκέπτες την αξία της ρουμελιώτικης φιλοξενίας και παράδοσης ενώ απέχουν από την Αθήνα κατά μέσο όρο 3 περίπου ώρες γεγονός που τα καθιστά ιδανικούς προορισμούς ακόμα και για μονοήμερη εκδρομή!

 

Ευχές του Δημάρχου Δωρίδος

 

Καλλωπισμός της πλατείας του Κονιάκου

Παρά τις αντίξοες συνθήκες ο  Πολιτιστικός Σύλλογος Γυναικών Κονιάκου κατάφερε και φέτος να γεμίσει την πλατεία του Κονιάκου με χρώματα και αρώματα!!

Το χωριό είναι έτοιμο να υποδεχτεί το Πάσχα και εύχεται Καλή Ανάσταση σε όλους!! 

 

 

 

 

Πασχαλιάτικα του Κροκυλείου

Η θειά Όλγα κοσκίνιζε αλεύρι για να ζυμώσει. Η κόρη της, η Δήμητρα, σύμπαγε τη φωτιά αλλά ο νους της ήταν στη μάνα. Κάποια στιγμή σα να το αποφάσισε: 

- «Μάνα, να πάμε φέτος να ειπούμε του Λάζαρου;».

- «Ποιοι θα πάτε;»

- «Ιγώ, η Μαίρη, η Χρυσάνθ’ κι η Κούλα».

- «Καλά θα το ειπώ του πατέρα σ’ και θα ειδούμε».
Τελικά η έγκριση δόθηκε. Ένα απόγευμα μαζεύτηκαν τα τέσσερα κορίτσια για να οργανώσουν το Λάζαρο. Κατ’ αρχήν έπρεπε να βρουν και να ορίσουν «το φλαχτή». Ήταν ένας άνδρας που συνόδευε τα κορίτσια και κράταγε και το στολισμένο καλάθι που έβαναν μέσα οι νοικοκυραίοι το φιλοδώρημα από αβγά.

-«Τι λέτε, να ρωτήσουμε το Γιώργου;».

- «Εντάξει, του το ‘φερα ιγώ από ‘ξω,από ‘ξω, δε νομίζω να πει όχι».

- «Καλά, ρώτησε η Δήμητρα, θα πάμε μοναχά στο χουριό ή θα πάμε και σε κανένα άλλο χουριό;».

- «Ιγώ λέου να πάμε και στ’ Αλποχώρ’», είπε η Μαίρη που είχε συγγενείς εκεί.

- «Ουραία την Πέμπτη θα μαζευτούμε να στολίσουμε το καλάθ’», είπε η Μαίρη. «Ιγώ έχω καριοφύλλ’, μόσκου και κρίνα έχει στου μπάρμπα-Γιάννη».

- «Τώρα μένει να κανονίσουμε από πού θ’ αρχίσουμε. Απ’ το Αλποχώρ’ ή απ’ το χουριό».

- «Καλύτερα ν’ αρχίσουμε απ’ το Αλποχώρ’ για να χουμε τη μέρα μπροστά μας για του χουριό που είναι μεγαλύτερου».

Οικοτουριστική ανάπτυξη. Μέλλον ή απειλή για τα Βαρδούσια;

Την ίδρυση όχι μόνο ενός αλλά δύο (!) περιβαλλοντικών κέντρων σαν ξεκίνημα για την ορθή διαχείρηση του μεγάλου οικοσυστήματος των Βαρδουσίων προτείνει η διδακτορική διατριβή του δασολόγου - περιβαλλοντολόγου Βλάχου Ανδρέα που εκπονήθηκε στο Τμήμα Βιολογίας/Τομέας Βιολογίας φυτών του Πανεπιστημίου Πατρών του 2006. Παρότι έχει παρέλθει καιρός από την σύνταξη του διατριβής, κρίνουμε ότι το παρακάτω απόσπασμά της παραμένει επίκαιρο και αξίζει να ληφθεί υπόψη από όσους θέλουν να ξεκινήσουν έναν σχεδιασμό για την οικοτουριστική ανάπτυξη της περιοχής μας. Ολόκληρο το κείμενο είναι ανεβασμένο στο Αρχείο Φωκίδας της ιστοσελίδας Ζω Φωκίδα. 

Στα πλαίσια των οικοτουριστικών δραστηριοτήτων περιλαμβάνουμε όλες τις δραστηριότητες που σχετίζονται με την φύση και έχουν σαν στόχο την αναψυχή και την ευχαρίστηση. Σε αυτές περιλαμβάνονται η απλή επίσκεψη στα γύρω χωριά ή στα βουνά με τετρακίνητα οχήματα, η ορειβασία, η αναρρίχηση, η ορεινή ποδηλασία, ακόμη και το κυνήγι.  

200 χρόνια από τη μάχη της Αλαμάνας και στο μαρτυρικό τέλος του Αθανασίου Διάκου

από το Δ.Σ του Πολιτιστικού Συλλόγου Αρτοτινών «Ο Αθανάσιος Διάκος»

Σήμερα γιορτάζουμε μία από τις πιο σημαντικές μάχες που πραγματοποιήθηκαν στην επανάσταση του 1821, «Η μάχη της Αλαμάνας», που αποτέλεσε και θα αποτελεί ένα σημαντικότατο ιστορικό γεγονός της εποχής στη χώρα μας. Σε αυτή τη μάχη ο πρωτοστάτης και σπουδαίος ήρωας της μάχης αυτής «ο Αθανάσιος Διάκος», βρήκε τραγικό και μαρτυρικό τέλος. Σήμερα γιορτάζουμε με τιμή και με περίσσεια περηφάνια τον ήρωα της επανάστασης του 1821. Τον ήρωα της γενέτειράς του, του χωριού μας, τον Αθανάσιο Διάκο, που έδωσε τη ζωή του για να απολαμβάνουμε τη πιο σπουδαία αξία της ανθρώπινης ζωής, την Ελευθερία. Σε μια εποχή, που δοκιμάζονται οι αξίες και τα ιδεώδη της ανθρώπινης ύπαρξης αξίζει να  είμαστε παρόντες πιο πολύ από ποτέ στην εσωτερική μας φωνή. Ακόμα, είναι αναγκαίο να αφουγκραζόμαστε τις ανάγκες των γύρω μας, να εστιάζουμε  στις δυσκολίες, που αντιμετωπίζει ολόκληρη η ανθρωπότητα, ο πλανήτης μας και να τιμούμε όσους αγωνίστηκαν για να είμαστε ελεύθεροι. Παρακάτω ακολουθεί ένα ποίημα του συγχωριανού μας κύριου Κωνσταντίνου Τσέλιου.

 

ΣΤΟΝ ΗΡΩΑ ΤΗΣ ΑΛΑΜΑΝΑΣ

Απ’τα νερά τα καθαρά πηγή δεν αναβρύζει,
που εσένα , ουρανογέννητε, να μην πικροθυμίζει
Με τον τρικυμιστόν αχό, τη γάργαρην ανάβρα,
π’ούτε σταλιά δε δρόσισε την άσβηστή σου λαύρα.

 Το ξύδι που προσέφεραν στο Θείο, δε βρέθη χέρι
Παρηγορία στη δίψα σου, λεβέντη,να σου φέρη,
κι απ’το δικό σου το σταυρό, πουλάκι διψασμένο
φτερούγισε η ψυχούλα σου, για κάποιον ξένο.

 Και τώρα πούκαμε φτερά, τρανά φτερά η ψυχή σου
γύρισε στη Πατρίδα σου και κοίτα και θυμήσου,
κατ’ απ’τις λευκές τις ψηλές κι απ’τα ψηλά πλατάνια,
τα κρυσταλλένια τα νερά, που τρέχουν σα ροδάνια.

 Γύρισε, σκύψε στα νερά που τρέχουν κι όλο τρέχουν,
και μ’αίματα τα διάπλατα φτερά σου δε τα βρέχουν,
και χόρτασε τη δίψα σου, που πήρες την μαζί σου,
την ώρα που σ’αγκάλιασε το φως του Παραδείσου.

 Αετός εσύ και χρυσαετός, απ’τα βουνά ξεπέτα,
κι αθάνατη τη λευτεριά με μια κραυγή χαιρέτα.
Και ξέχασε στην ομορφιά που στρώνεται τ’Απρίλη
κάποιο σπαθί που σούσπασε και κάποιο καρυοφύλι.

 Και ξέχασε και το σουβλί, που καρφωτός απάνω,
σπαρτάριζες, και φώναζες: νεράκι να πεθάνω!
Τώρα π’ανθίζει η Άνοιξη και βγάζει η γης χορτάρι.
Τη λευτεριά νυφούλα της έχει η Πατρίδα πάρει.

 Δόξα σε σενά χρυσαετέ μαρτυρικέ, δε στέκει
στα νύχια σου μήτε σπαθί μήτε βαρύ ντουφέκι,
στα πλάγια της περήφανης κι ανταρισμένης Οίτης,
στάσου μ’ολάνοιχτα φτερά, Πατέρας και Προφήτης.

 Ποίημα: Στον Ήρωα της Αλαμάνας
Δημιουργός: Κωνσταντίνος Γ. Τσέλιος

Ακολούθως επιμεληθήκαμε ένα βίντεο με τη ζωή, τη δράση και το μαρτυρικό τέλος του Αθανασίου Διάκου. Μπορείτε να το παρακολουθήσετε στον παρακάτω σύνδεσμο:

  

Διανομή τροφίμων και ειδών πρώτης ανάγκης σε απόρους

 

Γραφείο Αντιπεριφερειάρχη

Περιφερειακής Ενότητας Φωκίδας

Άμφισσα, 20 Απριλίου 2021

«Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Επισιτιστικής και Βασικής Υλικής Συνδρομής για το ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας για τους Απόρους (ΤΕΒΑ/FEAD)»

22-23 Απριλίου 2021

Η Περιφερειακή Ενότητα Φωκίδας, εφαρμόζοντας το «Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Επισιτιστικής και Βασικής Υλικής Συνδρομής για το ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας για τους Απόρους (ΤΕΒΑ/FEAD)», θα παραδώσει ποσότητα τροφίμων και ειδών πρώτης ανάγκης, στους εταίρους του προγράμματος, Δήμο Δελφών και Δήμο Δωρίδας, προκειμένου να διανεμηθούν στους ωφελουμένους-πολίτες.


Στο Δήμο Δωρίδας, η διανομή θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 22/4, ενώ στο Δήμο Δελφών, θα πραγματοποιηθεί Πέμπτη 22/4 και Παρασκευή 23/4.

Οι δικαιούχοι, οφείλουν να ελέγχουν την παραδοτέα ποσότητα, κατά την ώρα της παραλαβής.

Οι διανομές θα γίνουν σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες, με γνώμονα τη διαφύλαξη της δημόσιας υγείας & την αποφυγή διασποράς του SARS-CoV-2.

Οι εξεγέρσεις των Δωριέων πριν το 1821

Κατά την διάρκεια του Οθωμανικού ζυγού στην Ελλάδα, στην περιοχή της Δωρίδας έλαβαν χώρα αρκετές εξεγέρσεις.

Η ακτή της Φωκίδας, από τον Κορινθιακό κόλπο (Γκραβούρα, 1882), Συλλογή
Ελληνική Βιβλιοθήκη – Κοινωφελές Ίδρυμα Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης

 

 

Η εξέγερση του 1456

Η Δωρίδα είχε κατακτηθεί από τους Τούρκους το 1435. Το 1456 μόλις τρία χρόνια μετά την πτώση της Βασιλεύουσας, έγινε η πρώτη εξέγερση στην περιοχή, πιο συγκεκριμένα στο Λιδωρίκι. Δυστυχώς δεν υπάρχουν πληροφορίες για τα γεγονότα τα οποία έλαβαν χώρα κατά την διάρκειά της, καθώς και τα πρόσωπα τα οποία πρωταγωνίστησαν.

Η εξέγερση του 1571-1574

Το 1571 ο ενωμένος στόλος των Δυτικών Χριστιανικών κρατών νίκησε τον Οθωμανικό στην ναυμαχία της Ναυπάκτου. Αυτό έδωσε θάρρος στους υπόδουλους κατοίκους του Λιδωρικίου στην Δωρίδα, του Αιγίου στην Πελοπόννησο, του Γαλαξιδίου και των Σαλώνων στην Παρνασσίδα, να ξεσηκωθούν. Έτσι στον Άγιο Παντελεήμονα του Γαλαξιδίου ορκίστηκαν, να επαναστατήσουν εναντίον των Τούρκων. Όμως ένας Αιγιώτης τους πρόδωσε στις τουρκικές αρχές. Οι Αιγιώτες κατέφυγαν στην Μάνη, προκειμένου να γλιτώσουν από την οργή των Τούρκων. Οι Ρουμελιώτες έχοντας πιστέψει, κατόπιν διαβεβαιώσεων, ότι οι κάτοικοι της Ναυπάκτου αλλά και οι Φράγκοι θα τους συνέδραμαν, ετοίμασαν επίθεση στα Σάλωνα. Τελικά όμως δεν ήρθαν να τους βοηθήσουν. Έτσι λοιπόν οι Γαλαξιδιώτες, οι Λιδωρικιότες και οι Σαλωνίτες εγκατέλειψαν την προσπάθεια. Τότε ο Μπέης των Σαλώνων τους ξεγέλασε λέγοντας ότι τους συγχωρεί για αυτή την ενέργεια. Έπρεπε όμως να στείλουν τους πιο επιφανείς της κάθε περιοχής, προκειμένου να δηλώσουν υποταγή. Τελικά τους συνέλαβε και τους θανάτωσε. [41]

 

Η εξέγερση του 1687-1694

Το έτος 1687 διεξήχθη ο έκτος κατά σειρά Βενετοτουρκικός πόλεμος. Ο τότε επίσκοπος Σαλώνων Φιλόθεος, σε συνεργασία με τον οπλαρχηγό Κούρμα κήρυξε την επανάσταση στα Σάλωνα. Ο Κούρμας εξόντωσε τους 2.000 Οθωμανούς που έδρευαν στο Λιδωρίκι. Σταδιακά η επανάσταση εξαπλώθηκε και σ’ άλλα μέρη της Δυτικής Στερεάς Ελλάδας αλλά και στην Ήπειρο. 

Τα πρόσωπα που έπαιξαν ρόλο ήταν τα εξής: Ο Κούρμας αρχικά που αγωνίζονταν στις Δωρίδα και Παρνασσίδα, οι Μεϊντάνης και Σπαθογιάννης που πολεμούσαν στην Αιτωλοακαρνανία, ο Χορμόπουλος στο Πατρατζίκι και οι Σουμίλας και Βαλαωρίτης στην Ήπειρο. Τελικά σχηματίστηκαν δύο στρατόπεδα. Το ένα με έδρα το Λιδωρίκι και αρχηγούς τους Κούρμα και Μεϊντάνη, το δεύτερο είχε έδρα το Καρπενήσι, με αρχηγούς τους Σουμίλα και Χόρμοβα. 

Ωστόσο ο Μπέης της Μάνης Λυμπεράκης η αλλιώς Τουρκολυμπεράκης Γερακάρης, κατέλαβε το Καρπενήσι και κατέστρεψε την Άρτα. Απαίτησε υποταγή και άμεση πληρωμή φορολογίας, διαφορετικά απειλούσε με θανάτωση τον πληθυσμό. Οι Βενετοί οι οποίοι έβλεπαν τον Λυμπεράκη ως απειλή για την κυριαρχία τους στην Στερεά Ελλάδα και στην Ήπειρο, αιτήθηκαν από τους Έλληνες των παραπάνω περιοχών να τους ενισχύσουν στην καταπολέμησή του. Ο Γερακάρης επιτέθηκε με σκοπό την κατάληψη των Σαλώνων. Ητήθηκε από τους Κούρμα και επίσκοπο Φιλόθεο. Όμως και οι δύο «έπεσαν» κατά την διάρκεια της μάχης. Η επανάσταση έληξε και η περιοχή ξαναπέρασε στα χέρια των Οθωμανών το 1694.[42]

Η Εξέγερση του (1750-1760)

Οι Κλεφταρματολοί Χρήστος Μηλιόνης, Βλαχαρμάτας Βέργος, Γιάννης Βονιχωρίτης, τα αδέλφια Μήτρος και Λάμπρος Τσεκούρας κ.α κήρυξαν επανάσταση στις επαρχίες της Δωρίδας και της Παρνασσίδας. Νίκησαν τον Μπεκήρ Αγά μεταξύ του Λιδωρικίου και του Μαλανδρίνου. 

Τα αδέρφια Τσεκούρα και ο Βλαχαρμάτας κέρδισαν εκ νέου τους Τούρκους σε μια συμπλοκή μεταξύ των Πέντε Ορίων και της Βουνιχώρας. Έπειτα στρατοπέδευσαν κοντά στα Σάλωνα προκειμένου, να περάσουν την νύχτα, με σκοπό να διεξάγουν επίθεση τις πρωινές ώρες για την κατάληψη της πόλης. Κατά τη διάρκεια της νύκτας, δέχτηκαν αιφνίδια επίθεση των εχθρικών στρατευμάτων με αποτέλεσμα, να πέσει μαχόμενος ο Αραπογιώργος, οπλαρχηγός από το χωριό Αγία Ευθυμία. 

Ο Χρήστος Μηλιόνης μετέβη στην Άρτα όπου και απήγαγε τον Καδή και δύο Αγάδες της περιοχής. Ζήτησε την καταβολή μεγάλου χρηματικού ποσό για την απελευθέρωσή τους. Το Τουρκικό κράτος απαίτησε την άμεση εξόντωσή του. Επειδή όμως δεν μπορούσαν να τον εντοπίσουν, έβαλαν τον Σουλεϊμάν, ένα Τούρκο φίλο του Μηλιόνη να τον βρει και να τον σκοτώσει. Επειδή όμως λόγω της φιλικής τους σχέσης δεν μπορούσε να τον θανατώσει με ύπουλο τρόπο, του ζήτησε να παραδοθεί στις αρχές. Όμως ο Μηλιόνης αρνήθηκε. Μονομάχησαν και έχασαν και οι δύο την ζωή τους. [43] 

Το περιστατικό αυτό περιγράφεται με τον καλύτερο τρόπο στο παρακάτω δημοτικό τραγούδι:

Τρία πουλάκια κάθονται στη ράχη στο λημέρι
τόνα τηράει τον Αλμυρό , τ' άλλο τηράει το Βάλτο .
Το τρίτο το καλλίτερο μοιρολογάει και λέγει :
Κυριέ μου τι να γίνηκεν ο Χρήστος ο Μηλιώνης
μηδέ στο Βάλτο φάνηκε , μηδέ στην κρύα βρύση .
Μας είπαν πέρα πέρασε , κ' εμβήκε μες την Άρτα
Κ' επήρε σκλάβο τον Κατή , μαζί με δυό Αγάδες ,
Κι' ο μουσελίμης τ' άκουσε βαριά του κακοφάνει .
Τον Μαυρομμάτη έκραξε και τον Μουχτάρ Κλεισούρα
Εσείς αν θέλετε ψωμί αν θέλετε πρωτάτα ,
το Χρήστο να σκοτώσετε τον Καπετάν Μηλιώνη .
Έτζι προστάξ' ο Βασιλιάς και μούστειλε φιρμάνι
Παρασκευή ξημέρωνε - ποτέ να μ' είχε φέξει -
κι' ο Σουλειμάνης στάλθηκε να πάγει να τον εύρει
στον Αλμυρό τον έφτασε κι' ως φίλοι φιληθήκαν
ολονυχτίς επίνανε όσο να ξημερώσει .
Και πριν να φέξει η αυγή , πέρασε στα λημέρια
κ' ο Σουλειμάνης φώναξε τον Καπετάν Μηλιώνη
Χρήστο σε θέλει ο Βασιλιάς , σε θ'ελουν οι Αγάδες
Όσο ν' ο Χρήστος ζωντανός , Τούρκο δε προσκυνάει :
Με το τουφέκι τρέξανε να φάγει ο ένας τον άλλον
Φωτιά εδώσαν στη φωτιά , πέφτουν κι' οι δυό στον τόπο .

Συνεχίζουν να αγωνίζονται, έχοντας αρκετές επιτυχίες στην Ιτέα, στο Ξεροπήγαδο και στα Πέντε Όρια. Τα υπολείμματα του Τουρκικού στρατού από τα Πέντε Όρια κατέφυγαν στις Καρούτες, όπου και συνελήφθησαν. Επιπροσθέτως κέρδισαν τη μάχη στο Μαλανδρίνο, όμως με απώλειες. Οι οπλαρχηγοί Σουμάνης και Δεδούσης σκοτώθηκαν στην αψιμαχία. Επιπλέον έδωσαν μάχη στην Ναύπακτο, όπου και φονεύθηκε ο Βλαχοθανάσης. Στην συνέχεια πολέμησαν στην Βίδαβη μεταξύ του Γαλαξιδίου και των Πέντε Ορίων. Όμως μετά την εγκατάλειψη από τους Ρώσους και την αποτυχία των Ορλωφικών οι οπλαρχηγοί της Δωρίδας και της Παρνασσίδας, όπως και του υπόλοιπου Ελλαδικού χώρου, έχασαν το θάρρος τους και διαλύθηκαν.
Άλλοι κρύφτηκαν και άλλοι συνελήφθησαν και θανατώθηκαν.[45]

 

 ***

 [41] Γεώργιος Παπαϊωάννου, Η ιστορία της επαρχίας της Δωρίδος, Εκδόσεις τυπογραφείο «ΤΟ
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ», Αθήνα 1985, Σελ 40-41. 

[42] Στο Ίδιο Σελ 41-42

[43] Στο ίδιο Σελ 42-43

[44] Κ. Σάθας, Τουρκοκρατούμενη Ελλάς. 1453-1821, Αθήνα, εκδ. Καμαρινόπουλου, 1962.

[45] Δημήτρης Σταμέλος, Η Δωρίδα στην Τουρκοκρατία, Εκδόσεις Γλάρος, Αθήνα 1986, Σελ 44-49

Πηγή: Οι αγωνιστές της Δωρίδας και η προσφορά τους στην επανάσταση του 1821, Μεταπτυχιακή εργασία του φοιτητή Κατσιμίγκα Ευάγγελου, Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου (Φεβ 2020)

Ένας άγνωστος γείτονάς μας, 7 μόλις χλμ από το Κριάτσι

Η Καλλονή ορεινής Ναυπακτίας

του Ευθύμιου Γ. Σιδέρη

 

Η Ορεινή Ναυπακτία του νομού Αιτωλοακαρνανίας είναι μία από τις πιο ορεινές περιοχές της χώρας μας. O επισκέπτης μπορεί να απολαύσει το φυσικό κάλλος αλλά και να επιδοθεί σε δραστηριότητες, όπως σπορ στη φύση (ορεινή πεζοπορία, ορεινή ποδηλασία κ.ά.). Τα μεγάλα επιβλητικά βουνά της περιοχής, τα εντυπωσιακά φαράγγια, τα γάργαρα νερά, τα ποτάμια, οι τεχνητές λίμνες, σε συνδυασμό με το βαθύ πράσινο των ελάτων, μεταφέρουν τον επισκέπτη σε ένα μικρό μαγικό «ελβετικό» τοπίο καθ' όλη τη διάρκεια του έτους. Ένα πολύ όμορφο χωριό της Ορεινής Ναυπακτίας του νομού Αιτωλοακαρνανίας είναι η Καλλονή.

Η Καλλονή, που απέχει 80 χιλιόμετρα από τη Ναύπακτο, βρίσκεται στις ΝΔ υπώρειες του βουνού Πύργος (1.254 μ.) και είναι χτισμένη σε υψόμετρο 1.000 μέτρων στις δυτικές απολήξεις των Βαρδουσιών. Είναι από τα ορεινότερα χωριά της Αιτωλοακαρνανίας. Βρίσκεται κοντά σε άλλα χωριά. Ανήκει ως Τοπική Κοινότητα στη Δημοτική Ενότητα Αποδοτίας του Δήμου Ναυπακτίας. Το χωριό βρισκόταν χαμηλότερα στις μεσαίες κλιτύες του βουνού σε έδαφος κατωφερές στη θέση Παλιοχώρι. Λόγω μεγάλης καθίζησης οι κάτοικοι εγκατέλειψαν το χωριό και μετοίκησαν υψηλότερα στο οροπέδιο περί το 1893. Το χωριό ανάγεται στη βυζαντινή εποχή, αφού το συναντάμε στα οθωμανικά κατάστιχα. Μέχρι το 1927 ονομαζόταν Στρωμίνιανη. Το 1927 μετονομάσθηκε σε Καλλονή. Το όνομα έχει σχέση με το κάλλος και αποδίδει τις φυσικές ομορφιές του χωριού. Η Καλλονή είναι βυθισμένη στα έλατα, αλλά εκτός από έλατα υπάρχουν και πλατάνια, πουρνάρια, βελανιδιές, καστανιές, κερασιές, καρυδιές, δέντρα και διάφορα φυτά. Το νερό της Καλλονής έχει κριθεί κατάλληλο για εμφιάλωση. Ένας τόπος σπάνιος για το κάλλος του και άξιος για επίσκεψη.

Πολλοί καταγόμενοι από την Καλλονή έχουν εγκατασταθεί στη Ναύπακτο, στο Μεσολόγγι, στο Αγρίνιο, στο Καινούργιο Αγρινίου, στην Πάτρα και στην Αθήνα. Μάλιστα στο Μεσολόγγι έχουν ιδρύσει συνοικία με το όνομα Καλλονή.

Πλακόστρωτη και μεγάλη είναι η πλατεία της Καλλονής με το αιωνόβιο δέντρο και την εντυπωσιακή θέα. Δίπλα της βρίσκεται ο όμορφος ενοριακός ιερός ναός της Αγίας Παρασκευής.

Η πολιούχος Αγία Παρασκευή γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 26 Ιουλίου με θεία λειτουργία και πανηγύρι. Λένε ότι εδώ ήταν Μοναστήρι. Το 1913 ο ναός ήταν ερειπωμένος και ενοριακός ήταν της Κοίμησης της Θεοτόκου (της Παναγίας), που βρίσκεται σε υψόμετρο 1.300 μέτρων με ωραία επίσης θέα. Η Κοίμηση της Θεοτόκου γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 15 Αυγούστου με θεία λειτουργία. Μάλιστα ο ναός αυτός υπήρχε και το 1829, που έγινε εκλογική συνέλευση. Στη συνέχεια όμως η Αγία Παρασκευή επανακτίσθηκε. Σε υψόμετρο 1.600 μέτρων σε πολύ όμορφη τοποθεσία υπάρχει το γραφικό εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, στο οποίο κάθε χρόνο στις 20 Ιουλίου γίνεται θεία λειτουργία. Και στις τρεις αυτές γιορτές συμμετέχει πολύς κόσμος.

Το ανεπανάληπτο φυσικό περιβάλλον της Καλλονής γοητεύει, γαληνεύει, ξεκουράζει και δυναμώνει τους πάντες.

 

Πηγή: http://www.epoxi.gr/Scriptum00/scriptum015.htm

Γιατί δεν συναινεί στον ισολογισμό 2019 του Δήμου η παράταξη Ασημάκη

Στα τελευταία 2 Δημοτικά συμβούλια του δήμου Δωρίδος, ο δήμαρχος και οι συνεργάτες του, έδειξαν για ακόμα μια φορά ότι δεν θέλουν καμία βοήθεια γιατί ξέρουν να διαχειρίζονται, μόνοι τους, όλα τα θέματα, σωστά. Αυτοί και μόνο αυτοί. (Για αυτό είναι ο δήμος μας σε αυτή την κατάσταση) Έτσι όταν σαν συνδυασμός καταθέτουμε προτάσεις για ψήφιση στο συμβούλιο είτε τις αρνούνται είτε τις απαξιώνουν κατηγορώντας μας, πως δεν θέλουμε το καλό της Δωρίδας και των πολιτών, παρά μόνο θέλουμε να χαϊδεύουμε αυτιά.

Όταν λοιπόν ζητάμε σαν "Όραμα για τη Δωρίδα" να συμπεριληφθούν διαδρομές της Δωρίδας στο Rally Acropolis που διεκδικεί η περιφέρεια, δεν νοιαζόμαστε για τις επιχειρήσεις και την τουριστική προβολή του δήμου, αλλά καλοπιάνουμε προέδρους.

Όταν ζητάμε να διεκδικήσουμε σαν δήμος, τον εμβολιασμό των ηλικιωμένων στα δυσπρόσιτα ορεινά χωριά της Δωρίδας που δεν μπορούν εύκολα να μετακινηθούν, όπως οι νησιωτικές περιοχές, δεν νοιαζόμαστε για τους ανθρώπους μας, που κρατάνε τα χωριά μας ζωντανά, αλλά χαϊδεύουμε αυτιά, μιας και όπως χαρακτηριστικά δημοτικοί σύμβουλοι και αντιδήμαρχοι της παράταξης Καπεντζώνη δήλωσαν "Όποιος ήθελε, έχει εμβολιαστεί μιας και στο δήμο δεν ζήτησε κανείς βοήθεια".

Όταν ζητάμε να απευθυνθούμε σαν δήμος στον ΟΑΕΔ γιατί ορισμένα προγράμματα επιδότησης για πρόσληψη άνεργων, δεν μπορούν να αξιοποιηθούν λόγω χωροταξικής ιδιομορφίας των υπηρεσιών, από επιχειρήσεις της ενότητας Ευπαλίου, θεωρούν, πως δεν είναι επείγον, ασχέτως αν πλησιάζει το καλοκαίρι και οι πληττόμενες οικονομικά επιχειρήσεις δεν θα μπορούν να ενταχθούν.

Όταν όμως στην ίδια συνεδρίαση αναβάλουν για μια ακόμη φορά θέμα σχετικά με την τουριστική ανάπτυξη, που οι ίδιοι έφεραν, αλλά τελικά δεν είχαν ετοιμάσει, όλα είναι καλά. Ευτυχώς, που δεν μας κατηγόρησαν, πως και για αυτό φταίμε εμείς!!!

Τέλος, την Πέμπτη, στην ειδική συνεδρίαση ψήφισης του ισολογισμού του δήμου, του έτους 2019, αναρωτιέται η ομάδα Καπεντζώνη, γιατί μια "τυπική" διαδικασία, (όπως το βαφτίζουν) δεν έχει ευρεία συναίνεση. Μάλλον ξεχνάνε πως το 2019 ήταν χρονιά δημοτικών εκλογών, το οποίο αποτυπώνεται ξεκάθαρα στα οικονομικά του δήμου με σχεδόν διπλάσιες δαπάνες σε σχέση με το 2018, για τις οδοποιίες (όπως πάντα βουλώνουμε λακκούβες φορώντας κουστουμάκι). ‘Η οι δαπάνες «καθαριότητας» παραλιών που από 18ιλ το 2018 έφτασαν 45χιλ το 2019. Όπως και άλλες προεκλογικές δαπάνες και προμήθειες που είναι ανεβασμένες.

Σαν παράταξη, θα μπορούσαμε να αποδεχτούμε το «τυπικό» της υπόθεσης, αν και η δημοτική αρχή ήταν τυπική και φρόντιζε να απαντήσει στα γραπτά αιτήματα που έχουμε καταθέσει, για τα έργα, για τη συντήρηση των οχημάτων, για την ασφάλεια και τις πιστοποιήσεις των σχολικών μονάδων, για τα αναπάντητα γραπτά αιτήματα των προέδρων, για τα πρωτόκολλα παράδοσης παραλαβής. Αιτήματα που εδώ και ενάμιση χρόνο η δημοτική αρχή δεν απαντά, είτε γιατί δεν θεωρεί πως είναι υποχρεωμένη είτε γιατί έχει κάτι να κρύψει.

ΌΡΑΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΩΡΙΔΑ

 

Αναστάσης Λιδωρίκης (1797 - 1845)

Ο Αναστάσης (ή Αναστάσιος) Αναγνώστου Λιδωρίκης γεννήθηκε στο Παλαιοκάτουνο (το σημερινό Κροκύλειο) το 1797 (την ίδια χρονιά με τον Μακρυγιάννη) και υπήρξε αξιόλογος αγωνιστής και πολιτικός κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης καθώς και στα αμέσως επόμενα χρόνια.

Ήταν γιος του προεστού Αναγνώστη Λιδωρίκη και αδελφός του Παναγιώτη. Ο πατέρας του ανήκε στο περιβάλλον του Αλή πασά και ο Αναστάσιος με τον Παναγιώτη, έμειναν όμηροι για κάποιο διάστημα στα Ιωάννινα, μια μορφή εγγύησης που χρησιμοποιούσε συχνά ο βεζίρης της Ηπείρου. Στα Γιάννενα φοίτησε κοντά στον λόγιο Αθανάσιο Ψαλίδα και αργότερα έγινε σύμβουλος του Αλή Πασά που τον έκανε "Μουρχουδάρη". 

Μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία και επέστρεψε στο Λιδωρίκι όπου βοήθησε στις ετοιμασίες της επανάστασης. Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης ο Αναστάσιος Λιδωρίκης ανέλαβε στρατιωτική και πολιτική δράση. Τον Νοέμβριο του 1821 έλαβε μέρος στη Συνέλευση των Σαλώνων και τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους συμμετείχε στην Α΄ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου ως πληρεξούσιος Ανατολικής Χέρσου Ελλάδος.

Στη συνέχεια εξελέγη παραστάτης στο Α΄ Βουλευτικό (1822) και κατόπιν στο Β΄ Βουλευτικό (1823). Η μακρόχρονη απουσία του από την έδρα της Διοίκησης, ωστόσο, οδήγησε στις 3 Δεκεμβρίου του 1824 το Γ΄ Βουλευτικό στην απόφαση να μην του αποδώσει τις προβλεπόμενες αμοιβές. Το 1826 εξελέγη πληρεξούσιος Λιδωρικίου στη Γ΄ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου (1826), μαζί με τον Δημήτριο Παπα-Νικολάου, όμως δεν παρευρέθηκε στις συνεδριάσεις της. Τον επόμενο χρόνο, συμμετείχε στις Συνελεύσεις της Ερμιόνης και της Αίγινας και κατόπιν στη Γ΄ Εθνοσυνέλευση στην Τροιζήνα (1827), η οποία τον διόρισε στην επιτροπή για την εξέταση των εφοδιαστικών εγγράφων βουλευτών. Το ίδιο έτος διετέλεσε βουλευτής στη Βουλή του 1827. Κατά τη διακυβέρνηση του Καποδίστρια, εξελέγη πληρεξούσιος Λιδωρικίου στην Δ΄ Εθνοσυνέλευση (1829), από την οποία διορίστηκε στην επιτροπή επί των αναφορών. Αργότερα, έλαβε μέρος στη Δ΄ κατ’ επανάληψιν Εθνοσυνέλευση (Δεκέμβριος 1831) και στη Δ΄ κατά συνέχειαν Εθνοσυνέλευση (Ιούλιος 1832). Επίσης, στις 19 Απριλίου του 1832 διορίστηκε μέλος της Γερουσίας, ωστόσο δύο ημέρες μετά υπέβαλε την παραίτησή του. Έπειτα, το 1835, διορίστηκε σύμβουλος της Επικρατείας. Χρόνια αργότερα, το 1843, εξελέγη πληρεξούσιος Λιδωρικίου στην Α΄ Εθνική Συνέλευση και στις 16 Ιουνίου του 1844 διορίστηκε από τον Όθωνα μέλος της Γερουσίας. Απεβίωσε στις 31 Δεκεμβρίου του 1845 στην Αθήνα.

Υπήρξε διοικητής της ανατολικής Ελλάδας, ιδρυτικό μέλος της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, επί Όθωνος διορίσθηκε διοικητής Καρύταινας και έπειτα διοικητής της Λιβαδειάς.

Απέκτησε δύο τέκνα, την Ασήμω Γκούραινα και την Κάρμαινα. Πέθανε εν ενεργεία γερουσιαστής στις 31 Δεκεμβρίου 1845.

 

Αναστάσιος Αναγν. Λιδωρίκης προς Διοικητική Επιτροπή της Ελλάδος

Ο Αν. Λιδωρίκης ενημερώνει τη Διοικητική Επιτροπή της Ελλάδος για τις ταραχές που προκάλεσε ο Φαρμάκης, ανακοινώνει την επικείμενη αναχώρησή του για Σάλωνα μαζί με τον Θεοχάρη για την αναχαίτιση των ενάντιων και αναφέρει ότι ο Κ. Τζαβέλας βρίσκεται στο φρούριο Αντιρρίου.

 

 

 

 Πηγή: http://www.krokilio.gr/el/static/AnastasiosLidorikis

Σε όσους το Δάφνο αγωνίζονται ζωντανό να κρατήσουν

Καλά μου λεβεντόπαιδα, που αγωνίζεστε να κρατήσετε το χωριό ή έστω όσους ζούμε και πονάμε καθώς με τα δικά μας της ηλικίας μας τ’αποπλήματα βλέπουμε και του Δάφνου το ξέφτισμα.

Σας χρωστάμε πάρα πολλά και κάνετε τα μάτια μας να δακρύζουν! Δεν το κρύβω πως πονάω περισσότερο, όταν βλέπω και καταλαβαίνω, πως αρκετοί Δαφναίοι έχουν ξεγράψει ή ξεγράφουν από τη ζωή τους το χωριό μας κάτω και από την πίεση της ζωής και από των παιδιών τους τα νέα περιβάλλοντα.

Δεν έχω ούτε εγώ ούτε κανένας γέροντας θέλει να ζούνε τα παιδιά μας με τα δικά μας ανιστορήματα!…

Συχνά καταλάβαινα, πως πίκραινα πολλούς και τότε Δαφναίους που όλο ανιστορούσα τα παλιά με τη βοήθεια και του Δρόσου. Βλέπετε εγώ κόντεψα να γεράσω στα ξένα και γνώρισα το χωριό όταν έγινα δάσκαλος στο Διχώρι κι από κει είδα και γνώρισα καλύτερα τον Δάφνο και τα λιβάδια μας! Μέχρι τότε μόνο την Τρυπήλα και τα Θανομητραίικα με τις καρυδιές είχα ζήσει. Μαθητής στο Γυμνάσιο στο Κορωπί όπου μαζί με το Νίκο και λίγο το Ζήσιμο που πάντα πρωτεύαμε, εγώ ανέβαινα, τίναζα τις καρυδιές, μάζευα τις κοκόσιες και με κατάμαυρα τα χέρια ριχνόμουν στο σχολείο την πρωτιά να διατηρήσω και Σαββατοκύριακο όπου η οικογένεια έμενε πήγαινα με τα πόδια και το σακκούλι.

Ακολούθησε ο πόλεμος, η κατοχή, της Ακαδημίας το άριστα και ξαστέρωσε και το δασκαλίκι.

Παράπονο από την Κωστάριτσα δεν έχω! Όμως μ’ έκανε καταδικό του ο Δάφνος, που προσπαθούσα κι αγωνιζόμουνα να τον ζήσω, να τον χορτάσω, δικό μου να του κάνω ό,τι μου έλειψε.

Ιδιαίτερα τα Λιβάδια και τους τσοπάνηδες δεν μπορούσα να τα ζήσω όσο ήθελα. Στρατός, Διχόνοια και γάμος δεν μ’άφηναν να ζήσω όπως ποθούσα κοντά στους τσοπάνηδες, που κοντά σε άλλα τους αναγνώριζα σαν ιδρυτές του χωριού του δικού μας αλλά και όλων των ορεινών.

Και τότε, που χωριανοί βιομήχανοι κι επιχειρηματίες πρόσφεραν και χρήματα και με την παρουσία τους τον Δάφνο να καμαρώνουμε κι υστερότερα που η εφημεριδούλα μας είχε πέσει στους Προέδρους της Ένωσής μας στους οποίους όλοι οφείλουμε όσοι το χωριό μας αγαπάμε πολλούς κόπους, αγώνες και ξενύχτια την Ένωση ολοζώντανη να κρατήσουν! Τους αξίζει ο σεβασμός μας και η αγάπη μας!

Προσωπικά παραδέχομαι, πως το χωριό δεν με κρατούσε τόσο όσο στα Λιβάδια και τα κοπάδια με τα τσοπανόσκυλα δε χόρταινα να σεργιανίζω, να καμαρώνω λεβεντιές να μην κουράζομαι απάτητα μονοπάτια παραπονεμένα να μην αφήνω. Μπορώ να περηφανεύομαι πως ζούσα μια νέα ζωή σαν έβρισκα ευκαιρία με τους τσοπάνηδες λίγη παρέα να κάνω, να τους βοηθάω να τα αρμέγουν, μια βραδιά μαζί τους να μείνω!

Φυσικά με τις τσαγιές ερωτευμένος μόνιμα ήμουνα και δεν μ’ εμπόδιζε τίποτε και κανένα όσο ψηλά ή κρυφά στις ρεματιές κρύβονταν. Ομολογώ πως τα 100 μου χρόνια τα βουνά μου τα χάρισαν, ακόμα κι ο Κόρακας που πολλοί τον δείλιαζαν. Τέτοια θέα ποτέ δεν θα ξεχάσω όπως και ποτέ στην τσοπανούρα -άντρες και γυναίκες- την χαρά που μου χάριζαν, την τριψάλα και τον κούτλα που με περίμεναν! Παράλειψή μου πως συντροφιά μου μόνιμα σε όλα το απογένι μου το Σωτήρη είχα αδείλιαστο κι ακούραστο κι αυτόν!

Τα χρόνια πέρασαν και τα ενενήντα ζητούσαν τα δικαιώματά τους.

Πάνε λοιπόν οι χαρές, οι θάλασσες και τα βουνά.

Δεν έχω δικαίωμα για παράπονα!

Ευτυχώς που πρόλαβα και το χρέος στο Δρόσο με τη ζωή του που γλίτωσα. Αν έμειναν κάτι περαδώθε χρωστημιά κι οι δυο τα σβήσαμε!

Και μείνατε σεις τα σημερινά λεβεντόπαιδα. Ξέρω καλά πόσα εμπόδια σα βουνά κάθε τόσο σας εμποδίζουν! Όμως ο ΔΑΦΝΟΣ καλά μου παιδιά αξίζει κάθε θυσία. Σε κάθε καινούργιο βουνό, στην ΠΑΝΑΓΙΑ το σταυρό σας κάνετε και οι ερημωμένες στρούγκες τη δική σας ζωντάνια αναζητούν μεταθανάτια ανάσα να πάρουν!…

Συγχωρήστε με που σας κούρασα – τα 100 χρόνια ίσως το αξίζαν!

Ιωάννης Κων. Θάνος

Πηγή: https://www.enosidafnos.gr/se-osous-to-dafno-agonizontai-zontano-na-kratisoun/