Ορεινές και παραθαλάσσιες ομορφιές στη δυτική Φωκίδα

Το χωριό Πενταγιού

Χωριά με πλούσια επαναστατική ιστορία, πανέμορφα φυσικά τοπία γύρω από την λίμνη του Μόρνου και από μεγάλους ορεινούς όγκους και μια διαμαντένια ακτογραμμή στον Κορινθιακό, συνδυάζονται αρμονικά στην περιοχή της δυτικής Φωκίδας.

Ο νομός Φωκίδας βρίσκεται στη Στερεά Ελλάδα και περιλαμβάνει 2 δήμους: τον Δήμο Δελφών στα ανατολικά και τον δήμο Δωρίδας στα δυτικά. Χαρακτηρίζεται από εναλλασσόμενο γεωμορφολογικό τοπίο, καθώς περιλαμβάνει τέσσερα από τα υψηλότερα βουνά της χώρας (την Γκιώνα, τον Παρνασσό, τα Βαρδούσια και την Οίτη), τη λίμνη του Μόρνου, από την οποία υδροδοτείται η Αθήνα, τον Ελαιώνα της Άμφισσας, ίσως την μεγαλύτερη έκταση με ελιές που υπάρχει σήμερα και μια ενδιαφέρουσα ακτογραμμή.

Η δυτική Φωκίδα, ο Δήμος Δωρίδος, αποτελείται αποκλειστικά από χωριά, με κεφαλοχώρι το Λιδωρίκι, αλπικά τοπία στα Βαρδούσια, την εντυπωσιακή λίμνη, δαντελωτές ακρογιαλιές στο Ευπάλιο και νησιωτικό χρώμα στον Τολοφώνα.

Τα ορεινά χωριά και το Λιδωρίκι

Το Λιδωρίκι, η πρωτεύουσα της πιο τραχιάς περιοχής της Ρούμελης (σήμερα του Καλλικρατικού Δήμου Δωρίδος), βρίσκεται στους πρόποδες της δυτικής πλευράς της οροσειράς της Γκιώνας, αγναντεύοντας τη λίμνη του Μόρνου, τα Βαρδούσια και τις κορυφές της Γκιώνας.

Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, αποτέλεσε καταφύγιο για πολλούς καπεταναίους και κλεφτοαρματολούς της Ρούμελης, ενώ κατά τη γερμανοϊταλική κατοχή, το μαρτυρικό χωριό κάηκε εντελώς στις 29 Αυγούστου του 1944 από Ναζιστικά στρατεύματα κατοχής.

Το επιβλητικό καμπαναριό του ναού της Ζωοδόχου Πηγής, αποτελεί σήμα κατατεθέν της κωμόπολης, η οποία ήταν μέχρι πρόσφατα το σημαντικότερο εμπορικό και οικονομικό κέντρο της ορεινής Φωκίδας, λόγω της φυσικής θέσης του.

Το Λιδωρίκι

To Λιδωρίκι

Μπορείτε να γνωρίσετε το παλιό χωριό (Βαρούσι) με την ξεχωριστή αρχιτεκτονική και τη δική του ιστορία και να επισκεφθείτε το Αρχαιολογικό Μουσείο όπου φυλάσσονται αρκετά ευρήματα των ανασκαφών της Αρχαίας Καλλίπολης.

Πάνω στον ορεινό δρόμο Λιδωρικίου – Άμφισσας, θα βρείτε το χωριό Καρούτες, σε υψόμετρο 1.040 μ., ανάμεσα σε δάσος από έλατα και κέδρους. Αποτελεί μαρτυρικό οικισμό, που κάηκε και καταστράφηκε τέσσερις φορές από τους κατακτητές και είχε και ανθρώπινα θύματα. Εκεί βρίσκεται και ο ναός του Αγίου Νικολάου ενώ το αντάμωμα του χωριού γίνεται την ημέρα του Αγίου Πνεύματος.

Άλλα χωριά που θα συναντήσετε στην περιοχή, είναι η Συκιά, κάτω από μια πανύψηλη κατακόρυφη βραχοσειρά της Γκιώνας, ο Δάφνος, χτισμένος αμφιθεατρικά στις δυτικές πλαγιές των Βαρδουσίων σε υψόμετρο 1.050 μ., το χωριό ( http://www.pentagiou.gr ) Πενταγιού (από εκεί προέρχεται και η πολυτραγουδισμένη, Μαρία Πενταγιώτισσα, η όμορφη «δασκαλοπούλα», που στην ποδιά της «σφάζονταν παλικάρια»), με τα γραφικά ξωκλήσια και την επιβλητική εκκλησία Παμμεγίστοι Ταξιάρχες, το όμορφο Κροκύλειο ( http://www.krokilio.gr ), το Μαλανδρίνο, η Αρτοτίνα και πολλά ακόμη μικρά χωριά.

Η λίμνη του Μόρνου

Η τεχνητή λίμνη του Μόρνου, δημιουργήθηκε το 1979 με κατασκευή φράγματος στον ποταμό Μόρνο, με σκοπό να δημιουργηθεί ένας ακόμα ταμιευτήρας για να καλυφθούν οι συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες για την ύδρευση της Αθήνας.

Είναι η ένατη μεγαλύτερη τεχνητή λίμνη της Ελλάδας και καλύπτει με τα νερά της ένα λεκανοπέδιο δυτικά του Λιδωρικίου, που σχηματιζόταν ανάμεσα στη Γκιώνα και τα Βαρδούσια, συγκεντρώνοντας νερό, όχι μόνο από τον Μόρνο αλλά και από παραποτάμους του, που εκβάλλουν πλέον κατευθείαν στη λίμνη.

Αξίζει να κάνετε τον γύρο της λίμνης, για να θαυμάσετε το μοναδικό φυσικό τοπίο και τα διάσπαρτα χωριά.

Ιδιαίτερα εντυπωσιακό είναι το ότι για τη δημιουργία της λίμνης χρειάστηκε να εκκενωθεί το χωριό Κάλλιο, το οποίο μεταφέρθηκε σε άλλη θέση πάνω από τις όχθες της και όταν η στάθμη της λίμνης κατεβαίνει, σε περιόδους ξηρασίας, αποκαλύπτονται τα σπίτια του παλιού οικισμού!

Τα παραθαλάσσια χωριά και τα Τριζόνια

Κατεβαίνοντας από τα ορεινά της Φωκίδας, φτάνουμε στα παράλια του Κορινθιακού και μέσα σε λίγα μόνο χιλιόμετρα, μπορούμε να θαυμάσουμε ένα εντελώς διαφορετικό τοπίο.

Η Γλυφάδα

Στα δυτικά θα βρείτε τη Χιλιαδού, με την όμορφη αμμουδερή παραλία, τα beach bars και τα καφέ, το Ευπάλιο, με τα πανύψηλα πλατάνια, τις πηγές και τα άφθονα υπόγεια νερά και το γραφικό, παραθαλάσσιο Μοναστηράκι, που θυμίζει έντονα νησί.

Προχωρώντας ανατολικά, θα συναντήσετε τα χωριά Σκάλωμα και Μαραθιάς, με τις όμορφες παραλίες και τις τουριστικές υποδομές, την Σεργούλα και την Γλυφάδα, απέναντι από την οποία βρίσκεται το νησάκι Τριζόνια, το μοναδικό κατοικήσιμο στην περιοχή. Διαθέτει ένα πανέμορφο φυσικό λιμάνι, αγκυροβόλι για πολυτελή σκάφη και ιστιοπλοϊκά και κατά μήκος της ακτής του υπάρχουν πολλές παραδοσιακές ταβέρνες, εστιατόρια και καφέ για να απολαύσετε το μαγευτικό τοπίο που απλώνεται μπροστά σας.

Στα ανατολικά άκρα του Δήμου, θα βρείτε την Τολοφώνα και την Ερατεινή. Η τελευταία μάλιστα, αποτελεί αξιόλογο καλοκαιρινό θέρετρο, με μόνιμους και διερχόμενους παραθεριστές.

Ο ελαιώνας της Τολοφώνας αποτελείται από αρκετές χιλιάδες ελαιόδεντρα, τα περισσότερα από τα οποία έχουν ηλικία μεγαλύτερη των 100 ετών, ενώ στην γύρω περιοχή λειτουργούν ελαιοτριβεία και ένα συσκευαστήριο.

Ρουμελιώτικες γεύσεις

Στα ορεινά χωριά της Ρούμελης, θα βρείτε πολλές ταβέρνες με ψησταριές και αξίζει να δοκιμάσετε τα τοπικά κρέατα και πιάτα όπως το κοντοσούβλι από αρνί και προβατίνα, αρνάκι σούβλας, κοκορέτσι, σπληνάντερο κ.ά., αλλά και τις τοπικές πίτες (τυρόπιτα, τραχανόπιτα, κολοκυθόπιτα κ.ά.).

Στα παραθαλάσσια χωριά θα βρείτε επίσης φρέσκο ψάρι και θαλασσινά.

Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στις ιστοσελίδες: http://www.fokida.gr και http://www.dorida.gr .

Πόπη Αθανασοπούλου

pathan@clickatlife.gr

Πηγή: www.clickatlife.gr

Προχωρά το πλάνο για το Βοτανικό Κήπο Δωρίδας

Στην έγκριση της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του δήμου Δωρίδος και του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού – ΔΗΜΗΤΡΑ (Ε.Λ.Γ.Ο. – ΔΗΜΗΤΡΑ), για την υλοποίηση του έργου «Δημιουργία Βοτανικού Κήπου Δωρίδας», προχώρησε το δημοτικό συμβούλιο που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Δευτέρας στο Λιδωρίκι.
Όπως ανέφερε στην εισήγησή του ο δήμαρχος Γιώργος Καπεντζώνης, πρόκειται για ένα θέμα που αποτελεί στην ουσία την υλοποίηση του οράματος της δημιουργίας Βοτανικού Κήπου στην Τοπική Κοινότητα Πενταγιών, Δημοτικής Ενότητας Βαρδουσίων, σε συνολική έκταση 8 στρεμμάτων περίπου.
Ο χώρος θα λειτουργεί ως ένα Κέντρο Προστασίας, Διατήρησης, Έρευνας, Ανάπτυξης, Αξιοποίησης, Προβολής και Διάθεσης κυρίως Αυτοφυών Αρωματικών – Φαρμακευτικών ειδών. Οι βασικοί σκοποί και στόχοι του Βοτανικού Κήπου Δωρίδας θα είναι περιβαλλοντικοί, εκπαιδευτικοί, ερευνητικοί, αναπτυξιακοί, πολιτιστικοί και συνεργασίας. Για να καταστεί δυνατή η υλοποίηση του έργου δημιουργίας βοτανικού κήπου είναι αναγκαία η εκπόνηση μελετών, όπως: (i) η μελέτη αρχιτεκτονικής τοπίου, (ii) η μελέτη ειδικής σήμανσης και (iii) η μελέτη εξοπλισμού χώρων εκπαίδευση – κατάρτισης, εργαστηρίων, ερμπαρίου και δημιουργίας προθηκών μουσείου – εκθετηρίου.
Πρόκειται για ένα σημαντικό έργο με απαιτήσεις σε υποδομές αειφόρου χαρακτήρα που χρήζει επιστημονικής υποστήριξης από εξειδικευμένο φορέα με εμπειρία στην μελέτη, υλοποίηση και λειτουργία Βοτανικών Κήπων. Το Εργαστήριο Προστασίας και Αξιοποίησης Αυτοφυών και Ανθοκομικών Φυτών του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ με δεκαπενταετή πείρα στο συγκεκριμένο τομέα έργων, θα αναλάβει την εκπόνηση των απαιτούμενων μελετών.
Στον προϋπολογισμό του έτους είναι εγγεγραμμένο το ποσό των 24.800,00 € με τίτλο «Προγραμματική σύμβαση για την Δημιουργία Αλπικού Βοτανικού Κήπου στην ΤΚ Πενταγιών ΔΕ Βαρδουσίων», το οποίο πήρε το πράσινο φως για να διατεθεί για το σκοπό, ενώ παράλληλα ορίστηκε και η επιτροπή που θα παρακολουθεί το έργο.

Πηγή: http://www.fokidanews.gr

Σαν σήμερα το 1864 πέθανε ο Στρατηγός Μακρυγιάννης

Ο Ιωάννης Τριανταφυλλοδημήτρης του Δημητρίου και της Βασιλικής γεννήθηκε στο Κροκύλειο Δωρίδας,σε παιδική ηλικία όμως κατέφυγε με την οικογένειά του στη Λιβαδειά, μετά από το φόνο του πατέρα του από τους  Τούρκους. Πέρασε επώδυνα και στερημένα παιδικά χρόνια. Από το 1804 ως το 1811 εργάστηκε ως ψυχογιός.Το 1811 εγκαταστάθηκε στην Άρτα, όπου εργάστηκε αρχικά ως επιστάτης στο σπίτι του Θανάση Λιδωρίκη και στη συνέχεια έκανε περιουσία ως έμπορος. Το 1820 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στην Επανάσταση. Πολέμησε σε πολλές μάχες, τραυματίστηκε πολλές φορές, συχνά βαριά.

Οι πληγές του οδήγησαν το κορμί του σε σταδιακή σήψη, η οποία τον συνόδεψε για την υπόλοιπη ζωή του. Μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους και την άφιξη του Καποδίστρια διορίστηκε γενικός αρχηγός της εκτελεστικής δύναμης της Πελοποννήσου, θέση την οποία έκρινε ως υποτιμητική της προσφοράς του και η οποία τον οδήγησε σε πικρία. Την περίοδο εκείνη ο Μακρυγιάννης έμαθε να γράφει, ώστε να μπορέσει να γράψει τα Απομνημονεύματά του, τα οποία θεωρήθηκαν από τους ιστορικούς της νεοελληνικής λογοτεχνίας ως πρότυπο γλωσσικού ύφους και αφηγηματικής τεχνικής και τον τοποθέτησαν στο χώρο του έντεχνου λόγου.

Μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια, τον οποίο θεωρούσε υπαίτιο για την άδικη στάση του κράτους έναντι των αγωνιστών του ’21 τάχθηκε υπέρ των Συνταγματικών. Απογοήτευση δοκίμασε και από τη στάση του Όθωνα και αποσύρθηκε στο σπίτι του στη σημερινή περιοχή της Αθήνας που φέρει το όνομά του, μαζί με τη γυναίκα του Αικατερίνη Σκουζέ, με την οποία απέκτησε δώδεκα παιδιά.

Επανήλθε στον πολιτικό χώρο λίγο αργότερα και ως το 1834 εκλέχτηκε κατ’ επανάληψιν δημοτικός σύμβουλος της πρωτεύουσας. Οι ενέργειές του για παραχώρηση Συντάγματος οδήγησαν σε κατ’ οίκον περιορισμό του, συνέχισε ωστόσο να αγωνίζεται και διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην εξέγερση της 3ης Σεπτεμβρίου του 1843.

Το 1853 φυλακίστηκε με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας και αποφυλακίστηκε ένα χρόνο αργότερα με ενέργειες του Δ.Καλλέργη. Από τότε αποσύρθηκε στο σπίτι του και μόνο μετά την έξωση του Όθωνα ξαναπήρε τιμητικά τον τίτλο του υποστράτηγου και το 1864 του αρχιστράτηγου. Την ίδια χρονιά εκλέχτηκε πληρεξούσιος Αττικής με απόφαση της Εθνικής Συνέλευσης.

Πέθανε στην Αθήνα από εξάντληση στις  27 Απριλίου  του  1864. Στο λογοτεχνικό του έργο ανήκουν επίσης τα Οράματα και θάματα, γραμμένα κατά τη διετία 1851-1852.

Πηγή: http://www.gargalianoi.com

Ημερήσια εκδρομή στη Δημητσάνα από τον Σύλλογο Υψηλοχωριτών

Κυριακή, 17 Ιουνίου στις 7:45 π.μ. - 8 μ.μ.

Προσκαλούμε τους Ψηλοχωρίτες και τους φίλους του χωριού μας να εκδράμουν μαζί μας στη Δημητσάνα.....Λεπτομέρειες για τα αξιοθέατα που θα επισκεφθούμε σε λίγες ημέρες...Επειδή αναμένεται μεγάλη συμμετοχή προσπαθήστε να μας ενημερώσετε εγκαίρως. Για την συμμετοχή σας επικοινωνήστε με τα μέλη του ΔΣ του Συλλόγου μας το αργότερο μέχρι τις 30 Μαϊου. Τιμή κατ΄άτομο 15 ευρώ. Είμαστε όλοι μιά παρέα θα περάσουμε ωραία.

Πηγή: https://www.facebook.com/events/2038124556216439/

Σαν σήμερα το 1821 εκτελέστηκε ο Αθανάσιος Διάκος

Από τους πρωτεργάτες του εθνικού ξεσηκωμού στην Ανατολική Στερεά Ελλάδα και ήρωας της μάχης της Αλαμάνας.

O Αθανάσιος Διάκος γεννήθηκε το 1788 στην Άνω Μουσουνίτσα της Φωκίδας (σημερινός Αθανάσιος Διάκος) και κατ’ άλλους στη γειτονική Αρτοτίνα, απ’ όπου καταγόταν η μητέρα του. Το πραγματικό του όνομα ήταν Αθανάσιος Γραμματικός.

Το ρολόι του Άη Γιώργη στο Κροκύλειο

Από το βιβλίο του Παρασκευά Μπακαρέζου Εν Κροκυλείω Δωρίδος

Ένα άλλο µεγάλο έργο που έκαναν οι Κροκυλειώτες, µε την ορµή που τους διέκρινε για κοινωφελή έργα, ήταν το ρολόι της εκκλησίας. Παραγγέλθηκε και κατασκευάστηκε στη Γαλλία. Για να γίνει όµως αυτό, έπρεπε να λυθεί ένα τεχνικό πρόβληµα που δηµιουργήθηκε στην πορεία. Η διαδροµή που έκαναν τα βάρη που δίνουν την κίνηση στο ρολόι ήταν µεγαλύτερη από το ύψος που είχε τότε το καµπαναριό. Γράφει πάλι ο µπαρµπα- Αργύρης: "Πριν από ογδόντα χρόνια (γράφτηκε το 1985) οι χωριανοί...πήγαιναν στο Λαύριο, στη γαλλική εταιρία... και δούλευαν. Από τους πρώτους που πήγαν ήταν οι Περλιγκαίοι...πιάστηκαν οικονοµικώς και άνοιξαν φούρνο... εσκέφθησαν...να αγοράσουν ένα ωρολόγι πόλεως για το χωριό... Έπιασαν τους χωριανούς και τους είπαν να δίνουν σ’ αυτούς από ένα ηµεροµίσθιο το µήνα. Είχαν όµως µεγάλη αντίδραση. Ο Σ..... ο Γιαννάκης και ο Κ.....µήτρος τους έπγιαναν τους χωριανούς και τους έλεγαν να µη δίνουν λεπτά, θα τα φάνε οι Περλιγκαίοι. Πέρασε λίγος καιρός, ήλθε το ωρολόγι στον Πειραιά και σηκώθηκε ο ρολογάς και ήλθε στο χωριό... Είδε και είπε σ’ αυτό το κωδωνοστάσιο δεν µπορεί να τοποθετηθεί το ωρολόγι, διότι είναι χαµηλό. Τι να κάµουν τότε, εσκέφθηκαν να χαλάσουν µερικά λεπτά που είχαν στείλει οι εργαζόµενοι στην Αµερική να φκιάσουν τα γεφύρια στο χωριό... Πήγαν στην Άµφισσα, συµφώνησαν µε ειδικούς τεχνίτες... να φκιάσουν νέο κωδωνοστάσιο. Μόλις το έµαθαν οι ραδιούργοι του χωριού, έγραψαν γράµµατα στην Αµερική ότι το συµβούλιο χάλασε τα λεπτά για κωδωνοστάσιο και δεν φκιάνει τα γεφύρια. Ήλθαν οι τεχνίτες και έφεραν και έναν εργάτη µε µία καµήλα... και εκεί που πέρναγε άπλωνε η καµήλα το κεφάλι της µέσα στα κήπια και άδραχνε κολοκυθιές, κολοκύθια, λάχανα... Αφού έγινε το κωδωνοστάσιο, έγραψαν στο ρολογά να πάρει το ωρολόγι να το φέρει ατµοπλοϊκώς στην Ερατεινή, να πάνε από δω να το πάρουν...  εκίνησαν νύχτα... πήγαν στην Ερατεινή, πήραν το ωρολόγι και τον ωρολογά και ήλθαν το βράδυ στο χάνι του Κωνσταντέλλου στο στενό... Την άλλη µέρα το έφεραν στο χωριό... έφερναν τη µηχανή σε δύο τέµπλες δεµένη... και ήσαν δύο άνδρες µπροστά και δύο πίσω... και οι άλλοι έρχονταν από κοντά να αντικαταστένουν εκείνον που κουράζεταν. Τις πλάκες και τα βάρη τα έφεραν µε ζώα. Ήταν το πρώτο ωρολόγι που έγινε στην επαρχία µας. Το παρήγγειλαν το 1908 και το τοποθέτησαν το 1909." (εφηµ. Το Κροκύλειο, Ιούλ.-Αύγ. 1985)

Σχετικά με το ψηλότερο καμπαναριό, στη διήγησή του ο Μπαρμπα-Αργύρης αναφέρει  ότι το παλιότερο  είχε δύο καμπάνες. Ακόμα πιο πριν, όπως  είδαμε, όταν πρωτοχτίστηκε η εκκλησία, οι χωριανοί   είχαν κρεμάσει μια μικρή καμπάνα σε ένα πουρνάρι. Τις τρεις αυτές καμπάνες  τις τοποθέτησαν στο νέο ψηλότερο καμπαναριό. Η πιο μεγάλη  από αυτές έσπασε και παρήγγειλαν νέα και μεγαλύτερη " ...αλλά ο τεχνίτης  δεν έβαλε  όλα τα υλικά και δεν έχει τη φωνή που έπρεπε να έχει. Η δεύτερη (καμπάνα) έσκασε  όταν κατέλαβαν οι Έλληνες την Χειμάρα... Την  έστειλε  το εκκλησιαστικό συμβούλιο και την έφκιασε στο ίδιο εργοστάσιο, αλλά την έφκιασε το παιδί του και την έφκιασε πολύ καλή. Από μακριά, άμα τις ακούσει κανείς, βλέπει τη διαφορά τους,  η μικρή  είναι  αηδόνι” (εφημ. Το Κροκύλειο, Ιούλ.-Αύγ.1985). Όταν ήμουνα παιδί  και παπαδάκι, θυμάμαι  και εγώ τον παπα - Γρηγόρη που έκανε μάθημα κωδωνοκρουσίας στο Χαραλάμπη: “Τον αδάμ τον αδάμ, το τάλαντον το τάλαντον."  Τέλος, η πέτρα που χρησιµοποιήθηκε στο χτίσιµο του καµπαναριού βγήκε στην τοποθεσία Παρασπόρια, εκεί όπου είναι οι αρχαίοι τάφοι. Πληροφοριακά σηµειώνεται ότι οι πέτρες για σκάλισµα έπρεπε, για να είναι κατάλληλες για τη δουλειά αυτή, να βγουν µέσα από το χώµα µε σκάψιµο, ώστε να έχουν υγρασία που επέτρεπε να σκαλίζονται εύκολα. Οι επιφανειακές πέτρες ήταν πολύ ξερές και όχι κατάλληλες για εύκολο πελέκηµα.

Ένα βίντεο από το εσωτερικό του ρολογιού που έχει δημιουργήσει ο Δημήτρης Μπαρμπούτης, μπορείτε να παρακολουθήσετε στον παρακάτω βίντεο του youtube.

Πηγή: http://www.krokilio.gr

22 Απριλίου 1827, ο θάνατος του Καραϊσκάκη

Σαν σήμερα, στις 22 Απριλίου του 1827, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης τραυματίζεται σοβαρά και λίγες ώρες μετά πεθαίνει. Ποτέ δεν απαντήθηκε με βεβαιότητα εάν το φονικό βόλι προήλθε από τις Τουρκικές γραμμές τιυ Κιουταχή ή από “αδελφικό” χέρι όπως εντόνως πιθανολογείται.
Μετά τον τραυματισμό του μεταφέρθηκε στο στρατόπεδό του στο Κερατσίνι και αφού μετάλαβε των Αχράντων Μυστηρίων, υπαγόρευσε τη διαθήκη του που ιδιόχειρα υπέγραψε. 

Ο Κοκκινιώτης ζωγράφος Χαράλαμπος Στέφος αποθανάτισε τη σκηνή μεταφοράς του λαβωμένου ήρωα με ξυλοκρέβατο σε έναν πολύ ωραίο πίνακα.

Τελευταία κουβέντα που είπε στους συμπολεμιστές του, κατά τον στρατηγό Μακρυγιάννη που τον επισκέφθηκε, ήταν "Εγώ πεθαίνω. Όμως εσείς να είστε μονιασμένοι και να βαστήξετε την πατρίδα".Την επομένη στις 23 Απριλίου 1827 ο Αρχιστράτηγος Γεώργιος Καραϊσκάκης υπέκυψε στο θανατηφόρο τραύμα του μέσα στο εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου στο Κερατσίνι, ανήμερα της γιορτής του.

Αγωνία για το Λύκειο Λιδωρικίου από τον Σύλλογο Γονέων

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΟΝΕΩΝ & ΚΗΔΕΜΟΝΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ
ΛΥΚΕΙΟΥ ΛΙΔΩΡΙΚΙΟΥ

Λιδωρίκι 16-4-2018

Ανησυχώντας για το μέλλον των παιδιών μας και του τόπου σας ενημερώνουμε ότι έχει ήδη ψηφιστεί η κατάργηση των σχολείων μας ως δυσπρόσιτα.
Η δε πρόταση του υπουργείου για την αναμοριοδότηση του σχολείου προβλέπει την υποβάθμιση από 9 σε 6 μόρια .Για να θεωρείτε δυσπρόσιτο ένα σχολείο πρεπεί να έχει το ελάχιστο 10 μόρια .Μέσα στα κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη για μια τέτοια μοριοδότηση είναι η απόσταση από την έδρα του δήμου,το υψόμετρο, συγκοινωνιακές συνθήκες κ.α.
Το Γενικό Λύκειο Λιδωρικίου υποδέχεται μαθητές που προέρχονται από ορεινότερα χωριά που απέχουν ως και 27 χλμ. από το σχολείο τους .Η υποβάθμιση λοιπόν του σχολειού φέρνει μαθητές και γονείς μπροστά σε εμπόδια σοβαρά που υπονομεύουν την ύπαρξη του σχολείου .Όποιος έχει κάνει έστω και μια μικρή επίσκεψη στον τόπο μας γνωρίζει ότι η απόσταση ,το υψόμετρο ,οι στροφές,το οδικό δίκτυο οι καιρικές συνθήκες το χειμώνα είναι ανυπέρβλητο πρόβλημα. Επίσης η νέα αυτή εξέλιξη έχει και επιπτώσεις στο ενδιαφέρον των εκπαιδευτικών για την στελέχωση των σχολείων ,με ότι αυτό συνεπάγεται!
Είναι επιτακτική ανάγκη για τα παιδιά τις οικογένειες και τη γενικότερη κοινωνία η ομαλή λειτουργία των ολιγομελών τμημάτων όλων των ομάδων προσανατολισμού καθώς και του εξεταστικού κέντρου του Γενικού Λυκείου Λιδωρικίου .
Το ότι διαμένουμε στην επαρχεία δεν αναιρεί το δικαίωμα των μαθητών στην ελεύθερη επιλογή κατεύθυνσης και στην πρόσβαση στο χώρο του σχολείου.
Μη μας εξωθείτε λοιπόν στην αστικοποίηση και ερήμωση του τόπου μας ή στην έλειπή μόρφωση των παιδιών μας .
Το ανάγλυφο της περιοχής καθιστά το Λιδωρίκι μια ιδιαίτερη περίπτωση .Εκτός από τους τεχνοκρατικούς υπολογισμούς υπάρχουν κοινωνικοί δείκτες και κοινωνικά κριτήρια .
Το ζήτημα αυτό αφορά όλους μας ,οι επιπτώσεις στην τοπική κοινωνία θα είναι ραγδαίες και καθόλου ευχάριστες γιατί θα λειτουργήσουν σαν "ντόμινο" σε όλους τους τομείς. Για όσους γνωρίζουν και μη ,στην κυριολεξία έχουμε προσφέρει στη χώρα μας γη και ύδωρ,τα μεταλλεύματα της περιοχής (βωξίτες κ.α.) καθώς και τη βασική υδροδότηση εκατομμυρίων ανθρώπων από τη λίμνη του Μόρνου χωρίς κανένα αντισταθμιστικό όφελος παρά μόνο με αρνητικές παρενέργειες στον τόπο.
Αν κάποιοι θέλουν να μετατρέψουν το Λιδωρίκι και τις γύρω περιοχές σε θέρετρο συνταξιούχων, ημεδαπών, ετεροδημοτών και λοιπών …ή σε έρημο τοπίο χωρίς ζωή και γέλιο παιδιών τους λέμε αποφασιστικά ΟΧΙ.

Το Δ.Σ του Συλλόγου

Σχετική επιστολή για το ανωτέρω πρόβλημα απεστάλθη στον Δήμο Δωρίδας.

Άγρια φαγώσιμα χόρτα

 

Στην Ελληνική ύπαιθρο υπάρχουν πολλά άγρια φαγώσιμα χόρτα. Πολλοί δεν τα γνωρίζουν εκτός από ένα δυο είδη, που ίσως έχουμε ψωνίσει για να φτιάξουν χόρτα ή πίτες. Τα άγρια χόρτα που φυτρώνουν στους αγρούς είναι ιδιαίτερα πλούσια σε βιταμίνη C, φλαβονοειδή, πολυφαινόλες, ω-3 λιπαρά οξέα και σε α-λινολενικό οξύ, συστατικά που συνεισφέρουν σημαντικά στην αντιοξειδωτική ικανότητα του οργανισμού. Θα προσπαθήσω να παρουσιάσω μερικά για την πιο εύκολη αναγνώριση, αξιοποίηση και χρήση τους στη διατροφή μας. Μετά την ανάγνωση έμπειροι και άπειροι συλλέκτες χόρτων μπορούν να τα εντοπίσουν στο Τρίκορφο που μας προμηθεύει αρκετά από αυτά. Ιδίως τώρα που έφτασε η άνοιξη. Η καλύτερη εποχή για όσους λατρεύουν τα άγρια χόρτα. Καλή συγκομιδή.

ΒΛΙΤΟ

Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 80 εκατοστά. Το συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους και καλλιεργημένους τόπους. Αποτελεί μεγάλο ζιζάνιο στις καλλιέργειες γιατί πολλαπλασιάζεται πολύ εύκολα και γρήγορα. Ο σπόρος του μπορεί να φυτρώσει και μετά από δέκα χρόνια. Μαζεύονται οι τρυφερές κορφές τους από αρχή καλοκαιριού μέχρι το φθινόπωρο. Πρέπει να το κλαδεύουμε συχνά για να πετάει από τα πλάγια πριν προλάβει να κάνει σπόρους. Τρώγονται βραστά με ξύδι ή λεμόνι και σε συνδυασμό με σκόρδο ή τσιγαριστά με διάφορα άλλα λαχανικά όπως οι κολοκυθοκορφάδες. Φτιάχνεται μέχρι και γιαχνί με πατάτες και χρησιμοποιείτε και για πίτες μαζί με άλλα χόρτα.

ΒΟΛΒΟΙ

Πολυετή φυτά που φτάνουν τα 20 εκατοστά. Τα συναντάμε παντού σε χέρσα αλλά και καλλιεργημένα μέρη. Ανθίζουν από Φεβρουαρίου έως Απρίλιο ανάλογα τις περιοχές. Τα βλαστάρια με τα άνθη τους τρώγονται τσιγαριστά σε ομελέτες. Οι βολβοί βράζονται για να ξεπικρίσουν και σερβίρονται με λάδι και ξύδι ή γίνονται καταπληκτικό τουρσί για μεζέ!

ΖΟΧΙΑ

Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 40-80 εκατοστά. Το συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους και καλλιεργημένους τόπους. Τα φύλλα του είναι ανοιχτοπράσινα οδοντωτά και περιέχουν γαλακτώδη χυμό. Μαζεύεται από τις αρχές του φθινοπώρου μέχρι το τέλος της άνοιξης. Η γεύση τους είναι λίγο γλυκιά και τρώγονται βραστά με μπόλικο λεμόνι και μπαίνουν και σε χορτόπιτες μαζί με άλλα χόρτα και μυρωδικά.

ΚΑΥΚΑΛΙΘΡΑ

Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 20 εκατοστά Τη συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους τόπους. Μαζεύονται τα φύλλα και οι τρυφερές κορφές της από το χειμώνα έως την άνοιξη που ανθίζει. Τη χρησιμοποιούμε κυρίως σε πίτες αλλά και σαν μυρωδικό σε φασολάδες και σάλτσες.

ΡΑΔΙΚΙΑ ΑΓΡΙΑ

Πολυετή φυτά. Τα συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους τόπους. Μαζεύονται από το φθινόπωρο με τις πρώτες βροχές έως το τέλος της άνοιξης. Βράζονται και τρώγονται με λαδολέμονο ή μαγειρεμένα με κρέας

ΛΑΠΑΘΟ

Ετήσια φυτά που φτάνουν τα 50 εκατοστά. Τα συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους τόπους. Έχει γύρω στα 5 είδη πολύ διαδεδομένα στην Ελλάδα.
Τα φύλλα του είναι σκουροπράσινα και έχουν μια ελαφριά ξινή γεύση. Μαζεύεται από τις αρχές του φθινοπώρου μέχρι το τέλος την άνοιξη. Μαγειρεύονται βραστά μόνα τους ή με κρέας και χρησιμοποιούνται για χορτόπιτες.

ΣΙΝΑΠΙ ΒΡΟΥΒΑ

Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 80 εκατοστά. Στην Ελλάδα το συναντούμε πολύ συχνά, κάτι που δικαιολογεί τη φράση «πάμε για βρούβες»! Οι αλεσμένοι σπόροι του χρησιμεύουν στην Παρασκευή μουστάρδας. Μαζεύονται τα φύλλα το φθινόπωρο έως την άνοιξη. Τα φρέσκα τρυφερά φύλλα τους τρώγονται βραστά μόνα τους ή με άλλα χόρτα και χρησιμοποιούνται με άλλα χόρτα σε χορτόπιτες.

ΓΛΙΣΤΡΙΔΑ

Ετήσιο φυτό που φτάνει τα 20 εκατοστά. Φημίζεται για τη βιταμίνη C και το σίδηρο που περιέχει. Ο λαός λέει πως αν βάλεις λίγα φύλλα γλιστρίδας κάτω από τη γλώσσα σου, ξεδιψάς (ίσως έτσι βγήκε και η φράση για τον πολυλογά, επειδή νιώθοντας ανακουφισμένος από δίψα, ξεκινά ασταμάτητο μονόλογο)! Από αρχές του καλοκαιριού μέχρι το φθινόπωρο. Τρώγεται ωμή σε σαλάτα και μπορεί να αντικαταστήσει τα μαρούλια σαν πράσινο λαχανικό. Επίσης δένει φανταστικά βραστή μαζί με βλίτα.

ΠΙΚΡΑΛΙΔΑ

Πολυετές αυτοφυές φυτό, φτάνει τα 25 εκατοστά ύψος. Η πικραλίδα βρίσκεται ριζωμένη συνήθως σε χωράφια ως ζιζάνιο ή σε ακαλλιέργητους τόπους. Η ρίζα και τα φύλλα της καταπολεμούν την πέτρα στη χολή. Επίσης είναι διουρητική, χωρίς όμως να μειώνει το κάλιο από τον οργανισμό. Από τον χειμώνα μέχρι την άνοιξη. Ωμή σε σαλάτες ή βραστά. Τα φύλλα της τα βάζουμε και σε λαχανόπιτες.

ΓΑΛΑΤΣΙΔΑ

Ανήκει στην οικογένεια των Ευφορβιϊδών (Euphorbiaceae) και είναι πολυετής πόα, με ξυλώδη βάση και ισχυρούς, αδιακλάδιστους βλαστούς ύψους μέχρι 1μ. Τα φύλλα είναι γραμμοειδή - λογχοειδή, μήκους έως 13 εκ. και συγκεντρώνονται σε πυκνούς σπονδύλους στο πάνω τμήμα του βλαστού. Τα άνθη διατάσσονται με 10-20 ακτίνες και εκφύονται από τις μασχάλες των φύλλων, με 13-40 ακτίνες οι οποίες ξεκινούν από τις βάσεις των φύλλων. Απαντάται σε θαμνώνες, ανοιχτά δάση και βοσκότοπους χαμηλών υψομέτρων. Το είδος είναι μεσογειακό και αρκετά διαδεδομένο στην Ελλάδα. Ένα από τα πιο δημοφιλή και νόστιμα άγρια χόρτα. Με γλυκιά μυρωδιά γάλακτος, τρώγεται ωμή σε σαλάτες αλλά μαγειρεύονται φρικασέ, γιαχνί, τσιγαριαστές και συνδυάζονται με πικρά χόρτα για να μαλακώνουν τη γεύση.

Πηγή: http://www.potidaneia.gr

Μία εργασία για την μετανάστευση από Πενταγιούς

Το παραπάνω απόσπασμα προλογίζει μία εξαιρετική εργασία που έκανε ο Κωσταντίνος Αθ. Μπαλωμένος για την μετανάστευση από τους Πενταγιούς. Η εργασία δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο ΑΜΦΙΚΤΥΩΝ με τίτλο Από τους Πενταγιούς Δωρίδας, μετανάστες στην Αμερική (1904-1929) και καταγράφει όσους σύμφωνα με τα αρχεία του νησιού Έλλις μετανάστευσαν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αξίζει να τονίσουμε την επισήμανση του συντάκτη ότι η εργασία θα μπορούσε με την βοήθεια κάποιων ντόπιων ή του Συλλόγου, να εμπλουτιστεί με φωτογραφίες. Τέτοιες δημοσιεύσεις αξίζουν όχι μόνο προβολής αλλά και πολλών συγχαρητηρίων γιατί αποτελούν πολύτιμα ντοκουμέντα για τα χωριά μας και την τοπική ιστορία τους.

Πανέμορφες εικόνες από το Κάλλιο και τη λίμνη

Το παλιό Βελούχοβο, σημερινό Κάλλιο Φωκίδας

Φωτο: Χρήστος Γιαννέλος

Όμορφες εικόνες από το χωριό Κάλλιο.....
Το παλιό Βελούχοβο, σημερινό Κάλλιο, βρίσκεται σε υψόμετρο 460 μέτρων και ανήκει στο δήμο Λιδωρικίου. Μετονομάστηκε σε Κάλλιο το 1915 και πήρε το όνομά του από την αρχαία Καλλίπολη.......

Από τα σπλάχνα των Βαρδουσίων κοντά στο χωριό ξεπετάγεται το νερό της γνωστής πηγής που επιτρέπει στους κατοίκους να διατηρούν πλούσια περιβόλια, με παντός είδους κηπευτικά και φρουτόδεντρα. Το χωριό βρισκόταν αρχικά στο χώρο, στον οποίον δημιουργήθηκε το 1980 η τεχνητή λίμνη. Για το λόγο αυτό το χωριό μεταφέρθηκε σε άλλη θέση, πάνω από τις όχθες της λίμνης, ενώ το παλιό χωριό καλύφθηκε από τα νερά της λίμνης. Κάθε φορά που η στάθμη της λίμνης κατεβαίνει, λόγω ξηρασίας, αποκαλύπτεται μέρος του χωριού.....

(Φωτο: Tracer Adventure Club)

(Φωτο: Nick Ifantis)

(Φωτο: Γιούλα Ψιμούλη)

Το Κάλλιο σήμερα, (Φωτό: Νότης Παπασιδέρης)

πηγή Βελούχοβο (Φωτο: Νότης Παπασιδέρης)

    Πηγή: http://polydrososparnassou.blogspot.gr

Ετήσιος χορός του Συλλόγου Αλποχωριτών

Ο Σύλλογος Αλποχωριτών η "Πρόοδος" 

σας προσκαλεί στον ετήσιο χορό του χωριού 

που θα γίνει την Παρασκευή, 20 Απριλίου στις 9 μ.μ., 

στο κέντρο Πηνελόπη Και Μνηστήρες 

στην Πλατεία Πλαστήρα 8, Παγκράτι, 11854 Αθήνα.

 Ελάτε να διασκεδασουμε!

Ημερίδα στο Λιδωρίκι για τον καρκίνο του μαστού

Διαμαρτυρία 4 Συλλόγων στην Αντιπεριφέρεια για την κατάσταση του δρόμου στα χωριά τους

Διαμαρτυρία - παρέμβαση προς τον Αντιπεριφεριάρχη Κατσούγανο κάνανε οι Σύλλογοι των χωριών Αλποχωρίου – Ζωριάνο - Κουπάκι – Κροκύλειο προκειμένου να ευαισθητοποιήσουν την πολιτεία για την κατάσταση του δρόμου "Κουμεντάρι – Κροκύλειο – Κουπάκι – Ζωριάνο – Αλποχώρι" που χρήζει σοβαρής αναβάθμισης. Η κακή κατάσταση του οδικού δικτύου των χωριών είναι γνωστή από χρόνια. Η χάραξη μάλιστα του δρόμου στο τμήμα Κουμεντάρι - Κροκύλειο παραμένει ίδια από την κατασκευή του το 1937, όπως δηλαδή διαμορφώθηκε τότε από τους Κροκυλιώτες και τους κατοίκους των γύρω χωριών που συνέβαλαν στην διάνοιξή του. Η παλαιότητα του δρόμου παρόλες τις προσπάθειες συντήρησης σε λακκούβες, κατολισθήσεις, καθιζήσεις κλπ. δημιουργεί συνεχή προβλήματα στις μετακινήσεις κατοίκων και επισκεπτών καθώς και πολλούς κινδύνους στην οδήγηση λόγω στενότητας, έλλειψης προστατευτικών μπαρών κλπ.

ΣΥΛΛΟΓΟΙ    ΧΩΡΙΩΝ
Αλποχωρίου – Ζωριάνο - Κουπάκι – Κροκύλιο
Οδός : Σωκράτους  79 – 81
Τ.Κ.  104 32   ΑΘΉΝΑ
Εκπρόσωπος  Συλλόγων:
κ. Νικολόπουλος  Γεώργιος, τηλ.    6932417031
e-mail:-giorgos_nikolopoulos@yahoo.gr

 Αθήνα   18 /03/2018

Αριθ. Πρωτ. 4

                                                        

ΠΡΟΣ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΦΩΚΙΔΟΣ

                                    ( Υπόψη  κ.  Κατσαούνου  Ευάγγελου)

                                                     Γιδόγιαννου  31,  Άμφισσα

                                                 Τ.Κ.  33100, Ν.  ΦΩΚΙΔΟΣ

                              ΚΟΙΝ : 1   ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ  ΣΤΕΡΕΑΣ  ΕΛΛΑΔΑΣ

                                                 Δ/ση   Υψηλάντη  1, Τ.Κ. 35100 Λαμία

              (Υπόψη κ. Μπακογιάννη  Κων/νο)

                                                                                           2 .      Δήμο Δωρίδας   

                                                                                                     Ευπάλιο  Τ.Κ. 330 56

           (Υπόψη  κ. Καπεντζώνη Γεώργιο)

                   

ΘΕΜΑ:   Ανακατασκευή και ασφαλτόστρωση της Επαρχιακής  Οδού  Νο  13"Κουμεντάρι – Κροκύλιο – Κουπάκι – Ζωριάνο – Αλποχώρι".

Σχετικά:

1 .  Το υπ’ αριθ. Πρωτ. 8/14/11//2016 εγγράφου  της    Προέδρου του Συλλόγου  Αλποχωριτών  Δωρίδας  "Η ΠΡΟΟΔΟΣ"  και  της   Τ.Κ. Αλποχωρίου.

2.  Το υπ’ αριθ. 186247/4878/12-01 -2017  έγγραφο Δ/σης Τεχνικών έργων Περιφερειακής  Ενότητας Φωκίδας .

Η  επαρχιακή οδός   Νο 13  "Κουμεντάρι – Κροκύλιο – Κουπάκι – Ζωριάνο – Αλποχώρι" μήκους 20 χλμ. περίπου  κατασκευάστηκε  πριν από  25 έτη  με τις τότε  προδιαγραφές, χωρίς τη δημιουργία της κατάλληλης υποδομής στο οδόστρωμα και την απαραίτητη κατασκευή ρείθρων κατά μήκος αυτής. Τους  χειμερινούς δε  μήνες , επειδή δεν υπάρχουν  τα ρείθρα αυτά  κατά  μήκος   της επαρχιακής αυτής  οδού, γεμίζει  το  οδόστρωμα με  πέτρες και χώματα, με αποτέλεσμα να γίνεται  επικίνδυνη   η πρόσβαση στα χωριά μας.

Το  οδόστρωμα σήμερα έχει γεμίσει με λακκούβες , ρηγματώδεις  και καθιζήσεις , που είναι επικίνδυνες  για την μετακίνηση τόσο των κατοίκων των ανωτέρω χωριών , όσο και των άλλων ορεινότερων χωριών (Πενταγιοί – Τρίστενο – Διχώρι – Υψηλό  Χωριό – Κερασιά – Κριάτσι – Αρτοτίνα), που πολύ συχνά χρησιμοποιούν το τμήμα της ανωτέρω επαρχιακής οδού, (Κουμεντάρι - Κροκύλιο  - Αρτοτίνα, ή  Πόντζιανη - Κουπάκι - Πενταγιοί  - Αρτοτίνα ). 

Κύριε  Αντί  Περιφερειάρχη:

Επανερχόμαστε  στο αίτημά  μας   για τον επαρχιακό  δρόμο  από  "Κουμεντάρι – Κροκύλειο -  Κουπάκι – Ζωριάνος – Αλποχώρι" μήκους  20  χιλμ., περίπου με την ονομασία Ν.13 όπως την αναφαίρετε στο με αριθ. Πρωτ. 186247/4878/12-01-2017 απαντητικό σας  έγγραφο, μετά την αυτοψία που πραγματοποίησαν και διαπίστωσαν οι υπηρεσίες  σας   στις  01/12/2016 παρουσία  και του Προέδρου  της Τοπικής  Κοινότητας Αλποχωρίου.

                                                                                          

Με  το ανωτέρω  σχετικό σας  έγγραφο  μας γνωστοποιείτε  ότι συντάχτηκε και  προϋπολογισμός  για το έργο αυτό, με  λύπη μας  όμως  διαπιστώσαμε  ότι  το έργο αυτό δεν το έχετε  εντάξει καθόλου  στα έργα της  περιοχής  που εξαγγείλατε  για το  2018 παρόλα την αναγκαιότητά του . Επειδή το πρόβλημα  είναι πολύ σοβαρό , παρακαλούμε, να το αντιμετωπίσετε κατά προτεραιότητα  και όσο το δυνατόν συντομότερα, για  να  μπορούν  οι  κάτοικοι  των ως άνω  χωριών  αλλά  και  πολύ  τουριστική  επισκέπτες  των ορεινών όγκων  των  χωριών   μας  να   μετακινούνται  χωρίς  κινδύνους  τόσο  των  ιδίων, όσο  και  των  αυτοκινήτων  των,  από  και προς  αυτά .

Για τα  Δ. Σ .  ΤΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ       

ΟΙ       ΠΡΟΕΔΡΟΙ 

1.  Κροκυλείου  :   Γραββάνης  Ευάγγελος

2 . Κουπακίου    :  Κουφασίμης   Γεώργιος

3 . Αλποχωρίου  :  Βαρνάβας       Νικόλαος  

4 . Ζωριάνου     :  Νικολόπουλος  Γεώργιος 

                            

Ο χορός του Πάσχα στην Αμυγδαλιά

Στην Αμυγδαλιά Δωρίδας  την Κυριακή του Πάσχα: «Όταν βγαίνουν στο προαύλιο της Εκκλησίας… πιάνονται σε χορό οι άντρες μόνο και προπαντός οι πιο σεβάσμιοι. Το χορό παλιά ξεκινούσε πρώτα ο παπάς τραγουδώντας το τραγούδι ‘Σαράντα δυο Τουρκόπουλα…’ και φέρνουν γύρω την εκκλησία τρεις φορές και μετά ξεκινούν χορεύοντας και κατεβαίνουν στην πλατεία».

Πηγή, Εφημερίδα  -Ώρα της Φωκίδας-, Αρ. Φυλ. 1934/18-4-2014

Λιδωρίκι,  Πάσχα του 1967

Καλό Πάσχα σε όλους !!! 

Παραδοσιακή συνταγή Δωρίδας για Πεντανόστιμα Γαρδουμπάκια με χόρτα

Πάσχα αύριο! Καλή Ανάσταση! Δεν μπορεί να μην το τιμήσουμε! Αν θέλουμε να μοιραστούμε έναν πεντανόστιμο μεζέ στο τραπέζι μας ή αν δεν ψήσουμε αρνί, εδώ σας παρουσιάζουμε μια συνταγή για γαρδουμπάκια με χόρτα που θα τη λιγουρευτείτε!

ΥΛΙΚΑ

• 1 συκωταριά αρνίσια
• 500 – 600 γρ. αρνίσια έντερα
• Μισό κιλό διάφορα χόρτα (σπανάκι, σέσκουλα, άνηθος, μαϊντανός, δυόσμος, πράσινο κρεμμυδάκι, λίγο πράσο)
• 2 σκελίδες σκόρδο
• Αλάτι
• Πιπέρι
• Πάπρικα
• Λίγη ρίγανη
• Ελαιόλαδο

ΕΚΤΕΛΕΣΗ

1.  Πλένεις πολύ καλά τη συκωταριά και τα έντερα και τα αφήνεις σε νερό με ξύδι.
2.  Κόβεις τη συκωταριά σε μακρόστενες λωρίδες (περίπου 15 εκ., δεν πρέπει να είναι πολύ χοντρές).
3.  Ρίχνεις τις λωρίδες της συκωταριάς αλάτι, πιπέρι, πάπρικα και ρίγανη και το σκόρδο κομμένο σε φετούλες.
4.  Πλένεις τα χόρτα και τα αφήνεις να στεγνώσουν
5.  Τα αλατίζεις ελαφρά.
6.  Παίρνεις διαφορετικά κομμάτια από τη συκωταριά, λίγα χόρτα και τα τυλίγεις με τα έντερα.
7.  Συνεχίζεις και με τα υπόλοιπα.
8.  Στο ταψί στρώνεις τα χόρτα που έχουν μείνει και βάζεις από πάνω τα γαρδουμπάκια.
9.  Ρίχνεις ελαιόλαδο, λίγο νεράκι και ψήνεις σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμούς για περίπου 50 με 60 λεπτά.

Καλή επιτυχία!

Φωτό: Μάρω Παρασκευούδη
Πηγή: https://www.tsemperlidou.gr

Καλή Ανάσταση

Κάποτε ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, έφτασε στο ορεινό χωριό της Φωκίδας «Δάφνος». Εκεί λοιπόν, μεταξύ των άλλων, όπως μας το έχουν μεταφέρει οι παλαιότεροι, επανέλαβε τη γνωστή προφητεία «Θα έρθει (το ποθούμενο) όταν έρθουν δύο καλοκαίρια και δύο Πασχαλιές μαζί».
Κάποιος όμως χωρικός που δεν κατάλαβε τι ακριβώς εννοούσε ο Πατροκοσμάς, του ζήτησε περισσότερες εξηγήσεις και τότε ο Άγιος του είπε:
«Θα ΄ρθουν δυο χρονιές η μια πίσω από την άλλη που τα ξεροπάλουκα του Μάρτη θα μείνουν στη θέση τους και το γιόμα του φεγγαριού θα κάνει τους παπικούς να γιορτάσουν το Πάσχα αντάμα με το δικό μας. Γράψτε το για να το βάλουν σημάδι τα τρισεγγόνια σας και να ξεύρουν πότε σιμώνουν τούτα που σας λέγω». 

κάποτε στο Δάφνο

Σχόλιο: Το επόμενο Πάσχα που θα γιορτάσουμε μαζί με τους Καθολικούς θα είναι στις 20-04-2025.

Ευχόμαστε Καλή Ανάσταση στο Δάφνο

και σε όλα τα χωριά !

Πάσχα στο Τρίστενο

Οι παιδικές αναμνήσεις από το Πάσχα στο χωριό μου Τρίστενο της ορεινής Δωρίδας μου είναι αξέχαστες και με συνοδεύουν παντού, ιδίως όταν πλησιάζει η μεγάλη αυτή Γιορτή. Τη Λαμπρή την περιμέναμε όλοι, μικροί και μεγάλοι σαν την μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης, προετοιμασμένοι με αυστηρή νηστεία και μετά τη κοινωνία των αχράντων μυστηρίων.

‘Όταν πλησίαζε το Πάσχα, μια Κυριακή πρωί η γιαγιά μου είπε σε μένα και το μικρότερο αδερφό μου Γιώργο να μη φάμε τίποτα και να πάμε στην εκκλησία να κοινωνήσουμε.

Ξεκινήσαμε λοιπόν, με τον αδερφό μου, μικρό τότε 5 χρόνων, και προχωρώντας μέσα απ’ τους κήπους, χάριν συντομίας, βρήκαμε στο δρόμο μας ένα καταπότι νερό ποτιστικό. Για να μη βραχεί ο αδερφός μου τον πήρα καβάλα, αλλά μου μύρισε κρεμμύδι. Τον μάλωσα γιατί έφαγε αφού έπρεπε να μεταλάβει νηστικός και εκείνος κλαίγοντας μου είπε ότι το ξέχασε και έφαγε μια «μαγκίπα», φύλλα δηλαδή από φρέσκο κρεμμυδάκι. Του έδωσα…άφεση αμαρτιών αφού επρόκειτο για εξομολογηθείσα αμαρτία και φτάσαμε στην Αγιά Σωτήρα όπου πήραμε την Πασχαλιά απ’ το δισκοπότηρο του Παπαγιώργη.

Στο σχολαρχείο του Κροκυλείου, φοιτούσαμε τότε τρία παιδιά, ο Γιάννης Ανδρίτσου, ο μακαρίτης Παναγιώτης Κουφασίμος και εγώ, και σαν πιο..εγγράμματος με έμαθε ο παπαΓιώργης λίγες βδομάδες πριν το Πάσχα, την ψαλμωδία των εγκωμίων του επιταφίου θρήνου. Θυμάμαι την ταραχή όταν μπροστά στο εκκλησίασμα αντήχησαν οι φωνούλες μας με το «η ζωή εν τάφω». Η περιφορά γινόταν μέσα στη σιγαλιά της νύχτας γύρω απ’ την εκκλησία του Σωτήρος με την πένθιμη υπόκρουση της γλυκόλαλης καμπάνας και με ζωγραφισμένη την ευλάβεια των χωριανών.

Όταν έγινε η περιφορά και ο επιτάφιος ευωδιαστός απ’ τις λελέντες, τις βιολέτες και τα καρυόφυλλα, σταμάτησε μπροστά στην κλειστή εξωτερική πύλη και ο παπα Γιώργης με τη μελωδική του φωνή αναφώνησε: «Άρατε πύλας άρχοντες υμών και επάρθητε πύλαι αιώνιοι και εισελεύσηται ο Βασιλεύς της δόξης» .

Ο νεοκόρος μέσα απ’ την πύλη ρώτησε: «Τις εστί ούτος ο Βασιλεύς της δόξης»; και ο παπα Γιώργης απάντησε: «Κύριος κραταιός και δυνατός εν πολέμω, Κύριος των δυνάμεων, αυτός εστι ο Βασιλεύς της δόξης ..».

Ευθύς αμέσως, άνοιξε η θύρα, ανυψώθηκε ο επιτάφιος και ένας – ένας οι χωριανοί σταυροκοπιούνταν και περνούσαν κάτω απ’ τον επιτάφιο και παρακολουθούσαν με θρησκευτική κατάνυξη την ακολουθία ως το τέλος της.

Τη νύχτα του Σαββάτου κατά την Ανάσταση του Χριστού, οι στενοί δρόμοι του χωριού φεγγοβολούσαν απ’ τα κλεφτοφάναρα των παιδιών που με τους γονείς τους πήγαιναν στην εκκλησία. Μόλις ο παπάς έψαλλε το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης «Αναστάσεως ημέρα και λαμπρυνθώμεν τη πανηγύρει και αλλήλους περιπτυξόμεθα» όλοι οι εκκλησιαζόμενοι με αναμμένα τα κεριά, αντάλλασαν το φιλί της αγάπης λησμονώντας τις διαφορές και τις παρεξηγήσεις .

Πρωί την μέρα του Πάσχα, το χωριό το σκέπαζαν οι γκριζογάλανοι καπνοί απ΄ την ετοιμασία του οβελία και η μοσχοβολιά των αρνιών που ψήνονταν γαργάλιζε τους γύρω χωριανούς. Το Τρίστενο, είναι αμφιθεατρικά χτισμένο , καταπράσινο και με φόντο τα επιβλητικά έλατα που το περιβάλλουν στην κορυφή. Κατά το έθιμο, καθένας που τελείωνε το ψήσιμο, χαιρετούσε τους γείτονες, τους συγγενείς και φίλους με μια τουφεκιά, κατάλοιπο απ’ τα έθιμα των κλεφταρματωλών, και οι χαιρετούμενοι απαντούσαν «καλώς να σε βρω» και ακολουθούσαν οι επισκέψεις, το τσούγκρισμα των αυγών και τα κεράσματα με μεζέδες και κόκκινο, μπρούσκο, κρασί. Νωρίς το απόγευμα μετά τη λειτουργία της αγάπης, έστηναν χορό στο προαύλιο της εκκλησίας, με πρώτους τους γεροντότερους, άνδρες και γυναίκες, και πρώτη τη Δημοσθέναινα ή ..Γκουβαρτίνα ..

Τα τραγούδια του χορού τα έλεγαν τα κορίτσια με άσπρα φακιόλια και τις μακριές κοτσίδες, οι νέοι ..καμάρωναν και οι γριές ..νυφοδιάλεγαν ..

Τη Δευτέρα του Πάσχα, γίνεται η λειτουργία στο ξωκλήσι της Παναγιάς και μετά ακολουθούσε φαγοπότι με στρωμένες τις «καραμελωτές κουβέρτες» και τις Σάβλες πάνω στο χλοερό γρασίδι και κάτω απ’ τις αιωνόβιες πουρνάρες. Τότε, συνηθιζόταν να ανταλλάσσουν ευχές, στέλνοντας τα παιδιά με μεζέ και ένα ποτήρι κρασί. Τα παιδιά τσούγκριζαν αυγά και όσα έσπαγαν τα κέρδιζαν κατά το έθιμο. Το φαγοπότι συνεχιζόταν με επιτραπέζια τραγούδια και ακολουθούσε μεγάλος χορός με τσάμικο και συρτό, που διακόπτονταν συνέχεια, απ’ τα κεράσματα μεζέδων και κρασιού .

Το τέλος του χορού το έκλεινε ο λεβεντόπαπας και δάσκαλος του χωριού παπα Γιώργης τον οποίο σέβονταν και αγαπούσαν όλοι .



Η Πασχαλιάτικη, αυτή, νοσταλγική ανάμνηση γράφτηκε απ’ τον Τριστενιώτη Ζήσιμο Αλεξίου και δημοσιεύτηκε στην Λιδωρικιώτικη εφημερίδα «Λιδωρίκι» του Γιώργου Καψάλη τον Μάρτιο του 1984, αριθ. Φυλ. 28.

Πηγή: http://www.lidoriki.com

Σχετική ανάρτηση: Πάσχα 1969.. στον Κονιάκο

Παίρνει ανταποδοτικά και πληρώνει το χρέος στην ΕΥΔΑΠ ο δήμος Δελφών

Η Τρίτη, 27η Μαρτίου του 2018 ήταν μία πολύ καλή ημέρα για το δήμο Δελφών, καθώς προέκυψε για πρώτη φορά σημαντική αχτίδα ώστε η πολιτεία να αναλάβει την υποχρέωση ανταπόδοσης για τα νερά που φεύγουν από την περιοχή, υδρεύοντας ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού της χώρας. Με αφορμή τη γνωστή πλέον δέσμευση των λογαριασμών τού δήμου από την ΕΥΔΑΠ για το χρέος του προς αυτή, ύψους περίπου 3,5 εκατ. ευρώ, οι εμπλεκόμενοι φορείς κάθισαν στο ίδιο τραπέζι βρίσκοντας μάλιστα κοινή συνισταμένη. Σύμφωνα με τα όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας ο δήμος θα πληρώσει το χρέος με κάποιο διακανονισμό, όμως από την άλλη θα πάρει την έγγραφη δέσμευση της πολιτείας πως από εδώ και στο εξής θα έχει πρόσβαση σε έργα ανταποδοτικού χαρακτήρα.

Ικανοποίηση Κωστοπαναγιώτου
Οι πρώτες πληροφορίες για την έκβαση της συνάντησης που έγινε στο υπουργείο (στην οποία συμμετείχαν ο Δήμαρχος Δελφών κ. Παναγιωτόπουλος, ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Κατσαγούνος, ο Πρόεδρος της ΕΥΔΑΠ Παγίων κ. Κοροβέσης, με τους συνεργάτες τους και ο κ. Κοτσώνης Γενικός Διευθυντής Υδραυλικών, Λιμενικών και Κτιριακών Υποδομών), ήρθε από τον βουλευτή Φωκίδας, ο οποίος με ανακοίνωσή του σημείωνε:
«Σήμερα, Τρίτη 27 Μαρτίου, μετά από πρωτοβουλία του βουλευτή ν. Φωκίδας Ηλία Κωστοπαναγιώτου, πραγματοποιήθηκε ευρεία σύσκεψη υπό τον Γ.Γ. του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών κ. Δέδε, με αφορμή το θέμα που έχει προκύψει με το χρέος του Δήμου Δελφών προς την ΕΥΔΑΠ Παγίων.
Η συζήτηση έγινε σε ιδιαίτερα θετικό και συναινετικό κλίμα, που δείχνει να διαμορφώνει μια οριστική διέξοδο επωφελή συνολικά για την τοπική κοινωνία.
Ορίστηκαν εκπρόσωποι όλων των μερών, οι οποίοι θα επεξεργαστούν τις επιμέρους προτάσεις σε κοινό πλαίσιο συναντίληψης έως και την Μ.Τρίτη, οπότε και θα πραγματοποιηθεί η καταληκτική συνάντηση.
Μετά από δεκαετίες διεκδικήσεων για αναγνώριση του ρόλου του νομού μας στο υδατικό δυναμικό της χώρας, για πρώτη φορά διαφαίνεται, όχι μόνο η βούληση και η μέριμνα για αντιμετώπιση και οριστική επίλυση των χρόνιων εκκρεμών ζητημάτων, αλλά και η αναπτυξιακή προοπτική που αυτά μπορούν να προσδώσουν στη Φωκίδα».

Σε εξέλιξη οι τεχνικές συζητήσεις
Τα παραπάνω δεν άργησε να επιβεβαιωθούν από το σύνολο των εμπλεκομένων, με τις επόμενες ημέρες, και αυτές που ακόμα διανύουμε, να είναι σε εξέλιξη μία διαδικασία ανταλλαγής πληροφοριών- στοιχείων, για το πώς θα καταλήξει το σύνολο των πλευρών σε μία κοινή νομική πλέον συμφωνία.

Παίρνοντας τα πράγματα με σειρά θα πρέπει να πούμε καταρχάς πως ο δήμος Δελφών αναλαμβάνει την υποχρέωση να πληρώσει το χρέος απέναντι στην ΕΥΔΑΠ Παγίων. Το πώς θα γίνει αυτό δεν έχει ακόμα ξεκαθαρίσει, όμως είναι κάτι που δεν μπορεί να αλλάξει, όπως άλλωστε έδειχνε το κλίμα εδώ και πολύ καιρό. Στο δήμο κινούνται προς την κατεύθυνση μίας συμφωνίας που να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο βολική γι’ αυτόν, αφήνοντας όμως πλέον στο χρονοντούλαπο της ιστορίας το σύνθημα «δεν πληρώνω».

Τη Μεγάλη Τρίτη νέα συνάντηση
Το δικό του πίσω βήμα βέβαια ήρθε μετά από την ανάληψη από πλευράς πολιτείας, για πρώτη φορά, της υποχρέωσης ανταπόδοσης για το νερό που η περιοχή προσφέρει. Πρόκειται μάλιστα για πολιτική δέσμευση των ανθρώπων του υπουργείου Υποδομών πως αυτό θα γίνει άμεσα, τόσο μάλιστα που την ερχόμενη Μεγάλη Τρίτη είναι πιθανό να υπογραφεί και ένα πρώτο προσύμφωνο. Το ραντεβού στο υπουργείο είναι προκαθορισμένο και αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη η συζήτηση ώστε το θέμα να αποκτήσει εκτός από πολιτική και νομική διάσταση. Στην ουσία μιλάμε για τη συμμετοχή τεσσάρων πλευρών στην υπογραφή της συμφωνίας μιας εκτός του δήμου, ρόλο πλέον έχει και η ΔΕΥΑΔ, ενώ από την άλλη πλευρά θα βρίσκονται υπουργείο και ΕΥΔΑΠ.

Υπογραφή και άρση της δέσμευσης
Η υπογραφή μίας πρώτης συμφωνίας την ερχόμενη Τρίτη θα πρέπει να σηματοδοτήσει και την άρση της δέσμευσης των τραπεζικών λογαριασμών του δήμου, και αυτό η δημοτική αρχή το έχει θέσει αρκετά ψηλά ώστε να επανέλθει στην κανονικότητα. Αν όλα πάνε καλά, πράγμα αρκετά πιθανό, τότε θα μιλάμε για την ύπαρξη πλέον υπογραφών, που θα συνεπάγονται μία διαρκή υποχρέωση της πολιτείας απέναντι στην περιοχή να εκτελεί έργα που έχουν σχέση με τους τομείς της ύδρευσης και της αποχέτευσης. «Πρόκειται για μία πολύ σημαντική στιγμή για το δήμο μας, αλλά και για άλλους δήμους που εγείρουν αξιώσεις», σημείωσε σε δηλώσεις του στην Εν Δελφοίς ο δήμαρχος Αθ. Παναγιωτόπουλος, αναμένοντας και αυτός το αίσιο τέλος των συζητήσεων που είναι σε εξέλιξη και που θα οδηγήσουν στην επίλυση του προβλήματος που πρόσφατα προέκυψε, αλλά πολύ περισσότερο και στην άρση μίας χρόνιας αδικίας απέναντι στην περιοχή.

πηγή: έντυπη έκδοση Εν Δελφοίς

Προέλευση και αναγραφή της ονομασίας "Λιδωρίκi"

Η  διαχρονική κακοποίηση  της ονομασίας του χωριού μας.

του Γεώργιου Ριόλα, Αντιστράτηγου ΕΛ.ΑΣ. ε.α. 

1.- Στο Ελληνικό λεξιλόγιο υπάρχουν αρκετές λέξεις που καθημερινά κακοποιούνται ως προς τη γραφή ή την εκφορά τους, όπως συμβαίνει λ.χ.  με τις λέξεις κτή(κτι)ριο,  ορθοπε(παι)δικός, Βατοπέ(παί)δι, έλεγ(νχ)χος, τυγχ(νχ)άνω, καταγγελλόμενα, απορρίμματα, συνημμένα (που συχνά γράφονται με λιγότερα  σύμφωνα), παίρνω - περνώ, εξετασθείς - εξεταστής, (από) ανέκαθεν, επ’ αυτοφώρω (ο), ο παρών - το παρόν, ο τυχών - το τυχόν, λόγω (ο) κ.ά.   Επίσης με την κατάληξη -θη, λ.χ. ανεστάλη, υπεβλήθη, εξερράγη, εξετράπη, κατελήφθη, συνελήφθη, την οποία πολλοί τη γράφουν λανθασμένα (φθει)  κ.ά.π.

2.- Μία από τις πολλές αυτές λέξεις είναι και η αναγραφή της ονομασίας του Λιδωρικίου. Τη διαβάζουμε σε όλες τις παραλλαγές της, ακόμη και στις  παμπάλαιες  πληροφοριακές πινακίδες της Τροχαίας (που υπάρχουν σε διάφορα σημεία της περιφέρειάς μας, σε θλιβερή κατάσταση), αλλά και  σε διάφορες άλλες αναγραφές, λ.χ. Λιδορίκι, Λοιδορίκι, Λιδορίκη, Λιδορείκη κ.ο.κ.                             Υπόψη ότι, στην περιφέρεια της Άμφισσας, λένε «Τα Λιδωρίκια», υπονοώντας όλα τα χωριά της  περιφέρειας του Λιδωρικίου.                               

3.- Θεωρώ ότι κανείς μας δεν μπορεί  με απόλυτη βεβαιότητα να κατέχει την εξήγηση του πώς πριν 1.500 - 2.000 έτη  περίπου ονομάσθηκε έτσι το ιστορικό και μαρτυρικό χωριό μας. Αρκετές θεωρίες αναπτύχθηκαν και  αρκετές εκδοχές υπάρχουν, καθώς το ζήτημα αυτό,  εκτός των Λιδωρικιωτών, απασχόλησε και διάφορους ιστορικούς, λόγιους και καθηγητές.  

α) Υποτίθεται ότι ίσως προέρχεται από τους σκωπτικώς αποκαλούμενους «Λιμοδωριείς» που είχαν εγκατασταθεί στην περιοχή του, δηλαδή τους Δωριείς που ζούσαν στην  πιο φτωχική και άγονη περιοχή  της Δωρίδας και της Φωκίδας, εκδοχή που υποστηρίζουν αρκετοί και ίσως είναι η πιθανότερη, λόγω της συλλαβής «..δωρί..».  

Ερωτώ: μόνο η περιφέρεια του Λιδωρικίου είναι η πλέον άγονη και φτωχική της Ελλάδας, όταν περίπου  το μισό της είναι στην ίδια μοίρα;  Εκτός αυτού, οι Δωριείς  εγκαταστάθηκαν μόνο στη Δωρίδα - Φωκίδα; Και στο Λιδωρίκι ζούσαν μόνο οι «Λιμοδωριείς», ενώ αλλού οι υπόλοιποι Δωριείς τα περνούσαν βασιλικά;   

Πολύ ισχνή μου φαίνεται αυτή η εκδοχή.  Οπότε, εάν προέρχεται από τους Δωριείς,  πώς εξηγείται η εμμονή αρκετών  να τη γράφουν  με πεισματικό μάλιστα  τρόπο  ως Λιδορίκι αντί  του ορθού Λιδωρίκι;  Και  γιατί δεν γράφουν και τη Δωρίδα ή τη Φωκίδα με «ο»; 

β) Άλλοι υποστηρίζουν την εκδοχή ότι μάλλον προέρχεται από  το ρήμα  «λοιδορώ», που σημαίνει υβρίζω, χλευάζω, η ιδιότητα του οποίου  λένε ότι χαρακτήριζε ή και χαρακτηρίζει ακόμη τους Λιδωρικιώτες. 

Ερωτώ: η ιδιότητα, το κουσούρι αυτό της  δήθεν περιπαικτικής και πνευματώδους  διάθεσης, της υποτίθεται «εξυπνάδας»  κάποιων, είναι χαρακτηριστικό μόνο τινών εκ των Λιδωρικιωτών, ιδίως  των συστηματικώς  διατριβόντων  και παροικούντων υπό ή πέριξ του πλάτανου της Βαθειάς; Διότι ευτυχώς ή δυστυχώς  ήταν και είναι χαρακτηριστικό και πολλών εκ των λοιπών κατοίκων της χώρας μας. Οπότε;  Μήπως  κατά  το πνεύμα αυτών και όπως είπε κάποιος άλλος, μπορούμε εκ της συλλαβής του «Λι..», να υποθέσουμε ότι  το χωριό μας σχετίζεται με την Κίνα;

4.- Η ως άνω σύγχυση και  η εν γένει ανορθογραφία εντάθηκε με την κατά τις αρχές της 10ετίας του 1990 κατάργηση του «ω» και την επικράτηση του «ο». Αυτό συνέβη για τη δήθεν απόδοση της ονομασίας στη δημοτική γλώσσα. Τελικώς, μετά από κοινές ενέργειες των τότε δημοτικών εκπροσώπων του Δήμου Λιδωρικίου και του προεδρείου του  Συνδέσμου Λιδωρικιωτών «Η Γκιώνα» και την υπ’ αριθμό 227/2003 ομόφωνη απόφαση του τότε  Δ. Σ. Λιδωρικίου, εκδόθηκε το  Π.Δ. 209 (ΦΕΚ Α΄ 253 της 13-10-2005), με το οποίο έγινε η αναγκαία διόρθωση. Έκτοτε, η επίσημη αναγραφή - ονομασία  του χωριού μας είναι μόνο με «ω», δηλαδή Λιδωρίκι, η οποία αναγραφή αφορά όλους μας να οριστικοποιηθεί - καθιερωθεί.

5.- Όμως παρά ταύτα,  διαπιστώνω ότι σχεδόν όλοι οι Σύλλογοι, Όμιλοι ή Κινήσεις Πολιτών και λοιποί φορείς, (π.χ. Πολιτιστικός, Κτηνοτροφικός, Κυνηγετικός, Προστασίας της Γκιώνας),  αρκετοί επιχειρηματίες και καταστηματάρχες, αλλά και μερικές Δημόσιες Υπηρεσίες,  εξακολουθούν να κάνουν παρατύπως  χρήση της ονομασίας «Λιδορίκι» στις σφραγίδες, στον τίτλο των εγγράφων τους, στις πινακίδες τους, ή στις αποδείξεις των ταμειακών μηχανών τους. 

Ερωτώ: τόσο πολύ δύσκολη ή τόσο  πολύ ακριβή είναι η διόρθωσή τους; Όμως ας μη κάνουν  επίκληση του καταστατικού τους κ.λ.π., διότι δεν θα πείσουν κανένα.  Ομοίως διαπιστώνω ότι και οι εκδότες ή επιμελητές διαφόρων εντύπων, ιστοσελίδων-blogs κ.ά. εξακολουθούν να κάνουν χρήση της καταργημένης ονομασίας, δηλαδή «Λιδορίκι». Μάλιστα συχνότατα το κάνουν παραθέτοντας στα κείμενά τους και τις δύο μορφές της ονομασίας. 

Αναρωτιέμαι:  για ποιους λόγους συμβαίνει αυτό; Άραγε τι επιδιώκουν;

Θεωρώ ότι, αφού δεν μπορούμε με βεβαιότητα να μάθουμε ή να συμφωνήσουμε  όλοι για την προέλευση της ονομασίας του χωριού μας, δεν έχει καμία αξία και σημασία το να διαιωνίζουμε το ζήτημα αυτό.  Γι’ αυτό, κατά την ταπεινή γνώμη μου, θεωρώ ότι όλοι οι ως άνω,  οφείλουν επιτέλους να συνδράμουν στην καθιέρωση μίας και μόνο αναγραφής της ονομασίας για το χωριό μας, δηλαδή μόνο της επίσημης αναγραφής. Εξ άλλου, υπάρχουν πολλά άλλα ζητήματα  για να εκφράσουν τη διαφορετική οπτική και γνώμη τους για τις Λιδωρικιώτικες υποθέσεις.                              

6.- Θέτω υπόψη την παρούσα σε όλους, αλλά ιδίως υπόψη του  Συμβουλίου της Κοινότητας Λιδωρικίου και του προεδρείου του Συνδέσμου Λιδωρικιωτών «Η Γκιώνα», ζητώντας να επανέλθουν ή να προβούν σε αμεσότερες  και εντονότερες σχετικές  ενέργειες,  τόσο προς τις ως άνω Υπηρεσίες, Συλλόγους κ.ά., όσο και προς  κάθε άλλον  εκτός του χωριού μας φορέα  κ.λ.π., για να εφαρμοσθεί επιτέλους και πλήρως  το Π.Δ. 209/2005 και να πάψει η ως άνω ανορθογραφία, η πολυγλωσσία και το εν λόγω τραγελαφικό ζήτημα - φαινόμενο. Εξ άλλου, το εν λόγω Π.Δ., δεν έχει δυνητικό, αλλά υποχρεωτικό χαρακτήρα. 

                                                     

                                         Νέα  Μουδανιά Χαλκιδικής, 23-01-2013         

Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Γεώργιο Ρόλια για το άρθρο που μας έστειλε και όπως αναφέραμε και στον ίδιο, το μπλοκ της Ορεινής Δωρίδας χρησιμοποιεί την επίσημη ορθογραφία "Λιδωρίκι" πλην των περιπτώσεων που αφορούν αναδημοσιεύσεις άρθρων (από  πηγές οι οποίες πάντα αναφέρονται) αυτούσιες και χωρίς επεμβάσεις στο κείμενο από σεβασμό προς τους γράφοντες. Επ' ευκαιρίας μεταφέρουμε και τις ευχές που λάβαμε από τον Σύνδεσμο Λιδωρικιωτών «Η Γκιώνα».

 

Η συναρπαστική ζωή του Μιλτιάδη Γ. Λιδωρίκη

του Γραββάνη Ευάγγελου

Ο Μιλτιάδης Γ. Λιδωρίκης, γεννήθηκε στο Κροκύλειο Φωκίδας σύμφωνα με την βιβλιογραφία, το 1871. Ο ίδιος σε ένα χρονικό του αναφέρει: «Γεννήθηκα τον Μάρτιο του 1872. ατυχώς για μένα, ούτε ο πατέρας μου ούτε η καλή μου μάνα ζουν για να το πιστοποιήσουν. μια όμως που το αναφέρω, θα πει πως λέω την αλήθεια», ενώ [ένα πιστοποιητικό της Κοινότητος Κροκυλείου (30-12-1933), αναφέρει ως έτος γέννησης το 1873 (αριθμός μητρώου αρρένων 182)]. 

Το Κροκύλειο υπήρξε o τόπος καταγωγής της οικογένειας Λιδωρίκη σύμφωνα με το βιβλίο "Βίοι παράλληλοι των επί αναγεννήσεως της Ελλάδος διαπρεψάντων ανδρών" του Αναστάσιου Γούδα (1816-1882). Σύμφωνα με τον Τάκη Λάππα, συγγραφέα και ιστορικό (1904-1955), στην επαρχία Λιδωρικίου καταγράφονται δύο οικογένειες Λιδωρίκη, της μίας το σωστό όνομα είναι Σκαρλάτος (απ’ όπου προέρχεται και ο Μίλτος Γ. Λιδωρίκης) και της άλλη Τούντας ή Παπαδογεωργόπουλος. Οι δύο οικογένειες συγγένεψαν όταν μία κόρη από τους Σκαρλάτους παντρεύτηκε γιο της άλλης, των Τούντα. Στα χρόνια εκείνα από το όνομα του τόπου προσδιοριζόταν και το επώνυμο των ανθρώπων, έτσι οι οικογένειες αυτές έμειναν γνωστές με το όνομα Λιδωρίκη.

Παππούς του υπήρξε ο φιλικός Παναγιώτης Λιδωρίκης (1800-1861), πρώτος Υπουργός Οικονομικών επί Καποδίστρια, γερουσιαστής επί Όθωνα και αδελφός του γνωστού Αθανάσιου Λιδωρίκη(ή Σκαρλάτου) (1788-1868), σφραγιδοφύλακα του Αλή-Πασά, που διατηρούσε και στενούς δεσμούς με τον Μακρυγιάννη (1797-1864).  Η δε γιαγιά του, Ρηγίνη Λογοθέτη από τη Λειβαδιά, ήταν φημισμένη για την ομορφιά της. Πατέρας του ήταν ο Γεώργιος Λιδωρίκης, ανώτερος υπάλληλος του Υπουργείου Οικονομίας που συνδέθηκε στενά με τον Χαρίλαο Τρικούπη και παραιτήθηκε προκειμένου να τον ακολούθησε μέχρι τέλους εκλεγόμενος βουλευτής Δωρίδας σε πολλές κοινοβουλευτικές περιόδους. Η μητέρα του η Ερατώ (κόρη του Σταμάτη Δάρα, προέδρου του Ελεγκτικού Συνεδρίου), μεσολάβισε για να φτιαχτεί ο δρόμος που συνέδεσε το επίνειο της Δωρίδας (λεγόταν τότε Χάνι) με το Λιδωρίκι και προς τιμήν του ονόματός της, οι Δωριείς το μετονόμασαν σε Ερατεινή. Τα αδέρφια του ήταν η Ιουλία, ο Παναγιώτης και η Ρεγγίνα.

Παντρεύτηκε την Ελένη Καράλη, που προερχόταν από αρχοντική οικογένεια της Χίου και έκαναν δύο παιδιά, τον Γεώργιο και τον Αλέξανδρο, (μετέπειτα διάσημος δημοσιογράφος και συγγραφέας γνωστός ως Αλέκος Λιδωρίκης). Μένουν σε ένα σπίτι που έκτισε το 1840, ο παππούς του Σταμάτης Δάρας στην οδό Πανεπιστημίου και από το οποίο πέρασαν δεκάδες προσωπικότητες όπως Μ. Δραγούμης, Χ. Τρικούπης, Δ. Ράλλης, Γ. Θεοτόκης, Α. Μαυροκορδάτος, Σ. Σκουλούδης, Α. Ζαΐμης, Εμ. Ροΐδης και πάρα πολλοί ακόμα.

Γνωστός στην εποχή του ως Μίλτος Λιδωρίκης, υπήρξε μία πολυσχιδής προσωπικότητα που διακρίθηκε με πολλές ιδιότητες, θεατρικός συγγραφέας, σκηνοθέτης, λογοτέχνης, δημοσιογράφος, ακόμα και πολιτικός. Πέρα όμως και πάνω απ’ όλα αυτά, υπήρξε μεγάλος πατριώτης ενώ παράλληλα ήταν κι ένας κοσμικός άνθρωπος, ιδιαίτερα αγαπητός στην Αθήνα των «ωραίων ημερών».

Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών και πολιτικές επιστήμες στο Παρίσι, προοριζόμενος από την οικογένειά του να γίνει πολιτικός. Γόνος οικογένειας αγωνιστών του ’21, μυημένων στη φιλική εταιρία, είχε γαλουχηθεί με το όραμα της Μεγάλης Ιδέας και έτσι στον "ατυχή πόλεμο" του 1897 αν και δεν είναι στρατεύσιμος,  κατατάσσεται ως εθελοντής στο ευζωνικό.

Αγαπούσε πολύ την φουστανέλα και με αυτή πήγαινε στο Λιδωρίκι και χόρευε στην πλατεία του Λιδωρικίου που μέχρι πριν λίγα χρόνια ονομαζόταν Γεωργίου Λιδωρίκη. Πρωτοεμφανίστηκε στο θέατρο το 1898 με το έργο "Ιουλία" και στη συνέχεια μετέφρασε θεατρικά έργα για το Βασιλικό θέατρο (έκλεισε το 1908 και επαναλειτούργησε το 1932 ως Εθνικό θέατρο). Εκλέχτηκε βουλευτής Δωρίδας το 1906 και επανεξελέγη το 1910 στην Α' Αναθεωρητική βουλή ως βουλευτής Φθιώτιδος και Φωκίδας. Η πολιτική όμως δεν τον εμπνέει.

Λαμβάνει μέρος στον πόλεμο του 1912, ξανά ως εθελοντής και ήταν αυτός μάλιστα που ύψωσε την ελληνική σημαία στο Λευκό Πύργο στη Θεσσαλονίκη την 29η Οκτωβρίου του 1912, όπως περιγράφει στο ιστορικό του βιβλίο με τίτλο «Πολεμικαί εντυπώσεις Ευζώνου» που κυκλοφόρησε το 1914 από τον εκδοτικό οίκο Γ.Δ. Φέξη. Οι αναμνήσεις από τους Βαλκανικούς πολέμους, θα αποτυπωθούν με γλαφυρότητα αργότερα στα έργα του.

Μετά τον πόλεμο, εγκαταλείπει οριστικά την πολιτική, χωρίζει φιλικά με τη γυναίκα του και ξεκινάει μία ζωή «επαναστατική» για την κοινωνική τάξη στην οποία ανήκει. Υπήρξε ιδρυτής του Πανελλήνιου Μουσικού Συλλόγου (1916), από τους ιδρυτές της Εταιρίας Ελληνικού Θεάτρου (1918) και καθηγητής της αντίστοιχης θεατρικής σχολής και ιδρυτής της Εταιρίας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων (1908) και αργότερα Πρόεδρος (1930-31). Τότε περίπου ξεκινά και την λειτουργία του το Εθνικό Θέατρο στο οποίο εργάζεται ως  προσωπάρχης (1932) μέχρι και τον θάνατό του. Εργάστηκε ως χρονικογράφος εφημερίδων και έγραψε πολλά θεατρικά έργα – δράματα, κωμωδίες και επιθεωρήσεις – καθώς και δύο μυθιστορήματα. 

Υπερήφανος πάντα για την καταγωγή του, θα λέει ως το τέλος της ζωής πως "είμαστε Ρουμελιώτες". Απεβίωσε από περιτονίτιδα στις 2 Φεβρουαρίου του 1951 και κηδεύτηκε με δαπάνες του Εθνικού Θεάτρου. Στην εποχή του, τιμήθηκε για την προσφορά του στη θέση του προσωπάρχη του Εθνικού Θεάτρου και γενικότερα στην καλλιτεχνική ζωή του τόπου, στην συνέχεια όμως το έργο του λησμονήθηκε μέχρι πρόσφατα, που κυκλοφόρησαν δύο βιβλία:
•    «ΜΙΛΤΟΣ Γ. ΛΙΔΩΡΙΚΗΣ, ο Εύζωνας, Ο Ρουμελιώτης, ο Αθηναίος, ο θεατράνθρωπος», που έγραψε ο εγγονός του Μίλτος Α. Λιδωρίκης και επιμελήθηκε ο δισέγγονός του Αλέκος Μ. Λιδωρίκης (2016) και το
•    Μίλτος Λιδωρίκης: «Έζησα την Αθήνα της Μπελ Επόκ», εκδόσεις Polaris (2018), ένα είδος αυτοβιογραφίας που περιλαμβάνει και ανέκδοτο υλικό αντλημένο από τα αρχεία της οικογένειας Λιδωρίκη. Η εικονογράφηση είναι  με φωτογραφίες και σκίτσα της εποχής (σε επιλογή του ίδιου του Λιδωρίκη) και ο πρόλογος του  Γιώργου Χατζηδάκη.

Οι πληροφορίες για το παρών βιογραφικό αντλήθηκαν κυρίως από το πρώτο βιβλίο που έγραψε ο εγγονός του Μίλτος Α. Λιδωρίκης, προκειμένου και τα δικά του εγγόνια να γνωρίσουν τις ρίζες τους. Στην συγκινητική του επιστολή προς αυτά, με την οποία κλείνει το βιβλίο του, αναφέρει:

Αγαπημένα μου εγγόνια,
Καθώς θα μεγαλώνετε και θα διαβάζετε την ιστορία τούτης της χώρας να την περπατάτε με αγάπη και κάποια φορά ας πάτε και στο Παλαιοκάτουνο από όπου ξεκίνησε η οικογένειά σας.

Σας σφίγγω το χέρι με δύναμη. Σας αγαπώ.
Ο παππούς Μίλτος

Πηγή: http://www.krokilio.gr