Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Κουπάκι. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Κουπάκι. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τετάρτη 9 Μαρτίου 2022

Προτάσεις για εξοικονόμηση ενέργειας σε ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΥΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥΣ και ΟΡΕΙΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

Οι Δήμαρχοι Ιωαννίνων κ Μετσόβου πρότειναν στο Υπ. Περιβάλλοντος, στον αρμόδιο Υφυπουργό, πρόγραμμα "εξοικονομώ" για τους παραδοσιακούς οικισμούς.

Ο Δήμαρχος Αγράφων αντίστοιχα προτείνει υιοθέτηση ειδικού πλαισίου για το «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» στις ορεινές περιοχές.

Και οι δύο προτάσεις είναι πολύ σημαντικές και ευχόμαστε να εγκριθούν γιατί ενισχύουν ζητήματα πολιτιστικής αρχιτεκτονικής προστασίας και ζητήματα δικαιοσύνης στην αντιμετώπιση των ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων και καταπολέμησης της ενεργειακής φτώχειας.

Και οι δύο προτάσεις για τη Φωκίδα είναι ιδιαίτερα σημαντικές, επανειλημμένα έχουμε ορθογραφήσει ακριβώς για τα παραπάνω αιτήματα και για την αναγκαιότητα να υπάρχουν στοχευόμενα τομεακά και περιφερειακά προγράμματα.

Παρακαλούμε τα Αυτοδιοικητικά Στελέχη της Φωκίδας και της Περιφέρειας μέσω της ΠΕΔ και της Περιφέρειας, όπως και το Τεχνικό Επιμελητήριο Στερεάς, να ενισχύσουν τις παραπάνω πρωτοβουλίες, για ειδικά μέτρα, ενισχύσεις του «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ» για παραδοσιακούς οικισμούς, πχ., Γαλαξείδι, Κουπάκι, Ζοριάνος, Κροκύλειο για Φωκίδα και σίγουρα για τις ορεινές περιοχές.

Παραμένει το κενό για μεγάλο κυλιόμενο πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. 
 

Α. Καρδαμπίκης: Υιοθέτηση ειδικού πλαισίου για το «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» στις ορεινές περιοχές

https://news.b2green.gr/2848/%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%B4%CE%B1%CE%BC%CF%80%CE%AF%CE%BA%CE%B7%CF%82-%CF%85%CE%B9%CE%BF%CE%B8%CE%AD%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CE%B5%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D-%CF%80%CE%BB%CE%B1%CE%B9

 

Γ. ΑΜΥΡΑΣ: Έρχεται «εξοικονομώ» για παραδοσιακούς οικισμούς

https://neoiagones.gr/%CE%B3-%CE%B1%CE%BC%CF%85%CF%81%CE%B1%CF%83-%CE%AD%CF%81%CF%87%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CE%B5%CE%BE%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CF%8E-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%80%CE%B1%CF%81/?fbclid=IwAR1U2LzhOxCSrWBZ6EA4VcPOPgbI3zclIEhFYupRyrm_JJCYsNcItH1vj_A

Κατάλογος παραδοσιακών οικισμών  της Ελλάδας

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%AC%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%BF%CF%82_%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%B4%CE%BF%CF%83%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CF%8E%CE%BD_%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8E%CE%BD_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1%CF%82#%CE%9D%CE%BF%CE%BC%CF%8C%CF%82_%CE%A6%CF%89%CE%BA%CE%AF%CE%B4%CE%B1%CF%82

 

Παραδοσιακοί Οικισμοί & Διατηρητέα Κτίρια

http://estia.minenv.gr/EXEC

  

Αφροδίτη Παπαθανάση

Κυριακή 7 Φεβρουαρίου 2021

Το κατοχικό ημερολόγιο ενός Ιταλού αξιωματικού στο Λιδωρίκι

Η σχέση των Ιταλών κατακτητών με τους Λιδωρικιώτες, ο πληθωρισμός, η δράση των ανταρτών, το κατοχικό Πάσχα, οι τοπικές ενδυμασίες, το κλείσιμο ενός οίκου ανοχής, μία επιχείρηση στο Κουμεντάρι, το κάψιμο του Μαλανδρίνου, ο "πολυμήχανος" εκπρόσωπος του Κουπακίου, οι "αχώνευτοι" Γερμανοί και η μεγαλοσύνη μιας μάνας που έχασε τον γιό της,


Αλέξης Κωστάκης
Ο αξέχαστος χωριανός και φίλος, λογοτέχνης Αλέκος Κωστάκης, που έχει αφήσει θησαυρό αναμνήσεων για το χωριό μας, είναι ο..άνθρωπος που μας άφησε τις περισσότερες πληροφορίες και αναμνήσεις απ’ το προπολεμικό Λιδωρίκι, επίσης νεαρός ακόμα στην Κατοχή, έκανε το διερμηνέα στους Ιταλούς και είχε δημιουργήσει μια φιλική σχέση με τον Διοικητή των Ιταλικών δυνάμεων κατοχής του χωριού μας , Τζιοβάνι Ουμπόλντι, ενός υπέροχου ανθρώπου και επιστήμονα.

Ο Ουμπόλντι λοιπόν έδωσε στον Αλέκο το ημερολόγιο που έγραφε τον καιρό που ήταν στο Λιδωρίκι, το οποίο παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, αφού περιγράφει έμμεσα και την τότε Λιδωρικιώτικη ζωή. Το ημερολόγιο το είχαμε δημοσιεύσει και παλαιότερα, αλλά το επαναδημοσιεύουμε για τους νεότερους επισκέπτες της σελίδας μας, θέλαμε να συμπληρώσουμε εδώ, πως ό.τι γνωρίζουμε για την προπολεμική Λιδωρικιώτικη ζωή, τη γνωρίζουμε απ’ τα υπέροχα κείμενα του αξέχαστου Αλέκου όπως επίσης όλες σχεδόν οι προπολεμικές φωτογραφίες του χωριού μας και των χωριανών μας οφείλονται στο "μεράκι" του αείμνηστου Κώστα Ευσταθίου ….

 Η εισαγωγή είναι του Λιδωρικιώτη Κώστα Καψάλη 

δημοσιεύθηκε στις 23-3-2015 στο  http://lidoriki.blogspot.com



ΕΝΑΣ ΙΤΑΛΟΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ..

ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ

του Αλέκου Κωστάκη

O Υπολοχαγός Tζιοβάνι Ουμπόλντι .

Ο Υπολοχαγός Ο υ μ π ό λ ν τ ι Τ ζ ι ο β ά ν ι, 76 χρονών σήμερα (αναφέρεται στο 1982), από το Κόμο της Β. Ιταλίας (κοντά στα Ελβετικά σύνορα) καθηγητής Φυσικομαθηματικός, το επάγγελμα, πατέρας πέντε παιδιών, όλων επιστημόνων, υπηρέτησε την κατοχή στο Λιδωρίκι από 31/3 μέχρι 19/6/43. Όπως γράφει και στο ημερολόγιό του οι μέρες εκείνες θα του μείνουν αξέχαστες, αλλά είναι και για μας ενδιαφέρον και πολύ χρήσιμο να δούμε πως σκέπτονταν ορισμένοι απ' τους κατακτητές μας, αλλά και οι ντόπιοι εκείνο τον καιρό.

Τις σημειώσεις του ο Ουμπόλντι τις έστειλε στον Αλέκο Κωστάκη, με τον οποίο γνωριζόταν απ' την Κατοχή (σε πολλά σημεία μάλιστα τον αναφέρει Αλεσάντρο), και στον οποίον ανήκει η μετάφραση και ο σχολιασμός τους. 

 

 Τζιοβάνι Ουμπόλντι
 Γράφει λοιπόν ο Ουμπόλντι:

5-2-43: Φτάνω στην Αθήνα. Πάω να δω τον Παρθενώνα. Ένα μαρμάρινο βουνό, τέλεια αρχιτεκτονική, αίσθηση μεγαλοπρέπειας. Πως τα κατάφεραν να λαξέψουν και να συναρμολογήσουν αυτές τις τεράστιες κολόνες κι' αυτές τις μαρμάρινες πλάκες!! Σίγουρα οι αρχαίοι Έλληνες ξεπερνούν στην τέχνη και τον πολιτισμό, κατά τη διάρκεια των αιώνων, τους άλλους λαούς. Τρομερή πολυκοσμία στην πόλη και αφάνταστος σαματάς. Λες και βρίσκεσαι στη Νάπολη. Πουλάνε ψωμί μαύρο, κακοψημένο και "ΒΟΒΟΤΑ" (ψωμί από καλαμπόκι), λάδι , κρέας αρνίσιο. Σημειώνω μερικές τιμές: 2000 δραχμές για ένα γεύμα (σχεδόν τίποτε, αλλ' αυτός που πληρώνει είναι ο Ελληνικός λαός). Μου προσφέρουν 200 δραχμές για μια λιρέτα. Η δραχμή κάθε μέρα πέφτει.

6-2-43: Επίσκεψη στην αγορά. Πήγαινε - έλα συνέχεια του κόσμου. Υπάρχουν απ' όλα. Ρούχα, παπούτσια, παλιά αντικείμενα , ό,τι φαντασθείς . Έλληνες , γεννημένοι έμποροι. Αν σου ζητήσουν 500 δραχμές για κάτι, το μάξιμουμ που πρέπει να τους δώσεις είναι...200. Ο λαός βλέπει εμάς τους Ιταλούς καλύτερα απ' ό,τι τους Γερμανούς , που τους μισεί. Τιμές: ρύζι 12.000 η οκά , (1280 γραμ.) ψωμί 6.000, βούτυρο 10.000, λάδι 6.500, ένα γλυκό από 200 - 1200 δραχμές, κι' όλα νοθευμένα.

8-2-43: Έγερση στις 4,45, αναχώρηση με φορτηγό. Δυο πολυβολητές στα πλευρά. Φοβούνται ενέδρα από τους "ANDARTES", όπως λένε τους Έλληνες παρτιζάνους. Όλοι κομμουνισταί, τους διοικεί ο Ζέρβας !! (προφανώς κάνει..λάθος). Αγοράζω μια μπουκάλα κρασί, αλλά έχει ρετσίνα και δεν μπορώ να το πιώ, γιατί είμαι ασυνήθιστος.

9-2-43: Άμφισσα. Αέρας παγωμένος το πρωί, μα ωραίο θέαμα οι ανθισμένες μυγδαλιές. Η Άμφισσα όμορφη πόλη, μ' ένα κάστρο σαν κορώνα της, χτισμένο απ' τους Ενετούς (σημ : το κάστρο είναι αρχαίο κι' αργότερα πρόσθεσαν οι Φράγκοι κι όχι οι Βενετσάνοι). Προς το νότο, και κατά μήκος του δρόμου προς την Ιτέα, εκτείνεται μια ασύλληπτης ομορφιάς θάλασσα από ελιές. Ο κόσμος είναι πολύ ήσυχος. Έχω τη Διοίκηση του ΙΙΙ Λόχου. Οι φαντάροι τα πάνε καλά με τον κόσμο κι' οι εμπορικές τους σχέσεις άριστες. Αχώνευτοι οι Γερμανοί.

15-2-43: Μια δασκάλα βρέθηκε το πρωί κρεμασμένη απ' τους "ANDARTES" σε μια ελιά του ελαιώνα. Ταράχτηκαν όλοι. Τη φουκαριάρα!

16-2-43: Κάνω αναγνώριση στη Δεσφίνα. Στο γιατρό BRUNI (Mπρούνι) ήρθαν πολλοί χωρικοί για να τους εξετάσει. Λένε πως ο "JATROS" (γιατρός), ο δικός τους δηλαδή, "δεν ξέρει πολλά". Οι γυναίκες - όλες στα μαύρα - κάθονται στα πεζούλια των δρόμων και γνέθουν βαμπάκι και μαλλί .

Μιλώ με το δάσκαλο του χωριού που ξέρει και λίγα Γαλλικά. Μου μιλάει για πολλή φτώχεια. Μας προσφέρουν κρασί και καφέ (αληθινό καφέ). Ζεστασιά κι' άνοιγμα καρδιών. Δίνω διαταγή: "αλλοίμονο σ' όποιον φαντάρο κλέψει έστω και μια ελιά". Ο κόσμος φοβόταν μήπως και κάψουμε το χωριό.

20-2-43: Αναγνώριση K.KISSIADE και Πεντεόρια (σημ: προφανώς αναφέρεται στην Κ.Κίσελη, γιατί δεν υπάρχει άλλο χωριό που να μοιάζει το όνομά του). Σ' αυτά τα μέρη ο κόσμος μας κοιτάζει ψυχρά, αλλά όχι με μίσος. Άνθρωποι του μόχθου με φτώχεια πολλή. Μάτια σαν να λεγαν: Τι γυρεύετε εδώ σε τούτη την ξεραίλα; Τι νομίσατε πως θα βρίσκατε; Από τα παιδάκια που με πλησιάζουν: "Καπετάνιο, κινίνο, κινίνο, κινίνο!". Ήθελαν κουφέτα κινίνου, γιατί εδώ έχει πολλή ελονοσία. "Δεν έχω απάνω μου παιδιά", απαντώ στα ξυπόλυτα αγόρια και μελαγχολώ, γιατί το μυαλό μου γυρίζει στα δικά μου παιδιά, που, τουλάχιστον, είχαν παπούτσια! Ήθελα όμως να χα εδώ τους μαθητές μου, να δούνε παιδιά του Σχολείου με γυμνά ματωμένα πόδια! (σημ : Ο Ουμπόλντι ζούσε στη Β.Ιταλία, και φαίνεται δεν γνώριζε τη ζωή της Ν.Ιταλίας, στην Καλαβρία και τη Σικελία). Εντύπωση τρομαχτική, πετάξαμε ένα άδειο δοχείο, σαν άχρηστο. Τρεις χωρικοί παραλίγο να σκοτωθούν για την κατοχή του. Καταραμένος να 'ναι ο πόλεμος.

Στην KISSIADE (είπαμε ίσως Κίσσελη η Άγιοι Πάντες) κοιμάμαι με τον ιπποκόμο μου στο σπίτι ενός χωρικού. Η οικογένειά του είναι ευχαριστημένη που θα φιλοξενήσει έναν αξιωματικό, γιατί έτσι αισθάνεται πιο ασφαλής και προστατευμένη από ενδεχόμενες βαρβαρότητες των στρατιωτών. Χώρισαν το δωμάτιο μ' ένα παραπέτασμα. Κατά τη 1 πετάχτηκα από τα ξεφωνητά μιας γυναίκας. Πίσω απ' το χώρισμα είχαμε...μαιευτήριο! Γεννήθηκε ένα αγοράκι. Ο πατέρας, ευτυχισμένος, μου ζήτησε τ' όνομά μου να το δώσει στο νεογέννητο! Στο Γαλαξίδι, γεύμα στο σπίτι του προέδρου, μαζί μας κι' ένας αξιωματικός του Εμπορικού Ναυτικού, που μιλούσε πολύ καλά τα Ιταλικά. Πολλή ευγένεια και τελείως διάφορη εικόνα από την ως τώρα.

22-2-43: Με τους Ντονάτι και Γκαλάντι φεύγω στο Μεσολόγγι για εκπαίδευση στα χημικά όπλα. Περνώ από το Λιδωρίκι κι' από δρόμους αδιάβατους και κλειστούς, πάνω σ' απόκρημνα βουνά. Σταθμός στην καταπληκτική Ναύπακτο. Εξαιρετική καθαριότητα στο επιταγμένο ξενοδοχείο "Βρετανία" , σ' αντίθεση με τα Αθηναϊκά, όπου είδα για πρώτη φορά κοριούς. Παρακολούθησα την κηδεία μιας κοπέλας που πέθανε από ελονοσία. Η σορός ήταν πάνω σ' ένα ανοιχτό φέρετρο. Εντυπωσιάστηκα. (Στην Ιταλία αυτό απαγορεύεται). Το προσωπικό του ξενοδοχείου ευγενικό, αλλά συγκρατημένο. Γι' αυτούς - δυστυχώς - είμαστε κατακτητές, κι' έχουν δίκιο.

23-3-43: Φοβόμαστε εξέγερση του πληθυσμού, γιατί , ανατρέχοντας το καλεντάρι θα δει κανείς ότι τέτοιο καιρό το 1821 ο αρχιμανδρίτης της Πάτρας (εννοεί τον Π.Πατρών Γερμανό) ξεσήκωσε τους Έλληνες εναντίον των Τούρκων. Το πρωί έγινε σεισμός κι' οι τοίχοι ταρακουνήθηκαν.

27-3-43: Από μια γυναίκα αγοράζω στην Άμφισσα 6 οκάδες παρθένο λάδι (χρώμα πράσινο, πυκνόρευστο σα βούτυρο, βγαλμένο με τον παλιό τρόπο στη μυλόπετρα) προς 5.000 δρχ. την οκά. Στην Αθήνα έφτασε 8-10.000, κι' η λιρέτα 800 δρχ!

31-3-43: Στις τρεις το απόγευμα μ' ένα σαραβαλιασμένο φορτηγό φτάνω στο Λιδωρίκι. Το βρίσκω καλύτερο από την Άμφισσα, γιατί αγαπώ τα βουνά, σαν κάτοικος των Άλπεων, που 'μαι κι’ εγώ. Ωραία βουνά και θέα.

1-4-43: Ταχτοποιήθηκα σ' ένα σπίτι, δίπλα σε μια βρύση μ' ένα χιλιόχρονο πλάτανο (σημ: εννοεί του Κοτλιά το σπίτι). Επίσκεψη στους Μαλακάρνε και Πιτσιέντι, (σημ: Ο Πιτσιέντι, πολιτ.μηχανικός, εφ.λοχαγός, χρημάτισε και Φρούραρχος) που μένουν πάνω στο οχυρό (σημ: στον Τραγουδάκη , όπου ο Αγ.Κων/νος). Δυσάρεστη έκπληξη, είδα τα πρώτα κουνούπια να στέκονται πάνω στα τζάμια . Πιο πολύ φοβάμαι αυτά παρά τους "ANDARTES". Άτιμα χρόνια! Σύννεφα χαμηλά σωριάζονται από τις κλεισούρες των απέναντι βουνών και κλείνουν τον ορίζοντα. Άγρια η φύση εδώ πάνω, αλλά μ' αρέσει.

2-4-43: Λαμπρή λειτουργία από τον στρατ. ιερέα ντον Ντίνο, στην πλατεία του Φρουραρχείου (σημ: στον Αντώνη, μέσα στο τυροκομείο του Θύμιου Δούκα) .

3-4-43: Σήμερα κρύο και παγωμένος αέρας. Αρχίζω προληπτική θεραπεία με κινίνο. Ο δυνατός αέρας γκρεμίζει το υπόστεγο του αυτοκινήτου μας .

4-4-43: Πόση μελαγχολία μου φέρνουν ετούτες οι οχυρωμένες ράχες! Τι να συμβαίνει, άραγε, στ' απέναντι βουνά; Οι πρόεδροι των χωριών, υποχρεωτικά, μας κατατοπίζουν για τις κινήσεις των ανταρτών, αλλ' όταν αυτοί έχουν φύγει απ' το χωριό τους! Πιστεύω πως κίνδυνος υπάρχει μόνο για μεμονωμένους η μικρά τμήματά μας.

5-4-43: Το βράδυ μια περίπολος πυροβόλησε δυο φορές κόντρα σε δυο σκιές, που κινούνταν κατά μήκος της πλαγιάς. Μείναμε σ' επιφυλακή μέχρι τις 8 Απριλίου, γιατί την ίδια μέρα του 1821, με το Ιουλιανό ημερολόγιο, ο αρχιμανδρίτης της Πάτρας κήρυξε την Επανάσταση κατά των Τούρκων. Κυκλοφορεί φήμη ότι 3 νηοπομπές Άγγλων από την Κύπρο και τη Μάλτα κατευθύνονται στην Ελλάδα!

6-4-43: Βόλτα στο χωριό. Πολλοί χωρικοί με τοπικές ενδυμασίες. Κρίμα που δεν έχω την AGFA μαζί μου. Ωραίες φυσιογνωμίες. Κι'εδώ πολλή φτώχεια, κι' εδώ δεν μας μισούν, το πιστεύω αυτό. Ο Πιτσιέντι με πληροφόρησε ότι από τούτη την επαρχία, κοιτίδα των Δωριέων της αρχαιότητας, βγαίνουν οι καλύτεροι στρατιώτες της Ελλάδος .

6-4-43: Με τους Πρίτσι και Μπερτένγκι επισκεπτόμαστε το νεκροταφείο, αντίκρυ στ' οχυρό μας. Μια γυναίκα μαυροντυμένη προσεύχεται σ' ένα σκουριασμένο τενεκέ μ' ένα κερί, ενός τάφου. Δοκίμασε να μας πει τον πόνο της , μα στάθηκε εμπόδιο το φράγμα της γλώσσας . Το νεκροταφείο είναι μελαγχολικό και φτωχό. Δεν έχει αγάλματα και μνημεία, γιατί η Ορθόδοξη Εκκλησία τ' απαγορεύει .

7-4-43: Μια φάλαγγα επιμελητείας χτυπήθηκε στο 141 χιλ. (σημ: στο Κουμεντάρι, περίπου). Ο Μαλακάρνε (Φρούραρχος - Λοχαγός) με διατάζει να πάρω 30 άνδρες και να πάω ενίσχυση. Ήρθε μαζί μας κι' ο Λοχαγός Χ του μηχανικού, που είχε και το πρόσταγμα. Είχε μια φοβερή δειλία, δεν ήθελε να προχωρήσει παρακάτω απ' το 139 χιλ. Τον απείλησα πως θα τον αναφέρω. Υπέκυψε. Βλέπουμε ένα λοχία μας πεσμένο ύπτια στο ρείθρο του δρόμου, ολόγυμνον, μ' ανοιγμένη την κοιλιά. Μακάβριο θέαμα ...Αρπάζουμε τα πολυβόλα, Κατεβαίνω με την ομάδα του Γκάλλι στην κοιλάδα που βρίσκετ' από κάτω, όπου τρέχει το ποτάμι (σημ: ο Μόρνος). Κόσμος που έφευγε, κουβαλώντας μαζί του και το σκέπαστρο του αυτοκινήτου και τηλεφωνικά σύρματα. Μπήκαμε ως τη μέση στο νερό. Πυροβολούμε, τραυματίζουμε και πιάνουμε μερικούς πλιατσικολόγους. Στις 5,30' γύρισα στο Λιδωρίκι βρεγμένος. Πυρετός 39 και πονοκέφαλος. Πίνω μισή μπουκάλα ρούμι και πέφτω στο ράντζο ξερός.

8-4-43: Ο Ντελ Έλμο λέει πως είδε, ανάμεσα στους επιτιθέντες και Άγγλους (σημ: οι Ιταλοί όποιους έβλεπαν να φοράνε αγγλικές στολές τους περνούσαν όλους για Άγγλους). Στις 2 ήρθε ένα αυτοκίνητο από την Άμφισσα και μας πληροφόρησε πως οι ANDARTES ξαναχτύπησαν την πόστα που είχε φύγει από την Άμφισσα και πως έγινε μακελειό. Δεκατέσσερις νεκροί μεταξύ τους ο Υπολοχαγός Βιανέλο, που τη νύχτα είχε κοιμηθεί στο ράντζο μου. Μια φάλαγγα από την Άμφισσα έκαψε το χωριό Μαλανδρίνο. Τώρα τι φταίει ο κόσμος; C' EST LA GUERE !

10-4-43: Ένας εκπρόσωπος ορεινού χωριού, απ' αυτούς που έρχονται κάθε μέρα στο Φρούραρχο, φέρνοντας μάλιστα και λίγα αυγά για δώρα, νομίζω Κουπάκι, μιλούσε Ισπανικά. Πολύ πονηρός, σωστός Οδυσσέας. Με τα μάτια καταλαβαινόμασταν ότι ο ένας ψάρευε τον άλλον! (Νομίζω λεγόταν Βαρνάβας).

11-4-43: Ο Αλεσάντρο, ένα παιδί που μιλά καλά Ιταλικά, στην ΣΤ' τάξη του Γυμνασίου και που μας κάνει το διερμηνέα, όταν δημιουργείται πρόβλημα συνεννοήσεως με τους Προέδρους των γύρω χωριών, μου έδωσε ένα λεξικάκι Ελληνο - Ιταλικό: Εμπρός, προσοχή, πεινώ, διψώ, νερό, Τάγμα, αυτόμολος κλπ. (το λεξικό το κρατώ ακόμα).

12-4-43: Πηγαίνω στο Γυμνάσιο του χωριού. Φτώχεια, φτώχεια, φτώχεια! Θαύμασα τους συναδέλφους μου και τις συνθήκες δουλειάς τους. Θ μπορούσε να είμαι και γω στη θέση τους. Ιταλικό δημοτικό έχει περισσότερα εποπτικά όργανα από αυτό εδώ.

13-4-43: Μου χάλασε το κουρδιστήρι του ρολογιού μου και πήγα σ' έναν Έλληνα φωτογράφο, νομίζω Βασίλη (σημ: ναι ο Βασίλης Αγγελόπουλος). Μου το έφτιαξε, τού’ δωσα ένα σωληνάριο κινίνο, δεν έβρισκε λόγια να μ' ευχαριστήσει ο δυστυχής. Ο Μαλακάρνε μου παρέδωσε τη Δ/νση του Λόχου, γιατί αύριο φεύγει αυτός για την Ιταλία. Τυχερός που είναι!

15-4-43: Κάνω εκβάθυνση του ορύγματος, που οδηγεί από την πλατεία του Φρουραρχείου ως το οχυρό. Έπιασα και εγώ τον κασμά. Κάλοι και φουσκάλες στα χέρια, καλά κάνουν οι Έλληνες και βάζουν τις γυναίκες τους να δουλεύουν!

......: Παρακάλεσα τον Αλεσάντρο να ειδοποιήσει τον Πρόεδρο της Ρατινής (εννοεί Ερατεινής) να μας στείλουν 300 φυτά ντομάτας , 300 μελιτζάνας, 1 οκά κορκάρι, σπόρο από ραπάνια, καρότα, μαϊντανό και καμπρολάχανο. Θα μεταβληθούμε σε αγρότες. Κάθε πρωί πολλοί άρρωστοι από τα γύρω χωριά έρχονται στο γιατρό μας τον Μπρούνι, ένα χρυσό παιδί και λαμπρό επιστήμονα. Εδώ οι εχθρότητες παραμερίζουν. Δεν δέχεται πληρωμή, ούτε αυγά, ούτε μαλλί, τίποτε, λαμπρός νέος.

20-4-1943: Δίνω στον Ντίνο, έναν Έλληνα χωροφύλακα, που πάει στην Αθήνα, γράμματά μου να τα ταχυδρομήσει. Γνωρίζομαι με τον Πρόεδρο του χωριού. (Σημ: πρόκειται για το λεβέντη Γιώργο Παπαδόπουλο). Άριστη εντύπωση. Έχει τον μικρότερο αδελφό χαμένο στην Αλβανία. Σωστός συγκλητικός των Ρωμαϊκών χρόνων. Πρόκριτος του Καλαί. Και διπλωμάτης, πόσες ευθύνες! Έκανε για πρότυπο σ' αυτούς του "Παλάτσο Κίτζι".

21-4-1943 : Αλληλογραφία χάθηκε. Κατασχέθηκε στο δρόμο από τους "ANDARTES" κι' ο Ντίνος υποχρεώθηκε να συνεχίσει γυμνός ως την Άμφισσα. Βράδυ γέλασα στην τραπεζαρία με την ιστοριούλα του Παολίκι. Μια Έλληνίδα όταν τη ρώτησε ένας Ιταλός αξιωματικός γιατί δεν μπαίνει αυτή καβάλα στο μουλάρι , αλλά πάει με τα πόδια και φορτωμένη κι' αφήνει τον άντρα της καβάλα, απάντησε: "Τον θέλω να 'ναι ...ξεκούραστος το ..βράδυ ..!!"

22-4-1943: Τη νύχτα είχαμε ένα απρόοπτο. Σκοτώσαμε ένα γάιδαρο, παίρνοντάς τον το φουκαρά γιά..παρτιζάνο (αντάρτη). Θα φαγε και 3.000 σφαίρες, αντιβούιξαν όλη τη νύχτα τα ρέματα! Γέλα τρελέ κόσμε: Μαντοβάνοι και Γενοβέζοι κάθε μέρα μαλώνουν. Εισηγήθηκα κλείσιμο οίκου ανοχής. Γενοβέζοι με τον Υπολοχαγό Λέπορε χτύπησαν επιδεικτικά τον Αλεσσάντρο (σημ: τον Αλέκο Κωστάκη), σε ένα καφενείο στην κεντρική πλατεία. Παραλίγο συμπλοκή από Μαντοβάνους. Δικαιολογία του Λέπορε την πέταξα ..καλάθι αχρήστων.

23-4-1943: Πάω χωρίς συνοδεία στην Ελληνική Εκκλησία. Είναι για τους Ορθόδοξους Μ. Παρασκευή. Είναι μια λειτουργία μυστηριακή, στην οποία κυριαρχούν λειτουργικοί ύμνοι, που έχουν έναν αλλιώτικο εξωτικό ρυθμό, σχεδόν ανατολίτικο. Η Εκκλησία ήταν κατάμεστη κι' όλοι με παρατηρούσαν με περιέργεια. Ο Αλεσάντρο μου είπε ότι στον καιρό της ειρήνης οι λειτουργίες γίνονταν τη νύχτα κι είναι - βοηθούσης και της εποχής - πολύ όμορφες. Τώρα γίνονται τ' απομεσήμερο. Στο γυρισμό προς το οχυρό, βλέπω στην πόρτα ενός σπιτιού μια γυναίκα μαραμένη και σκελετωμένη να τρέμει απ' το κρύο, ενώ ο ήλιος έκαιγε. Ήταν από την ελονοσία .

25-4-1943: Πάσχα. Γεύμα εκλεκτής ποιότητας από κατσικάκια αγορασμένα και τα περισσότερα δωρισμένα από τους τσοπάνηδες. Μπορεί να πεις, ό,τι θες για τον τόπο τούτο, αλλά για το κρέας του όχι. Ούτε στις Άλπεις έφαγα πιο νόστιμο. Αυγά είχαμε από προσφορές των Ελλήνων ασθενών του Μπρούνι του "πιο καλός γκιατρός", όπως λένε όλοι τους αυτοί οι δυστυχείς.

28-4-1943: Είδα να κουρεύουν πρόβατα, αν μιλούσαν τα καημένα....Μίλησα μ' έναν τσοπάνη της Αλβανίας του υψώματος Ιβάν. Τώρα φίλοι , πρόσφερα τσιγάρα.

1-5-1943: Ένα αναγνωριστικό αεροπλάνο πέταξε μεγάλο αριθμό προκηρύξεων πάνω απ' το Λιδωρίκι. Σ' αυτές ο Τσώρτσιλ παρακινεί την Ελλάδα σ' ένα καινούργιο πόλεμο, για να την κάνει - φαίνεται - αποικία της Αυτοκρατορίας του!

5-5-1943: Κομμουνισταί και Εθνικισταί "αντάρτες" δεν τα πάνε καλά. Προβλέπεται σύρραξη. "Ράδιο σκάρπα" (ράδιο...αρβύλα): Άγγλοι ετοιμάζονται για μεγάλες κινητοποιήσεις μ' αντάρτες.

6-5-1943: Χωριό ήσυχο. Γκάλι ισχυρίστηκε πως στα τελευταία σπίτια του χωριού συναντήθηκε με παρτιζάνο. Δεν έγινε πιστευτός και είναι μάλλον δικαιολογίες του για τις άσκοπες ερωτικές του αναζητήσεις. (Σημ: κι' όμως ο Γκάλι είχε δίκιο, γιατί πράγματι έπεσε πάνω στο Γ. Κούστα, γιο της Λελούδας, φύλακα φυλακών κι' αντάρτη του 5/42). Αλεσάντρο και Πρόεδρος βεβαιώνουν πως ούτε ένας στο χωριό δεν έχει βγει στο βουνό !!

1-6-1943: Αλλάζουμε 1 οκά ρύζι με μια κότα, 50 βατράχους με 2 κιλά ρύζι. Φαγητό μας εξαιρετικό, αλλά ρετσίνα σα φάρμακο. Ωραία όμως ρακή και κατσικάκια.

2-6-1943: Με τον ιπποκόμο μου πήγα στο σπίτι μιας γριάς που μου είχε πουλήσει, πλύνει και γνέσει πολλά μαλλιά. Πάνω απ' το τζάκι του σπιτιού της είδα μια φωτογραφία ενός στρατιώτη. " Ποιός είναι;" ρώτησα, "είναι γιός μου , που εσείς τον σκοτώσατε!".  Έμεινα αμήχανος και προς στιγμήν άφωνος , αλλ' η γυναίκα μ'ένα αδύνατο χαμόγελο μου είπε: "Δεν φταίει κανείς ...ο πόλεμος! Όταν τελειώσει ο πόλεμος θα ξαναγίνουμε ..φίλοι , μα οι νεκροί δεν ξαναγυρνάνε πια", κι'άρχισε να κλαίει . Αν δεν είχα μαζί μου τον ιπποκόμο μου θα ' κλαιγα κι' εγώ. Της έσφιξα και της φίλησα το χέρι με συγκίνηση. Τι ψυχικό μεγαλείο....Πίστεψα πως είχα μπροστά μου την πατρικία Ταρπήια, που της αγγέλλουν ότι ο τρίτος και στερνός γιός της, Γάιος - Μούκιους έπεσε στη μάχη, κι' υποφέρει μ' αξιοπρέπεια αντάξια της οικογενείας της, κι' όχι μιαν απλή κι' αγράμματη χωρική.

7-6-1943: Ένας Έλληνας λοχίας, ακρωτηριασμένος κι' απ' τα δύο, ήρθε για να τον δει ο Μπρούνι, φέρνοντάς του ένα κουνέλι. Λέει: "γιατρός Ιταλιάνο μόλτο μπράβο, στρατιότι ιταλιάνο μόλτο μπόνο". Παπάς από Λεύκα ήρθε να μάθει πότε θα έρθουν τα άλευρα του Ε.Σ . Έφερε δώρο 33 αυγά (όσα τα χρόνια του Χριστού) και Μαντσίνι μας υποσχέθηκε να κάνει μ' αυτά "ταλιατέλι" (κάτι σαν χυλοπίτες).

19-6-1943: Κατέβηκα στο Λιδωρίκι, γιατί ο Λόχος μου φεύγει γιά Άμφισσα. Στο οχυρό, μας αντικαθιστά ένα Τάγμα Πεζικού, πάρα πολύ απείθαρχο. Χθες έβγαλα φωτογραφία με Πρίτσι και Μπερτένγκι κι αγόρασα από ένα χασάπη δέρματα κατσικιών να τα στείλω στην πατρίδα να κάμουν καπέλα τα παιδιά μου .

4-7-1943: Αποστολή στους Δελφούς, όπου σε μια ταβέρνα είδα την ομορφότερη γυναίκα του κόσμου. Μίλησα και κατατοπίστηκα μ' ένα ευγενέστατο αρχαιολόγο.

7-7-1943: Διέλευση Γερμανικής φάλαγγας , η οποία σταμάτησε στο Λιδωρίκι , γιατί οι Άγγλοι με τους αντάρτες ανατίναξαν μια γέφυρα και την ξαναφτιάχνουν οι Γερμανοί. (Σημ: του Στενού και της Ρέρεσης) .

12-7-1943: Περνά από το πρωί η τεθωρακισμένη μας μεραρχία ΒRENNERO, που επιστρέφει στην Ιταλία.

18-7-1943: Κάνω μια βόλτα στο μέρος που έχουν κατασκηνώσει Τούρκοι (σημ: εννοεί γύφτοι) οι οποίοι δεν συγχρωτίζονται με τους Έλληνες. Πολύ βρώμικοι και καπνίζουν με μακριές πίπες. Γυρεύουν κινίνο, και, προς στιγμήν, γίνονται απειλητικοί. Κάνω πως βγάζω το πιστόλι, ξαναγίνονται χαμογελαστοί και μου προσφέρουν ρόδια. Τι κόσμος !!!

Εδώ τελειώνουν τ' αποσπάσματα του ημερολογίου του Δ/τού του ΙΙΙ Λόχου του 120 Τ. Πολ/λων, υπολοχαγού Ουμπόλντι. Μετά την κατάρρευση της Ιταλίας, ο Ουμπόλντι, πήγε με όλο το τάγμα, αιχμάλωτος στη Γερμανία, απ' όπου γύρισε στο χωριό του το 1945. Δίδαξε σε Γυμνάσιο, τώρα είναι συνταξιούχος (αναφερόμαστε στο 1980). 


Στις 30-10-1980, σε μια επιστολή του προς τον Αλεσάντρο, τον Αλέκο Κωστάκη, γράφει :

" Πόσα χρόνια πέρασαν! Κι' όμως από την Ελλάδα και τους Έλληνες, αν δεν είχε μεσολαβήσει ο πόλεμος, διατηρώ άριστες αναμνήσεις. Δεν μπορώ να ξεχάσω τις 19 Σεπτεμβρίου του 1943, όταν κλεισμένοι αιχμάλωτοι στα βαγόνια του Σταθμού των Αθηνών, μας έφερνε ο κόσμος και τα παιδιά, με κίνδυνο της ζωής τους, σταφύλια, σύκα, κομμάτια "BOBOTA". Συμμετοχή στη δική μας πίκρα. Στη Γερμανία ΟΥΤΕ ΝΕΚΡΟΣ δεν θα θελα να γυρίσω. Στην Ελλάδα ΝΑΙ κι' ελπίζω, αν τα καταφέρω, να την ξαναδώ και ν' αντικρίσω το λαμπρό και γαλανό της ουρανό. Το 1971 ο γιός μου Τζούλιο ήρθε στην Ελλάδα μ' ένα φίλο του. Σταμάτησε κι' έφαγε στο Λιδωρίκι και μού 'φερε και πολλές φωτογραφίες. Αλήθεια πόσο άλλαξε! " 

***


Αυτό ήταν αγαπημένοι φίλοι, το νοσταλγικό σεργιάνισμα ..στο χρόνο, με τη βοήθεια του αξέχαστου φίλου Αλέκου Κωστάκη, του Καφτανιαλέκου, του...Αλεσάντρο, που πολλά έδωσε στο χωριό μας, ας είναι αναπαυμένος, τον θυμόμαστε όλοι μ' αγάπη, τον φίλο και πάνω απ' όλα, ΛΙΔΩΡΙΚΙΩΤΗ Αλέκο....

Κώστας Καψάλης

Δευτέρα 29 Ιουνίου 2020

Οι βρύσες του Κουπακίου

Οι βρύσες του Κουπακίου είναι μερικές μόνο από τις κρυφές ομορφιές του χωριού, που μπορεί ο επισκέπτης να ανακαλύψει. Δείτε τις στο παρακάτω βίντεο που επιμελήθηκε ο Κώστας Τσατούχας.


Δευτέρα 27 Απριλίου 2020

Τα ξωκκλήσια του Κουπακίου





Στην περιφέρεια του χωριού μας υπήρχαν παλαιότερα πολλά εξωκκλήσια. Σήμερα διατηρούνται σε καλή κατάσταση τα:


1. Αγία Παρασκευή.
Βρίσκεται στο δρόμο προς το Ζωριάνο. Στην γιορτή της 26 Ιουλίου γίνονταν  το μεγάλο πανηγύρι στο χωριό μας.
2. Προφήτης Ηλίας.
Βρίσκεται Στην περιοχή Πέρα Χωριό Λόγω παλαιότητας ανακατασκευάστηκε το έτος 1956
3.      Αγία Τριάδα.
Βρίσκεται στη περιοχή Μαραβέλη. Κάηκε από τη μεγάλη πυρκαγιά πού έγινε στο μεγάλο δάσος Μαραβελιού και ανοικοδομήθηκε το έτος 1957
4. Άγιος Σπυρίδων.
Βρίσκεται στη περιοχή Πότζανης. Κατέρρευσε λόγω παλαιότητας και στη ίδια θέση ανοικοδομήθηκε το έτος 1958.
5.      Άγιος Νικόλαος και Άγιος Κωνσταντίνος και Αγία Ελένη.
 
Βρίσκεται στην θέση Πατερίτσα και οικοδομήθηκε το έτος 1981.
 


Λόγω παλαιότατος κατέρρευσαν τα εξωκκλήσια:

1.      Αγία Κυριακή , στη αγροτική τοποθεσία Παλιοχώρι
2.      Άγιος Αθανάσιος στη αγροτική τοποθεσία Πέρα χωριό
3.      Άγιοι Απόστολοι, στην τοποθεσία Πέρα Χωριό. Πρέπει η εκκλησία αυτή να ήταν ο ενοριακός ναός του χωριού Πέρα Χωριό, όταν αυτό υπήρχε, γιατί στο δυτικό μέρος αυτής υπήρχε και κοιμητήριο.
4.      Άγιος Ιωάννης και
5.      Αγία Παρασκευή στην τοποθεσία Μαραβέλη.
6.      Άγιος Γεώργιος και
7.      Αγία Τριάδα στην τοποθεσία Ιτιάς.

Πέμπτη 9 Απριλίου 2020

Υπεγράφει η σύμβαση για την βελτίωση οδικού δικτύου στη Δωρίδα

Εχθές υπεγράφη στην   Άμφισσα υπογράφει από τον περιφερειάρχη Φάνη Σπανό, μεταξύ της αναδόχου εταιρείας Σακελλάρης Δ.-Λιάρος Χ (με έδρα στη Ναύπακτο) και  της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας  η σύμβαση για την εκτέλεση των εργασιών του έργου:

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΣΦΑΛΤΙΚΟΥ ΟΔΟΣΤΡΩΜΑΤΟΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ & ΣΗΜΑΝΣΗΣ ΣΤΙΣ ΕΠΑΡΧΙΑΚΕΣ ΟΔΟΥΣ, Νο 5 ΣΤΡΩΜΗ-ΛΕΥΚΑΔΙΤΙ- ΛΙΔΩΡΙΚΙ, Νο 8 ΦΡΑΓΜΑ-ΑΡΤΟΤΙΝΑ, Νο 11 ΣΤΙΛΙΑ-ΠΕΡΙΘΙΩΤΙΣΣΑ-ΠΑΛΑΙΟΞΑΡΙ- ΤΕΙΧΙΟ & Νο 13 ΚΡΟΚΥΛΕΙΟ-ΑΛΠΟΧΩΡΙ 

Ο Προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στα 1.226.267,15€ και ο χρόνος εκτέλεσής του είναι ένας χρόνος (365 ήμερες). 



Το έργο αναμένεται να ανακουφήσει το οξύ πρόβλημα με τα κατεστραμένα οδοστρώματα που έχουν οι προσβάσεις των ορεινών χωριών μας. Είναι απαραίτητο όμως να σημειώσουμε πως για τον δρόμο "Κροκύλειο - Αλποχώρι", είχε υποβληθεί προ διετίας αίτημα από τους Συλλόγους 4 χωριών της  περιοχής (Κροκύλειο-Κουπάκι-Αλποχώρι-Ζωριάνο) που ζητούσαν επεμβάσεις στο συνολικό δρόμο  "Κουμεντάρι – Κροκύλιο – Κουπάκι – Ζωριάνο – Αλποχώρι" μήκους 20 χλμ. 

Τελικώς η Περιφέρεια συμπεριέλαβε μόνο το τμήμα αυτού "Κροκύλειο - Αλποχώρι", αφήνοντας έξω τον υπόλοιπο δρόμο "Κουμεντάρι  (φράγμα) - Κροκύλειο" μήκους 10 χλμ. καθώς και την διασταύρωση 1 χλμ. προς Κουπάκι. Ελπίζουμε το αίτημα να επανεξεταστεί, στα πλαίσια αυτής ή κάποιας άλλης εργολαβίας, δεδομένου ότι το κατάστρωμα του οδικού τμήματος "Κουμεντάρι - Κροκύλειο", χρήζει ανάλογων επισκευών και εξυπηρετεί το σύνολο των χωριών Κροκύλειο, Κουπάκι, Αλποχώρι και Ζωριάνο.


Σάββατο 21 Δεκεμβρίου 2019

«Καλύτερα Σκοτωμένη Παρά Χωρισμένη»

Ο κ. Λουκάς Κονανδρέας συγγενής του θύματος και συγγραφέας του βιβλίου που εξιστορεί ένα έγκλημα που συνέβη πριν από 63 χρόνια, μίλησε στο www.pagenews.gr για τους λόγους που τον οδήγησαν στην έκδοση της ιστορίας αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε σε αυτό το «συγγραφικό ταξίδι»…



Συνέντευξη στη Χριστίνα Διαμαντοπούλου

Μια ερωτική περιπέτεια που κατέληξε σε αναγκαστικό γάμο. Μια εξωσυζυγική σχέση, η οποία για να συνεχιστεί, θα έπρεπε να βγει οπωσδήποτε η σύζυγος από τη μέση. Ένας πληρωμένος δολοφόνος. Ένα σύστημα δικαιοσύνης που θα ήταν εξίσου ένοχο, όσο και οι εγκληματίες, αν δεν υπήρχε ένας έντιμος ένορκος για να μειοψηφήσει. Ένας αποφασισμένος συγγενής, ο οποίος αγωνίστηκε σκληρά προκειμένου να οδηγήσει τον σύζυγο της ξαδέλφης του με τις τεράστιες διασυνδέσεις, όπως και τον φίλο του, ενώπιον της δικαιοσύνης… Αυτά είναι τα στοιχεία που συνθέτουν τη συγγραφή ενός συγκλονιστικού βιβλίου βασισμένο σε μια αληθινή ιστορία που συνέβη πριν από 63 χρόνια. Ο κ. Λουκάς Κονανδρέας γιατρός στο Κονέκτικατ των ΗΠΑ και γιος του ξαδέλφου του θύματος, είναι ο συγγραφέας του βιβλίου «Καλύτερα Σκοτωμένη Παρά Χωρισμένη» που αποφάσισε να μεταφέρει την ιστορία στο χαρτί και να την μοιραστεί με τον κόσμο που ήθελε να μάθει τι συνέβη. Ο συγγραφέας αυτής της συγκλονιστικής ιστορίας μίλησε στο www.pagenews.gr για τους λόγους που τον οδήγησαν στην έκδοση της ιστορίας αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε σε αυτό το «συγγραφικό ταξίδι»…

Λαμβάνοντας υπόψη το χρονικό και κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο ζούσε η Παναγιώτα, πιστεύετε ότι θα μπορούσε να πάρει διαφορετική απόφαση από αυτή που τελικά πήρε;Θα μπορούσε να είχε πάρει διαφορετική απόφαση και παρόλο που δυσκολευόταν να το καταλάβει μόνη, οι δικοί της άνθρωποι της το είχαν πει πολλές φορές. Ο πατέρας μου Θανάσης, το 1945-46, όχι μόνο της το πρότεινε και την πίεσε να αφήσει τον Γιώργο, αλλά στην απόγνωσή του αποφάσισε και έστειλε γράμμα στον αδελφό και την αδελφή της Παναγιώτας που ήταν τότε στη Νέα Ζηλανδία. Εκείνος, λοιπόν, την είχε προσκαλέσει στη χώρα του προτείνοντάς της το διαζύγιο, εκεί που η κοινωνία ήταν πολύ πιο ελεύθερη σε τέτοια θέματα.

Πώς σκέφτηκε και δεν έφυγε; Φαντάζομαι πως σημαντικός παράγοντας ήταν ο φόβος της…Στα πρώτα χρόνια του γάμου τους, η Παναγιώτα είχε την ελπίδα ότι αν έκανε ένα παιδί θα άλλαζε και ο άνδρας της και οι σχέσεις της μαζί του. Το παιδί δεν ήλθε. Το πέρασμα του χρόνου όχι μόνο δεν βοήθησε, αλλά έβλαψε κιόλας. Η δεκαετία του ‘40 ήταν γεμάτη πολέμους και μιζέρια και η συντηρητική κοινωνία του χωριού της δεν έκανε κανένα βήμα για να απελευθερωθεί από τις προκαταλήψεις της και το μίασμα του χωρισμού για μια γυναίκα. Παράλληλα, στα εμπόδια για έναν χωρισμό θα πρέπει να προστεθεί και η υποχρέωση που αισθανόταν η Παναγιώτα προς την μητέρα της που και θα την στενοχωρούσε ό, τι και να έκανε. Αν χώριζε θα την πλήγωνε και αν έφευγε θα την άφηνε μόνη της.

Τι σας κέντρισε το ενδιαφέρον στη συγκεκριμένη ιστορία, ώστε να αποφασίσετε να κάνετε τόσο εκτενή έρευνα, η οποία οδήγησε και στη δημιουργία του βιβλίου; Οι ήρωες στην ιστορία μου, η Παναγιώτα, ο Θανάσης, ο Δημοσθένης Δαπόντες και άλλοι μνημονεύθηκαν. Ζουν. Τους αποδόθηκε τιμή που την άξιζαν.Επίσης, είναι μια καλή ιστορία από την οποία μπορεί να μάθει ο αναγνώστης. Η ιστορία είναι βγαλμένη από τη ζωή και περιέχει λεπτομέρειες που ατενίζουν τη ζωή όχι μόνο με το γυμνό μάτι, αλλά με μικροσκόπιο. Οι χαρακτήρες της ιστορίας είχαν πάρει τέτοιες αποφάσεις που και μόνο η σκέψη αν κάποιος μας ζητούσε να τις πάρουμε εμείς, θα μας έφερνε ρίγος. Πολλοί που ήξεραν ότι ήμουν γιος του Θανάση και επομένως γνώστης λεπτομερειών με ρωτούσαν: «Και μετά τι έγινε. Τελικά δεν τον χώρισε; Πες μου, πες μου. Τελικά την σκότωσε; Δικάστηκαν τελικά;». Οι φίλοι μου ήθελαν να μάθουν και δεν σταματούσαν να με ρωτούν. Η ιστορία ήταν ενδιαφέρουσα και γι’ αυτό την ήθελαν. Και αν ήθελαν τόσο όσοι την άκουσαν, γιατί να μην την «ακούσουν» και άλλοι μέσω ενός βιβλίου; Τέλος, από προσωπική ικανοποίηση και ευχαρίστηση. Αισθανόμουν καλά να ξαναγυρίζω τον νου στα παιδικά εκείνα χρόνια. Όταν μάλιστα συνδύαζα το γεγονός αυτό με μια ανάλυση των θεμάτων της ιστορίας και μια ανάλυση των χαρακτήρων της ιστορίας (τους οποίους φυσικά ήξερα καλά) και των οποίων οι ενέργειες με δίδαξαν πολλά, το «αισθανόμουν καλά». Γινόταν μέθη μέσα μου.

Ποιες ήταν οι δυσκολίες -αν υπήρχαν- κατά τη διάρκεια της έρευνας και της συγγραφής του βιβλίου; Είχατε επαρκείς πληροφορίες για μια τέτοιου είδους συγγραφή; Η πολύ ζωηρή μνήμη των γεγονότων της βραδιάς εκείνης αλλά και των μετέπειτα εξελίξεων βοήθησε. Το ίδιο και το γεγονός ότι ο πατέρας μου συνέχισε να μιλά για την ιστορία τα μετέπειτα χρόνια, αλλά και οι συνομιλίες που είχα όταν επισκεπτόμουν την Ελλάδα από τις ΗΠΑ τα τελευταία 30 χρόνια. Οι ηλικιωμένοι που ξαναέβλεπα ήθελαν και κουβέντιαζαν για τα παλιά. Με λίγα λόγια αν και δεν σκόπευα να γράψω ένα βιβλίο ήταν σαν να δούλευαν οι συγκυρίες μόνες τους και να γραφόταν από τότε. Στον νου μου.Αλλά και πάλι όλα αυτά ήταν ανεπαρκή. Έτσι χρειάστηκε να ψάξω. Οι εφημερίδες ήταν εύκολο να φωτογραφηθούν αλλά είχε κόστος. Για τα πρακτικά από τις δίκες ένας Θεός ξέρει πώς με ώθησε να τα κυνηγήσω, όταν όλοι μου έλεγαν «στα 25 χρόνια καταστρέφονταν, όχι στα 50 που είναι τώρα». Ήμουν τυχερός να τα βρω επειδή φυλάσσονταν για εκπαιδευτικούς λόγους στο δικαστικό και το αστυνομικό σώμα. Αλλά ακόμη υπήρχαν αρκετά σκοτεινά σημεία για τα οποία χρειάστηκαν πάνω από 160 συνεντεύξεις. Αυτό ήταν και το πιο κουραστικό. Το πιο δύσκολο. Η κάθε μια χρειαζόταν προετοιμασία . Να σκεφτώ πώς να προσεγγίσω τον συνομιλητή μου ώστε να μπορέσει να ανοιχτεί. Στην αρχή της συνέντευξης έκανα μια γρήγορη αξιολόγηση του κάθε συνομιλητή μου, οι περισσότεροι των οποίων ήταν πάνω από 70, για να καταλάβω τι βάση να δώσω στις πληροφορίες που μου έδινε. Μερικοί που ανήκαν τότε στην αντίθετη παράταξη έλεγαν ότι «έχουν περάσει τόσα χρόνια πού να τα θυμάμαι» ή «Δεν τα αφήνουμε τώρα αυτά τα παλιά; Τι τα αναμοχλεύεις»;Σε μερικές περιπτώσεις περισσότερες απαντήσεις έδωσα εγώ ως γιατρός (!), παρά από όσες απαντήσεις πήρα εγώ στις ερωτήσεις μου. Αλλά σε γενικές γραμμές, ήταν μια μεγάλη εμπειρία. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τα ρυτιδωμένα μέτωπα που συνοφρυώνονταν, καθώς γερασμένα μυαλά προσπαθούσαν να συλλάβουν φευγαλέες αναμνήσεις.

Μέσα από την τραγική ιστορία της ηρωίδας του βιβλίου ζωντανεύει και η ελληνική επαρχία της εποχής που διαδραματίζεται η υπόθεση, με χαρακτηριστική τη συντηρητική νοοτροπία. Πιστεύετε ότι αντίστοιχες νοοτροπίες και παθολογίες συντηρούνται ακόμα και σήμερα;Ο τρόπος που έφτασε η Παναγιώτα να πει το «Καλυτέρα Σκοτωμένη Παρά Χωρισμένη» ήταν ασυνήθιστο και ακραίο ακόμη και τότε. Υπάρχουν μερικοί άνθρωποι που είναι ασυμβίβαστοι. Και η Παναγιώτα ήταν ένας τέτοιος άνθρωπος όπως και ο πατέρας μου. Οι δυο τους είχαν αυτού του είδους DNA. Για το σήμερα -και με βάση το ότι η παρθενιά της γυναίκας θεωρείται δικό της θέμα και μόνο και τα διαζύγια στην Ελλάδα έχουν ξεπεράσει το 25%-, καταλαβαίνουμε πως οι νοοτροπίες και οι παθολογίες που δημιούργησαν το πρόβλημα στην Παναγιώτα και συνετέλεσαν στην δολοφονία της, είναι πια παρελθόν.

Το «Καλύτερα Σκοτωμένη παρά Χωρισμένη» είναι το πρώτο σας βιβλίο. Πώς αισθανθήκατε όταν βάλατε και την τελευταία τελεία στην ιστορία σας; Ανακούφιση ασφαλώς. Ήταν μακρύς ο δρόμος. Και ακολούθησαν τα 8 βραβεία εδώ στις ΗΠΑ που με έκαναν περήφανο αλλά όχι επηρμένο. Η περηφάνια μου επεκτείνεται στην οικογένειά μου και στην πατρίδα μου. Καλό είναι για όλους μας πιστεύω όταν ακούω Αμερικανούς που έχουν διαβάσει την ιστορία να λένε: «Πώς μπόρεσαν οι απλοί εκείνοι άνθρωποι, πριν 70 χρόνια, σε ένα μικρό χωριό στα βουνά και που πολλοί ήταν και αγράμματοι να επιζήσουν, να σκεφτούν, να ελιχθούν όπως έκαναν; ….Θα πρέπει να ήταν έξυπνοι άνθρωποι». Και κάποιος άλλος δίπλα να απαντά: «Εδώ ήταν έξυπνοι πριν 2500 χρόνια και μιλάμε για πριν 70;». Γίνεται αυτό να μην σε κάνει να αισθάνεσαι περήφανος ως Έλληνας;

Ποια συναισθήματα πιστεύετε ότι θα προκαλέσει το βιβλίο στους αναγνώστες; Λύπη, επειδή μια ενάρετη γυναίκα δολοφονείται αν και είχε την υπομονή και έκανε τη θυσία να μείνει σε έναν γάμο από αγάπη για τον σύζυγό της και από σεβασμό προς τις παραδόσεις της κοινωνίας που ζούσε. Αγανάκτηση, προς τις παραδόσεις και τους περιορισμούς της κοινωνίας που συνετέλεσαν στον χαμό της. Αλλά και αγανάκτηση προς την δικαιοσύνη που με τον επηρεασμό των ενόρκων δημιούργησε τα δικαστικά προβλήματα όπως αυτά συνέβησαν. Οίκτο, για την μητέρα της Παναγιώτας που σε μεγάλη ηλικία έχασε το μόνο παιδί που της είχε μείνει στην ΕλλάδαΘαυμασμό, για την επιμονή του Θανάση να συνεχίσει τον δικαστικό αγώνα με πολλές θυσίες και να φτάσει στην απονομή δικαιοσύνης. Θαυμασμό και προς τον Δημοσθένη Δαπόντε που μπόρεσε και άντεξε και διαφώνησε με τους άλλους ενόρκους και έδωσε την ευκαιρία για δεύτερο δικαστήριο. Αλλά και εξιλέωση και ευχαρίστηση που τελικά αποδόθηκε δικαιοσύνη.

Γιατί πρέπει να διαβάσει κάποιος το «Καλύτερα Σκοτωμένη παρά Χωρισμένη»;Γιατί είναι κατά γενική ομολογία μια καλογραμμένη και πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία. Έχει, δηλαδή, τα δυο πιο σημαντικά συστατικά ενός καλού βιβλίου. Είναι, επίσης, μια αληθινή ιστορία με αντικειμενική καταγραφή όσων συνέβησαν, χωρίς να ωραιοποιεί πρόσωπα και καταστάσεις. Είναι ιστορία ζωής, όπως επανειλημμένα την έχουν χαρακτηρίσει εδώ οι Αμερικανοί αναγνώστες: «true to life insights». Πολλά από όσα αναφέρει τα έχουμε όλοι λιγότερο ή περισσότερο αντιμετωπίσει. Μαθαίνει ο αναγνώστης από το παράδειγμα πολλών χαρακτήρων της ιστορίας, πολλοί από τους οποίους ήταν απλοί, αγράμματοι και φτωχοί, αλλά στάθηκαν ικανοί να κάνουν τις απαραίτητες θυσίες και να υποστούν τις συνέπειες για τη στάση τους.Ο αναγνώστης μεταφέρεται σ’ ένα μικρό χωριό, μακρινό κι απομονωμένο. Παραξενεύεται και μαγνητίζεται από το γεγονός ότι μεγάλα πράγματα και ιστορίες ξεκίνησαν από εκεί.. Η χρονική διαδρομή του εγκλήματος και της εξιχνίασής του είναι αρκετά μεγάλη για να προκαλεί ενδιαφέρον: Είκοσι χρόνια. Από το 1935 ως το 1955. Ο αριθμός των ανθρώπων που ανακατεύτηκαν στην υπόθεση είναι εντυπωσιακός. Υπήρξαν τόσοι υποψήφιοι δολοφόνοι και τρόποι δολοφονίας. Οι έντεκα εν δυνάμει δολοφόνοι αντέδρασαν ο καθένας με διαφορετικό τρόπο, κάτι που φανερώνει την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Τα δικαστήρια, εξάλλου, που έγιναν ξεδιπλώνουν κοινωνικές, δικαστικές και πολιτικές καταστάσεις της εποχής εκείνης. Ο αναγνώστης μέσω του βιβλίου έχει τη δυνατότητα να αντιπαραβάλει το παρόν με το παρελθόν. Το βιβλίο δεν σταματά σ’ έναν φόνο ή σ’ ένα δικαστήριο, αλλά παρακολουθεί μέχρι το τέλος όλους τους πρωταγωνιστές, ικανοποιώντας την περιέργεια του αναγνώστη για το τι απέγινε ο καθένας στη συνέχεια. Τέλος, περιέχει πολλά ενδιαφέροντα ιστορικά και λαογραφικά στοιχεία που εμπλουτίζουν τη γνώση.

Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019

Αθηνά Κοΐνη: «Έλεγαν στη μητέρα μου “τι ήρθες να κάνεις εδώ; Πήγαινε στη χώρα σου”»

Η πρώην αθλήτρια [σημ Ορ.Δωρ.: με καταγωγή από Αιθιοπία και από το Κουπάκι] εξηγεί στο People τη μεγάλη απόφαση – ζωής να αφήσει τον πρωταθλητισμό και εξιστορεί περιστατικά bullying που τη σημάδεψαν




 

Η ελπίδα επέστρεψε μετά από παρότρυνση της θείας της, Μεσερέτ Ντεφάρ (χρυσή Ολυμπιονίκης), να επισκεφτεί έναν κορυφαίο γιατρό στο Μόναχο της Γερμανίας. «Πήγα μαζί με την οικογένειά μου, με παρακολούθησε και μου έδωσε το οκ για να συνεχίσω. Έκανα όλες τις απαραίτητες εξετάσεις, ηρέμησα ψυχικά και επέστρεψα στον αθλητισμό. Δεν σταμάτησα ποτέ να το παλεύω».


«Σταμάτησα τον αθλητισμό πριν από πέντε μήνες. Πλέον ασχολούμαι με το μόντελινγκ»

H εξωτερική της εμφάνιση αποτέλεσε συχνά αντικείμενο σχολιασμού. «Στον στίβο υπάρχουν πολλές όμορφες κοπέλες και σχεδόν πάντα έλεγαν “Σιγά μη συγκεντρωθεί, θα παρασυρθεί, θα βγαίνει έξω…”. Το έλεγαν και για εμένα. Συνήθως αυτά συζητιούνται πίσω από την πλάτη σου και στην πορεία τα μαθαίνεις. Το θέμα είναι να μη δίνεις σημασία. Αρνητικά σχόλια υπήρχαν και όταν τραυματίστηκα. Έλεγαν “Δεν θα ξανατρέξει, πάει, τελείωσε’’. Με έριχναν λίγο, αλλά μετά πείσμωνα. Είναι ό,τι χειρότερο να είσαι στο κρεβάτι και να τα ακούς αυτά».


Κυριακή 12 Μαΐου 2019

Αθηνά Κοΐνη: «Νιώθω όμορφα που είμαι διαφορετική»

Mε καταγωγή από την Αιθιοπία, [σημ Ορ.Δωρ.: και από το Κουπάκι] η πρωταθλήτρια και record woman μεσαίων αποστάσεων – και σίγουρα μια από τις πιο όμορφες γυναίκες που έχουν φορέσει το εθνόσημο - διακρίθηκε παρά τους πολλαπλούς τραυματισμούς. Η Αθηνά Κοϊνη μίλησε στο People για τα αρνητικά σχόλια που έχει δεχτεί αλλά και το πως βρήκε τη δύναμη να αποδείξει σε όλους πόσο αξίζει.