ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Κλίμα - Πότε να πάτε
Το κλίμα στην Αρτοτίνα λόγω του μεγάλου υψομέτρου στο οποίο βρίσκεται είναι δύσκολο. Το χειμώνα το κρύο είναι πολύ έντονο και τα χιόνια δεν λείπουν ποτέ. Το καλοκαίρι την ημέρα έχει ζέστη, λιγότερη βέβαια από την πόλη ή τις πεδινές περιοχές. Το βράδυ ωστόσο η θερμοκρασία πέφτει αισθητά και δεν κοιμάσαι χωρίς κουβέρτα.
Τοποθεσία
Η Αρτοτίνα βρίσκεται στην ορεινή Φωκίδα σε υψόμετρο 1300μέτρα, στα σύνορα με το νομό Αιτωλοακαρνανιάς και την ορεινή Ναυπακτία.
Πώς να φτάσετε
Ερχόμενοι από την Αθήνα έχετε δύο επιλογές. Η πρώτη είναι από το Λιδορίκι που θα σας φέρει στο φράγμα του Μόρνου. Από εκεί συνεχίζετε για τους Πενταγιούς και μετά για την Αρτοτίνα. Η δεύτερη λύση είναι από τη Ναύπακτο όπου ακολουθείτε το δρόμο για την Ορεινή Ναυπακτία, που θα σας φέρει ξανά στο Φράγμα του Μόρνου. Από εκεί ακολουθείτε και πάλι τη διαδρομή Πενταγιοί-Αρτοτίνα. Υπάρχει και τρίτη διαδρομή η οποία όμως δεν ενδείκνυται καθώς δεν έχει άσφαλτο στο σύνολό της και το χειμώνα δεν είναι συνήθως προσπελάσιμη λόγω του χιονιού. Είναι μέσω Λαμίας-Σπερχειάδας-Γαρδικίου-Γραμμένης Οξυάς. Το κομμάτι Γαρδίκι-Γραμμένη Οξυά είναι το δύσκολο χωμάτινο.
Μετακινήσεις
Η κίνηση με το αυτοκίνητο μέσα στο χωριό δεν είναι εύκολη υπόθεση, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες που οι επισκέπτες είναι πολλοί. Μεγάλο μειονέκτημα της Αρτοτίνας όπως και κάθε άλλου ορεινού χωριού της περιοχής είναι το πολύ στενό οδικό δίκτυο που περνάει μέσα από το χωριό. Τα παλαιότερα χρόνια οι κάτοικοι τέτοιων περιοχών δεν έβλεπαν με καλό μάτι το δρόμο που θα περνούσε μέσα από το χωριό τους. Ο λόγος ήταν ότι θα τους ανάγκαζε να δώσουν κάποια μέτρα από την περιουσία τους και αυτό δεν το δέχονταν. Έτσι μετά από πολλούς καβγάδες έδιναν το ελάχιστο που μπορούσαν με αποτέλεσμα τους σημερινούς πολύ στενούς δρόμους. Για αυτό με του που θα μπείτε στο χωριό μην τρέχετε. Σε πολλά σημεία χωράει να περάσει ένα μόνο αυτοκίνητο και δεν υπάρχει ορατότητα. Το καλοκαίρι η κατάσταση δυσχεραίνεται από τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα των επισκεπτών.
ΑΦΟΥ ΦΤΑΣΕΤΕ
Διαμονή
Δυστυχώς ένα τόσο όμορφο μέρος δεν προσφέρει κάποια ολοκληρωμένη πρόταση για διαμονή, π.χ κάποιο ξενώνα. Το μόνο που θα βρείτε είναι μερικά ενοικιαζόμενα δωμάτια που προσφέρονται από τους ντόπιους.
Φαγητό
Γύρω από την πλατεία του χωριού θα βρείτε να φάτε ντόπια πεντανόστιμα κρέατα στα κάρβουνα. Καθίστε κάτω από τα πλατάνια της πλατείας το καλοκαίρι ή δίπλα στο τζάκι το χειμώνα και απολαύστε μοναδικές γεύσεις. Και όλα αυτά με τιμές που μοιάζουν να έχουν παγώσει στο πέρασμα του χρόνου! Μοναδικό μειονέκτημα είναι ότι το καλοκαίρι αν δεν έχουν λάβει μέριμνα οι μαγαζάτορες μπορεί να σας ενοχλούν οι σφήκες (μυρίζουν το κρέας και πλησιάζουν να πάρουν το μερίδιό τους…).
Φυσικά τοπία
Όλο το τοπίο είναι ένα θαύμα της φύσης. Η Αρτοτίνα βρίσκεται σε ένα κατάφυτο βουνό με έλατα, δίπλα ακριβώς στις βουνοκορυφές των Βαρδουσίων. Και όταν λέμε δίπλα, εννοούμε πραγματικά δίπλα. Νομίζεις ότι με ένα σάλτο θα βρεθείς στα Βαρδούσια. Το τοπίο επιβλητικό, μαγευτικό με άγρια ομορφιά.
Εκκλησίες και Μονές
Λίγο μετά την Αρτοτίνα στο δρόμο προς τη Γραμμένη Οξυά και πριν φτάσετε στη γέφυρα του Ευήνου, βρίσκεται το ιστορικό μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Προδόμου. Θεωρείται ιστορικό καθώς εκεί μόνασε ο ήρωας της επανάστασης του ’21, ο Αθανάσιος Διάκος. Το κελί του σώζεται ανέπαφο και μπορείτε να το επισκεφτείτε. Η Μονή βρίσκεται μέσα σε μαγευτικό περιβάλλον από έλατα, καρυδιές και καστανιές. Μην περιμένετε ωστόσο να δείτε ένα μοναστήρι με πλήθος μοναχών. Συνήθως δεν υπάρχει κανένας εκτός από κάποια διαστήματα που μπορεί να φιλοξενεί κάποιον. Η Μονή γιορτάζει κάθε χρόνο στα τέλη Αυγούστου, όποτε και πραγματοποιείται πανηγύρι συνοδεία παραδοσιακής μουσικής, άφθονης παγωμένης μπύρας και οβελία στη σούβλα!
ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
Εντός
Περπατήστε στους δρόμους που διασχίζουν το χωριό με θέα τα επιβλητικά Βαρδούσια. Το καλοκαίρι πολλοί είναι αυτοί που κάνουν τη βόλτα τους το απόγευμα πριν δύσει ο ήλιος. Κατευθυνθείτε στην άκρη του χωριού, εκεί όπου αρχίζει το πυκνό ελατόδασος.
Εκτός
Η Αρτοτίνα μπορεί να αποτελέσει τη βάση σας για εξορμήσεις σε όλη τη γύρω περιοχή. Αν έχετε 4x4 όχημα μπορείτε να επισκεφτείτε τα Βαρδούσια ακολουθώντας χωμάτινη διαδρομή που θα σας φέρει πολύ κοντά στην κορυφή της οροσειράς, μέσα σε ένα καθαρά αλπικό τοπίο με μοναδική θέα. Θα νομίζετε ότι ακουμπάτε τον ουρανό! Μπορείτε επίσης να συνεχίσετε το δρόμο μετά την Αρτοτίνα και να κατεβείτε μετά από περίπου 5-6 χλμ στην κοίτη του Ευήνου που κατεβαίνει ορμητικός από τα Βαρδούσια. Συνεχίστε για άλλα 5 περίπου χιλιόμετρα και θα φτάσετε σε άλλο ένα πολύ όμορφο χωριό της περιοχής, τη Γραμμένη Οξυά. Συνεχίζοντας προς το Γαρδίκι θα συναντήσετε το νοτιότερο δάσος Οξυάς στην Ευρώπη.
Τι να προσέξετε
Αν πάτε χειμώνα το πιο πιθανό είναι να συναντήσετε χιόνια και παγετό. Πολλά σημεία κατά μήκος της διαδρομής από το Κροκύλειο και πάνω δεν τα βλέπει ο ήλιος μέχρι αργά το μεσημέρι. Για αυτό πολύ προσοχή έστω και αν τριγύρω δεν βλέπετε χιόνι. Ο πάγος δεν αστειεύεται και το χειρότερο, τον καταλαβαίνεις όταν συνήθως είναι πολύ αργά. Την Άνοιξη όπως και το Φθινόπωρο θέλει και πάλι προσοχή εξαιτίας των βροχοπτώσεων. Σε πολλά σημεία αποκολλούνται πέτρες και βράχια τα οποία εμποδίζουν την κίνηση στο δρόμο. Προσοχή ακόμα γιατί πολλές από τις λακκούβες που έχει αποκτήσει ο δρόμος από το πέρασμα του χειμώνα και του παγετού, θα είναι καλυμμένες με νερό και δεν θα φαίνονται. Και πιστέψτε με, δεν θέλετε να πάθετε κάποια σοβαρή ζημιά εκεί επάνω…
Θα ήθελα να έχει
Περισσότερες επιλογές για διαμονή. Είναι κρίμα τέτοιοι προορισμοί να μένουν ανεκμετάλλευτοι με ελάχιστες επιλογές.
Εντυπώσεις
Η Αρτοτίνα βρίσκεται μέσα σε έναν πραγματικό φυσικό παράδεισο που δύσκολα περιγράφεται με λόγια. Είναι ένα από εκείνα τα μέρη που δεν πιστεύεις ότι υπάρχουν στην Ελλάδα αν δεν τα επισκεφτείς. Μοναδικό μειονέκτημά της είναι οι περιορισμένες επιλογές που υπάρχουν στη διαμονή. Ίσως όμως είναι ακριβώς αυτό που έχει επιτρέψει στην Αρτοτίνα και τη γύρω περιοχή να παραμείνουν αναλλοίωτα και τόσο όμορφα. Αν δεν την έχετε μέχρι σήμερα επισκεφτεί, καιρός να το προγραμματίσετε.
Φωτογραφίες: Θόδωρος Καπάτος