Επί της ευκαιρία της ανάγνωσης του άρθρου Προέλευση και αναγραφή της ονομασίας "Λιδωρίκι", του κυρίου Γεώργιου Ριόλα στο μπλογκ σας Ορεινή Δωρίδα, θα μου επιτρέψετε την διατύπωση μιας θεωρίας σχετικά με την ονομασία Λιδωρίκι.
Πιθανόν αυτή να προέρχεται από τη "Λοιδωριά," που είναι η λαϊκή ονομασία στη Λευκάδα αλλά και αλλού (Λακωνία, Λειβαδιά) ενός θάμνου που μοιάζει με το πουρνάρι, ίσως πρόκειται για την αριά (Querqus ilex)*.
Όπως είπα η λαϊκή ονομασία "Λοιδωριά" υπάρχει και στην ντοπιολαλιά της Λευκάδας, ίσως σε αμνημόνευτα χρόνια, Λευκαδίτες να μετοίκησαν στην περιοχή, δημιουργώντας τον οικισμό Λευκαδίτι και εν συνεχεία να ονοματοδότησαν και το Λιδωρίκι από την ύπαρξη εκεί μιας μεγάλης "Λοιδωριάς", οπότε Λοιδωριά-Λιδωρίκι κατά το φιλίκι.
Μπορεί βέβαια να μην έχει να κάνει με
Λευκαδίτες, καθότι η λαϊκή αυτή ονομασία υπάρχει καθώς φαίνεται και σε περιοχές της Ρούμελης, αλλά παρόλα
αυτά θεωρώ ότι έχει να κάνει με το θάμνο "Λοιδωριά", οπότε πρόκειται μάλλον για
φυτονυμικό.
Ευχαριστώ πολύ
Δεσποινιάδης Α. Νίκος
Συγγραφέας οδηγών χλωρίδας
 |
| Λιδωρίκι [φωτο: https://mapio.net/pic/p-18863571/] |
λοιδοριά (η) - είδος θάμνου αειθαλούς που μοιάζει με το πουρνάρι. Τα φύλλα του αποπνέουν βαριά και άσκημη οσμή. Κατά τη λαϊκή παράδοση από το ξύλο της λοιδοριάς, που είναι γνωστή περισσότερο ως αλιντουργιά, έφτιαξαν το σταυρό που σταύρωσαν τον Χριστό. Δεν καίγεται εύκολα και έχει πολύ έντονη μυρωδιά κατά την καύση < ; || «Στα χωριά μας εξόν από ελιές, είχαμε πλατάνια, κυπαρίσσια, καρυδιές, μουριές, συκιές, μυγδαλιές, κλήματα, λοιδοριές, χαρουπιές, λούπινα κ.α.» (Ασπασία Κατσούλη-Συμεώνογλου "ΒΑΤΙΚΑ Η ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΟΥ")
Πηγή: ΒΑΤΙΚΙΩΤΙΚΑ ΛΟΓΙΑ
Ο μύθος της Λοιδοριάς
Η λοιδοριά ή αλοιδοριά είνε η «Δρυς η αειθαλής» ή βαλανιδιά. Το είδος αυτό του δέντρου δεν το αγαπάει ο λαός. Γιατί πιστεύει πως όταν ο κόσμος και η φύσις έμαθαν την καταδίκη του Χριστού, συνήλθαν σε νυκτερινή σύσκεψι όλα τα δέντρα και αποφασίσανε να μη δώσουν ξύλο, για να γίνη ο σταυρός, απάνω στον οποίον θα τον σταύρωναν οι Εβραίοι. Με την απόφασι όμως, όλων αυτών των δέντρων και φυτών, ένα μοναχά δεν συμφώνησε η Λοιδοριά, η οποία εδήλωσε ότι δεν θα αρνηθή να δώση ξύλα στους Εβραίους. Αμέσως τότε όλα τα άλλα δέντρα και φυτά την διώξανε με φωνές από τη συνεδρίασί τους. Όταν ήρθε η ώρα και πήγαν οι Εβραίοι τεχνίτες για να φτιάσουν το σταυρό, είδαν μ’ έκπληξί τους, ότι κανένα από τα ξύλα τα γνωστά δεν αντείχε στα πελέκια τους. Μόλις τα χτυπούσαν με το τσεκούρι τους, αυτά γινόντουσαν τρίμματα και έτσι δεν μπορούσαν να φτιάσουν το σταυρό. Αφού απελπίστηκαν λοιπόν, πήραν να φτιάσουν σταυρό από ξύλο λοιδοριάς. Και της λοιδοριάς το ξύλο βάσταξε και έτσι φτιάστηκε ο σταυρός. Από την ημέρα αυτή όμως ο Θεός καταράστηκε τη λοιδοριά. Γι’ αυτό ο κορμός της είνε πάντα γδαρμένος, τα κλαδιά της στριμμένα και τα φύλλα της ζαρωμένα. Μολαταύτα ο Χριστός λυπήθηκε αργότερα τη λοιδοριά. Και της έδωσε την ευλογία του να μην τινάζη ποτέ τα φύλλα της κ’ έτσι νάχη πράσινη φορεσιά το χειμώνα, για να μην κρυώνη.
λοιδοριά (η) και λοιδωριά
είδος θάμνου αειθαλούς που μοιάζει με το πουρνάρι. Τα φύλλα του αποπνέουν βαριά και άσκημη οσμή.
Κατά τη λαϊκή παράδοση από το ξύλο της λοιδοριάς, που είναι γνωστή περισσότερο ως αλιντουργιά, έφκιασαν το σταυρό που σταύρωσαν τον Ι. Χριστό. Γι΄ αυτό και α) δεν το δοκιμάζουν τα ζώα και β) δεν πιάνει εύκολα φωτιά. Κι όταν καίγεται βρωμάει ο τόπος.
Λεξικό του Λευκαδίτικου Γλωσσικού Ιδιώματος – Πανταζής Κοντομίχης
Λοιδωριά = (ἡ) ἀλοιντρουγιά, εἶδος σπάνιου ἀειθαλοῦς φυτοῦ, στό μέγεθος τοῦ πουρναριοῦ, μέ καταπράσινα φύλλα καί δυσάρεστη μυρωδιά, θεωρεῖται ὑπό τοῦ λαοῦ ὡς καταραμένου δέντρου, διότι ἀπ᾿ τό ξύλο αὐτοῦ ἔκαναν τόν σταυρό τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, γι᾿ αὐτό καί δέν τό δοκιμάζουν τά ζῶα, δέν καίγεται εὔκολα καί κατά τήν καύσι του ἀναδίνει δυσάρεστη μυρουδιά.
Το Γλωσσάρι της Λευκάδας – Ηλίας Γαζής
Πηγή: Λεξικό του Λευκαδίτικου Γλωσσικού Ιδιώματος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.