Τα κλειστά σπίτια της Πενταγιούς

της Ειρήνης Καρτάκη

«…δεν ξέρω πολλά πράγματα από σπίτια, ξέρω πως έχουν τη φυλή τους, τίποτε άλλο. Καινούργια στην αρχή, σαν τα μωρά που παίζουν στα περβόλια με τα κρόσσια του ήλιου, κεντούν παραθυρόφυλλα χρωματιστά και πόρτες γυαλιστερές πάνω στη μέρα. Όταν τελειώσει ο αρχιτέκτονας αλλάζουν, ζαρώνουν ή χαμογελούν ή ακόμη πεισματώνουν μ’ εκείνους που έμειναν, μ’ εκείνους που έφυγαν, μ’ άλλους που θα γυρίζανε αν μπορούσαν ή που χάθηκαν, τώρα που έγινε ο κόσμος ένα απέραντο ξενοδοχείο»

Γ. Σεφέρης «Κίχλη», 1946

 

 

Τα κλειστά σπίτια μου προκαλούν θλίψη! Όχι μόνο γιατί με κάνουν να συλλογιέμαι αλλοτινούς καιρούς, τότε που το χωριό είχε πολλούς μόνιμους κατοίκους, που γέμιζε παραθεριστές από τις αρχές του Ιούλη, που γίνονταν μεγάλα διήμερα πανηγύρια στο τέλος του μήνα για να δοξάσουμε τους Άγιους Προστάτες μας , την Αγία Παρασκευή και τον Άγιο Παντελεήμονα, τότε που άδειαζε το Σεπτέμβρη, όταν οι « Πενταγιώτες της Αθήνας» επέστρεφαν στις δουλειές τους κι άνοιγαν τα σχολεία…

Πολλά απ’ αυτά τα σπίτια δεν ήταν τότε έρημα, αντίθετα , άσταφταν από πάστρα, οι κήποι τους ήταν καλοφροντισμένοι , από μέσα τους έβγαιναν σπιτικές μυρωδιές κι ακούγονταν φωνές, παιδικές ή μη, σημάδι ζωής…

Τα κλειστά, και πολύ περισσότερο τα εγκαταλελειμμένα σπίτια, χορταριασμένα μα και χτυπημένα αδυσώπητα από το χρόνο, αυτά που τα κουφάρια τους στέκονται συχνά ολόρθα, λες και προσπαθούν μάταια να αντισταθούν στη φθορά, μου προκαλούν θλίψη για έναν ακόμη λόγο. Το κάθε σπίτι έχει τη δική του ιστορία, τη δική του «μοίρα» που το οδήγησε στην εγκατάλειψη…

Ένας ιδιοκτήτης που έφυγε από τη ζωή, απόγονοι ή κληρονόμοι που διάφορες δυσκολίες, μια αρρώστια, ή η βαθιά οικονομική κρίση των τελευταίων ετών, δεν τους επιτρέπουν να τα συντηρήσουν και άλλοι που, μην έχοντας γνωρίσει αρκετά ώστε να αγαπήσουν τούτο τον τόπο , δεν έρχονται και τα αφήνουν έρμαια στη φθορά του χρόνου…

Όποια κι αν είναι η αιτία, σημασία έχει ότι κοιτάζοντας τα όλοι μας γυρίζουμε πίσω στο παρελθόν , αναπολώντας με πικρία όμορφες στιγμές, ενώ συνάμα άθελα μας συγκρίνουμε το «τότε» και το «τώρα» νιώθοντας ένα σφίξιμο στην καρδιά.

Τα κλειστά και ρημαγμένα από το χρόνο και τις καιρικές συνθήκες σπίτια είναι εδώ για να θυμίζουν σε όλους μας πόσο οι προτεραιότητες και οι αξίες μας έχουν αλλάξει, πόσο η ζωή μας έχει δυσκολέψει, αλλά και πόσο είναι άρρηκτα δεμένα με τη γενικότερη εγκατάλειψη των ορεινών οικισμών που παλεύουν να αντισταθούν στον ολοκληρωτικό μαρασμό, συχνά ξεχασμένοι και από την ίδια την πολιτεία!

Τι θα μπορούσε άραγε να γίνει από εμάς, αλλά και από το επίσημο κράτος , για να αλλάξει αυτό? Ευχή όλων είναι μέσα στα επόμενα χρόνια να υπάρξουν συντονισμένες ενέργειες που θα οδηγήσουν και πάλι τον κόσμο, και κυρίως τη νεότερη γενιά, στις αυλές των κλειστών σήμερα σπιτιών!!!